«Էրազմ Քարամյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589)
Տող 40. Տող 40.
| այլ մրցանակ =
| այլ մրցանակ =
}}
}}
'''Էրազմ Ալեքսանդրի Քարամյան''' (Մելիք-Քարամյան, {{ԱԾ}}), խորհրդային հայ կինոռեժիսոր, սցենարիստ, [[ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ]] (1971), Հայաստանի պետական մրցանակի դափնեկիր: ՀԽՍՀ կինեմատոգրաֆիստների միության անդամ: [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ի մասնակից<ref>[http://www.rudata.ru/wiki/Мелик-Карамян%2C_Эразм_Александрович Мелик-Карамян, Эразм Александрович — RuData.ru]</ref><ref>[https://books.google.am/books/about/Musaner%C4%9B_ch%CA%BBl%E1%B9%9Bets%CA%BBin.html?id=M5pWtQEACAAJ&redir_esc=y Մուսաները չլռեցին: Հայաստանի մշակույթի գործիչները 1941-1945 թթ. հայրենական մեծ պատերազմում, զոհված հայ արվեստագետներ: Գիրք I. - Եր.: Խորհրդային գրող, 1989 թ., 392 էջ:]</ref>:
'''Էրազմ Ալեքսանդրի Քարամյան''' (Մելիք-Քարամյան, {{ԱԾ}}), խորհրդային հայ կինոռեժիսոր, սցենարիստ, [[ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ]] (1971), Հայաստանի պետական մրցանակի դափնեկիր։ ՀԽՍՀ կինեմատոգրաֆիստների միության անդամ։ [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ի մասնակից<ref>[http://www.rudata.ru/wiki/Мелик-Карамян%2C_Эразм_Александрович Мелик-Карамян, Эразм Александрович — RuData.ru]</ref><ref>[https://books.google.am/books/about/Musaner%C4%9B_ch%CA%BBl%E1%B9%9Bets%CA%BBin.html?id=M5pWtQEACAAJ&redir_esc=y Մուսաները չլռեցին: Հայաստանի մշակույթի գործիչները 1941-1945 թթ. հայրենական մեծ պատերազմում, զոհված հայ արվեստագետներ: Գիրք I. - Եր.: Խորհրդային գրող, 1989 թ., 392 էջ:]</ref>։


