«Խոսքային կլիշե»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբ
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589)
 
Տող 1. Տող 1.
'''Խոսքային կլիշե''' ({{lang-fr|cliché}}), [[խոսք]]ային գործածություն, շաբլոնային նախադասություն<ref name="ЛингвТерм">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/lingvistic/583/клише Клише] // Розенталь Д. Э., Теленкова М. А. Словарь-справочник лингвистических терминов. Изд. 2-е. — М.: Просвещение (издательство). — 1976</ref><ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc1p/22922 Клише] // Современная энциклопедия. — 2000</ref><ref>[http://ozhegov-online.ru/slovar-ozhegova/klishe/12103/ Клише] // Ожегов С. И., Шведова Н. Ю. Толковый словарь Русского языка. — 1949—1992</ref><ref name="ПереводСл">[http://enc-dic.com/translate/Klishe-1439.html Клише] // Толковый переводоведческий словарь. — 3-е издание, переработанное. — М.: Флинта: [[Наука (издательство)|Наука]], 2003</ref><ref>[http://enc-dic.com/enc_sovet/Klishe-60891.html Клише] // Большая советская энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия, 1969—1978</ref>: Կլիշեն իր [[Իմաստաբանություն (լեզվաբանություն)|իմաստաբանությամբ]] արտահայտում է կառուցվածքային մեկ միավոր: Կլիշեները հաղորդակցման ընթացքի հեշտացմանը նպաստող և հոգեբանական կարծրատիպերին համապատասխանող պատրաստ խոսքային բանաձևեր են<ref name="ЛингвТерм" /><ref name="ПереводСл" />:
'''Խոսքային կլիշե''' ({{lang-fr|cliché}}), [[խոսք]]ային գործածություն, շաբլոնային նախադասություն<ref name="ЛингвТерм">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/lingvistic/583/клише Клише] // Розенталь Д. Э., Теленкова М. А. Словарь-справочник лингвистических терминов. Изд. 2-е. — М.: Просвещение (издательство). — 1976</ref><ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc1p/22922 Клише] // Современная энциклопедия. — 2000</ref><ref>[http://ozhegov-online.ru/slovar-ozhegova/klishe/12103/ Клише] // Ожегов С. И., Шведова Н. Ю. Толковый словарь Русского языка. — 1949—1992</ref><ref name="ПереводСл">[http://enc-dic.com/translate/Klishe-1439.html Клише] // Толковый переводоведческий словарь. — 3-е издание, переработанное. — М.: Флинта: [[Наука (издательство)|Наука]], 2003</ref><ref>[http://enc-dic.com/enc_sovet/Klishe-60891.html Клише] // Большая советская энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия, 1969—1978</ref>։ Կլիշեն իր [[Իմաստաբանություն (լեզվաբանություն)|իմաստաբանությամբ]] արտահայտում է կառուցվածքային մեկ միավոր։ Կլիշեները հաղորդակցման ընթացքի հեշտացմանը նպաստող և հոգեբանական կարծրատիպերին համապատասխանող պատրաստ խոսքային բանաձևեր են<ref name="ЛингвТерм" /><ref name="ПереводСл" />։


