«Ալեքսեյ Լեոնտև»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
Տող 19. Տող 19.
* Որդի` հոգեբան, լեզվաբան [[Ալեքսեյ Ալեքսեյի Լեոնտև|Ալեքսեյ Լեոնտև]]
* Որդի` հոգեբան, լեզվաբան [[Ալեքսեյ Ալեքսեյի Լեոնտև|Ալեքսեյ Լեոնտև]]
** Թոռ` [[Դմիտրի Ալեքսեյի Լեոնտև|Դմիտրի Լեոնտև]]
** Թոռ` [[Դմիտրի Ալեքսեյի Լեոնտև|Դմիտրի Լեոնտև]]

== Գիտական գործունեություն ==
Լեոնտևի գիտական ներդրումը կապված է մշակութային-պատմական հոգեբանության ստեղծման ծրագրի հետ, որը դարձավ նրա գիտական գործունեության հիմնական թեման: Գիտական կենսագրության առաջին փուլերը կապված են այդ մոտեցման ցուցադրման սկզբունքների ուսումնասիրությունների հետ հիշողության ու կամքի հավասարակշռման նյութի վրա: Դրա հետ մեկտեղ 1930-ական թվականներից Լ. Ս. Վիգոտսկու առաջադրած խնդիրների լուծման նրա տարբերակը ձևավորվել է որպես հարաբերական ինքնուրույն ուղղություն՝ գործունեության համահոգեբանական տեսություն:

Լեոնտևը հայտնի է որպես փորձարար ու տեսաբան, որն աշխատել է խնդրահարույց դաշտերի լայն շրջանում՝ շարժումների վերականգնումից, մանկավարժությունից ու [[կենդանահոգեբանություն]]ից մինչև անձի ձևավորման ու հոգեբանության փիլիսոփայական տեսանկյան խնդիրները:

1940 թվականի դոկտորական դիսերտացիան նվիրված էր հոգեկանի զարգացմանը ֆիլոգենեզում («Հոգեկանի զարգացման խնդիրներ» գիրք): Ա. Ն. Լեոնտևն առաջարկել է այդ զարգացման փուլերի սեփական դասակարգումը (պարզ զգայական հոգեկան կառուցվածք, պերցեպտիվ հոգեկան կառուցվածք և բանականության փուլ) և հիմնավորել հոգեկան կառուցվածքի ու գիտակցության վերլուծության չափանիշները:

Խարկովյան հոգեբանական խումբը նրա ղեկավարության ներքո հայտնի է մանկական զարգացման, խաղերի, ինքնակառավարման մի շարք հետազոտություններով՝ հիմնված երեխայի մտավոր գործընթացների ձևավորման վերլուծության վրա՝ որպես գործունեության առարկա:

1960-ական թվականներից Ա. Ն. Լեոնտևն անդրադարձել է անձի խնդրին՝ ընդհանրացնելով իր գաղափարները 1975 թվականի «Գործունեություն: Գիտակցություն: Անձ» մենագրության մեջ: Այդ նույն տասնամյակում նա ջանասիրաբար զբաղվել է ընկալման հարցերով: Մասնավորապես, Լեոնտևը հիմնավորել է գիտակցության վերլուծության համար կատեգորիաների համակարգը՝ զգայուն հյուսվածք, առարկայական նշանակություն և անձնական իմաստ: Նրա աշակերտներից էին մի շարք անձինք, որոնք մշակել են անձի ու գիտակցության խնդիրները՝ [[Ալեքսանդր Ասմոլով|Ա. Գ. Ասմոլով]], [[Վիկտոր Վասիլյուկ|Վ. Ֆ. Վասիլյուկ]], [[Յուլիա Գիպենրեյթեր]], [[Բորիս Վելիչկովսկի|Բ. Մ. Վելիչկովսկի]], Վ. Վ. Ստոլին, Ս. Բ. Նովոսյոլովա, Բ. Ս. Բրատուս և ուրիշներ:

