Ստեփանոս Ներսիսյան

Ստեփանոս Ներսիսյան
Ծնվել է	1807
Ծննդավայր	Երևան
Վախճանվել է	մարտի 23 (ապրիլի 4), 1884
Մահվան վայր	Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն
Կրթություն	Սանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիա (1842)
Մասնագիտություն	նկարիչ
	Stepanos Nersissian Վիքիպահեստում

Ստեփանոս Հակոբի Ներսիսյան (Ներսեսյան) (1807, Երևան - մարտի 23 (ապրիլի 4), 1884, Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն), հայազգի նկարիչ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1840-1842 թվականներին ավարտել Է Սանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիան (դասատուներ՝ Ա․ Զաուերվեյդ և Ա․ Վառնեկ)` ոչ դասական» նկարչի կոչումով։ Ներսիսյանի լուսավորական գաղաֆարների ձևավորմանը նպաստել է նաև նրա մտերմությունը ժամանակի անվանի մտավորականների (Գաբրիել Սունդուկյան, Ս․ Նազարյան, Միրզա Ֆաթալի Ախունդով, Հովհաննես Այվազովսկի, Պերճ Պռոշյան, Գևորգ Ախվերդյան և ուրիշներ) հետ։ 1846-1965 թվականներին (ընդմիջումներով) նկարչություն Է դասավանդել Թիֆլիսի, Շուշիի դպրոցներում։ Ստեղծագործել Է պատմական ու կենցաղաղային պատկերի, դիմանկարի ու բնանկարի բնագավառներում։ Ներսիսյանի «Խնջույք Քուռ գետի ափին» (1860-ական թվականներ) նկարը նոր շրջանի հայ կերպարվեստի առաջին կենցաղապատկերն է։ Նրա Մ. Զ. Արղության-Երկայնաբազուկի (1849), Անհայտ տղամարդու, Ա. Տեր-Ղուկասյանի, Գ. Ակիմյանի և այլ դիմանկարներում առկա է Հ. Հովնաթանյանի արվեստի որոշակի ազդեցությունը։ «Իշխան Բ. Հ. Բեյբութովի դիմանկարը» (1857) հանդիսային է՝ գեներալի պատվանշանների շեշտադրումով։ «Անհայտ կին», «Մելիք-Ադամյան», «Գ. Իզմիրյան» գործերում պարզորոշ է ժամանակի արվեստի գաղափարական ու գեղագիտիական ազդեցությունը, իսկ «Մեսրոպ Մաշտոց» և «Սահակ Պարթև» (երկուսն էլ՝ 1882) պատկերներն ազգային ինքնագիտակցությունից բխած տրամադրությունների գեղարվեստական արտահայտությունն են։ Ներսիսյանն իր ստեղծագործությամբ ավարտին է հասցրել 17-18-րդ դարերի հայ կերպարվեստի զարգացումը՝ այն կապելով 19-րդ դարի 2-րդ կեսի արվեստի հետ։

Ներսիսյանի գործերը պահվում են Հայաստանի ազգային պատկերասրահում^[1], Սուրբ էջմիածնի Վեհարանում, ԳԱԹ-ում, Վրաստանի արվեստի (Թբիլիսի), Մոսկվայի Արևելքի ժողովուրդների արվեստների թանգարաններում^[2]։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ղազարյան Մ, Ստեփանս Ներսիսյան, «Տեղեկագիր ՀԽՍՀ ԳԱ, հաս, գիտ», 1962, № 1^[3]

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մեսրոպ Մաշտոց, գտնվում է Էջմիածնի վեհարանում, 1882
Իշխան Վ. Հ. Բեհբութովի դիմանակարը (1857)
Խնջույք Քուռ գետի ափին. Թիֆլիս (1860-ական)
Սուրբ Սահակ Պարթև, 1882

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Ստեփանոս Ներսիսյանի ստեղծագործությունները ՀԱՊ-ում
↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.
↑ «Ղազարյան Մ, Ստեփանս Ներսիսյան, «Տեղեկագիր ՀԽՍՀ ԳԱ, հաս, գիտ», 1962, № 1». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ նոյեմբերի 27-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ստեփանոս Ներսիսյան» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 260)։

[1] Ստեփանոս Ներսիսյանի ստեղծագործությունները ՀԱՊ-ում

[2] Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.

[3] «Ղազարյան Մ, Ստեփանս Ներսիսյան, «Տեղեկագիր ՀԽՍՀ ԳԱ, հաս, գիտ», 1962, № 1». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ նոյեմբերի 27-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.

[1]

[2]

[3]