Վահրամաբերդի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Շիրակի մարզ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Այս հոդվածը ներկայացնում է Շիրակի մարզի Վահրամաբերդ գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 10 հուշարձան (50 միավոր)։


հուշարձան կառուցված վայր, հասցե կոորդ համարանիշ նշան. հավելյալ նշումներ պատկեր
Ամրոց Ք.ա. 730-714 թթ. 2 կմ հվ-ամ, Ախուրյան գետի ձախափնյա սարահարթի վրա 8.108/1 Հ բեռնել պատկեր

Բնակատեղի Ք.ա. 1 հազ. ամրոցի մոտ 8.108/1.1 Հ բեռնել պատկեր

Դամբարանադաշտ Ք.ա. 1 հազ. ամրոցի շրջակայքում 8.108/1.2 Հ բեռնել պատկեր

Ամրոց «Վահրամաբերդ» 10-13 դդ. 1.5 կմ հվ-աե 8.108/2 Հ պատկանել է Պահլավունիներին բեռնել պատկեր

Գյուղատեղի «Վերին Ղանլիջա» 5-14 դդ., 19-20 դդ. ամ, ձորի մեջ 8.108/3 Հ բեռնել պատկեր

Գերեզմանոց 19-20 դդ. գյուղատեղիի աե եզրին 8.108/3.1 Հ բեռնել պատկեր

Գերեզմանոց 19-20 դդ. գյուղատեղից հվ 8.108/3.2 Հ բեռնել պատկեր

Եկեղեցի 5-6 դդ. գյուղատեղիում 8.108/3.3 Հ ավերված բեռնել պատկեր

Եկեղեցի 6-7 դդ. գյուղատեղիում 8.108/3.4 Հ բեռնել պատկեր

Կամուրջ 11-13 դդ. Ախուրյան գետի վրա 8.108/5 Տ բեռնել պատկեր

Հիդրոէլեկտրակայան 1930-ական թթ. 1 կմ հվ 8.108/6 Հ բեռնել պատկեր

Հուշաղբյուր «Շիրակ կանալ» 1965 թ. գյուղի մեջ 8.108/7 Տ բեռնել պատկեր

Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին 1985 թ. գյուղի մեջ 8.108/8 Տ World War II memorial in Vahramaberd village 26-11-2018.jpg բեռնել պատկեր

Որմնանկար 1970-ական թթ. սկիզբ մշակույթի տան ճեմասրահում 8.108/9 Հ հեղ՝ Մ. Ավետիսյան Armenia mural in Vahramaberd Culture House.jpg բեռնել պատկեր

Վանական համալիր Մարմաշեն 9-13 դդ. 2 կմ հվ-ամ 40°50′34″ հս․. լ. 43°45′21″ ավ. ե.HGЯO 8.108/10 Հ Մարմաշենի վանք․․.JPG բեռնել պատկեր

Գավիթ-տապանատուն 13 դ. կից է Կաթողիկե եկեղեցուն ամ-ից 8.108/10.1 Հ պահպանվել են ստորին շարքերը բեռնել պատկեր

Գերեզման Վահրամ Պահլավունու 1045 թ. գավթում 8.108/10.1.1 Հ գերեզմանի այժմյան տապանաքարը 19 դ. գործ է Պահլավունի 01.jpg բեռնել պատկեր

Խաչքար 10-11 դդ. գավթում 8.108/10.1.2 Հ բեկոր բեռնել պատկեր

Խաչքար 10-11 դդ. գավթում 8.108/10.1.3 Հ բեռնել պատկեր

Խաչքար 1264 թ. ագուցված է գավթի հս պատին 8.108/10.1.4 Հ բեռնել պատկեր

Տապանքար Նզու Խաթունի 1342 թ. գավթում 8.108/10.1.5 Հ բեռնել պատկեր

Գերեզմանոց 10-14 դդ., 19-20 դդ. համալիրի տարածքում 8.108/10.2 Հ բեռնել պատկեր

Գերեզմանոց 10-13 դդ. Կաթողիկե եկեղեցուց աե 8.108/10.2.1 Հ կանանց, տոհմական բեռնել պատկեր

Տապանաքար 11 դ. գլխավոր եկեղեցուց հվ-աե 8.108/10.2.1.1 Հ Վ. Պահլավունու հարսի բեռնել պատկեր

Տապանաքար Սոփյա Պահլավունու 1015 թ. գլխավոր եկեղեցուց հվ-աե 8.108/10.2.1.2 Հ Վ. Պահալվունու կնոջ բեռնել պատկեր

Գերեզմանոց 10-13 դդ. Կաթողիկե եկեղեցուց հվ 8.108/10.2.2 Հ տղամարդկանց բեռնել պատկեր

Խաչքար 10-11 դդ. 8.108/10.2.3 Հ բեռնել պատկեր

Խաչքար 12-13 դդ. 8.108/10.2.4 Հ բեռնել պատկեր

Եկեղեցի 988-1028 թթ. Կաթողիկե եկեղեցուց հս 8.108/10.3 Հ պահպանվել են հս և աե պատերը բեռնել պատկեր

Եկեղեցի 11 դ. Կաթողիկե եկեղեցուց հվ 8.108/10.4 Հ Petite eglise de Marmashen.JPG բեռնել պատկեր

Եկեղեցի 11 դ. գավթից հվ-ամ 8.108/10.5 Հ կլոր հատակագծով, պահպանվել են ստորին շարքերը Marmashen church 003.JPG բեռնել պատկեր

Եկեղեցի 10-11 դդ. Կաթողիկե եկեղեցուց 100 մ հս, բլրի վրա 8.108/10.6 Հ բեռնել պատկեր

Գերեզմանոց 6-15 դդ. եկեղեցու շրջակայքում 8.108/10.6.1 Հ բեռնել պատկեր

Խաչքար 11-12 դդ. 8.108/10.6.1.1 Հ բեռնել պատկեր

Խաչքար 12 դ. 8.108/10.6.1.2 Հ բեկոր բեռնել պատկեր

Խաչքար 12 դ. 8.108/10.6.1.3 Հ բեկոր բեռնել պատկեր

Խաչքար 1341 թ. 8.108/10.6.1.4 Հ բեկոր, պահպանվել է ստորին կեսը բեռնել պատկեր

Կոթող 6-7 դդ. 8.108/10.6.1.5 Քառակող բեռնել պատկեր

Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին, Կաթողիկե 988-1029 թթ. 8.108/10.7 Հ գլխավոր եկեղեցին է, եկեղեցու հվ պատին պահպանվել է արձանագրություն Վանական համալիր Մարմաշեն, Վահրամաբերդ, Շիրակի մարզ 64.jpg բեռնել պատկեր

Արձանագրություն 9 դ. հվ պատին 8.108/10.7.1 Հ Վահրամ Պահլավունու շինարարական արձանագրություն Marmashen 89.JPG բեռնել պատկեր

Խաչքար 10-11 դդ. եկեղեցու ներսում 8.108/10.7.2 Հ բեռնել պատկեր

Խաչքար 10-11 դդ. եկեղեցու ներսում 8.108/10.7.3 Հ բեռնել պատկեր

Խաչքար 11 դ. եկեղեցու ամ ճակատին 8.108/10.7.4 Հ բեռնել պատկեր

Խաչքար 1021 թ. եկեղեցու ամ ճակատին 8.108/10.7.5 Հ բեռնել պատկեր

Խաչքար 11-12 դդ. եկեղեցու ներսում 8.108/10.7.6 Հ բեռնել պատկեր

Խաչքար 12-13 դդ. եկեղեցու ներսում 8.108/10.7.7 Հ բեռնել պատկեր

Խցեր բնակելի 10-13 դդ. 8.108/10.8 Հ բեռնել պատկեր

Կառույցներ օժանդակ 10-13 դդ. 8.108/10.9 Հ ունի նաև պղնձաձուլարան բեռնել պատկեր

Պարիսպ 10-13 դդ. 8.108/10.10 Հ բեռնել պատկեր

Ջրմուղ միջնադար գավթից ամ 8.108/10.11 Հ պահպանվել է հատվածաբար բեռնել պատկեր

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]


Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]