== Կենսագրություն ==
== Կենսագրություն ==
Էրազմ Քարամյանը ծնվել է [[1912]] թվականին [[Փարիզ]]ում, վտարանդի զինվորական բժշկի ընտանիքում: Խորհրդային կարգերի հաստատումից հետո ընտանիքը վերադառնում է [[Ռուսաստան]]: [[1930]] թվականից աշխատել է Արևմտյան Սիբիրի և Մոսկվայի թատրոններում որպես ռեժիսոր։ [[1936]] թվականին ավարտել է [[Խարկովի երաժշտա-դրամատիկական ինստիտուտ]]ի ռեժիսուրայի և դերասանական ֆակուլտետը (այժմ՝ Խարկովի Ի․ Կոտլյարևվսկու անվան արվեստների ազգային ինստիտուտ)<ref>[http://ruh.znaimo.com.ua/index-13561.html?page=3 Журина Ирина Михайловна - И. П. Котляревского кафедра теории и истории мировой и украинской культуры Педагоги и выпускники Харьковского национального университета искусств им. И. П. Котляревского в кинематографе Биографический справочник]</ref>։ [[1937]] թվականից գալով [[Հայաստան]], Քարամյանը եղել է ռեժիսորի օգնական, այնուհետև [[Հայֆիլմ]] կինոստուդիայի ռեժիսոր ([[1947]]-[[1954]] թվականներին փաստագրական ֆիլմերի ռեժիսոր, 1954 թվականից՝ գեղարվեստական ֆիլմի)։ Մի շարք ֆիլմերի սցենարների համահեղինակն է։ Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին գնդացրային վաշտի հրամանատար Մելիք-Քարամյանը նկարահանել է զինվորական խրոնիկաներ, թղթակցել ճակատային ու զինվորական թերթերին: Նկարահանել է փաստագրական «Հայաստանի ամառանոցները» ([[1940]]), «Կարմիր բանակի մուտքը Երևան» ([[1941]]), Սևանի կասկադը» ([[1948]]), Սոցիալիստական Երևանի ճարտարապետությունը ([[1952]]), ինչպես նաև գեղարվեստական «[[Հայրենասերների ընտանիքը (ֆիլմ)|Հայրենասերների ընտանիքը]]» ([[1941]], կարճամետրաժ), «[[Ուրվականները հեռանում են լեռներից]]» ([[1954]]) և «[[Պայթյուն կեսգիշերից հետո]]» ([[1969]], երեքն էլ [[Ստեփան Կևորկով]]ի համագործակցությամբ), «[[Նասրեդինը Խոջենտում (ֆիլմ)|Նասրեդինը Խոջենթում]]» ([[1959]], [[Համո Բեկնազարյան]]ի համագործակցությամբ), «Լուսաբացից մեկ ժամ առաջ» ([[1973]]) և այլ կինոնկարներ:
Էրազմ Քարամյանը ծնվել է [[1912]] թվականին [[Փարիզ]]ում, վտարանդի զինվորական բժշկի ընտանիքում։ Խորհրդային կարգերի հաստատումից հետո ընտանիքը վերադառնում է [[Ռուսաստան]]։ [[1930]] թվականից աշխատել է Արևմտյան Սիբիրի և Մոսկվայի թատրոններում որպես ռեժիսոր։ [[1936]] թվականին ավարտել է [[Խարկովի երաժշտա-դրամատիկական ինստիտուտ]]ի ռեժիսուրայի և դերասանական ֆակուլտետը (այժմ՝ Խարկովի Ի․ Կոտլյարևվսկու անվան արվեստների ազգային ինստիտուտ)<ref>[http://ruh.znaimo.com.ua/index-13561.html?page=3 Журина Ирина Михайловна - И. П. Котляревского кафедра теории и истории мировой и украинской культуры Педагоги и выпускники Харьковского национального университета искусств им. И. П. Котляревского в кинематографе Биографический справочник]</ref>։ [[1937]] թվականից գալով [[Հայաստան]], Քարամյանը եղել է ռեժիսորի օգնական, այնուհետև [[Հայֆիլմ]] կինոստուդիայի ռեժիսոր ([[1947]]-[[1954]] թվականներին փաստագրական ֆիլմերի ռեժիսոր, 1954 թվականից՝ գեղարվեստական ֆիլմի)։ Մի շարք ֆիլմերի սցենարների համահեղինակն է։ Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին գնդացրային վաշտի հրամանատար Մելիք-Քարամյանը նկարահանել է զինվորական խրոնիկաներ, թղթակցել ճակատային ու զինվորական թերթերին։ Նկարահանել է փաստագրական «Հայաստանի ամառանոցները» ([[1940]]), «Կարմիր բանակի մուտքը Երևան» ([[1941]]), Սևանի կասկադը» ([[1948]]), Սոցիալիստական Երևանի ճարտարապետությունը ([[1952]]), ինչպես նաև գեղարվեստական «[[Հայրենասերների ընտանիքը (ֆիլմ)|Հայրենասերների ընտանիքը]]» ([[1941]], կարճամետրաժ), «[[Ուրվականները հեռանում են լեռներից]]» ([[1954]]) և «[[Պայթյուն կեսգիշերից հետո]]» ([[1969]], երեքն էլ [[Ստեփան Կևորկով]]ի համագործակցությամբ), «[[Նասրեդինը Խոջենտում (ֆիլմ)|Նասրեդինը Խոջենթում]]» ([[1959]], [[Համո Բեկնազարյան]]ի համագործակցությամբ), «Լուսաբացից մեկ ժամ առաջ» ([[1973]]) և այլ կինոնկարներ։


ԽՍՀՄ կառավարության և բանակի գլխավոր հրամանատարության կողմից արժանացել է Կարմիր աստղի շքանշանի, Մոսկվայի պաշտպանության համար (1944), Կովկասի պաշտպանության համար (1944), Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար (1945) մեդալների, Սահմանապահ զինծառայող 2-րդ աստիճանի կրծքանշանի և բազմաթիվ հոբելյանական մեդալների:
ԽՍՀՄ կառավարության և բանակի գլխավոր հրամանատարության կողմից արժանացել է Կարմիր աստղի շքանշանի, Մոսկվայի պաշտպանության համար (1944), Կովկասի պաշտպանության համար (1944), Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար (1945) մեդալների, Սահմանապահ զինծառայող 2-րդ աստիճանի կրծքանշանի և բազմաթիվ հոբելյանական մեդալների։


Մահացել է [[1985]] թվականի [[հունիսի 15]]-ին [[Երևան]]ում։ Թաղված է [[Թոխմախ]]ի գերեզմանոցում։
Մահացել է [[1985]] թվականի [[հունիսի 15]]-ին [[Երևան]]ում։ Թաղված է [[Թոխմախ]]ի գերեզմանոցում։

13:29, 9 Մարտի 2021-ի տարբերակ

Էրազմ Քարամյան
Ծնվել էմարտի 15, 1912
ԾննդավայրՓարիզ, Ֆրանսիա
Մահացել էհունիսի 15, 1985
Մահվան վայրԵրևան, ՀԽՍՀ
ԿրթությունԽարկովի Ի. Պ. Կոտլյարևսկու անվան ազգային արվեստի համալսարան (1936)
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ
ԱզգությունՀայաստան Հայաստան
Մասնագիտացումկինոռեժիսոր
սցենարիստ
Պարգևներ

