«Լաթիֆե Ուշաքլըգիլ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589)
Տող 1. Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Անձ}}
{{Տեղեկաքարտ Անձ}}
'''Լատիֆե Ուշաքլըգիլ''' ({{lang-tr|Latife Uşakizade}}, կամ Լատիֆե Ուշակիզադե {{ԱԾ}}), [[Թուրքիա]]յի առաջին նախագահ [[Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրք]]ի կինը: Աթաթուրքը Լատիֆեի հետ ամուսնացած է եղել [[1923]]- [[1925]] թվականներին:
'''Լատիֆե Ուշաքլըգիլ''' ({{lang-tr|Latife Uşakizade}}, կամ Լատիֆե Ուշակիզադե {{ԱԾ}}), [[Թուրքիա]]յի առաջին նախագահ [[Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրք]]ի կինը։ Աթաթուրքը Լատիֆեի հետ ամուսնացած է եղել [[1923]]- [[1925]] թվականներին։


== Կենսագրություն ==
== Կենսագրություն ==
[[պատկեր:Latife Hanım (1923).jpg|thumb|left|300px|Թուրքիայի առաջին տիկինը՝ Լատիֆե Ուշաքլըգիլը (1923)]]
[[պատկեր:Latife Hanım (1923).jpg|thumb|left|300px|Թուրքիայի առաջին տիկինը՝ Լատիֆե Ուշաքլըգիլը (1923)]]
[[պատկեր:Mustafa Kemal Atatürk and Latife Uşşaki (1923).jpg|thumb|left|[[Մուստաֆա Քեմալ]]ը և Լատիֆեն այցելության ժամանակ (1923)]]
[[պատկեր:Mustafa Kemal Atatürk and Latife Uşşaki (1923).jpg|thumb|left|[[Մուստաֆա Քեմալ]]ը և Լատիֆեն այցելության ժամանակ (1923)]]
Լատիֆեն ծնվել է [[1896]] թվականին [[Իզմիր]]ում՝ առևտրականի ընտանիքում: Նրա հայրը ծնունդով [[Ուշաք]]ից է եղել: Այստեղից էլ եկել է նրանց տոհմի ոչ պաշտոնական Ուշակիզադե անվանումը: Հոր կողմից բարեկամական կապ է ունեցել թուրք գրող Հալիտ Զիե Ուշաքլըգիլի հետ: Ավարտել է [[Իզմիր]]ի միջնակարգ դպրոցը, իսկ [[1919]] թվականից սկսել է սովորել իրավագիտություն [[Լոնդոն]]ում և [[Փարիզ]]ում: Երբ նա վերադարձավ [[Թուրքիա]], [[Թուրքիայի անկախության պատերազմ]]ը մոտենում էր իր ավարտին: [[1922]] թվականի [[սեպտեմբերի 11]]-ին, իմանալով, որ Մուստաֆա Քեմալ փաշան գտնվում է [[Իզմիր]]ում, Լատիֆեն գնում է Մուստաֆայի մոտ շտաբ և առաջարկում մնալ իրենց ընտանեկան առանձնատանը՝ անվտանգությունից ելնելով: Մուստաֆա Քեմալը սիրով ընդունում է հրավերը, որից հետո էլ սկսվում են նրանց հարաբերությունները: Լատիֆեն և Մուստաֆա Քեմալը ամուսնացել են [[1923]] թվականի [[հունվարի 29]]-ին, երբ Մուստաֆա Քեմալը վերադարձել էր [[Իզմիր]]՝ մոր [[Զյուբեյդե հանըմ]]ի մահվան կապակցությամբ:
Լատիֆեն ծնվել է [[1896]] թվականին [[Իզմիր]]ում՝ առևտրականի ընտանիքում։ Նրա հայրը ծնունդով [[Ուշաք]]ից է եղել։ Այստեղից էլ եկել է նրանց տոհմի ոչ պաշտոնական Ուշակիզադե անվանումը։ Հոր կողմից բարեկամական կապ է ունեցել թուրք գրող Հալիտ Զիե Ուշաքլըգիլի հետ։ Ավարտել է [[Իզմիր]]ի միջնակարգ դպրոցը, իսկ [[1919]] թվականից սկսել է սովորել իրավագիտություն [[Լոնդոն]]ում և [[Փարիզ]]ում։ Երբ նա վերադարձավ [[Թուրքիա]], [[Թուրքիայի անկախության պատերազմ]]ը մոտենում էր իր ավարտին։ [[1922]] թվականի [[սեպտեմբերի 11]]-ին, իմանալով, որ Մուստաֆա Քեմալ փաշան գտնվում է [[Իզմիր]]ում, Լատիֆեն գնում է Մուստաֆայի մոտ շտաբ և առաջարկում մնալ իրենց ընտանեկան առանձնատանը՝ անվտանգությունից ելնելով։ Մուստաֆա Քեմալը սիրով ընդունում է հրավերը, որից հետո էլ սկսվում են նրանց հարաբերությունները։ Լատիֆեն և Մուստաֆա Քեմալը ամուսնացել են [[1923]] թվականի [[հունվարի 29]]-ին, երբ Մուստաֆա Քեմալը վերադարձել էր [[Իզմիր]]՝ մոր [[Զյուբեյդե հանըմ]]ի մահվան կապակցությամբ։


