«Կարմիրգյուղ»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
|||
Տող 68. | Տող 68. | ||
== Աշխարհագրություն == |
== Աշխարհագրություն == |
||
Կարմիրգյուղը մայրաքաղաք [[Երևան]]ից գտնվում է 102 կմ հեռավորության վրա։ Գյուղի երկարությունը հյուսիսից հարավ 4200 մ է, իսկ լայնությունը արևելքից արևմուտք՝ 1200 |
Կարմիրգյուղը մայրաքաղաք [[Երևան]]ից գտնվում է 102 կմ հեռավորության վրա։ Գյուղի երկարությունը հյուսիսից հարավ 4200 մ է, իսկ լայնությունը արևելքից արևմուտք՝ 1200 մ։ Համայնքը զբաղեցնում է 488 հա տարածք, իսկ համայնքի ընդհանուր մակերեսը կազմում է 3532 հա։ Հատակագիծը անկանոն է, երկարավուն տեսքով։ [[Ռելիեֆ]]ը ըդհանուր առմամբ հարթավայրային է, բայց մասնատված է առանձին հատվածների, որոնք իրարից բաժանված են զառիթափ լեռնալանջերով (Հորթերի դոշ, Դարի գլուխ)։ |
||
Շրջակայքը հարուստ է բազալտի և ավազի հանքերով, որոնց պաշարները գործականում անսպառ են։ |
|||
Գյուղի միջոցով հոսում է [[Գավառագետ]]ը, որը գյուղը բաժանում է երկու մասի։ [[Սևանա լիճ|Սևանա լճից]] գտնվում է 6 կմ դեպի արևմուտք, [[Գավառ]] քաղաքից՝ 4 կմ հարավ։ Գյուղը սահմանակից է՝ հարավից [[Սարուխան (Գեղարքունիքի մարզ)|Սարուխան]] և [[Լանջաղբյուր]] գյուղերին, արևմուտքից՝ [[Գանձակ (Գեղարքունիքի մարզ)|Գանձակին,]] իսկ հյուսիսից [[Գավառ]] քաղաքին։ |
Գյուղի միջոցով հոսում է [[Գավառագետ]]ը, որը գյուղը բաժանում է երկու մասի։ [[Սևանա լիճ|Սևանա լճից]] գտնվում է 6 կմ դեպի արևմուտք, [[Գավառ]] քաղաքից՝ 4 կմ հարավ։ Գյուղը սահմանակից է՝ հարավից [[Սարուխան (Գեղարքունիքի մարզ)|Սարուխան]] և [[Լանջաղբյուր]] գյուղերին, արևմուտքից՝ [[Գանձակ (Գեղարքունիքի մարզ)|Գանձակին,]] իսկ հյուսիսից [[Գավառ]] քաղաքին։ |
||
Գյուղը նախկինում մտնում էր [[Երևանի նահանգ]]ի Նոր-Բայազետի գավառի մեջ։ Կարմիրգյուղ համայնքի բնակիչների նախնիները ներգաղթել են [[Էրզրումի նահանգ]]ի [[Բայազետ]] գավառից [[1830]] թվականին, 140 ընտանիք՝ 709 բնակիչներով։ Այժմ ունի 5984 բնակիչ (2020թ.)։ |
|||
== Տնտեսություն == |
== Տնտեսություն == |
||
Գյուղի բնակչությունը զբաղվել և այժմ էլ զբաղվում է անասնապահությամբ, բանջարաբուծությամբ, երկրագործությամբ։ |
Գյուղի բնակչությունը զբաղվել և այժմ էլ զբաղվում է անասնապահությամբ, բանջարաբուծությամբ, երկրագործությամբ։ |
||
1976 թ. գյուղը գազաֆիկացվել է։ |
1976 թ. գյուղը գազաֆիկացվել է։ |
||
Կարմիրգյուղ գյուղն ունի երկու միջնակարգ դպրոց, մեկ մանկապարտեզ, բուժամբուլատորիա, երաժշտական դպրոց։ |
Կարմիրգյուղ գյուղն ունի երկու միջնակարգ դպրոց, մեկ մանկապարտեզ, բուժամբուլատորիա, երաժշտական դպրոց։ |
