«Սեքսի փիլիսոփայություն»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1. | Տող 1. | ||
{{ՎԹ1|2020,8,15}} |
{{ՎԹ1|2020,8,15}} |
||
'''Սեքսի |
'''Սեքսի փիլիսոփայություն''', կիրառական [[Փիլիսոփայություն|փիլիսոփայության]] ասպեկտ, որը կապված է [[սեքս]]ի և [[Սեր|սիրո]] ուսումնասիրության հետ: Այն իր մեջ ներառում է այնպիսի երևույթների [[էթիկա]]ն, ինչպիսիք են [[մարմնավաճառություն]]ը, [[բռնաբարություն]]ը, սեռական ոտնձգությունները, սեռական ինքնությունը, համաձայնության տարիքը, [[համասեռականություն]]ը, ինչպես նաև այնպիսի հասկացությունների հայեցակարգային վերլուծության էթիկան, ինչպիսին է օրինակ «Ի՞նչ է սեքսը»։ Այս փիլիսոփայությունը ներառում է նաև սեռականության և սեռական ինքնության, ինչպես նաև [[գենդեր]]ի [[Գոյաբանություն|գոյաբանական]] կարգավիճակի վերաբերյալ հարցերը։ Սեքսի առաջատար ժամանակակից փիլիսոփաներն են Ալան Սոբլը և [[Ջուդիթ Բաթլեր]]ը: |
||
Սեքսի ժամանակակից փիլիսոփայությունը երբեմն տեղեկանում է Արևմտյան [[ֆեմինիզմ]]ի<nowiki/>ց։ Գենդերային տարբերությունների, սեռական քաղաքականության և սեռական ինքնության բնույթի վերաբերյալ ֆեմինիստների կողմից բարձրացված խնդիրները կարևոր հարցեր են սեքսի փիլիսոփայության մեջ: |
Սեքսի ժամանակակից փիլիսոփայությունը երբեմն տեղեկանում է Արևմտյան [[ֆեմինիզմ]]ի<nowiki/>ց։ Գենդերային տարբերությունների, սեռական քաղաքականության և սեռական ինքնության բնույթի վերաբերյալ ֆեմինիստների կողմից բարձրացված խնդիրները կարևոր հարցեր են սեքսի փիլիսոփայության մեջ: |
10:35, 15 Օգոստոսի 2020-ի տարբերակ
Սեքսի փիլիսոփայություն, կիրառական փիլիսոփայության ասպեկտ, որը կապված է սեքսի և սիրո ուսումնասիրության հետ: Այն իր մեջ ներառում է այնպիսի երևույթների էթիկան, ինչպիսիք են մարմնավաճառությունը, բռնաբարությունը, սեռական ոտնձգությունները, սեռական ինքնությունը, համաձայնության տարիքը, համասեռականությունը, ինչպես նաև այնպիսի հասկացությունների հայեցակարգային վերլուծության էթիկան, ինչպիսին է օրինակ «Ի՞նչ է սեքսը»։ Այս փիլիսոփայությունը ներառում է նաև սեռականության և սեռական ինքնության, ինչպես նաև գենդերի գոյաբանական կարգավիճակի վերաբերյալ հարցերը։ Սեքսի առաջատար ժամանակակից փիլիսոփաներն են Ալան Սոբլը և Ջուդիթ Բաթլերը:
Սեքսի ժամանակակից փիլիսոփայությունը երբեմն տեղեկանում է Արևմտյան ֆեմինիզմից։ Գենդերային տարբերությունների, սեռական քաղաքականության և սեռական ինքնության բնույթի վերաբերյալ ֆեմինիստների կողմից բարձրացված խնդիրները կարևոր հարցեր են սեքսի փիլիսոփայության մեջ:
- Ո՞րն է սեքսի գործառույթը:
- Ի՞նչ է ռոմանտիկ սերը։
- Գոյությու՞ն ունի էական առանձնահատկություն, որն ակտը սեռական է դարձնում:
- Արդյո՞ք որոշ սեռական ակտերը լավ են, իսկ մյուսները՝ վատ: Համաձայն ո՞ր չափանիշներին։
- Մյուս կողմից, կարող են արդյոք փոխադարձ համաձայնությամբ սեռական հարաբերություններն անբարոյական լինել, թե՞ դրանք դուրս են գալիս էթիկայի շրջանակներից:
- Ո՞րն է սեքսի և կենսաբանական վերարտադրության միջև կապը: Կարո՞ղ է մեկը գոյություն ունենալ առանց մյուսի։