Երկու տարի տևած ամուսնության, Լատիֆեն, որպես [[Թուրքիա]]յի առաջին տիկին ընթացքում, եղել է կանանց իրավունքների պաշտպանության խորհրդանիշ, երբ ընթանում էին [[Աթաթուրքի բարեփոխումներ]]ը<ref>{{cite web | url = http://news.independent.co.uk/europe/article1152032.ece Article:| title = Turkey in the 21st century: The Legacy Of Mrs Ataturk | accessdate = 2007-09-29 | date = հուլիսի 1, 2006 | work = Pelin Turgut| publisher = The Independent }}</ref>:
Երկու տարի տևած ամուսնության, Լատիֆեն, որպես [[Թուրքիա]]յի առաջին տիկին ընթացքում, եղել է կանանց իրավունքների պաշտպանության խորհրդանիշ, երբ ընթանում էին [[Աթաթուրքի բարեփոխումներ]]ը<ref>{{cite web | url = http://news.independent.co.uk/europe/article1152032.ece Article:| title = Turkey in the 21st century: The Legacy Of Mrs Ataturk | accessdate = 2007-09-29 | date = հուլիսի 1, 2006 | work = Pelin Turgut| publisher = The Independent }}</ref>։


Մուստաֆա Քեմալը և Լատիֆեն բաժանվել են [[1925]] թվականի [[օգոստոսի 5]]-ին: Դրանից հետո Լատիֆեն ապրել է մինչ [[1975]] թվականը [[Իզմիր]]ում և [[Ստամբուլ]]ում՝ խուսափելով ինչ- որ մեկի հետ կապ պահպանել: Մուստաֆա Քեմալից բաժանվելուց հետո նա այլև չամուսնացավ և թաքցրեց գաղտնի իրենց ամուսնական հարաբերությունների մանրամասնությունները: [[2005]] թվականին Լատիֆեի ընտանիքը հրաժարվեց հրապարակել նրա օրագիրը և [[Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրք]]ի հետ նամակագրությունը<ref>{{cite web | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/4235691.stm Article:| title = Ataturk diaries to remain secret | accessdate = 2007-09-29 | date = փետրվարի 4, 2005 | work = | publisher = [[BBC]] }}</ref>:
Մուստաֆա Քեմալը և Լատիֆեն բաժանվել են [[1925]] թվականի [[օգոստոսի 5]]-ին։ Դրանից հետո Լատիֆեն ապրել է մինչ [[1975]] թվականը [[Իզմիր]]ում և [[Ստամբուլ]]ում՝ խուսափելով ինչ- որ մեկի հետ կապ պահպանել։ Մուստաֆա Քեմալից բաժանվելուց հետո նա այլև չամուսնացավ և թաքցրեց գաղտնի իրենց ամուսնական հարաբերությունների մանրամասնությունները։ [[2005]] թվականին Լատիֆեի ընտանիքը հրաժարվեց հրապարակել նրա օրագիրը և [[Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրք]]ի հետ նամակագրությունը<ref>{{cite web | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/4235691.stm Article:| title = Ataturk diaries to remain secret | accessdate = 2007-09-29 | date = փետրվարի 4, 2005 | work = | publisher = [[BBC]] }}</ref>։


Լատիֆեի նմանատիպ կենսագրությունը, գրված [[Ջումհուրիյեթ]] թերթի լրագրող Իպեկ Չալըշարի կողմից, հրատարակվել է [[2006]] թվականին: Վերջինս [[Թուրքիա]]յում մեծ իրարանցում առաջացրեց<ref name="ipek">{{cite web| url = http://www.turkishdailynews.com.tr/article.php?enewsid=52361 Article:| title = Atatürk, his wife and her biographer| accessdate = 2007-09-29| date = օգոստոսի 25, 2006| work = Emrah Güler| publisher = Turkish Daily News| archive-date = 2006-08-29| archive-url = https://web.archive.org/web/20060829133313/http://www.turkishdailynews.com.tr/article.php?enewsid=52361| dead-url = yes}}</ref>:
Լատիֆեի նմանատիպ կենսագրությունը, գրված [[Ջումհուրիյեթ]] թերթի լրագրող Իպեկ Չալըշարի կողմից, հրատարակվել է [[2006]] թվականին։ Վերջինս [[Թուրքիա]]յում մեծ իրարանցում առաջացրեց<ref name="ipek">{{cite web| url = http://www.turkishdailynews.com.tr/article.php?enewsid=52361 Article:| title = Atatürk, his wife and her biographer| accessdate = 2007-09-29| date = օգոստոսի 25, 2006| work = Emrah Güler| publisher = Turkish Daily News| archive-date = 2006-08-29| archive-url = https://web.archive.org/web/20060829133313/http://www.turkishdailynews.com.tr/article.php?enewsid=52361| dead-url = yes}}</ref>։


== Ծանոթագրություններ ==
== Ծանոթագրություններ ==

07:25, 11 Մարտի 2021-ի տարբերակ

Լաթիֆե Ուշաքլըգիլ
թուրքերեն՝ Latife Uşaklıgil, օսման.՝ لطیفه عشاقی‌زاده և օսման.՝ لطیفه عشاقی
Դիմանկար
Ծնվել էհունիսի 17, 1898(1898-06-17)[1]
ԾննդավայրԻզմիր, Զմյուռնիայի սանջակ, Այդինի վիլայեթ, Օսմանյան կայսրություն
Մահացել էհուլիսի 12, 1975(1975-07-12) (77 տարեկան)
Մահվան վայրՍտամբուլ, Թուրքիա
ԳերեզմանEdirnekapı Martyr's Cemetery
Քաղաքացիություն Թուրքիա
Կրոնիսլամ
ԿրթությունՓարիզի համալսարան
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ և իրավաբան
ԱմուսինՄուստաֆա Քեմալ Աթաթուրք
Զբաղեցրած պաշտոններԹուրքիայի առաջին տիկին
 Latife Hanım Վիքիպահեստում

Լատիֆե Ուշաքլըգիլ (թուրքերեն՝ Latife Uşakizade, կամ Լատիֆե Ուշակիզադե հունիսի 17, 1898(1898-06-17)[1], Իզմիր, Զմյուռնիայի սանջակ, Այդինի վիլայեթ, Օսմանյան կայսրություն - հուլիսի 12, 1975(1975-07-12), Ստամբուլ, Թուրքիա), Թուրքիայի առաջին նախագահ Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրքի կինը։ Աթաթուրքը Լատիֆեի հետ ամուսնացած է եղել 1923- 1925 թվականներին։