== Խոսքային կլիշեների գործառույթներ ==
== Խոսքային կլիշեների գործառույթներ ==
Կլիշեի կարևորագույն գործառույթներից մեկը համաձայնության կամ բողոքի արտահայտումն է: Եթե կլիշեն որպես համաձայնության նշան է օգտագործվում, այն նաև ցույց է տալիս հռետորի՝ որոշակի հասարակական խմբի պատկանելը, ինչն արտահայտվում է [[Ծածկալեզու|ծածկալեզվում]] խոսքային կլիշեների առատությամբ<ref name="Кругосвет">[http://www.krugosvet.ru/enc/gumanitarnye_nauki/lingvistika/KLISHE_RECHEVIE.html Речевые клише] // Энциклопедия «Кругосвет»</ref>: Խոսքային կլիշեները լայնորեն կիրառվում են քաղաքական խոսքի մեջ: Քաղաքական կլիշեների օրինակ են՝ «մռայլ տեսություններ», «վստահության ճգնաժամ», «անդրկուլիսյան գործարքներ»<ref>{{книга|автор=Дедушкина Т. А.|год=|тираж=100|isbn=|серия=|страниц=554|столбцы=|страницы=472-477|том=|издательство=Видавничо-поліграфічний центр "Київський університет"|часть=Жанровое пространство политического дискурса|место=Київ|издание=|ответственный=|викитека=|ссылка=http://www.library.univ.kiev.ua/ukr/host/viking/db/ftp/univ/sl/sl_2011_05_02.pdf|оригинал=|заглавие=Studia Linguistica: Збірник наукових праць. Випуск 5. Частина 2|ссылка часть=http://philolog.univ.kiev.ua/php/4/7/Studia_Linguistica_5_2/472_477.pdf|ref=Дедушкина}}</ref> կամ արդեն թևավոր խոսքի վերածված «երկաթե վարագույր», «դեղին մամուլ», «չարի կայսրություն»<ref>[http://obozrevatel.com/blogs/43069-diletant-otkuda-poyavilis-izvestnyie-politicheskie-klishe.htm Откуда появились известные политические клише?]</ref>:
Կլիշեի կարևորագույն գործառույթներից մեկը համաձայնության կամ բողոքի արտահայտումն է։ Եթե կլիշեն որպես համաձայնության նշան է օգտագործվում, այն նաև ցույց է տալիս հռետորի՝ որոշակի հասարակական խմբի պատկանելը, ինչն արտահայտվում է [[Ծածկալեզու|ծածկալեզվում]] խոսքային կլիշեների առատությամբ<ref name="Кругосвет">[http://www.krugosvet.ru/enc/gumanitarnye_nauki/lingvistika/KLISHE_RECHEVIE.html Речевые клише] // Энциклопедия «Кругосвет»</ref>։ Խոսքային կլիշեները լայնորեն կիրառվում են քաղաքական խոսքի մեջ։ Քաղաքական կլիշեների օրինակ են՝ «մռայլ տեսություններ», «վստահության ճգնաժամ», «անդրկուլիսյան գործարքներ»<ref>{{книга|автор=Дедушкина Т. А.|год=|тираж=100|isbn=|серия=|страниц=554|столбцы=|страницы=472-477|том=|издательство=Видавничо-поліграфічний центр "Київський університет"|часть=Жанровое пространство политического дискурса|место=Київ|издание=|ответственный=|викитека=|ссылка=http://www.library.univ.kiev.ua/ukr/host/viking/db/ftp/univ/sl/sl_2011_05_02.pdf|оригинал=|заглавие=Studia Linguistica: Збірник наукових праць. Випуск 5. Частина 2|ссылка часть=http://philolog.univ.kiev.ua/php/4/7/Studia_Linguistica_5_2/472_477.pdf|ref=Дедушкина}}</ref> կամ արդեն թևավոր խոսքի վերածված «երկաթե վարագույր», «դեղին մամուլ», «չարի կայսրություն»<ref>[http://obozrevatel.com/blogs/43069-diletant-otkuda-poyavilis-izvestnyie-politicheskie-klishe.htm Откуда появились известные политические клише?]</ref>։


Քաղաքական կլիշեները ծառայում են քաղաքական երևույթներին և անձանց հակիրճ, հանդիսավոր ձևով դասակարգելու և գնահատական տալու համար: Քաղաքական կլիշեն հասկանալու համար անհրաժեշտ է իմանալ ենթատեքստը, որում այն օգտագործվում է. կախված դրանից՝ միևնույն արտահայտությունը կարող է տարբեր իմաստներ արտահայտել: Կարող է դիտարկվել նաև որպես հռետորական հնարք: Քարոզչական խոսքային կլիշեները միտված են լեզուն կրողների ենթագիտակցության մեջ ավելացնել [[Գաղափարախոսություն|գաղափարախոսական]] կարծրատիպեր<ref>Васильев А. Д. [http://start-school.ru/2013-05-10-a-d-vasilev-slovo-v-teleehfire-ocherki-24/ Слово в телеэфире: Очерки новейшего словоупотребления в российском телевещании] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150402125251/http://start-school.ru/2013-05-10-a-d-vasilev-slovo-v-teleehfire-ocherki-24/ |date=2015-04-02 }}</ref>:
Քաղաքական կլիշեները ծառայում են քաղաքական երևույթներին և անձանց հակիրճ, հանդիսավոր ձևով դասակարգելու և գնահատական տալու համար։ Քաղաքական կլիշեն հասկանալու համար անհրաժեշտ է իմանալ ենթատեքստը, որում այն օգտագործվում է. կախված դրանից՝ միևնույն արտահայտությունը կարող է տարբեր իմաստներ արտահայտել։ Կարող է դիտարկվել նաև որպես հռետորական հնարք։ Քարոզչական խոսքային կլիշեները միտված են լեզուն կրողների ենթագիտակցության մեջ ավելացնել [[Գաղափարախոսություն|գաղափարախոսական]] կարծրատիպեր<ref>Васильев А. Д. [http://start-school.ru/2013-05-10-a-d-vasilev-slovo-v-teleehfire-ocherki-24/ Слово в телеэфире: Очерки новейшего словоупотребления в российском телевещании] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150402125251/http://start-school.ru/2013-05-10-a-d-vasilev-slovo-v-teleehfire-ocherki-24/ |date=2015-04-02 }}</ref>։


== Տես նաև ==
== Տես նաև ==

Ընթացիկ տարբերակը 09:12, 12 Մարտի 2021-ի դրությամբ

Խոսքային կլիշե (ֆր.՝ cliché), խոսքային գործածություն, շաբլոնային նախադասություն[1][2][3][4][5]։ Կլիշեն իր իմաստաբանությամբ արտահայտում է կառուցվածքային մեկ միավոր։ Կլիշեները հաղորդակցման ընթացքի հեշտացմանը նպաստող և հոգեբանական կարծրատիպերին համապատասխանող պատրաստ խոսքային բանաձևեր են[1][4]։

Խոսքային կլիշեների գործառույթներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կլիշեի կարևորագույն գործառույթներից մեկը համաձայնության կամ բողոքի արտահայտումն է։ Եթե կլիշեն որպես համաձայնության նշան է օգտագործվում, այն նաև ցույց է տալիս հռետորի՝ որոշակի հասարակական խմբի պատկանելը, ինչն արտահայտվում է ծածկալեզվում խոսքային կլիշեների առատությամբ[6]։ Խոսքային կլիշեները լայնորեն կիրառվում են քաղաքական խոսքի մեջ։ Քաղաքական կլիշեների օրինակ են՝ «մռայլ տեսություններ», «վստահության ճգնաժամ», «անդրկուլիսյան գործարքներ»[7] կամ արդեն թևավոր խոսքի վերածված «երկաթե վարագույր», «դեղին մամուլ», «չարի կայսրություն»[8]։

Քաղաքական կլիշեները ծառայում են քաղաքական երևույթներին և անձանց հակիրճ, հանդիսավոր ձևով դասակարգելու և գնահատական տալու համար։ Քաղաքական կլիշեն հասկանալու համար անհրաժեշտ է իմանալ ենթատեքստը, որում այն օգտագործվում է. կախված դրանից՝ միևնույն արտահայտությունը կարող է տարբեր իմաստներ արտահայտել։ Կարող է դիտարկվել նաև որպես հռետորական հնարք։ Քարոզչական խոսքային կլիշեները միտված են լեզուն կրողների ենթագիտակցության մեջ ավելացնել գաղափարախոսական կարծրատիպեր[9]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Клише // Розенталь Д. Э., Теленкова М. А. Словарь-справочник лингвистических терминов. Изд. 2-е. — М.: Просвещение (издательство). — 1976
  2. ↑ Клише // Современная энциклопедия. — 2000
  3. ↑ Клише // Ожегов С. И., Шведова Н. Ю. Толковый словарь Русского языка. — 1949—1992
  4. ↑ 4,0 4,1 Клише // Толковый переводоведческий словарь. — 3-е издание, переработанное. — М.: Флинта: Наука, 2003
  5. ↑ Клише // Большая советская энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия, 1969—1978
  6. ↑ Речевые клише // Энциклопедия «Кругосвет»
  7. ↑ Дедушкина Т. А. Жанровое пространство политического дискурса // Studia Linguistica: Збірник наукових праць. Випуск 5. Частина 2. — Київ: Видавничо-поліграфічний центр "Київський університет". — С. 472-477. — 554 с. — 100 экз.
  8. ↑ Откуда появились известные политические клише?
  9. ↑ Васильев А. Д. Слово в телеэфире: Очерки новейшего словоупотребления в российском телевещании Արխիվացված 2015-04-02 Wayback Machine

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Брагина Н.Г. Клише // Социокультурные конструкты в языке. — 2-е. — М.: ФЛИНТА, 2013. — С. 52—55. — 387 с.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Խոսքային_կլիշե&oldid=7795431» էջից