Սևիլ Շհայդե

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սևիլ Շհայդե
ռումիներեն՝ Sevil Shhaideh
 
Կուսակցություն՝ Social Democratic Party?
Կրթություն՝ Բուխարեստի տնտեսական հետազոտությունների ակադեմիա (1987)
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ և տնտեսագետ
Ազգություն Turks of Romania?
Դավանանք սուննի իսլամ
Ծննդյան օր դեկտեմբերի 4, 1964(1964-12-04)[1] (59 տարեկան)
Ծննդավայր Կոնստանցա, Dobrogea Region, Ռումինիա
Քաղաքացիություն  Ռումինիա
Ի ծնե անուն թուրքերեն՝ Sevil Canbek

Սևիլ Շհայդե (ծնված Ջամբեկ քաղաքում (Ղրիմի թաթարերեն՝ Cambek), դեկտեմբերի 4, 1964(1964-12-04)[1], Կոնստանցա, Dobrogea Region, Ռումինիա[2]) ռումինացի տնտեսագետ, պետական ծառայող և քաղաքական գործիչ։ 2016 թվականի դեկտեմբերի 21-ին սոցիալ-դեմոկրատների կողմից առաջարկ է ստացել դառնալ Ռումինիայի վարչապետ, սակայն նախագահ Կլաուս Յոհաննեսը մերժել է նրան։

Կրթություն և կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շհայդեն ծնվել է 1964 թվականի դեկտեմբերի 4-ին Ռումինիայի Կոնստանցա քաղաքում։ Նրա մայրը՝ Մյուզել Քամբեքը (ծնված Կարպատում) ծագումով Ղրիմի թաթար է, իսկ հայրը՝ Սաեդին Չամբեկը, ծագումով թուրք է[3]։ 1987 թվականին ավարտել է Բուխարեստի Տնտեսական գիտությունների ակադեմիայի տնտեսական պլանավորման և կիբեռնետիկայի ֆակուլտետը։ Այնուհետև նա աշխատել է Կոնստանցա շրջանի պետական կառավարման համակարգում՝ դառնալով Ծրագրերի գլխավոր տնօրինության ղեկավար։ Նույն ժամանակաշրջանում նա եղել է Ռումինիայի շրջանների խորհուրդների ազգային միության համակարգողը[4][5]։ 2012 թվականից աշխատել է Տարածաշրջանային զարգացման նախարարությունում որպես պետքարտուղար[6]։

2015 թվականի մայիսից նոյեմբեր ամիսներին Շհայդեն եղել է տարածաշրջանային զարգացման և պետական կառավարման նախարար սոցիալ-դեմոկրատական կառավարությունում՝ Վիկտոր Պոնտայի գլխավորությամբ՝ հաջորդելով Լիվիու Դրագնեային[7]։

2016 թվականի դեկտեմբերի 21-ին PSD և ALDE կուսակցությունները նրան առաջադրել են որպես վարչապետ Ռումինիայի նախագահ Կլաուս Յոհաննեսի թեկնածու[4]։ Դրագնեան՝ PSD-ի ղեկավարը, նշել է, որ ինքը կպահպանի ընդհանուր քաղաքական պատասխանատվությունը Շհայդեի կառավարության վրա[8]։ Եթե նա հավանություն ստանար, նա կլիներ առաջին կինը և առաջին մուսուլմանը, ով կզբաղեցներ այդ պաշտոնը։ Դեկտեմբերի 27-ին Յոհաննեսը, ով գալիս է կառավարական կոալիցիայի կողմից պարտված Ազգային ազատական կուսակցությունից, մերժեց նրա թեկնածությունը, ինչի հետևանքով Դրագնեան և Կալին Պոպեսկու-Տարիչեանուն՝ կոալիցիոն գործընկեր լիբերալ-դեմոկրատների դաշինքի ղեկավարը, մեղադրեցին Յոհաննեսին կուսակցական քաղաքականություն վարելու մեջ և քննարկեցին նախագահականից նրա հեռացման հարցը[9]։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շհայդեի ընտանիքը մուսուլման է, սուննի դավանանքի հետևորդ, պատկանել է Ռումինիայի վաղուց կայացած թուրք և թաթար էթնիկ փոքրամասնություններին։ Նրա մայրը թուրք պատմաբան Քեմալ Կարպատի զարմուհին է[10][11]։

Շհայդեն ամուսնացած է սիրիացի գործարար Աքրամ Շհայդեի հետ (արաբ․՝ أكرم شهيدة‎‎)։ 2011 թվականին նրանց հարսանիքին ներկա է եղել նաև ռումինացի քաղաքական գործիչ Լիվիու Դրագնեան։ Համաձայն 2015 թվականի հուլիսի ֆինանսական շահերի հայտարարագրի՝ ամուսինները երեք սեփականություն ունեն Սիրիայում՝ մեկը Լաթակիայում, երկուսը՝ Դամասկոսում[10][12]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Curriculum Vitae
  2. «Primul interviu cu Sevil Shhaideh. Dezvăluiri despre amenințările primite». Antena 3. 2016 թ․ դեկտեմբերի 29.
  3. Posta (2016 թ․ դեկտեմբերի 21). «Romanya'da Müslüman Türk Başbakan Önerisi: Sevil Shhaideh». Posta. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  4. 4,0 4,1 Maria Dicu (2016 թ․ դեկտեմբերի 21). «Sevil Shhaideh – propunerea PSD pentru funcţia de premier». bitpress.ro. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  5. «Sevil Shhaideh, biografie. Cine este propunerea PSD pentru funcția de prim-ministru». antena3.ro. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  6. Cătălin Legănel (2015 թ․ մայիսի 20). «Cine este Sevil Shhaideh, secretarul de stat propus pentru funcţia de ministru al Dezvoltării». gandul.info. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  7. «Cine este Sevil Shhaideh, noul ministru al Dezvoltării». digi24.ro. 2015 թ․ մայիսի 20. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  8. «Romania's leftists propose ex-development minister for prime minister | Reuters». reuters.com. 2016 թ․ դեկտեմբերի 21. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  9. Paun, Carmen (2016 թ․ դեկտեմբերի 27). «Romanian president rejects Muslim woman for prime minister». POLITICO (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 28-ին.
  10. 10,0 10,1 Sabina Fati (2015 թ․ մայիսի 21). «Un reprezentant al tătarilor în guvernul României: Sevil Shhaideh». Europa Libera. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  11. Daily Sabah (2016 թ․ դեկտեմբերի 21). «Muslim, Turkish Sevil Shhaideh set to be Romania's first female prime minister». Daily Sabah. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  12. Alina Grigoras Butu (2016 թ․ դեկտեմբերի 21). «Update: PSD proposes woman of Turkish origin as Prime Minister. Liviu Dragnea says it will be their only proposal». The Romania Journal. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.