Կենսագրություն

Թուրքիայի առաջին տիկինը՝ Լատիֆե Ուշաքլըգիլը (1923)
Մուստաֆա Քեմալը և Լատիֆեն այցելության ժամանակ (1923)

Լատիֆեն ծնվել է 1896 թվականին Իզմիրում՝ առևտրականի ընտանիքում։ Նրա հայրը ծնունդով Ուշաքից է եղել։ Այստեղից էլ եկել է նրանց տոհմի ոչ պաշտոնական Ուշակիզադե անվանումը։ Հոր կողմից բարեկամական կապ է ունեցել թուրք գրող Հալիտ Զիե Ուշաքլըգիլի հետ։ Ավարտել է Իզմիրի միջնակարգ դպրոցը, իսկ 1919 թվականից սկսել է սովորել իրավագիտություն Լոնդոնում և Փարիզում։ Երբ նա վերադարձավ Թուրքիա, Թուրքիայի անկախության պատերազմը մոտենում էր իր ավարտին։ 1922 թվականի սեպտեմբերի 11-ին, իմանալով, որ Մուստաֆա Քեմալ փաշան գտնվում է Իզմիրում, Լատիֆեն գնում է Մուստաֆայի մոտ շտաբ և առաջարկում մնալ իրենց ընտանեկան առանձնատանը՝ անվտանգությունից ելնելով։ Մուստաֆա Քեմալը սիրով ընդունում է հրավերը, որից հետո էլ սկսվում են նրանց հարաբերությունները։ Լատիֆեն և Մուստաֆա Քեմալը ամուսնացել են 1923 թվականի հունվարի 29-ին, երբ Մուստաֆա Քեմալը վերադարձել էր Իզմիր՝ մոր Զյուբեյդե հանըմի մահվան կապակցությամբ։

Երկու տարի տևած ամուսնության, Լատիֆեն, որպես Թուրքիայի առաջին տիկին ընթացքում, եղել է կանանց իրավունքների պաշտպանության խորհրդանիշ, երբ ընթանում էին Աթաթուրքի բարեփոխումները[2]։

Մուստաֆա Քեմալը և Լատիֆեն բաժանվել են 1925 թվականի օգոստոսի 5-ին։ Դրանից հետո Լատիֆեն ապրել է մինչ 1975 թվականը Իզմիրում և Ստամբուլում՝ խուսափելով ինչ- որ մեկի հետ կապ պահպանել։ Մուստաֆա Քեմալից բաժանվելուց հետո նա այլև չամուսնացավ և թաքցրեց գաղտնի իրենց ամուսնական հարաբերությունների մանրամասնությունները։ 2005 թվականին Լատիֆեի ընտանիքը հրաժարվեց հրապարակել նրա օրագիրը և Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրքի հետ նամակագրությունը[3]։

Լատիֆեի նմանատիպ կենսագրությունը, գրված Ջումհուրիյեթ թերթի լրագրող Իպեկ Չալըշարի կողմից, հրատարակվել է 2006 թվականին։ Վերջինս Թուրքիայում մեծ իրարանցում առաջացրեց[4]։

Ծանոթագրություններ

  1. 1,0 1,1 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
  2. Article: «Turkey in the 21st century: The Legacy Of Mrs Ataturk». Pelin Turgut. The Independent. հուլիսի 1, 2006. Վերցված է 2007-09-29-ին. {{cite web}}: Check |url= value (օգնություն)
  3. Article: «Ataturk diaries to remain secret». BBC. փետրվարի 4, 2005. Վերցված է 2007-09-29-ին. {{cite web}}: Check |url= value (օգնություն)
  4. «Atatürk, his wife and her biographer». Emrah Güler. Turkish Daily News. օգոստոսի 25, 2006. Արխիվացված է Article: օրիգինալից 2006-08-29-ին. Վերցված է 2007-09-29-ին. {{cite web}}: Check |url= value (օգնություն); Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լաթիֆե Ուշաքլըգիլ» հոդվածին։