«Հովհաննես Չմշկիկ»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589) |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Տեղեկաքարտ Անձ}} |
{{Տեղեկաքարտ Անձ}} |
||
'''Հովհաննես Ա Չմշկիկ''' ({{lang-el|Ιωάννης Α΄ Τζιμισκής}}; {{ԱԾ}}), [[հայ]]ազգի զորավար, պետական գործիչ, [[Բյուզանդիա]]յի [[կայսր]]՝ 969-976 թվականներին, հայկական [[Կուրկուասներ]]ի ընտանիքից։ Ծագումով [[հայ]]։ Ըստ [[Մաթևոս Ուռհայեցի|Մաթևոս Ուռհայեցու]] տվյալների՝ ծնվել է ներկայիս Դերսիմի նահանգի Չմշկածագ ավանում<ref>Մաթևոս Ուռհայեցի, Ժամանակագրություն, Երևան, 1991, էջ |
'''Հովհաննես Ա Չմշկիկ''' ({{lang-el|Ιωάννης Α΄ Τζιμισκής}}; {{ԱԾ}}), [[հայ]]ազգի զորավար, պետական գործիչ, [[Բյուզանդիա]]յի [[կայսր]]՝ 969-976 թվականներին, հայկական [[Կուրկուասներ]]ի ընտանիքից։ Ծագումով [[հայ]]։ Ըստ [[Մաթևոս Ուռհայեցի|Մաթևոս Ուռհայեցու]] տվյալների՝ ծնվել է ներկայիս Դերսիմի նահանգի Չմշկածագ ավանում<ref>Մաթևոս Ուռհայեցի, Ժամանակագրություն, Երևան, 1991, էջ 25։</ref>։ |
||
[[949]] թվականին մասնակցել է [[Կարին]]ի գրավմանը։ Իր քեռի [[Նիկեփորոս II Փոկաս]] կայսրից նշանակվել է արևելյան զորքերի սպարապետ, խոշոր ճակատամարտում ջախջախել [[արաբներ]]ին։ [[969]] թվականին կայսրուհի Թեոփանոյի օգնությամբ սպանել է կայսրին և գրավել գահը։ [[971]] թվականին պարտության է մատնել [[Թրակիա]] ներխուժած ռուս իշխան [[Սվյատոսլավ]]ին և [[Բուլղարիա]]յի հյուսիսարևելյան մասը կցել կայսրությանը։ [[972]] թվականին, դաշինք կնքելով [[Հռոմեական Սրբազան կայսրություն|Հռոմեական սրբազան կայսրության]] հետ, արշավել է արաբների դեմ, գրավել [[Մարտիրուպոլիս]]ը, [[Մծբին]]ը, Հյուսիսային [[Միջագետք]]ը, [[974]]-[[975]] թվականներին՝ Էմեսսան ([[Հոմս]]), [[Բաալբեկ]]ը, մտել [[Պաղեստին]] և [[Լիբանան]]։ |
[[949]] թվականին մասնակցել է [[Կարին]]ի գրավմանը։ Իր քեռի [[Նիկեփորոս II Փոկաս]] կայսրից նշանակվել է արևելյան զորքերի սպարապետ, խոշոր ճակատամարտում ջախջախել [[արաբներ]]ին։ [[969]] թվականին կայսրուհի Թեոփանոյի օգնությամբ սպանել է կայսրին և գրավել գահը։ [[971]] թվականին պարտության է մատնել [[Թրակիա]] ներխուժած ռուս իշխան [[Սվյատոսլավ]]ին և [[Բուլղարիա]]յի հյուսիսարևելյան մասը կցել կայսրությանը։ [[972]] թվականին, դաշինք կնքելով [[Հռոմեական Սրբազան կայսրություն|Հռոմեական սրբազան կայսրության]] հետ, արշավել է արաբների դեմ, գրավել [[Մարտիրուպոլիս]]ը, [[Մծբին]]ը, Հյուսիսային [[Միջագետք]]ը, [[974]]-[[975]] թվականներին՝ Էմեսսան ([[Հոմս]]), [[Բաալբեկ]]ը, մտել [[Պաղեստին]] և [[Լիբանան]]։ |
||
22:40, 14 Մարտի 2021-ի տարբերակ
| Հովհաննես Չմշկիկ հուն․՝ Ιωάννης «Τσιμισκής» Κουρκούας | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մոտ 925[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Կոստանդնուպոլիս |
| Մահացել է | հունվարի 10, 976[4] |
| Մահվան վայր | Կոստանդնուպոլիս |
| Գերեզման | Կոստանդնուպոլիս |
| Քաղաքացիություն | .png){kind=small} Բյուզանդական կայսրություն |
| Մասնագիտություն | կառավարիչ |
| Ամուսին | Theodora? |
| Զբաղեցրած պաշտոններ | Բյուզանդիայի կայսր |
| Երեխաներ | Theophano Kourkouas? |
 Ioannes I Tzimiskes Վիքիպահեստում | |
Հովհաննես Ա Չմշկիկ (հուն․՝ Ιωάννης Α΄ Τζιμισκής; մոտ 925[1][2][3][…], Կոստանդնուպոլիս - հունվարի 10, 976[4], Կոստանդնուպոլիս), հայազգի զորավար, պետական գործիչ, Բյուզանդիայի կայսր՝ 969-976 թվականներին, հայկական Կուրկուասների ընտանիքից։ Ծագումով հայ։ Ըստ Մաթևոս Ուռհայեցու տվյալների՝ ծնվել է ներկայիս Դերսիմի նահանգի Չմշկածագ ավանում[5]։ 949 թվականին մասնակցել է Կարինի գրավմանը։ Իր քեռի Նիկեփորոս II Փոկաս կայսրից նշանակվել է արևելյան զորքերի սպարապետ, խոշոր ճակատամարտում ջախջախել արաբներին։ 969 թվականին կայսրուհի Թեոփանոյի օգնությամբ սպանել է կայսրին և գրավել գահը։ 971 թվականին պարտության է մատնել Թրակիա ներխուժած ռուս իշխան Սվյատոսլավին և Բուլղարիայի հյուսիսարևելյան մասը կցել կայսրությանը։ 972 թվականին, դաշինք կնքելով Հռոմեական սրբազան կայսրության հետ, արշավել է արաբների դեմ, գրավել Մարտիրուպոլիսը, Մծբինը, Հյուսիսային Միջագետքը, 974-975 թվականներին՝ Էմեսսան (Հոմս), Բաալբեկը, մտել Պաղեստին և Լիբանան։
Արաբական խալիֆայության դեմ պատերազմների ժամանակ փորձել է գրավել Բագրատունյաց Հայաստանի մի շարք շրջաններ, բայց Հայոց թագավոր Աշոտ Գ Ողորմածը 80 հազարանոց բանակով շարժվել է ընդառաջ և երկու միապետների միջև կնքվել է հաշտություն։
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 Faceted Application of Subject Terminology
- ↑ 2,0 2,1 British Museum person-institution thesaurus
- ↑ 3,0 3,1 AlKindi (Դոմինիկյան Արևելագիտության ինստիտուտի առցանց կատալոգ)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ Մաթևոս Ուռհայեցի, Ժամանակագրություն, Երևան, 1991, էջ 25։
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հովհաննես Չմշկիկ» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
Այս հոդվածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցված է Հայկական համառոտ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ 
|