||
Նախկինում գյուղում արդյունաբերություն չի եղել։ Եղել են ձիթհաններ, ջրաղացներ, դուքաններ։ Պահպանվել է ջրաղացներից մեկը` իր նախնական վիճակում, որը գործում է ըստ անհրաժեշտության: Այժմ գյուղն ունի հացի կոմբինատ, որը հիմնադրվել է 1968 թ., գուլպայի արտադրամաս։ 1958 թ. գյուղում շահագործման հանձնվեց գորգի ֆաբրիկայի շենքը, որտեղ աշխատում էին մոտ 600 |
Նախկինում գյուղում արդյունաբերություն չի եղել։ Եղել են ձիթհաններ, ջրաղացներ, դուքաններ։ Պահպանվել է ջրաղացներից մեկը` իր նախնական վիճակում, որը գործում է ըստ անհրաժեշտության: Այժմ գյուղն ունի հացի կոմբինատ, որը հիմնադրվել է 1968 թ., գուլպայի արտադրամաս։ 1958 թ. գյուղում շահագործման հանձնվեց գորգի ֆաբրիկայի շենքը, որտեղ աշխատում էին մոտ 600 գորգագործներ։ Համաշխարհային ճանաչում ունեն ֆաբրիկայի արտադրած Վան, Գյումրի, Լոռի, Այգեստան, Կարս, Զանգեզուր և այլ գորգերը։ |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
Գյուղն ունի բազում արհեստավորներ՝ հյուսներ, որմնադիրներ, դերձակներ, բրուտներ, դարբիններ, սափրիչներ, ոսկերիչներ, կոշկակարներ, ներկակարներ և այլն։ |
Գյուղն ունի բազում արհեստավորներ՝ հյուսներ, որմնադիրներ, դերձակներ, բրուտներ, դարբիններ, սափրիչներ, ոսկերիչներ, կոշկակարներ, ներկակարներ և այլն։ |
||
09:48, 1 Օգոստոսի 2020-ի տարբերակ
Գյուղ | |||
---|---|---|---|
Կարմիրգյուղ | |||
Սևանա լիճը Կարմիրագյուղից | |||
Երկիր | Հայաստան | ||
Մարզ | Գեղարքունիքի մարզ | ||
Առաջին հիշատակում | 1654 | ||
Մակերես | 5 կմ² | ||
ԲԾՄ | 2130 մ | ||
Պաշտոնական լեզու | Հայերեն | ||
Բնակչություն | 6298[1] մարդ (2017 հունվարի 1) | ||
Ազգային կազմ | Հայեր | ||
Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական եկեղեցի | ||
Ժամային գոտի | UTC+4 | ||
| |||
Կարմիրգյուղ (մինչև 1940 թվականը՝ Ղուլալի), գյուղ Հայաստանի Գեղարքունիքի մարզում։
Անվանում
Գյուղը նախկինում կոչվել է Ղուլալի։ ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի 1940 թվականի հունիսի 1-ի հրամանագրով վերանվանվել է Կարմիրգյուղ։
Աշխարհագրություն
Կարմիրգյուղը մայրաքաղաք Երևանից գտնվում է 102 կմ հեռավորության վրա։ Գյուղի երկարությունը հյուսիսից հարավ 4200 մ է, իսկ լայնությունը արևելքից արևմուտք՝ 1200 մ։ Համայնքը զբաղեցնում է 488 հա տարածք, իսկ համայնքի ընդհանուր մակերեսը կազմում է 3532 հա։ Հատակագիծը անկանոն է, երկարավուն տեսքով։ Ռելիեֆը ըդհանուր առմամբ հարթավայրային է, բայց մասնատված է առանձին հատվածների, որոնք իրարից բաժանված են զառիթափ լեռնալանջերով (Հորթերի դոշ, Դարի գլուխ)։
