Ստորգետնյա աշխարհ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Իգգդրասիլ (սկանդինավյան դիցաբանություն)

Ստորգետնյա աշխարհ (ստորգետնյա թագավորություն կամ հանդերձյալ աշխարհ), գտնվում է գետնի տակ՝ ի տարբերություն երկնայինի, և տեղակայված է շատ հեռու։ Ստորգետնյա աշխարհ հասկացությունը տարբեր է տարբեր ազգերի դիցաբանության մեջ։ Ստորգետնյա աշխարհի մասին որոշ առասպելների ընդհանուր գծերն են կենդանի մարդկանց մասին պատմությունները, ովքեր արշավել են ստորգետնյա աշխարհ՝ սխրագործություն կատարելու նպատակով։

Հոգիների մուտքը դեպի ստորգետնյա աշխարհ պահանջում է հատուկ արարողակարգերի պահպանում։

Լատինական բանաստեղծները, ինչպիսիք են Վերգիլիոսը, ստորգետնյա աշխարհը նկարագրել են որպես մի վայր, որտեղ մեղավորները պատժվել են, իսկ բարի մարդիկ մահվանից հետո պարգևատրվել են կյանքով։ Վերգիլիոսը նույնիսկ նշել է ստորգետնյա աշխարհի կենտրոնի աշխարհագրական դիրքը։ Այնտեղ տանող ճանապարհը անցնում էր մի վայրով, որտեղ Ահերոն գետը միաձուլվում է Կոկիտուս գետի հետ։

Դասական հնությունների բառարանը նույնացնում է ստորգետնյա աշխարհը, մահացածների թագավորությունը և Հադեսի կացարանը[1]։ Հնագիտության բառարանը ստորգետնյա աշխարհը անվանում է Հադեսի կացարան[2]։

Խտոնիկը՝ տեխնիկական ածական է, որը վերաբերում է ստորգետնյա աշխարհին։ Ստորգետնյա աշխարհ հասկացությունը գոյություն ունի գրեթե յուրաքանչյուր քաղաքակրթության մեջ և «կարող է լինել նույնքան հին, որքան մարդկությունը»։

Տարբեր դիցաբանություններում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Հադեսի կացարան – հին հույների ստորգետնյա աշխարհը, Հադեսի թագավորությունը։
  • Ամենտի – ստորգետնյա աշխարհը Հին Եգիպտացիների մոտ, մահացածների թագավորություն։
  • Դիույ– մահացածների թագավորություն կամ «դժոխք» չինական առասպելաբանության մեջ։
  • Դուատ – եգիպտական դիցաբանության մեջ «շատ խորը, շատ մութ ու անծայրածիր» մի վայր, որտեղ բնակվում էին մահացածները։
  • Ել – ստորգետնյա աշխարհը ինգուշների և չեչենների դիցաբանության մեջ։
  • ԵմԻ – (եմԻ-նո Կունի, եմոցուկունի, եմիցուկունի), ստորգետնյա աշխարհ ճապոնացիների մոտ, մահացածների թագավորություն։
  • Զինդոնօսերի ստորգետնյա աշխարհը, որտեղ էր նաև դժոխքը։
  • Իրկալան – Միջագետքի դիցաբանության մեջ շումերների և աքքադցիների ստորգետնյա աշխարհն է։
  • Միկտլան – ստորգետնյա աշխարհ ացտեկների դիցաբանության մեջ։
  • Պատալա – ստորգետնյա աշխարհը հնդկական դիցաբանության մեջ[3]։
  • Սպանդարամետ – ստորգետնյա աշխարհի ոգին և ստորգետնյա աշխարհը հայկական դիցաբանության մեջ։
  • Տարտարոս – հնագույն հույների ստորգետնյա աշխարհն է, այն վայրը, որտեղ Զևսը տապալեց Քրոնոսին և տիտաններին։
  • Շիբալբա – ստորգետնյա աշխարհ մայաների մոտ։

Տես ավելին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Подземный мир // Словарь классических древностей
  2. Подземный мир Արխիվացված 2019-04-11 Wayback Machine // Словарь античности
  3. В. И. Кальянов Махабхарата. Книга пятая. Удьйогапарва или книга о старании, Л. 1976.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ստորգետնյա աշխարհ» հոդվածին։