Քննադատները քննարկում են այն հարցը, որ Լեոնտևը մասնակցել է իր ժամանակի համար համապատասխան բանավեճերին խորհրդային հոգեբանության [[Գաղափարախոսություն|գաղափարախոսական]] հիմքերի մասին: Նրա ակտիվ մասնակցությամբ անցկացվել են մի շարք բանավեճեր, որոնց ժամանակ պաշտպատնվել է այն տեսակետը, որ հոգեկանը ձևավորվում է հիմնականում արտաքին ազդեցությամբ: Իր աշխատություններում, այդ թվում՝ ծրագրային «Գործունեություն, գիտակցություն, անձ» (1975) գրքում, գիտնականը հաջորդաբար թեզիսներ է ներկայացրել. «''Ժամանակակից աշխարհում հոգեբանությունը կատարում է գաղափարական ֆունկցիա և ծառայում [[Դասակարգային կառուցվածք|դասային]] հետաքրքրություններին, հաշվի չնստել դրա հետ անհնար է''»:

{{ external media
| align = right
| width = 250px
| video1 =[https://rideo.tv/video/6024/ [[Վյաչեսլավ Անդրեյի Իոաննիկով|Վ.Ա. Իվաննիկով]] Ա. Ն. Լեոնտևի մասին]
}}

1950 թվականին երկու ակադեմիաների «Պավլովյան» նստաշրջանի ժամանակ [[Բորիս Տեպլով]]ը նախատել է այդ թվում նաև Ա. Ն. Լեոնտևին այն բանում, որ «… չի կարելի գտնել լիարժեք շարունակական և մանրամասն աշխատանք հոգեբանության վերակառուցման համար [[Իվան Պավլով|Պավլովի]] ուսմունքի հիման վրա»: Լեոնտևի «Հոգեկանի զարգացման ակնարկ» գրքում (1947), որը նվիրված է հոգեկանի զարգացմանը ցածրակարգ կենդանիների մոտ առաջացումից մինչև խորհրդային հասարակության մարդկային գիտակցության, Պավլովի անունը հիշատակվում է միայն երկու անգամ, և այն էլ մասնավոր առիթներով: Չնայած էականորեն Լեոնտևի գաղափարներից մի քանիսը սկզբնավորվում են Պավլովից, բայց այդ մասին տվյալ գրքում որևէ բառ չի ասվում, քանի որ բաժինը, որը նվիրված է Պավլովի ուսմունքին և եղել է հեղինակի դոկտորական դիսերտացիայում (պաշտպանվել է 1941 թվականին), չի ներառվել գրքում<ref>{{cite web|url =http://web-local.rudn.ru/web-local/uem/ido/istor_psix/ch15_1.html|title =К 40-летию «Павловской» сессии двух академий|quote =…в специальных научных трудах по психологии, вышедших у нас за последние годы, нельзя найти достаточно последовательной и развернутой работы по перестройке психологии на основе учения Павлова.|date =1990|format =|work =|publisher =Психологический журнал, Т. 11, № 4. {{М.}}|accessdate =2015-05-03|lang =|description =|deadlink =|archiveurl =https://archive.is/20150503163609/http://web-local.rudn.ru/web-local/uem/ido/istor_psix/ch15_1.html|archivedate =2015-05-03}}</ref>:

