«Կարմիրգյուղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
Տող 68. Տող 68.


== Աշխարհագրություն ==
== Աշխարհագրություն ==
Կարմիրգյուղը մայրաքաղաք [[Երևան]]ից գտնվում է 102 կմ հեռավորության վրա։ Գյուղի երկարությունը հյուսիսից հարավ 4200 մ է, իսկ լայնությունը արևելքից արևմուտք՝ 1200 մ։Համայնքը զբաղեցնում է 488 հա, իսկ համայնքի ընդհանուր տարածքը կազմում է 3532 հա։ [[Ռելիեֆ]]ը հարթավայրային է։ Գյուղը նախկինում մտնում էր [[Երևանի նահանգ]]ի Նոր-Բայազետի գավառի մեջ։ Կարմիրգյուղ համայնքի բնակիչների նախնիները ներգաղթել են [[Էրզրումի նահանգ]]ի [[Բայազետ]] գավառից [[1830]] թվականին, 140 ընտանիք՝ 709 բնակիչներով։ Այժմ ունի 5984 բնակիչ (2020թ.
Կարմիրգյուղը մայրաքաղաք [[Երևան]]ից գտնվում է 102 կմ հեռավորության վրա։ Գյուղի երկարությունը հյուսիսից հարավ 4200 մ է, իսկ լայնությունը արևելքից արևմուտք՝ 1200 մ։ Համայնքը զբաղեցնում է 488 հա տարածք, իսկ համայնքի ընդհանուր մակերեսը կազմում է 3532 հա։ Հատակագիծը անկանոն է, երկարավուն տեսքով։ [[Ռելիեֆ]]ը ըդհանուր առմամբ հարթավայրային է, բայց մասնատված է առանձին հատվածների, որոնք իրարից բաժանված են զառիթափ լեռնալանջերով (Հորթերի դոշ, Դարի գլուխ

Շրջակայքը հարուստ է բազալտի և ավազի հանքերով, որոնց պաշարները գործականում անսպառ են։


Գյուղի միջոցով հոսում է [[Գավառագետ]]ը, որը գյուղը բաժանում է երկու մասի։ [[Սևանա լիճ|Սևանա լճից]] գտնվում է 6 կմ դեպի արևմուտք, [[Գավառ]] քաղաքից՝ 4 կմ հարավ։ Գյուղը սահմանակից է՝ հարավից [[Սարուխան (Գեղարքունիքի մարզ)|Սարուխան]] և [[Լանջաղբյուր]] գյուղերին, արևմուտքից՝ [[Գանձակ (Գեղարքունիքի մարզ)|Գանձակին,]] իսկ հյուսիսից [[Գավառ]] քաղաքին։
Գյուղի միջոցով հոսում է [[Գավառագետ]]ը, որը գյուղը բաժանում է երկու մասի։ [[Սևանա լիճ|Սևանա լճից]] գտնվում է 6 կմ դեպի արևմուտք, [[Գավառ]] քաղաքից՝ 4 կմ հարավ։ Գյուղը սահմանակից է՝ հարավից [[Սարուխան (Գեղարքունիքի մարզ)|Սարուխան]] և [[Լանջաղբյուր]] գյուղերին, արևմուտքից՝ [[Գանձակ (Գեղարքունիքի մարզ)|Գանձակին,]] իսկ հյուսիսից [[Գավառ]] քաղաքին։

Գյուղը նախկինում մտնում էր [[Երևանի նահանգ]]ի Նոր-Բայազետի գավառի մեջ։ Կարմիրգյուղ համայնքի բնակիչների նախնիները ներգաղթել են [[Էրզրումի նահանգ]]ի [[Բայազետ]] գավառից [[1830]] թվականին, 140 ընտանիք՝ 709 բնակիչներով։ Այժմ ունի 5984 բնակիչ (2020թ.)։


== Տնտեսություն ==
== Տնտեսություն ==
Գյուղի բնակչությունը զբաղվել և այժմ էլ զբաղվում է անասնապահությամբ, բանջարաբուծությամբ, երկրագործությամբ։
Գյուղի բնակչությունը զբաղվել և այժմ էլ զբաղվում է անասնապահությամբ, բանջարաբուծությամբ, երկրագործությամբ։

