Վալտեր ֆոն Ռեյխենաու
| Վալտեր ֆոն Ռեյխենաու գերմ.՝ Walter von Reichenau | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հոկտեմբերի 8, 1884[1][2][3] |
| Ծննդավայր | Կարլսրուե, Գերմանական ռայխ[4] |
| Մահացել է | հունվարի 17, 1942[1][2][3] (57 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Լվով, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[4] |
| Գերեզման | Հաշմանդամների գերեզմանատուն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Պրուսիայի թագավորություն և .svg){kind=small} Վայմարյան Հանրապետություն |
| Մասնագիտություն | սպա |
| Կուսակցություն | Նացիոնալ-սոցիալիստական գերմանական բանվորական կուսակցություն |
| Պարգևներ և մրցանակներ |            և  |
| Անդամություն | Միջազգային օլիմպիական կոմիտե |
Ստորագրություն | |
 Walter von Reichenau Վիքիպահեստում | |
Վալտեր Կառլ Էռնեստ Օգոստոս ֆոն Ռեյխենաու (գերմ.՝ Walter Karl Ernst August von Reichenau, հոկտեմբերի 8, 1884[1][2][3], Կարլսրուե, Գերմանական ռայխ[4] - հունվարի 17, 1942[1][2][3], Լվով, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[4]), գեներալ ֆելդմարշալ (1940 թվականից)։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ նա ղեկավարել է Վերմախտի 6-րդ բանակը։ Նա գրավել է Փարիզը (1940), Կիևը (1941) և Խարկովը (1941)։ Վերմախտի մի քանի բարձրաստիճան ղեկավարներից մեկն էր, որը ակտիվորեն պաշտպանում էր նացիոնալ-սոցիալիզմը[5]։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծնվել է Կարլսրուեում, պրուսացի ապագա գեներալ-լեյտենանտ Էռնստ ֆոն Ռեյխենաուի ընտանիքում (Ernst August von Reichenau, 1841-1919): Ռեյխենաու ընտանիքը շատ հարուստ էր և ազնվական ծագում ուներ։ Տասնիններորդ դարում և քսաներորդ հարյուրամյակի առաջին կեսերին ֆոն Ռայխենաու ընտանիքին էր պատկանում Գերմանիայի կահույքի խոշորագույն գործարաններից մեկը։ 1938 թվականին նրանք այն հանձնել են նացիստներին, որոնք գործարանում հիմնել են ռազմական տեխնիկայի արտադրություն։ Երբ 1945 թվականին Դաշնակիցների արշավանքների ժամանակ ոչնչացվել է Կառլսրուեի մոտակայքում գտնվող գործարանը, ընտանիքի հարստության և ազդեցության վերջին մնացորդները անհետացել են։
Կարիերայի սկիզբը
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1903 թվականին ծառայության է անցել 1-ին գվարդիական դաշտային հրետանային գնդում, որպես ֆան-յունկեր (սպայի թեկնածու)։ 1904 թվականի օգոստոսին ստացել է լեյտենանտի կոչում։ Սովորել է ռազմական ակադեմիայում, 1912 թվականի օգոստոսից ավագ լեյտենանտ էր։
Առաջին համաշխարհային պատերազմ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին նա կռվել է Արևմտյան ճակատում։ Պատերազմի սկզբին եղել է 1-ին գվարդիական դաշտային հրետանային գնդի օգնականի պաշտոնում։ 1914 թվականի նոյեմբերից կապիտան էր։ 1915 թվականից 47-րդ պահեստային հետևակային դիվիզիայի շտաբի պետի տեղակալ էր։ Նա պարգևատրվել է առաջին և երկրորդ աստիճանի «Երկաթե խաչով» և ևս չորս շքանշանով։
Համաշխարհային պատերազմների միջև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նա շարունակել է ծառայել Ռայխսվերում։ 1923 թվականի հուլիսից մայոր էր, 1932 թվականի փետրվարից՝ գնդապետ։
1933-1935 թվականներին եղել է ռազմական նախարարության բաժիններից մեկի ղեկավարը։