- Արդյո՞ք սեռական ինքնությունն արմատավորված է ինչ-որ հիմնարար գոյաբանական տարբերության մեջ (օրինակ, կենսաբանության մեջ):
- Սեռականությունը գենդերի, թե՞ կենսաբանական սեռի գործառույթ է:
Սեքսի փիլիսոփայության պատմություն
Արևմտյան փիլիսոփայության պատմության մեծ մասի ընթացքում սեքսի և սեռականության հարցերը դիտարկվել են միայն էթիկայի ընդհանուր առարկայի շրջանակներում: Այնուամենայնիվ, շեղումներ են եղել այս օրինաչափությունից, որոնցից ի հայտ է եկել սեռական խնդիրների մասին առանձին խոսելու ավանդույթը:
«Սեքսի և սիրո փիլիսոփայության հասարակությունը» (անգլ.՝ Society for the Philosophy of Sex and Love) մասնագիտական խումբ է, որը մտնում է Ամերիկյան փիլիսոփայական ասոցիացիայի կազմի մեջ:
Սեռական ցանկություն
Սեռական ակտիվության բարոյական գնահատականները որոշվում են սեռական ցանկության բնույթի մասին դատողություններով։ Այդ առումով փիլիսոփաները բաժանվում են երկու ճամբարի[1]․
Սեռականության բացասական ընկալումը, օրինակ՝ Իմանուիլ Կանտի մոտ, ենթադրում է, որ սեռականությունը խարխլում է արժեքները և մարտահրավեր է նետում այլ մարդկանց հանդեպ մեր բարոյական վերաբերմունքին։ Սեքսը, Կանտի կարծիքով, «սիրելի մարդուն ախորժակի առարկա է դարձնում»[2]։ Այս իմաստով սեքսը հաճախ խորհուրդ է տրվում միայն սերունդը շարունակելու նպատակով։ Երբեմն համարվում է, որ սեռական ամուրիությունը հանգեցնում է ավելի լավ կամ առավել բարոյական կյանքի[3]։
Սեռականության դրական ընկալումը, օրինակ, Ռասել Վանոյի և Իրվինգ Սինգերի մոտ, սեռական ակտիվությունը դիտարկում է որպես բավականություն պատճառող միանգամից և մեկ, և մյուս կողմին։
Ենթադրյալ այլասերումներ
Թոմաս Նագելը ենթադրում է, որ մարդկային սեռականության համար բնական են միայն փոխադարձ սեռական գրգռմամբ սեռական փոխհարաբերությունները: Այլասերված սեռական հանդիպումներ կամ դեպքեր կլինեն դրանք, երբ այդ փոխադարձ գրգռումը բացակայում է, և որոնց ընթացքում մարդը դառնում է է ամբողջովին սեռական փորձի առարկա կամ ամբողջությամբ օբյեկտ[4]:
Տես նաև
Ծանոթագրություններ
- ↑ Alan Soble. Internet encyclopedia of philosophy: Philosophy of Sexuality
- ↑ Kant, Immanuel. Lectures on Ethics, p. 163
- ↑ St. Paul's praising, in 1 Corinthians 7, sexual celibacy as the ideal spiritual state.
- ↑ Nagel's "Sexual Perversion," pp. 15-17.
Գրականություն
Անգլերեն
- Aquinas, St. Thomas. Summa Theologiae. Cambridge, Eng.: Blackfriars, 1964-76.
- Augustine, St. (Aurelius). On Marriage and Concupiscence, in The Works of Aurelius Augustine, Bishop of Hippo, vol. 12, ed. Marcus Dods. Edinburgh, Scot.: T. & T. Clark, 1874.
- Baker, Robert, Kathleen Wininger, and Frederick Elliston, eds. Philosophy and Sex, 3rd edition. Amherst, N.Y.: Prometheus, 1998.
- Baumrin, Bernard. "Sexual Immorality Delineated," in Robert Baker and Frederick Elliston, eds., Philosophy and Sex, 2nd edition. Buffalo, N.Y.: Prometheus, 1984, pp. 300–11.
