Կապույտ տարածությունում
 | |
|---|---|
 | |
| տեսակ | գեղանկար |
| նկարիչ | Արկադի Ռիլով |
| տարի | 1918 |
| նյութ | յուղաներկ և կտավ |
| գտնվում է | Տրետյակովյան պատկերասրահ |
| հավաքածու | Տրետյակովյան պատկերասրահ |
Ծանոթագրություններ | |
«Կապույտ տարածություն» (ռուս.՝ В голубом просторе), ռուս նկարիչ Արկադի Ռիլովի (1870-1939) նկարը` նկարված 1918 թվականին, գտնվում է Տրետյակովի պետական պատկերասրահում։ Նկարի չափերը՝ 109 × 152 սմ [1][2]։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արկադի Ռիլովը երիտասարդ հասակից հետաքրքրվել է ծովային և գետային տարածությունների հետ կապված թեմաներով։ Հաճախակի պատկերել է թռչուններ՝ ջրի մոտ («Ճայեր», 1910 թվական)։
Լինելով Կամայի վրա` նկարիչը իր համար նկարել է լանդշաֆտի մի շարք, որոնցից են կտավները` ջրից թռչող թռչունների պատկերով` «Կարապները Կամայի վրա» (1912), որը նա մի քանի անգամ հետագայում նկարել է, և առավել հայտնի է։ Այս նկարը համարվում է «Կապույտ տարածությունում» նկարի անմիջական նախորդը, որը նկարվել է 1918 թվականին [3][4].
Արկադի Ռիլովը «Կապույտ տարածությունում» նկարը ստեղծել է 1918 թվականին Պետրոգրադում, հետհեղափոխական ծանր պայմաններում[5]։
|
Աշխատելը դառնում է դժվար։ Մտքերս զբաղված էին նրանով, ինչպես ուտել որևէ բան։ Խոհանոցում ջուրը դույլի մեջ առավոտյան սառել էր, ինքնաեռում` նույնպես։ Երկու գիշերաշապիկ, գլխիս բրդե գլխարկ, ձեռքերիս` ձեռնոցներ.ահա իմ գիշերային հանդերձը, ծածկվում էի երկու ծածկոցով և մուշտակով | 
|
Այնուամենայնիվ, նկարը ավարտվել է, և 1919 թվականին այն ներկայացվել է Պետրոգրադում անցկացվող Արվեստի գործերի առաջին պետական ազատ ցուցահանդեսում [6]։
Խորհրդային տարիներին նկարը համարվել է որպես ծրագրային ստեղծագործությունների մի մաս և մի տեսակ հղում, կետ խորհրդային լանդշաֆտային նկարչության պատմության համար[6]։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կապույտ երկնքի և սպիտակ, կուտակվաժ ամպերի ֆոնի վրա պատկերված են կարապները, որոնք թռչում են ծովի մուգ կապույտ ալիքաձև մակերևույթի վրայով։ Հորիզոնում տեսանելի են ժայռոտ կղզիներ, որոնք խորհրդանշում են հյուսիսային կոշտ բնությունը։ Առագաստանավը հեռվից շեշտում է ծովային լանդշաֆտի ռոմանտիզմը [3]։
Թռչունների թռիչքը հեշտ և թեթև է, կարծես նրանք լողում են պայծառ լույսով լցված մաքուր օդում։ Նրանց շարժման հորիզոնական ուղղությունն ընդգծվում է ամպերի գծի գտնվելու տեղը, որը հեռավորության վրա է և պատկերված է թռչուններից ներքև։ Թեև շարժումը տեղի է ունենում աջից ձախ, այն տպավորությունը չի ստեղծվում, որ պատրաստվում է դուրս գալ նկարի սահմաններից։ Ձախ եզրին գտնվող երկու թռչունների միջոցով, որոնք թռչում են ավելի ցածր, նրա ուղղությունը կարծես դեպի առագաստանավն է, ապա կղզու ժայռերի ներքևի մասը` նորից վերադառնալով կտավի աջ կողմը [3]։
Արձագանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արվեստաբան Ալեքսեյ Ֆեոդորով-Դավիդովը[8]։
|
|
Ռիլովը «Կապույտ տարածությունում» նկարը առնչվում է այն ստեղծագործություններին, որից ընդունված է սկսել խորհրդային գեղանկարչությունը։ Նրա պատմական նշանակությունը, բարձր գեղարվեստական որակը ճանաչվում է բոլորի կողմից։ Սրա հետ մեկտեղ այն հանդիսանում է Ռիլովի բազմաթիվ որոնումների
և ձեռքբերումների արդյունքը։ Նրան միանում է «Կանաչ աղմուկի» կենսական էպիկականությունը Կամայի վրա՝ կարապների դրամատիզմի և ճայերի քնարականության հետ մեկտեղ։ Հզոր թռչունների թռիչքի խորհրդանշականությունն այստեղ նոր նշանակություն է ձեռք բերել։ Նրա ուժեղ կամքով արդյունավետ սկիզբը տրվում է ոչ թե պայքարում, այլ ծովի և երկնքի հետ հանդարտ ներդաշնակության պայմաններում |
|
Հետագայում Ֆեդորով-Դավիդովը շարունակում է․ [3][8]։
|
|
Իր գլխավոր, թեթև ձևավորումով «Կապույտ տարածության մեջ» նկարը բնութագրում է այն ժամանակվա ընդհանուր տրամադրությունը այն արվեստագետների կողմից, ովքեր ողջունում էին հեղափոխությունը որպես Ռիլովը... Ազատ կյանքի այս զգացումը, պայծառ, նոր աշխարհի ուրախ ծնունդը Ռիլովն արտահայտում է իր նկարում օդի և լույսի միջոցով |
|
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Рылов Аркадий Александрович - В голубом просторе». Տրետյակովյան պատկերասրահ - www.tretyakovgallery.ru. Արխիվացված է օրիգինալից (HTML) 2014 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 19.09.2014-ին.
- ↑ «Рылов Аркадий Александрович - В голубом просторе». www.art-catalog.ru. Արխիվացված է օրիգինալից (HTML) 2014 թ․ դեկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 19.09.2014-ին.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 А. Рылов. — 50 художников. Шедевры русской живописи. — М.: Де Агостини, 2011. — Т. 40. — С. 14-19. — 32 с.
- ↑ Е. Н. Евстратова 500 сокровищ русской живописи. — Москва: ОЛМА Медиа Групп, 2013. — С. 418-419. — 536 с. — ISBN 9-785-373-04169-0
- ↑ А. А. Рылов Воспоминания. — Ленинград: Художник РСФСР, 1977. — 288 с.
- ↑ 6,0 6,1 Е. В. Иванова Большая иллюстрированная энциклопедия живописи. — Москва: ОЛМА Медиа Групп, 2010. — С. 466-467. — 632 с. — ISBN 9-785-373-03516-3
- ↑ Каталог почтовых марок СССР / М. И. Спивак. — М.: Центральное филателистическое агентство «Союзпечать» Министерства связи СССР, 1984. — Т. 2 (1970-1980). — С. 73. — 272 с.
- ↑ 8,0 8,1 А. А. Фёдоров-Давыдов Аркадий Александрович Рылов. — Москва: Советский художник, 1959. — 217 с.
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Կապույտ տարածությունում կատեգորիայում։ |