1976 թ. գյուղը գազաֆիկացվել է։
1976 թ. գյուղը գազաֆիկացվել է։

Կարմիրգյուղ գյուղն ունի երկու միջնակարգ դպրոց, մեկ մանկապարտեզ, բուժամբուլատորիա, երաժշտական դպրոց։
Կարմիրգյուղ գյուղն ունի երկու միջնակարգ դպրոց, մեկ մանկապարտեզ, բուժամբուլատորիա, երաժշտական դպրոց։

Նախկինում գյուղում արդյունաբերություն չի եղել։ Եղել են ձիթհաններ, ջրաղացներ, դուքաններ։ Պահպանվել է ջրաղացներից մեկը` իր նախնական վիճակում, որը գործում է ըստ անհրաժեշտության: Այժմ գյուղն ունի հացի կոմբինատ, որը հիմնադրվել է 1968 թ., գուլպայի արտադրամաս։ 1958 թ. գյուղում շահագործման հանձնվեց գորգի ֆաբրիկայի շենքը, որտեղ աշխատում էին մոտ 600 գորգագործներ /այժմ այդ թիվը զգալի պակասել է/։ Համաշխարհային ճանաչում ունեն ֆաբրիկայի արտադրած Վան, Գյումրի, Լոռի, Այգեստան, Կարս, Զանգեզուր և այլ գորգերը։
Նախկինում գյուղում արդյունաբերություն չի եղել։ Եղել են ձիթհաններ, ջրաղացներ, դուքաններ։ Պահպանվել է ջրաղացներից մեկը` իր նախնական վիճակում, որը գործում է ըստ անհրաժեշտության: Այժմ գյուղն ունի հացի կոմբինատ, որը հիմնադրվել է 1968 թ., գուլպայի արտադրամաս։ 1958 թ. գյուղում շահագործման հանձնվեց գորգի ֆաբրիկայի շենքը, որտեղ աշխատում էին մոտ 600 գորգագործներ։ Համաշխարհային ճանաչում ունեն ֆաբրիկայի արտադրած Վան, Գյումրի, Լոռի, Այգեստան, Կարս, Զանգեզուր և այլ գորգերը։
1996 թ. ֆաբրիկան սեփականաշնորհվեց և անվանվեց Հայր և որդի Ենգոյաններ ՍՊԸ։

1996 թ. ֆաբրիկան սեփականաշնորհվեց և անվանվեց «Հայր և որդի Ենգոյաններ» ՍՊԸ։

Գյուղն ունի բազում արհեստավորներ՝ հյուսներ, որմնադիրներ, դերձակներ, բրուտներ, դարբիններ, սափրիչներ, ոսկերիչներ, կոշկակարներ, ներկակարներ և այլն։
Գյուղն ունի բազում արհեստավորներ՝ հյուսներ, որմնադիրներ, դերձակներ, բրուտներ, դարբիններ, սափրիչներ, ոսկերիչներ, կոշկակարներ, ներկակարներ և այլն։



09:48, 1 Օգոստոսի 2020-ի տարբերակ

Գյուղ
Կարմիրգյուղ
Սևանա լիճը Կարմիրագյուղից
ԵրկիրՀայաստան Հայաստան
ՄարզԳեղարքունիքի մարզ
Առաջին հիշատակում1654
Մակերես5 կմ²
ԲԾՄ2130 մ
Պաշտոնական լեզուՀայերեն
Բնակչություն6298[1] մարդ (2017 հունվարի 1)
Ազգային կազմՀայեր
Կրոնական կազմՀայ Առաքելական եկեղեցի
Ժամային գոտիUTC+4
Կարմիրգյուղ (Հայաստան)##
Կարմիրգյուղ (Հայաստան)
Կարմիրգյուղ (Գեղարքունիքի մարզ)##
Կարմիրգյուղ (Գեղարքունիքի մարզ)

Կարմիրգյուղ (մինչև 1940 թվականը՝ Ղուլալի), գյուղ Հայաստանի Գեղարքունիքի մարզում։

Անվանում

Գյուղը նախկինում կոչվել է Ղուլալի։ ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի 1940 թվականի հունիսի 1-ի հրամանագրով վերանվանվել է Կարմիրգյուղ։