IMDbID 1076971

Էրազմ Ալեքսանդրի Քարամյան (Մելիք-Քարամյան, մարտի 2 (15), 1912, Փարիզ[1] - հունիսի 15, 1985(1985-06-15), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), խորհրդային հայ կինոռեժիսոր, սցենարիստ, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1971), Հայաստանի պետական մրցանակի դափնեկիր։ ՀԽՍՀ կինեմատոգրաֆիստների միության անդամ։ Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակից[2][3]։

Կենսագրություն

Էրազմ Քարամյանը ծնվել է 1912 թվականին Փարիզում, վտարանդի զինվորական բժշկի ընտանիքում։ Խորհրդային կարգերի հաստատումից հետո ընտանիքը վերադառնում է Ռուսաստան։ 1930 թվականից աշխատել է Արևմտյան Սիբիրի և Մոսկվայի թատրոններում որպես ռեժիսոր։ 1936 թվականին ավարտել է Խարկովի երաժշտա-դրամատիկական ինստիտուտի ռեժիսուրայի և դերասանական ֆակուլտետը (այժմ՝ Խարկովի Ի․ Կոտլյարևվսկու անվան արվեստների ազգային ինստիտուտ)[4]։ 1937 թվականից գալով Հայաստան, Քարամյանը եղել է ռեժիսորի օգնական, այնուհետև Հայֆիլմ կինոստուդիայի ռեժիսոր (1947-1954 թվականներին փաստագրական ֆիլմերի ռեժիսոր, 1954 թվականից՝ գեղարվեստական ֆիլմի)։ Մի շարք ֆիլմերի սցենարների համահեղինակն է։ Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին գնդացրային վաշտի հրամանատար Մելիք-Քարամյանը նկարահանել է զինվորական խրոնիկաներ, թղթակցել ճակատային ու զինվորական թերթերին։ Նկարահանել է փաստագրական «Հայաստանի ամառանոցները» (1940), «Կարմիր բանակի մուտքը Երևան» (1941), Սևանի կասկադը» (1948), Սոցիալիստական Երևանի ճարտարապետությունը (1952), ինչպես նաև գեղարվեստական «Հայրենասերների ընտանիքը» (1941, կարճամետրաժ), «Ուրվականները հեռանում են լեռներից» (1954) և «Պայթյուն կեսգիշերից հետո» (1969, երեքն էլ Ստեփան Կևորկովի համագործակցությամբ), «Նասրեդինը Խոջենթում» (1959, Համո Բեկնազարյանի համագործակցությամբ), «Լուսաբացից մեկ ժամ առաջ» (1973) և այլ կինոնկարներ։

ԽՍՀՄ կառավարության և բանակի գլխավոր հրամանատարության կողմից արժանացել է Կարմիր աստղի շքանշանի, Մոսկվայի պաշտպանության համար (1944), Կովկասի պաշտպանության համար (1944), Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար (1945) մեդալների, Սահմանապահ զինծառայող 2-րդ աստիճանի կրծքանշանի և բազմաթիվ հոբելյանական մեդալների։

Մահացել է 1985 թվականի հունիսի 15-ին Երևանում։ Թաղված է Թոխմախի գերեզմանոցում։

Էրազմ Քարամյանի հուշատախտակը Երևանում

Մրցանակներ և պարգևներ

Ֆիլմագրություն

Ռեժիսոր

Տարեթիվ Ֆիլմ
1973 Լուսաբացից մեկ ժամ առաջ
1969 Պայթյուն կեսգիշերից հետո
1965 Արտակարգ հանձնարարություն
1961 Տասներկու ուղեկիցներ
1959 Նասրեդինը Խոջենտում

(Հմայված արքայազնը)

1957 Անձամբ ճանաչում եմ
1956 Ամպրոպի արահետով
1955 Ուրվականները հեռանում են լեռներից
1952 Սոցիալիստական Երևանի ճարտարապետությունը
1948 Սևանի կասկադը
1941 Հայրենասերների ընտանիքը
1940 Հայաստանի առողջավայրերը
1937 Կարո

Սցենարիստ

Տարեթիվ Ֆիլմ
1969 Պայթյուն կեսգիշերից հետո
1959 Նասրեդինը Խոջենտում

(Հմայված արքայազնը)

1955 Ուրվականները հեռանում են լեռներից
1941 Հայրենասերների ընտանիքը

Գրականություն

  • Максимов М. Д., Лично известен, М., 1958;
  • Ризаев С., Армянская художественная кинематография, Ер., 1963.

Ծանոթագրություններ

Արտաքին հղումներ