== Հիմնական աշխատություններ ==
* Развитие памяти: Экспериментальное исследование высших психологических функций. — М.-Л.: Государственное учебно-педагогическое издательство, 1931.
* Восстановление движения. — М., 1945 (в соавт. с А. В. Запорожцем)
* [https://web.archive.org/web/20070928162913/http://psyedu.ru/view.php?id=311 К вопросу о сознательности учения], 1947.
* [http://www.ido.edu.ru/psychology/pedagogical_psychology/ch6_1.html Психологические вопросы сознательности учения] [http://yanko.lib.ru/books/psycho/leontyev-psychology.htm#_Toc121381140 ''idem''] // Известия АПН РСФСР. — М., 1947. — Вып. 7.
* Очерк развития психики. — М., 1947
* Анализ системного строения восприятия: Сообщение V: О механизме звуковысотного анализа слуховых раздражителей // Доклады АПН РСФСР, 1958, № 3, с. 43—48 (совм. с О. В. Овчинниковой).
* Психологическое развитие ребёнка в дошкольном возрасте // Вопросы психологии ребёнка дошкольного возраста. — М.-Л., 1948
* Ощущение, восприятие и внимание детей младшего школьного возраста // Очерки психологии детей (мл. шк. возраст). — М., 1950
* Умственное развитие ребёнка. — М., 1950
* Проблемы развития психики. — М., 1959; 4-е изд. 1981 (''[https://web.archive.org/web/20100223165924/http://www.childpsy.ru/lib/books/id/8137.php Предисловие, оглавление, комментарии]'')
* О формировании способностей // Вопросы психологии, 1960, № 1, с. 7—17.
* Биологическое и социальное в психике человека // Вопросы психологии, 1960, № 6, с. 23—38.
* Психология человека и технический прогресс. — М., 1962 (в соавт.)
* Потребности, мотивы и эмоции. — М., 1973
* [http://www.psy.msu.ru/people/leontiev/dsl/index.html Деятельность. Сознание. Личность (''idem''). — М., 1977]
* [https://web.archive.org/web/20060501092112/http://www.psychology.ru/library/Alexey_Leontiev/01.stm Воля], 1978
* Категория деятельности в современной психологии// Вопросы психологии, 1979, № 3
* [http://yanko.lib.ru/books/psycho/leontyev-psychology.htm Избранные психологические произведения] (''idem — Оглавление, От составителей, Введение, Аннотация & Комментарии'': [http://www.childpsy.ru/index.php?view=book&item=504&cat=1&full=yes ''т. 1''], [http://www.childpsy.ru/index.php?view=book&item=505&cat=1&full=yes ''т. 2'']), 1983; В 2-х т. Том 1 и 2.
* [http://www.voppsy.ru/issues/1986/864/864109.htm Проблема деятельности в истории советской психологии], Вопросы психологии, 1986, № 4
* Дискуссия о проблемах деятельности // Деятельностный подход в психологии: проблемы и перспективы. — М., 1990 (соавт.).
* [https://web.archive.org/web/20031210032412/http://yurpsy.by.ru/biblio/leontev/leontev.htm Лекции по общей психологии], 2000
* In English: [http://www.marxists.org/archive/leontev/ Alexei Leont’ev archive @ marxists.org.uk]: Activity, Consciousness, and Personality, 1978 & Activity and Consciousness, 1977
* {{БСЭ3|статья=Парапсихология|автор=Зинченко В. П., Леонтьев А. Н.|том=19|страницы= |ref=Зинченко, Леонтьев}}


== Ծանոթագրություններ ==
== Ծանոթագրություններ ==

18:22, 4 փետրվարի 2021-ի տարբերակ

Ալեքսեյ Լեոնտև
ռուս.՝ Алексей Николаевич Леонтьев
Ծնվել էփետրվարի 5 (18), 1903
ԾննդավայրՄոսկվա, Ռուսական կայսրություն[1]
Մահացել էհունվարի 21, 1979(1979-01-21)[2][3] (75 տարեկան)
Մահվան վայրՄոսկվա, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանԿունցևսկոե գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն,  Խորհրդային Ռուսաստան և  ԽՍՀՄ
ԿրթությունՄոսկվայի պետական համալսարանի հասարակական գիտությունների ֆակուլտետ
Գիտական աստիճանմանկավարժական գիտությունների դոկտոր
Մասնագիտությունհոգեբան, ակադեմիկոս, ոչ գեղարվեստական գրող և փիլիսոփա
ԱշխատավայրՄոսկվայի պետական համալսարան
ԿուսակցությունԽՄԿԿ
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունՀունգարիայի գիտությունների ակադեմիա

