«Աֆղանական պատերազմ (1979-1989)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
կատ
Տող 10. Տող 10.
Արևմուտքում խորհրդային զորքերի մուտքը [[Աֆղանստան]] բողոքի մեծ ալիք առաջացրեց: 1980 թ. հունվարի 14-ին [[ՄԱԿ]]-ի Գլխավոր Ասամբլեան պահանջեց այդ զորքերը դուրս բերել [[Աֆղանստան]]ից: Այդ որոշման համար քվեարկեցին 104 պետություն: Միևնույն ժամանակ [[Աֆղանստան]]ում ուժեղացավ խորհրդային զորքերին ցուցադրվող զինված դիմադրությունը` նրանց դեմ կռվում էին հակահեղափոխականները: Սկզբում [[ԽՍՀՄ]]-ում հայտարարեցին, որ [[Աֆղանստան]]ում խաղաղ է: Սակայն պատերազմը ձգձգվում էր, և ի վերջո [[Խորհրդային Միություն]]ում ստիպված եղան ընդունել այդ փաստը, հայտարարելով, որ երկրում անկարգություններ են անում ավազակները: Նրանց անվանում էին «դուշմաններ», այսինքն` թշնամիներ: Վերջիններիս [[ԱՄՆ]]-ը օժանդակում էր և՛ ֆինանսապես, և՛ մատակարարում էր զենք և զինամթերք: [[ԱՄՆ]]-ն օգտագործում էր [[Վիետնամ]]ում ձեռք բերած փորձը, միայն թե այս դեպքում նրանք փոխվել էին դերերով: Երկրի զգալի մասը ապստամբների տիրապետության տակ էր: Նրանց միավորում էր [[ջիհադ]]ի` մահմեդականների սրբազան պատերազմի, գաղափարը: Իրենք իրենց կոչում էին մոջահեդներ` այսինքն հավատի մարտիկներ: Ապստամբական խմբավորումները մնացած հարցերում խիստ տարբերվում էին միմյանցից: Պատերազմը տևեց 9 տարի:
Արևմուտքում խորհրդային զորքերի մուտքը [[Աֆղանստան]] բողոքի մեծ ալիք առաջացրեց: 1980 թ. հունվարի 14-ին [[ՄԱԿ]]-ի Գլխավոր Ասամբլեան պահանջեց այդ զորքերը դուրս բերել [[Աֆղանստան]]ից: Այդ որոշման համար քվեարկեցին 104 պետություն: Միևնույն ժամանակ [[Աֆղանստան]]ում ուժեղացավ խորհրդային զորքերին ցուցադրվող զինված դիմադրությունը` նրանց դեմ կռվում էին հակահեղափոխականները: Սկզբում [[ԽՍՀՄ]]-ում հայտարարեցին, որ [[Աֆղանստան]]ում խաղաղ է: Սակայն պատերազմը ձգձգվում էր, և ի վերջո [[Խորհրդային Միություն]]ում ստիպված եղան ընդունել այդ փաստը, հայտարարելով, որ երկրում անկարգություններ են անում ավազակները: Նրանց անվանում էին «դուշմաններ», այսինքն` թշնամիներ: Վերջիններիս [[ԱՄՆ]]-ը օժանդակում էր և՛ ֆինանսապես, և՛ մատակարարում էր զենք և զինամթերք: [[ԱՄՆ]]-ն օգտագործում էր [[Վիետնամ]]ում ձեռք բերած փորձը, միայն թե այս դեպքում նրանք փոխվել էին դերերով: Երկրի զգալի մասը ապստամբների տիրապետության տակ էր: Նրանց միավորում էր [[ջիհադ]]ի` մահմեդականների սրբազան պատերազմի, գաղափարը: Իրենք իրենց կոչում էին մոջահեդներ` այսինքն հավատի մարտիկներ: Ապստամբական խմբավորումները մնացած հարցերում խիստ տարբերվում էին միմյանցից: Պատերազմը տևեց 9 տարի:


{{ՎՊԵ|Soviet war in Afghanistan}}
[[Կատեգորիա:Աֆղանստանի պատմություն]]
[[Կատեգորիա:Աֆղանստանի պատմություն]]
[[Կատեգորիա:ԽՍՀՄ պատմություն]]
[[Կատեգորիա:ԽՍՀՄ պատմություն]]

17:36, 4 Դեկտեմբերի 2012-ի տարբերակ

1979 թվականի դեկտեմբերին խորհրդային զորքերի մուտքը Աֆղանստան

Ապրիլյան հեղաշրջում

1978թ. ապրիլին Աֆղանստանում տեղի ունեցավ հեղաշրջում, որը հետագայում անվանվեց Ապրիլյան: Իշխանության եկան կոմունիստները: Կառավարության գլուխ բարձրացավ գրող Նուր Մուհամեդ Թարաքին: Սակայն մի քանի ամիս անց իշխող կուսակցության ներսում ծագեց սուր պայքար: 1979թ. օգոստոսին կուսակցության երկու առաջնորդների` Թարաքիի և Ամինի միջև հակամարտություն սկսվեց, որի արդյունքում Թարաքիին հանեցին իր պաշտոնից և կուսակցության անդամակցությունից, որից հետո նրան ձերբակալեցին: Շուտով նա մահացավ: Այս իրադարձությունները Մոսկվայում դժգոհություն առաջացրին: Կուսակցության շարքերի մասսայական զտումներն ու գնդակահարությունները հիշեցնում էին Չինաստանի մշակութային հեղափոխությունը, ուստի Մոսկվայում մտավախություններ կային, որ Ամինը կարող է խզել իր հարաբերությունները ԽՍՀՄ-ի հետ և մերձենալ Չինաստանի հետ:

Աֆղանական պատերազմ

Ամինը բազմիցս դիմել էր Մոսկվային խորհրդային զորքերը մտցնել Աֆղանստան, որպեսզի ամրապնդվի հեղափոխական կառավարությունը: 1979թ. վերջին խորհրդային իշխանությունը որոշեց ընդառաջ գնալ այդ խնդրանքին և միաժամանակ վերացնել Ամինին: Խորհրդային զորքերը մտան Աֆղանստան, իսկ Ամինը նախագահական պալատի գրոհման ժամանակ սպանվեց նռնակի պայթյունից: Խորհրդային թերթերում նրան սկսեցին ներկայացնել որպես դավաճանի: Արևմուտքում խորհրդային զորքերի մուտքը Աֆղանստան բողոքի մեծ ալիք առաջացրեց: 1980 թ. հունվարի 14-ին ՄԱԿ-ի Գլխավոր Ասամբլեան պահանջեց այդ զորքերը դուրս բերել Աֆղանստանից: Այդ որոշման համար քվեարկեցին 104 պետություն: Միևնույն ժամանակ Աֆղանստանում ուժեղացավ խորհրդային զորքերին ցուցադրվող զինված դիմադրությունը` նրանց դեմ կռվում էին հակահեղափոխականները: Սկզբում ԽՍՀՄ-ում հայտարարեցին, որ Աֆղանստանում խաղաղ է: Սակայն պատերազմը ձգձգվում էր, և ի վերջո Խորհրդային Միությունում ստիպված եղան ընդունել այդ փաստը, հայտարարելով, որ երկրում անկարգություններ են անում ավազակները: Նրանց անվանում էին «դուշմաններ», այսինքն` թշնամիներ: Վերջիններիս ԱՄՆ-ը օժանդակում էր և՛ ֆինանսապես, և՛ մատակարարում էր զենք և զինամթերք: ԱՄՆ-ն օգտագործում էր Վիետնամում ձեռք բերած փորձը, միայն թե այս դեպքում նրանք փոխվել էին դերերով: Երկրի զգալի մասը ապստամբների տիրապետության տակ էր: Նրանց միավորում էր ջիհադի` մահմեդականների սրբազան պատերազմի, գաղափարը: Իրենք իրենց կոչում էին մոջահեդներ` այսինքն հավատի մարտիկներ: Ապստամբական խմբավորումները մնացած հարցերում խիստ տարբերվում էին միմյանցից: Պատերազմը տևեց 9 տարի: