«Միխայիլո Հրուշևսկի»–ի խմբագրումների տարբերություն
ավելացվեց Կատեգորիա:Ուկրաինացի խմբագիրներ ՀոթՔաթ գործիքով |
չNo edit summary |
||
Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Տեղեկաքարտ Գիտնական}} |
{{Տեղեկաքարտ Գիտնական}} |
||
'''Միխայիլ Սերգեևիչ Գրուշևսկի''' ({{lang-uk|Михайло Сергійович Грушевський}}, {{ԱԾ}}), |
'''Միխայիլ Սերգեևիչ Գրուշևսկի''' ({{lang-uk|Михайло Сергійович Грушевський}}, {{ԱԾ}}), ուկրաինացի պատմաբան, հասարակական և քաղաքական գործիչ, հեղափոխական։ |
||
== Կենսագրություն == |
== Կենսագրություն == |
||
[[1890]] թվականին ավարտել է |
[[1890]] թվականին ավարտել է Կիևի համալսարանի պատմաբանասիրական ֆակուլտետը։ [[1894]]-[[1897]] թվականներին վարել է Լվովի համալսարանի ընդհանուր պատմության ամբիոնը։ [[1890]]-ական թվականին եղել է Կիևյաև Գրոմադայի գործուն անդամներից, [[1899]] թվականին՝ Գալիցիայի ազգային դեմոկրատական կուսակցության կազմակերպիչներից։ Պրոգերմանական կողմնորոշում ունենալու համար [[1914]] թվականին ձերբակալվել է և աքսորվել Սիմբիրսկ։ [[1917]] թվականին մարտին հարել է ուկրաինական [[Էսէռներ]]ին և ղեկավարել ուկրաինական Կենտրոնական ռադան։ Գերմանական օկուպացիայի ձախողումից հետո Գրուսևսկին վտարանդվել է [[Ավստրիա]] ([[1919]])։ [[1924]] թվականին նրան թույլատրվել է վերադառնալ արդեն Խորհրդային Ուկրաինա։ Այդ նույն թվին էլ ընտրվել է ՈւԽՍՀ Գիտությունների ակադեմիայի անդամ, [[1929]] թվականին՝ ԽՍՀՄ Գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս։ [[1930]] թվականին աշխատել է [[Մոսկվա]]յում։ Գլխավոր աշխատություններն են «Ուկրաինա-Ռուսիայի պատմությունը» (հ.1 - 10, 13 գրքով, [[1898]]-[[1936]]), «Ուկրաինական ժողովրդի պատմության ակնարկ» ([[1904]]), «Ուկրաինական գրականության պատմություն» (հ.1 - 5, [[1923]]-[[1927]])։ Դեմ է արտահայտվել [[մարքսիզմ]]ին։ Պատմության մեջ գլխավորը համարել է ազգային հարցը՝ գտնելով, որ ազգային շահերը բարձր են դասակարգային շահերից, իսկ դասակարգային պայքարը խանգարում է ազգային շահերի համար պայքարին։ |
||
== Ծանոթագրություններ == |
== Ծանոթագրություններ == |
20:57, 27 Օգոստոսի 2021-ի տարբերակ
Միխայիլ Սերգեևիչ Գրուշևսկի (ուկրաիներեն՝ Михайло Сергійович Грушевський, սեպտեմբերի 29, 1866[1][2][3][…], Խելմ, Kholmskii uezd, Լուբլինի նահանգ, Լեհական թագավորություն, Ռուսական կայսրություն - նոյեմբերի 26, 1934[4], նոյեմբերի 24, 1934[5] կամ նոյեմբերի 25, 1934[2][3][6][…], Կիսլովոդսկ, Հյուսիսկովկասյան երկրամաս, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), ուկրաինացի պատմաբան, հասարակական և քաղաքական գործիչ, հեղափոխական։
Կենսագրություն
1890 թվականին ավարտել է Կիևի համալսարանի պատմաբանասիրական ֆակուլտետը։ 1894-1897 թվականներին վարել է Լվովի համալսարանի ընդհանուր պատմության ամբիոնը։ 1890-ական թվականին եղել է Կիևյաև Գրոմադայի գործուն անդամներից, 1899 թվականին՝ Գալիցիայի ազգային դեմոկրատական կուսակցության կազմակերպիչներից։ Պրոգերմանական կողմնորոշում ունենալու համար 1914 թվականին ձերբակալվել է և աքսորվել Սիմբիրսկ։ 1917 թվականին մարտին հարել է ուկրաինական Էսէռներին և ղեկավարել ուկրաինական Կենտրոնական ռադան։ Գերմանական օկուպացիայի ձախողումից հետո Գրուսևսկին վտարանդվել է Ավստրիա (1919)։ 1924 թվականին նրան թույլատրվել է վերադառնալ արդեն Խորհրդային Ուկրաինա։ Այդ նույն թվին էլ ընտրվել է ՈւԽՍՀ Գիտությունների ակադեմիայի անդամ, 1929 թվականին՝ ԽՍՀՄ Գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս։ 1930 թվականին աշխատել է Մոսկվայում։ Գլխավոր աշխատություններն են «Ուկրաինա-Ռուսիայի պատմությունը» (հ.1 - 10, 13 գրքով, 1898-1936), «Ուկրաինական ժողովրդի պատմության ակնարկ» (1904), «Ուկրաինական գրականության պատմություն» (հ.1 - 5, 1923-1927)։ Դեմ է արտահայտվել մարքսիզմին։ Պատմության մեջ գլխավորը համարել է ազգային հարցը՝ գտնելով, որ ազգային շահերը բարձր են դասակարգային շահերից, իսկ դասակարգային պայքարը խանգարում է ազգային շահերի համար պայքարին։
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — LZMK, 1999. — 9272 p. — ISBN 978-953-6036-31-8
- ↑ 4,0 4,1 4,2 SNAC — 2010.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Find A Grave — 1996.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ https://dlibra.kul.pl/dlibra/publication/62728/edition/57511/content — P. 4.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 239)։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Միխայիլո Հրուշևսկի» հոդվածին։ |
|
- Սեպտեմբերի 29 ծնունդներ
- 1866 ծնունդներ
- Ռուսական կայսրությունում ծնվածներ
- Նոյեմբերի 26 մահեր
- 1934 մահեր
- Նոյեմբերի 24 մահեր
- Նոյեմբերի 25 մահեր
- Կիսլովոդսկ քաղաքում մահացածներ
- Կիևի համալսարանի շրջանավարտներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Ուկրաինացի պատմաբաններ
- ԽՍՀՄ ԳԱ իսկական անդամներ
- Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի արտասահմանյան անդամներ
- Քաղաքական գործիչներ
- Ուկրաինացի գրողներ
- Անձինք նամականիշերի վրա
- Ուկրաինացի խմբագիրներ