- Bloom, Allan. Love and Friendship. New York: Simon and Schuster, 1993.
- Buckley Jr., William F., Camille Paglia, Betty Friedan, Arianna Huffington, Michael Kinsley, et al., "Has the Women's Movement Been Disastrous?: A Firing Line Debate," in Sterling Harwood, ed., Business as Ethical and Business as Usual (Belmont, CA: Wadsworth Publishing Co., 1996).
- Butler, Judith (1990). Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity. New York: Routledge. ISBN 0-415-90043-3.
- Butler, Judith (1993). Bodies That Matter: On the Discursive Limits of Sex. New York: Routledge. ISBN 0-415-90365-3.
- Christensen, F. M., "A Defense of Pornography," in Sterling Harwood, ed., Business as Ethical and Business as Usual (Belmont, CA: Wadsworth Publishing Co., 1996).
- Christina, Greta. "Are We Having Sex Now or What?" in Alan Soble, ed., The Philosophy of Sex, 3rd edition. Lanham, Md.: Rowman and Littlefield, 1997, pp. 3–8.
- Finnis, John. "Law, Morality, and 'Sexual Orientation'," Notre Dame Law Review 69:5 (1994), pp. 1049–76.
- Finnis, John and Martha Nussbaum. "Is Homosexual Conduct Wrong? A Philosophical Exchange," in Alan Soble, ed., The Philosophy of Sex, 3rd edition. Lanham, Md.: Rowman and Littlefield, 1997, pp. 89–94.
- Foucault, Michel. The History of Sexuality. Vols. 1-3. New York: Vintage, 1990. (Original French publications of the three volumes in 1978, 1984, and 1984, respectively)
- Gray, Robert. "Sex and Sexual Perversion," in Alan Soble, ed., The Philosophy of Sex, 3rd edition. Lanham, Md.: Rowman and Littlefield, 1997, pp. 57–66.
- Grisez, Germain. The Way of the Lord Jesus. Quincy, Ill.: Franciscan Press, 1993.
- Gudorf, Christine. Body, Sex, and Pleasure: Reconstructing Christian Sexual Ethics. Cleveland, Ohio: Pilgrim Press, 1994.
- Hampton, Jean. "Defining Wrong and Defining Rape," in Keith Burgess-Jackson, ed., A Most Detestable Crime: New Philosophical Essays on Rape. New York: Oxford University Press, 1999, pp. 118–56.
- Held, Virginia. "Coercion and Coercive Offers," in J. Roland Pennock and John W. Chapman, eds., Coercion: Nomos VIX. Chicago, Ill.: Aldine, 1972, pp. 49–62.
- Jung, Patricia, and Ralph Smith. Heterosexism: An Ethical Challenge. Albany, N.Y.: State University of New York Press, 1993.
- Kant, Immanuel. Lectures on Ethics. Translated by Louis Infield. New York: Harper and Row, 1963.
- Kant, Immanuel. The Metaphysics of Morals. Translated by Mary Gregor. Cambridge, Eng.: Cambridge University Press, 1996.
- Lacan, Jacques. The Seminar of Jacques Lacan: On Feminine Sexuality, The Limits of Love and Knowledge, Book XX, Encore, 1972–1973, ed. Jacques-Alain Miller, trans. Bruce Fink (New York: W. W. Norton & Company, 1998).
- C. S. Lewis The Four Loves. New York: Harcourt Brace Jovanovich, 1960.
- MacKinnon, Catherine A., "The Money of Playboy Magazine," in Sterling Harwood, ed., Business as Ethical and Business as Usual (Belmont, CA: Wadsworth Publishing Co., 1996).
- Mappes, Thomas. "Sexual Morality and the Concept of Using Another Person," in Thomas Mappes and Jane Zembaty, eds., Social Ethics, 4th edition. New York: McGraw-Hill, 1992, pp. 203–26.
- Mayo, David. "An Obligation to Warn of HIV Infection?" in Alan Soble, ed., Sex, Love and Friendship. Amsterdam. Hol.: Editions Rodopi, 1997, pp. 447–53.
- McEvoy, Adrianne Leigh, Ed. Sex, Love, and Friendship. Studies of the Society for the Philosophy of Sex and Love: 1993-2003. Amsterdam/New York, NY, Rodopi, 2011.
- Muehlenhard, Charlene, and Jennifer Schrag. "Nonviolent Sexual Coercion," in A. Parrot and L. Bechhofer, eds, Acquaintance Rape. The Hidden Crime. New York: John Wiley, 1991, pp. 115–28.
- Murphy, Jeffrie. "Some Ruminations on Women, Violence, and the Criminal Law," in Jules Coleman and Allen Buchanan, eds., In Harm's Way: Essays in Honor of Joel Feinberg. Cambridge, Eng.: Cambridge University Press, 1994, pp. 209–30.
- Nagel, Thomas. "Sexual Perversion," in Alan Soble, ed., The Philosophy of Sex, 3rd edition. Lanham, Md.: Rowman and Littlefield, 1997, pp. 9–20.
- Nielson-Jones, Oliver. "Sex, Escaping The Rat Race" In G.Bennett and A.Robinson, eds., Sexual Philosophy, 2006, pp. 7–29
- O'Neill, Onora. "Between Consenting Adults," Philosophy and Public Affairs 14:3 (1985), pp. 252–77.
- Mario Perniola. The Sex Appeal of the Inorganic, Continuum, New York-London (2004), 0-8264-6245-6.
- Plato. Symposium. Translated by Michael Joyce, in E. Hamilton and H. Cairns, eds., The Collected Dialogues of Plato. Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1961, pp. 526–74.
- Posner, Richard. Sex and Reason. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 1992.
- Primoratz, Igor. Ethics and Sex. London ; New York : Routledge, 1999.
- Sanders, Stephanie, and June Reinisch. "Would You Say You 'Had Sex' If . . . ?" Journal of the American Medical Association 281:3 (January 20, 1999), pp. 275–77.
- Scheer, Robert, "Bigger Breasts: The Great Implant Lie," in Sterling Harwood, ed., Business as Ethical and Business as Usual (Belmont, CA: Wadsworth Publishing Co., 1996).
- Roger Scruton. Sexual Desire: A Moral Philosophy of the Erotic. New York: Free Press, 1986.
- Singer, Irving. The Nature of Love, vol. 2: Courtly and Romantic. Chicago, Ill.: University of Chicago Press, 1984.
- Soble, Alan. "Antioch's 'Sexual Offense Policy': A Philosophical Exploration," Journal of Social Philosophy 28:1 (1997), pp. 22–36.
- Soble, Alan. The Philosophy of Sex and Love: An Introduction. St. Paul, Minn.: Paragon House, 1998. Second revised, expanded edition, 2008.
- Soble, Alan. Sexual Investigations. New York: New York University Press,1996.
- Soble, Alan, ed. Eros, Agape and Philia. New York: Paragon House, 1989. Corrected reprint, 1999.
- Soble, Alan, ed. The Philosophy of Sex, 4th edition. Lanham, Md.: Rowman and Littlefield, 2002; revised 5th edition, 2008 (excellent bibliography covering the whole area phil sex).
- Soble, Alan, ed. Sex, Love, and Friendship. Amsterdam, Hol.: Editions Rodopi, 1996.
- Solomon, Robert, and Kathleen Higgins, eds. The Philosophy of (Erotic) Love. Lawrence. Kan.: University Press of Kansas, 1991.
- Stewart, Robert M., ed. Philosophical Perspectives on Sex and Love. New York: Oxford University Press, 1995.
- Vannoy, Russell. Sex Without Love: A Philosophical Exploration. Buffalo, N.Y.: Prometheus, 1980.
- Verene, Donald, ed. Sexual Love and Western Morality, 2nd edition. Boston, Mass.: Jones and Bartlett, 1995.
- Wertheimer, Alan. "Consent and Sexual Relations," Legal Theory 2:2 (1996), pp. 89–112.
- Pope John Paul II. Love and Responsibility. New York: Farrar, Straus and Giroux, 1981.
Արտաքին հղումներ
- Փիլիսոփայության ինտերնետ հանրագիտարան. սեքսի փիլիսոփայություն (Soble-ի կողմից)
- Հասարակություն՝ սեքսի և սիրո փիլիսոփայության համար
- Մատենագրություն: Սիրո, սեքսի, գենդերի և մարմնի մշակութային ներկայացման ավանդույթներ: c.100 BC - 1500 AD