1934 թվականի փետրվարից գեներալ-մայոր էր, 1935 թվականի հոկտեմբերից՝ գեներալ-լեյտենանտ, 7-րդ ռազմական շրջանի հրամանատար (Մյունխեն), 1936 թվականի հոկտեմբերին արժանացել է հրետանու գեներալի կոչման։
1938 թվականի փետրվարից ֆոն Ռեյխենաուն 4-րդ ուժային խմբի (Լայպցիգ) հրամանատարն էր, որը գրավել է Սուդետական շրջանը (1938 թ. հոկտեմբեր), ապա Չեխիան և Մորավիան (1939 թ. մարտ)։
Նա մասնակցել է Վերմախտի կազմավորման աշխատանքներին, գերմանական բանակի վերածննդի գաղտնի ծրագրին և ֆոն Բլոմբերգի հետ այցելել է ԽՍՀՄ։
Ռեյխենաուն մուտք է գործել Երրորդ ռեյխի պատմություն այն բանի շնորհիվ, որ նա է կազմել Նացիստական Գերմանիայի ռայխսկանցլերին հավատարմության երդման տեքստը։ Նա գերմաներեն թարգմանել է տանկերի վերաբերյալ բրիտանացի փորձագետ Լիդդըլ Հարտի աշխատանքները և ամեն կերպ նպաստել Գերմանիայում նոր տիպի զորքերի զարգացմանը։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պատերազմի սկզբից նա ղեկավարել է 10-րդ բանակը։ Լեհական քարոզարշավի համար նրան շնորհվել է Ասպետի խաչ մեդալ և գեներալ-գնդապետի կոչում։
1939 թվականի հոկտեմբերից 6-րդ բանակի հրամանատարն էր։ Արևմտյան արշավում Ռեյխենաուի բանակը գրավել է Բելգիան, 1940 թվականի հուլիսին նա ստացել է ֆելդմարշալ գեներալի կոչում։
1941 թվականի հունիսից՝ ԽՍՀՄ-ի դեմ արշավ՝ Կիև, Խարկով, Բելգորոդ։ 1941 թվականի հոկտեմբերի 10-ին հրաման է արձակվել «Արևելյան տարածքում զորքերի վարման մասին»։ 1941 թվականի օգոստոսին նա անձամբ է հրահանգել հրեա երեխաների մի մեծ խմբի գնդակահարությունը Ուկրաինայի Բելայա Ցերկով քաղաքում։
1941 թվականի դեկտեմբերի 1-ին Ռեյխենաուն Գերդ ֆոն Ռունդշտադտի փոխարեն նշանակվել է «Հարավային» բանակային խմբի հրամանատար։
1942 թվականի հունվարի 14-ին Ռեյխենաուն 40 աստիճան ցրտահարության տակ Պոլտավայի մոտ որսորդությունից հետո ուղեղի արյունազեղում է տեղի ունեցել, իսկ հունվարի 17-ին նա մահացել է բուժման նպատակով Պոլտավայից Լայպցիգ թռիչքի ժամանակ։ Նույն ինքնաթիռը Լվովում վայրէջք կատարելիս վթարի է ենթարկվել՝ բախվելով անգարի[6]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Munzinger Personen (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #123390699 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ С. Митчем. Фельдмаршалы Гитлера и их битвы. — Смоленск: Русич, 1999
- ↑ Дневник-отчёт оперуполномоченного КРО ОО НКВД Донфронта старшего лейтенанта госбезопасности Е. А. Тарабрина. Архив Президента РФ, ф. 52, on. 1, д. 134, м. 23—33. Копия
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ա. Ի՚ Կրուգլով.
- Трагедия Бабьего Яра в немецких документах. — Днепропетровск: Центр «Ткума»; ЧП «Лира ЛТД», 2011. — С. 132—134.
- Митчем С.[de], Мюллер Дж. Командиры Третьего рейха. — Смоленск: Русич, 1995. — 480 с. — (Тирания). — 10 000 экз. — ISBN 5-88590-287-9.
- Barnett C. Hitler's Generals. — New York, NY: Grove Press, 1989. — 528 p. — ISBN 0-802-13994-9.
- Пикуль Валентин Саввич. Барбаросса. — Москва: ООО Издательский дом «Вече», 2009. — с. 225—226 — ISBN 978-5-9533-3912-4
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը] | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վալտեր ֆոն Ռեյխենաու» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