Շրջակայքը հարուստ է բազալտի և ավազի հանքերով, որոնց պաշարները գործականում անսպառ են։
Գյուղի միջոցով հոսում է Գավառագետը, որը գյուղը բաժանում է երկու մասի։ Սևանա լճից գտնվում է 6 կմ դեպի արևմուտք, Գավառ քաղաքից՝ 4 կմ հարավ։ Գյուղը սահմանակից է՝ հարավից Սարուխան և Լանջաղբյուր գյուղերին, արևմուտքից՝ Գանձակին, իսկ հյուսիսից Գավառ քաղաքին։
Գյուղը նախկինում մտնում էր Երևանի նահանգի Նոր-Բայազետի գավառի մեջ։ Կարմիրգյուղ համայնքի բնակիչների նախնիները ներգաղթել են Էրզրումի նահանգի Բայազետ գավառից 1830 թվականին, 140 ընտանիք՝ 709 բնակիչներով։ Այժմ ունի 5984 բնակիչ (2020թ.)։
Տնտեսություն
Գյուղի բնակչությունը զբաղվել և այժմ էլ զբաղվում է անասնապահությամբ, բանջարաբուծությամբ, երկրագործությամբ։
1976 թ. գյուղը գազաֆիկացվել է։
Կարմիրգյուղ գյուղն ունի երկու միջնակարգ դպրոց, մեկ մանկապարտեզ, բուժամբուլատորիա, երաժշտական դպրոց։
Նախկինում գյուղում արդյունաբերություն չի եղել։ Եղել են ձիթհաններ, ջրաղացներ, դուքաններ։ Պահպանվել է ջրաղացներից մեկը` իր նախնական վիճակում, որը գործում է ըստ անհրաժեշտության: Այժմ գյուղն ունի հացի կոմբինատ, որը հիմնադրվել է 1968 թ., գուլպայի արտադրամաս։ 1958 թ. գյուղում շահագործման հանձնվեց գորգի ֆաբրիկայի շենքը, որտեղ աշխատում էին մոտ 600 գորգագործներ։ Համաշխարհային ճանաչում ունեն ֆաբրիկայի արտադրած Վան, Գյումրի, Լոռի, Այգեստան, Կարս, Զանգեզուր և այլ գորգերը։
1996 թ. ֆաբրիկան սեփականաշնորհվեց և անվանվեց «Հայր և որդի Ենգոյաններ» ՍՊԸ։
Գյուղն ունի բազում արհեստավորներ՝ հյուսներ, որմնադիրներ, դերձակներ, բրուտներ, դարբիններ, սափրիչներ, ոսկերիչներ, կոշկակարներ, ներկակարներ և այլն։
Տեսարժան վայրեր
Գյուղում և շրջակայքում պահպանվել են գյուղատեղի, եկեղեցի (խոնարհված վանք), մատուռ (Թուխ Մանուկ), կիկլոպյան ամրոցի ավերակներ, խաչքարեր, գերեզմանոցներ, դամբարաններ։ Առաջին անգամ հիշատակվում է 1654 թվականին։ Ներկայիս բնակիչների նախնիները եկել են Բայազետից, 1831 թվականին։
Տես նաև
Արտաքին հղումներ
- Կարմիրգյուղ բնակավայրը «GEOnet Names Server» կայքում։
- World Gazeteer: Armenia – World-Gazetteer.com
- 2001 թվականի Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները, Հայաստանի վիճակագրական կոմիտե
- Kiesling, Brady (2005), Rediscovering Armenia: Guide, Yerevan, Armenia: Matit Graphic Design Studio
- Brady Kiesling, Rediscovering Armenia, p. 44, available online at the website of the Internet Archive:
Ծանոթագրություններ
|