Ալեքսեյ Նիկոլաևիչ Լեոնտև (փետրվարի 5 (18), 1903, Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն[1] - հունվարի 21, 1979(1979-01-21)[2][3], Մոսկվա, ԽՍՀՄ), խորհրդային հոգեբան, փիլիսոփա, մանկավարժ և գիտության կազմակերպիչ: Զբաղվել է ընդհանուր հոգեբանության խնդիրներով (հոգեկանի էվոլուցիոն զարգացումը, հիշողություն, ուշադրություն, անձ և այլն) և հոգեբանական հետազոտության մեթոդաբանությամբ: Մանկավարժական գիտությունների դոկտոր (1940), Ռուսաստանի գիտության ակադեմիայի լիիրավ անդամ (1950), Մոսկվայի պետական համալսարանի հոգեբանության ֆակուլտետի առաջին դեկան: Կ. Դ. Ուշինսկու մեդալի (1953), Լենինի մրցանակի (1963) դափնեկիր, Լոմոնոսովի անվան մրցանակի I աստիճանի դափնեկիր (1976), Փարիզի և Բուդապեշտի համալսարանների վաստակավոր դոկտոր: Հունգարիայի Գիտությունների ակադեմիայի պատվավոր անդամ:

Լ. Ս. Վիգոտսկու աշակերտ և խմբագիր, Խարկովի հոգեբանական դպրոցի առաջատարներից է, գործունեության տեսության ստեղծողն է:

Կենսագրություն

Ծնվել է Լեոնտևների քաղքենիական ընտանիքում 1903 թվականի փետրվարի 5-ին [4]: Ավարտելով առաջին իրական ուսումնարանը, ընդունվել է ՄՊՀ-ի սոցիալական գիտությունների ֆակուլտետ, որն ավարտել է 1923 կամ 1924 թվականին: Այդ ժամանակ նրա ուսուցիչների շարքում էին` Գ. Ի. Չելպանովը և Գ. Գ. Շպետը: Համալսարանն ավարտելուց հետո մնացել է Հոգեբանության ինստիտուտում` պրոֆեսորի գործունեությանը պատրաստվելու նպատակով: Այդ ժամանակ պաշտոնանկ է արվել համալսարանի հիմնադիր Գ. Ի. Չելպանովը[5]: Այդ ընթացքում ինստիտուտում Լեոնտևի գործընկերներն էին` Ն. Ա. Բերնշտեյնը, Ա. Ռ. Լուրիյան, վերջինիս հետ կատարել էին մի քանի վաղ հետազոտություններ, Պ. Պ. Բլոնսկին, ավելի ուշ` Լ. Ս. Վիգոտսկին:

Լեոնտևը մեջբերել է խոսքեր հոր հիշողություններից, որտեղ ասվում էր, որ հենց Չելպանովը, որն ընդունել է Լեոնտևին ասպիրանտուրա, խորհուրդ է տվել նրան այնտեղ մնալ դրանից հետո[6]: Այդ շրջանում ինստիտուտում Լեոնտևի աշխատակիցների թվում էին Ն. Ա. Բերնշտեյնը, Ա. Ռ. Լուրիան, որի համահեղինակությամբ իրականացվել է մի քանի վաղ հետազոտություն, Պ. Պ. Բլոնսկին, ավելի ուշ՝ Լև Վիգոտսկին:

1925 թվականից Ա. Ն. Լեոնտևը Վիգոտսկու ղեկավարությամբ աշխատել է մշակութային-պատմական տեսության շուրջ, մասնավորապես` հիշողության մշակութային զարգացման խնդիրների շուրջ: Այդ հետազոտություններին անդրադարձող գիրքը` «Հիշողության զարգացումը: Բարձրագույն հոգեբանական ֆունկցիաների փորձառական հետազոտությունը» հրատարակվել է 1931 թվականին: Այդ թվականի վերջից եղել է Խարկովում Ուկրաինական հոգենյարդաբանական ակադեմիայի հոգեբանության բաժնի ամբիոնի վարիչ (մինչև 1932 թվականը՝ Ուկրաինական հոգենյարդաբանական ինստիտուտ): 1933-1938 թվականներին եղել է Սկովորոդայի անվան Խարկովսկի պետական մանկավարժական համալսարանի ամբիոնի վարիչ: 1941 թվականից, Համալսարանի աշխատակցի իրավունքներով՝ ՄՊՀ-ի պրոֆեսոր (1941 թվականի դեկտեմբերից Աշխաբադի էվակուացիայում): 1943 թվականին ղեկավարել է վերականգնված հոսպիտալի գիտական բաժինը (գյուղ Կոուրովկա, Սվերդլովսկի մարզ, 1943 թվականի վերջից՝ Մոսկվայում): 1947 թվականին Խորհրդային Միության կոմունիստական կուսակցության անդամակցման թեկնածու էր, Ռուսաստանի կրթության ակադեմիայի անդամ-թղթակից, իսկ մեկ տարի անց՝ ԽՄկկ անդամ: 1950 թվականին դարձել է ՌԽՖՍՀ գիտությունների ակադեմիայի իրական անդամ (1968 թվականից՝ ԽՍՀՄ Մանկավարժական գիտությունների ակադեմիա), հոգեբանության բաժնի ակադեմիկոս-քարտուղար (1950-1957), ակադեմիայի փոխնախագահ (1959-1961):

1951 թվականից եղել է Մոսկվայի պետական համալսարանի Փիլիսոփայության ֆակուլտետի ամբիոնի վարիչ: 1966 թվականին հիմնել է ՄՊՀ-ի հոգեբանության ֆակուլտետը և ղեկավարել այն 12 տարուց ավելի: Ֆակուլտետի շենքի վրա տեղադրված է հուշատախտակ: 1976 թվականին բացել է ընկալման հոգեբանության լաբորատորիա, որը գործում է մինչ օրս:

Մահացել է 1979 թվականի հունվարի 21 Մոսկվայում: Թաղված է Կունցևյան գերեզմանատանը[7]:

Ընտանիք

Գիտական գործունեություն

Լեոնտևի գիտական ներդրումը կապված է մշակութային-պատմական հոգեբանության ստեղծման ծրագրի հետ, որը դարձավ նրա գիտական գործունեության հիմնական թեման: Գիտական կենսագրության առաջին փուլերը կապված են այդ մոտեցման ցուցադրման սկզբունքների ուսումնասիրությունների հետ հիշողության ու կամքի հավասարակշռման նյութի վրա: Դրա հետ մեկտեղ 1930-ական թվականներից Լ. Ս. Վիգոտսկու առաջադրած խնդիրների լուծման նրա տարբերակը ձևավորվել է որպես հարաբերական ինքնուրույն ուղղություն՝ գործունեության համահոգեբանական տեսություն:

Լեոնտևը հայտնի է որպես փորձարար ու տեսաբան, որն աշխատել է խնդրահարույց դաշտերի լայն շրջանում՝ շարժումների վերականգնումից, մանկավարժությունից ու կենդանահոգեբանությունից մինչև անձի ձևավորման ու հոգեբանության փիլիսոփայական տեսանկյան խնդիրները:

1940 թվականի դոկտորական դիսերտացիան նվիրված էր հոգեկանի զարգացմանը ֆիլոգենեզում («Հոգեկանի զարգացման խնդիրներ» գիրք): Ա. Ն. Լեոնտևն առաջարկել է այդ զարգացման փուլերի սեփական դասակարգումը (պարզ զգայական հոգեկան կառուցվածք, պերցեպտիվ հոգեկան կառուցվածք և բանականության փուլ) և հիմնավորել հոգեկան կառուցվածքի ու գիտակցության վերլուծության չափանիշները:

Խարկովյան հոգեբանական խումբը նրա ղեկավարության ներքո հայտնի է մանկական զարգացման, խաղերի, ինքնակառավարման մի շարք հետազոտություններով՝ հիմնված երեխայի մտավոր գործընթացների ձևավորման վերլուծության վրա՝ որպես գործունեության առարկա:

1960-ական թվականներից Ա. Ն. Լեոնտևն անդրադարձել է անձի խնդրին՝ ընդհանրացնելով իր գաղափարները 1975 թվականի «Գործունեություն: Գիտակցություն: Անձ» մենագրության մեջ: Այդ նույն տասնամյակում նա ջանասիրաբար զբաղվել է ընկալման հարցերով: Մասնավորապես, Լեոնտևը հիմնավորել է գիտակցության վերլուծության համար կատեգորիաների համակարգը՝ զգայուն հյուսվածք, առարկայական նշանակություն և անձնական իմաստ: Նրա աշակերտներից էին մի շարք անձինք, որոնք մշակել են անձի ու գիտակցության խնդիրները՝ Ա. Գ. Ասմոլով, Վ. Ֆ. Վասիլյուկ, Յուլիա Գիպենրեյթեր, Բ. Մ. Վելիչկովսկի, Վ. Վ. Ստոլին, Ս. Բ. Նովոսյոլովա, Բ. Ս. Բրատուս և ուրիշներ:

Քննադատները քննարկում են այն հարցը, որ Լեոնտևը մասնակցել է իր ժամանակի համար համապատասխան բանավեճերին խորհրդային հոգեբանության գաղափարախոսական հիմքերի մասին: Նրա ակտիվ մասնակցությամբ անցկացվել են մի շարք բանավեճեր, որոնց ժամանակ պաշտպատնվել է այն տեսակետը, որ հոգեկանը ձևավորվում է հիմնականում արտաքին ազդեցությամբ: Իր աշխատություններում, այդ թվում՝ ծրագրային «Գործունեություն, գիտակցություն, անձ» (1975) գրքում, գիտնականը հաջորդաբար թեզիսներ է ներկայացրել. «Ժամանակակից աշխարհում հոգեբանությունը կատարում է գաղափարական ֆունկցիա և ծառայում դասային հետաքրքրություններին, հաշվի չնստել դրա հետ անհնար է»:

Արտաքին տեսաֆայլեր
Վ.Ա. Իվաննիկով Ա. Ն. Լեոնտևի մասին


1950 թվականին երկու ակադեմիաների «Պավլովյան» նստաշրջանի ժամանակ Բորիս Տեպլովը նախատել է այդ թվում նաև Ա. Ն. Լեոնտևին այն բանում, որ «… չի կարելի գտնել լիարժեք շարունակական և մանրամասն աշխատանք հոգեբանության վերակառուցման համար Պավլովի ուսմունքի հիման վրա»: Լեոնտևի «Հոգեկանի զարգացման ակնարկ» գրքում (1947), որը նվիրված է հոգեկանի զարգացմանը ցածրակարգ կենդանիների մոտ առաջացումից մինչև խորհրդային հասարակության մարդկային գիտակցության, Պավլովի անունը հիշատակվում է միայն երկու անգամ, և այն էլ մասնավոր առիթներով: Չնայած էականորեն Լեոնտևի գաղափարներից մի քանիսը սկզբնավորվում են Պավլովից, բայց այդ մասին տվյալ գրքում որևէ բառ չի ասվում, քանի որ բաժինը, որը նվիրված է Պավլովի ուսմունքին և եղել է հեղինակի դոկտորական դիսերտացիայում (պաշտպանվել է 1941 թվականին), չի ներառվել գրքում[8]:

Հիմնական աշխատություններ

  • Развитие памяти: Экспериментальное исследование высших психологических функций. — М.-Л.: Государственное учебно-педагогическое издательство, 1931.
  • Восстановление движения. — М., 1945 (в соавт. с А. В. Запорожцем)
  • К вопросу о сознательности учения, 1947.
  • Психологические вопросы сознательности учения idem // Известия АПН РСФСР. — М., 1947. — Вып. 7.
  • Очерк развития психики. — М., 1947
  • Анализ системного строения восприятия: Сообщение V: О механизме звуковысотного анализа слуховых раздражителей // Доклады АПН РСФСР, 1958, № 3, с. 43—48 (совм. с О. В. Овчинниковой).
  • Психологическое развитие ребёнка в дошкольном возрасте // Вопросы психологии ребёнка дошкольного возраста. — М.-Л., 1948
  • Ощущение, восприятие и внимание детей младшего школьного возраста // Очерки психологии детей (мл. шк. возраст). — М., 1950
  • Умственное развитие ребёнка. — М., 1950
  • Проблемы развития психики. — М., 1959; 4-е изд. 1981 (Предисловие, оглавление, комментарии)
  • О формировании способностей // Вопросы психологии, 1960, № 1, с. 7—17.
  • Биологическое и социальное в психике человека // Вопросы психологии, 1960, № 6, с. 23—38.
  • Психология человека и технический прогресс. — М., 1962 (в соавт.)
  • Потребности, мотивы и эмоции. — М., 1973
  • Деятельность. Сознание. Личность (idem). — М., 1977
  • Воля, 1978
  • Категория деятельности в современной психологии// Вопросы психологии, 1979, № 3
  • Избранные психологические произведения (idem — Оглавление, От составителей, Введение, Аннотация & Комментарии: т. 1, т. 2), 1983; В 2-х т. Том 1 и 2.
  • Проблема деятельности в истории советской психологии, Вопросы психологии, 1986, № 4
  • Дискуссия о проблемах деятельности // Деятельностный подход в психологии: проблемы и перспективы. — М., 1990 (соавт.).
  • Лекции по общей психологии, 2000
  • In English: Alexei Leont’ev archive @ marxists.org.uk: Activity, Consciousness, and Personality, 1978 & Activity and Consciousness, 1977
  • Парапсихология / Зинченко В. П., Леонтьев А. Н. // Отоми — Пластырь. — М. : Советская энциклопедия, 1975. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969—1978, т. 19).

Ծանոթագրություններ

  1. 1,0 1,1 1,2 Леонтьев Алексей Николаевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. 3,0 3,1 3,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. После календарной реформы 1918 года дата изменилась. Однако сам Леонтьев обычно отмечал свой день рожденья 5 февраля
  5. Леонтьев А. А., Леонтьев Д. А., Соколова Е. Е. Предисловие // Леонтьев А. Н. Деятельность, сознание, личность. — М.: Смысл, 2005. С. 19
  6. Леонтьев А. А., Леонтьев Д. А., Соколова Е. Е. Предисловие // Леонтьев А. Н. Деятельность, сознание, личность. — М.: Смысл, 2005. С. 19
  7. Могила Леонтьевых на Кунцевском кладбище
  8. «К 40-летию «Павловской» сессии двух академий». Психологический журнал, Т. 11, № 4. М. 1990. Արխիվացված է օրիգինալից 2015-05-03-ին. Վերցված է 2015-05-03-ին. «…в специальных научных трудах по психологии, вышедших у нас за последние годы, нельзя найти достаточно последовательной и развернутой работы по перестройке психологии на основе учения Павлова.» {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |deadlink= (օգնություն)

Գրականություն

Արտաքին հղումներ


Նախորդող՝
Անատոլի Ալեքսանդրովիչ Սմիրնով
ԽՍՀՄ Հոգեբանների հասարակության նախագահ
1963—1968
Հաջորդող՝
Բորիս Ֆյոդորովիչ Լոմով
Նախորդող՝
չկա
ՄՊՀ- հոգեբանության ֆակուլտետի դեկան
1966—1979
Հաջորդող՝
Ալեքսանդր Ալեքսանդրովիչ Բոդալյով