Աշխարհագրություն

Կարմիրգյուղը մայրաքաղաք Երևանից գտնվում է 102 կմ հեռավորության վրա։ Գյուղի երկարությունը հյուսիսից հարավ 4200 մ է, իսկ լայնությունը արևելքից արևմուտք՝ 1200 մ։ Համայնքը զբաղեցնում է 488 հա տարածք, իսկ համայնքի ընդհանուր մակերեսը կազմում է 3532 հա։ Հատակագիծը անկանոն է, երկարավուն տեսքով։ Ռելիեֆը ըդհանուր առմամբ հարթավայրային է, բայց մասնատված է առանձին հատվածների, որոնք իրարից բաժանված են զառիթափ լեռնալանջերով (Հորթերի դոշ, Դարի գլուխ)։

Շրջակայքը հարուստ է բազալտի և ավազի հանքերով, որոնց պաշարները գործականում անսպառ են։

Գյուղի միջոցով հոսում է Գավառագետը, որը գյուղը բաժանում է երկու մասի։ Սևանա լճից գտնվում է 6 կմ դեպի արևմուտք, Գավառ քաղաքից՝ 4 կմ հարավ։ Գյուղը սահմանակից է՝ հարավից Սարուխան և Լանջաղբյուր գյուղերին, արևմուտքից՝ Գանձակին, իսկ հյուսիսից Գավառ քաղաքին։

Գյուղը նախկինում մտնում էր Երևանի նահանգի Նոր-Բայազետի գավառի մեջ։ Կարմիրգյուղ համայնքի բնակիչների նախնիները ներգաղթել են Էրզրումի նահանգի Բայազետ գավառից 1830 թվականին, 140 ընտանիք՝ 709 բնակիչներով։ Այժմ ունի 5984 բնակիչ (2020թ.)։

Տնտեսություն

Գյուղի բնակչությունը զբաղվել և այժմ էլ զբաղվում է անասնապահությամբ, բանջարաբուծությամբ, երկրագործությամբ։

1976 թ. գյուղը գազաֆիկացվել է։

Կարմիրգյուղ գյուղն ունի երկու միջնակարգ դպրոց, մեկ մանկապարտեզ, բուժամբուլատորիա, երաժշտական դպրոց։

Նախկինում գյուղում արդյունաբերություն չի եղել։ Եղել են ձիթհաններ, ջրաղացներ, դուքաններ։ Պահպանվել է ջրաղացներից մեկը` իր նախնական վիճակում, որը գործում է ըստ անհրաժեշտության: Այժմ գյուղն ունի հացի կոմբինատ, որը հիմնադրվել է 1968 թ., գուլպայի արտադրամաս։ 1958 թ. գյուղում շահագործման հանձնվեց գորգի ֆաբրիկայի շենքը, որտեղ աշխատում էին մոտ 600 գորգագործներ։ Համաշխարհային ճանաչում ունեն ֆաբրիկայի արտադրած Վան, Գյումրի, Լոռի, Այգեստան, Կարս, Զանգեզուր և այլ գորգերը։

1996 թ. ֆաբրիկան սեփականաշնորհվեց և անվանվեց «Հայր և որդի Ենգոյաններ» ՍՊԸ։

Գյուղն ունի բազում արհեստավորներ՝ հյուսներ, որմնադիրներ, դերձակներ, բրուտներ, դարբիններ, սափրիչներ, ոսկերիչներ, կոշկակարներ, ներկակարներ և այլն։

Տեսարժան վայրեր

Գյուղում և շրջակայքում պահպանվել են գյուղատեղի, եկեղեցի (խոնարհված վանք), մատուռ (Թուխ Մանուկ), կիկլոպյան ամրոցի ավերակներ, խաչքարեր, գերեզմանոցներ, դամբարաններ։ Առաջին անգամ հիշատակվում է 1654 թվականին։ Ներկայիս բնակիչների նախնիները եկել են Բայազետից, 1831 թվականին։

Տես նաև

Արտաքին հղումներ

  • Կարմիրգյուղ բնակավայրը «GEOnet Names Server» կայքում։
  • World Gazeteer: Armenia – World-Gazetteer.com
  • 2001 թվականի Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները, Հայաստանի վիճակագրական կոմիտե
  • Kiesling, Brady (2005), Rediscovering Armenia: Guide, Yerevan, Armenia: Matit Graphic Design Studio
  • Brady Kiesling, Rediscovering Armenia, p. 44, available online at the website of the Internet Archive:


Ծանոթագրություններ