Վալի Ռաց

Վալի Ռաց; հունգ.՝ Rácz Vali
Ծնվել է	դեկտեմբերի 25, 1911
Ծննդավայր	Gölle, Kaposvár District, Սոմոգի, Հունգարիա
Մահացել է	փետրվարի 12, 1997 (85 տարեկան)
Մահվան վայր	Մյունխեն, Գերմանիա
Քաղաքացիություն	Հունգարիա
Կրթություն	Ֆերենց Լիստի երաժշտական ակադեմիա (1932)
Մասնագիտություն	երգչուհի և դերասանուհի
Ամուսին	Péter Halász?
Պարգևներ և ; մրցանակներ	Աշխարհի արդարակյացներ
Երեխաներ	Monica Porter?
Կայք	valiracz.com
	Vali Rácz Վիքիպահեստում

Վալի Ռաց (հունգ.՝ Rácz Vali, դեկտեմբերի 25, 1911(1911-12-25), Gölle, Kaposvár District, Սոմոգի, Հունգարիա - փետրվարի 12, 1997(1997-02-12)^[1], Մյունխեն, Գերմանիա), հունգարացի երգչուհի, դերասանուհի։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վալի Ռացը ծնվել է Հունգարիայի Գոլ գյուղում, կաթոլիկ ընտանիքում։ Հայրը եղել է գյուղի դպրոցի տնօրենը։ Օրիորդաց դպրոցում սովորելուց հետո տեղափոխվել է Բուդապեշտ։ 1932 թվականին ավարտել է Բուդապեշտի Ֆերենց Լիստի անվան երաժշտական ակադեմիան։ 1933-1934 թվականներին խաղացել է քաղաքային թատրոնում, ապա՝ Հունգարիայի թատրոնում։ 1936 թվականին երգել է «Terézkörúti Színpad» և երեք տարի քաղաքային թատրոնում։ 1945 թվականից հետո եղել է թագավորական Revue, Medgyaszay թատրոնների, ապա՝ Կամարա Վարիետե թատրոնի անդամ։ Հանդես է եկել ավելի քան քսան ֆիլմերում, սակայն հիմնականում եղել է երգչուհի։ Մենահամերգներով հանդես է եկել երաժշտական ակադեմիայում և Վիգադո համերգասրահում, ինչպես նաև պարբերաբար հայտնվել է Hangli Kioszk գիշերային ակումբում։ 1956 թվականի Հունգարական հեղափոխության նախաշեմին ամուսնու՝ Պիտեր Հոլասի և երկու երեխաների՝ Մոնիկայի և Վալերի հետ հեռացել է հայրենիքից, բնակվել Նյու Յորքում, ապա՝ Լոնդոնում, 1975 թվականին հաստատվել է Գերմանիայի Մյունխեն քաղաքում։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1946 թվականին Վալի Ռացն ամուսնացել է գրող և լրագրող Պիտեր Հոլասի հետ։ Նրանց որդի՝ Վալերը, ծնվել է 1950-ական թվականներին, երկու տարի անց ծնվել է դուստրը՝ Մոնիկան (հետագայում՝ լոնդոնաբնակ լրագրող Մոնիկա Պորտեր)։ 1956 թվականի Հունգարական հեղափոխության ժամանակ ընտանիքը գաղթել է Ամերիկա, 1970-ական թվականներին տեղափոխվել Եվրոպա։ 1975 թվականին Վալին ամուսնու հետ հաստատվել է Մյունխենում, որտեղ ամուսինը եղել է Եվրոպայի ազատություն ռադիոյի հաղորդավար, գրող։ Մոնիկա Պորտերի գիրքը՝ «Deadly Carousel: A Singer’s Story of the Second World War», նվիրված մոր պատերազմական շրջանի սխրագործություններին, առաջին անգամ լույս է տեսել 1990 թվականին՝ լայն հասարակության ուշադրությունն սևեռելով Հունգարիայից դուրս Վալի Ռացի կյանքին ու գործունեությանը^[2]։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1992 թվականի մայիսի 25-ին Երուսաղեմում Յադ Վաշեմի կողմից արժանացել է «Ճշմարիտ ոչ-հրեա» պարգևին՝ Հոլոքոստի ժամանակ հրեաների կյանքեր փրկելու համար։

Մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մահացել է 1997 թվականի փետրվարի 12-ին՝ 85 տարեկան հասակում^[3]^[4]։

Ֆիլմեր, դերեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարեթիվ	Վերնագիր	Վերնագիրը հայերեն	Դերը ֆիլմում
1936	Pókháló	Սարդոստայն	Երգչուհի
1938	Leányvári boszorkány	Լեանյվարի կախարդուհին	Գեղեցուհի Մելուցինա
1939	5 óra 40	5-40	Երգչուհի
1939	Két lány az utcán	Երկու աղջիկ փողոցում	Մանցի
1939	Karosszék	Բազկաթոռ	Ռադիո երգչուհի
1939	Toprini nász	Հարսանիք Տոպրինում	Լոլա
1940	Hazafelé	Տունդարձի ճանապարհին
1940	Szeressük egymást	Եկե՛ք սիրենք միմյանց
1941	Cigarettafüst	Ծխախոտի ծուխ	Երգչուհի
1941	Három csengő	Երեք զանգ	Երգչուհի
1941	Magdolna	Մագդոլնա	Յոլանտա
1941	Bűnös vagyok!	Ես մեղավոր եմ	Սարի, Լոլայի ընկերը
1942	Az éjszaka lánya	Գիշերվա դուստր	Էմմի
1942	Éjfélre kiderül	Կիմանանք կեսգիշերին	Մոլի, նախագահի աղջիկը
1942	Bajtársak	Ընկերներ	Երգչուհի
1942	Gyávaság	Երկչոտություն
1942	Annamária	Աննամարի
1943	Majális	Մայիսմեկյան պիկնիկ	Ֆերիկե, պրիմադոննա
1943	Fehér vonat	Սպիտակ գնացք
1946	Stabil a csók!	Կայուն համբույր
1955	Az élet hídja	Կյանքի կամուրջ

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 The Righteous Among the Nations Database
↑ http://www.valiracz.com/english/eletrajz.htm(չաշխատող հղում)
↑ http://valiracz.com/english/eletrajz.htm(չաշխատող հղում)
↑ http://mek.oszk.hu/02100/02139/html/sz22/21.html

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պաշտոնական կայք
Children of Glory captures my parents' struggle - article
Vali Rácz IMDB pageՎալի Ռացի մասին imdb.com կայքում
«Ծնողներ և հերոսներ», հոդված
«Հռչակի պատ» Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine
Rácz Vali at the website of Gölle Արխիվացված 2011-07-21 Wayback Machine
Monica Porter tells Vali Rácz's story | Holocaust Memorial Day Trust Արխիվացված 2013-03-13 Wayback Machine
«Obituary of writer Péter Halász (Vali Rácz's husband) in The Telegraph». telegraph.co.uk. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 6-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վալի Ռաց» հոդվածին։

[_7617d71c2d0d0029-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 The Righteous Among the Nations Database

[2] ttp://www.valiracz.com/english/eletrajz.htm(չաշխատող հղում)

[3] ttp://valiracz.com/english/eletrajz.htm(չաշխատող հղում)

[4] ttp://mek.oszk.hu/02100/02139/html/sz22/21.html

[1]

[2]

[3]

[4]