«Մարտակերտի շրջան (ԼՂԻՄ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
չ մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ
Տող 69. Տող 69.
}}
}}
[[File:Mardakert 002.jpg|thumb]]
[[File:Mardakert 002.jpg|thumb]]
'''Մարտակերտի շրջան''', վարչական միավոր [[Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Ադրբեջանի ԽՍՀ]] [[Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզ|Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզում]]:
'''Մարտակերտի շրջան''', վարչական միավոր [[Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Ադրբեջանի ԽՍՀ]] [[Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզ]]ում:


== Պատմություն ==
== Պատմություն ==
[[1930|1930 թվականի]] օգոստոսի 8-ին վարչատարածքային բաժանման ժամանակ ձևավորվեց [[Ջրաբերդ (Հադրութի շրջան)|Ջրաբերդի շրջանը]]: [[1939|1939 թվականի]] սեպտեմբերի 17-ին վերանվանվեց Մարտակերտի շրջան<ref>{{Cite journal|last=Campbell|first=Clark D.|date=2015-08|title=Can You Help Us?|url=http://dx.doi.org/10.1093/med:psych/9780195385298.003.0032|journal=Oxford Clinical Psychology|doi=10.1093/med:psych/9780195385298.003.0032}}</ref>:
[[1930|1930 թվականի]] օգոստոսի 8-ին վարչատարածքային բաժանման ժամանակ ձևավորվեց [[Ջրաբերդ (Հադրութի շրջան)|Ջրաբերդի շրջանը]]: [[1939|1939 թվականի]] սեպտեմբերի 17-ին վերանվանվեց Մարտակերտի շրջան<ref name="Campbell">{{Cite journal|last=Campbell|first=Clark D.|date=2015-08|title=Can You Help Us?|url=http://dx.doi.org/10.1093/med:psych/9780195385298.003.0032|journal=Oxford Clinical Psychology|doi=10.1093/med:psych/9780195385298.003.0032}}</ref>:


Վարչական շրջանի կենտրոնը եղել է '''Մարտակերտ''' ավանը: Շրջանում եղել են 3 քաղաքատիպ ավաններ. [[Մադաղիս]] (կարգավիճակը 1943 թվականից), [[Մարտակերտ]] (1960 թվականից), Լենինավան (1966 թվականից)<ref>{{Cite journal|last=Гергилёв|first=Денис Николаевич|date=2017-09-15|title=Административно-территориальное деление России как фактор сохранения государственности (на примере Сибири в 1917–1923 гг.)|url=http://dx.doi.org/10.24158/fik.2017.9.11|journal=Общество: философия, история, культура|issue=9|pages=53–56|doi=10.24158/fik.2017.9.11|issn=2221-2787}}</ref>: Այն Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի տարածաշրջանում տարածքով և բնակչությամբ ամենամեծն էր: Բնակչությունը հիմնականում հայեր էին<ref>{{Cite journal|last=Campbell|first=Clark D.|date=2015-08|title=Can You Help Us?|url=http://dx.doi.org/10.1093/med:psych/9780195385298.003.0032|journal=Oxford Clinical Psychology|doi=10.1093/med:psych/9780195385298.003.0032}}</ref>:
Վարչական շրջանի կենտրոնը եղել է '''Մարտակերտ''' ավանը: Շրջանում եղել են 3 քաղաքատիպ ավաններ. [[Մադաղիս]] (կարգավիճակը 1943 թվականից), [[Մարտակերտ]] (1960 թվականից), Լենինավան (1966 թվականից)<ref>{{Cite journal|last=Гергилёв|first=Денис Николаевич|date=2017-09-15|title=Административно-территориальное деление России как фактор сохранения государственности (на примере Сибири в 1917–1923 гг.)|url=http://dx.doi.org/10.24158/fik.2017.9.11|journal=Общество: философия, история, культура|issue=9|pages=53–56|doi=10.24158/fik.2017.9.11|issn=2221-2787}}</ref>: Այն Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի տարածաշրջանում տարածքով և բնակչությամբ ամենամեծն էր: Բնակչությունը հիմնականում հայեր էին<ref name="Campbell"/>:


1991 թվականի սեպտեմբերի 2-ին Ադրբեջանի ԽՍՀ Լեռնային Ղարաբաղի մարզային և Ադրբեջանի ԽՍՀ [[Շահումյանի շրջան (Արցախ)|Շահումյանի շրջանային]] ժողովրդական պատգամավորների համատեղ նիստում, [[Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Ադրբեջանի ԽՍՀ]] [[Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզ|Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի]] [[Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզ|(ԼՂԻՄ)]] սահմանների և [[Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Ադրբեջանի ԽՍՀ-ի]] հարակից [[Շահումյանի շրջան (Արցախ)|Շահումյան շրջանի]] տարածքները հայտարարվեցին [[Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն]]:
1991 թվականի սեպտեմբերի 2-ին Ադրբեջանի ԽՍՀ Լեռնային Ղարաբաղի մարզային և Ադրբեջանի ԽՍՀ [[Շահումյանի շրջան (Արցախ)|Շահումյանի շրջանային]] ժողովրդական պատգամավորների համատեղ նիստում, [[Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Ադրբեջանի ԽՍՀ]] [[Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզ]]ի [[Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզ|(ԼՂԻՄ)]] սահմանների և [[Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Ադրբեջանի ԽՍՀ-ի]] հարակից [[Շահումյանի շրջան (Արցախ)|Շահումյան շրջանի]] տարածքները հայտարարվեցին [[Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն]]:


[[Ղարաբաղյան հակամարտություն|Ղարաբաղյան հակամարտության]] ընթացքում ԼՂՀ-ն պահպանեց վերահսկողությունը [[Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզ|ԼՂԻՄ-ի]] նախկին [[Մարտակերտի շրջան|Մարտակերտի շրջանի]] մեծ մասի նկատմամբ, որը վերածվեց [[ԼՂՀ]] [[Մարտակերտի շրջան|Մարտակերտի շրջանի]]: ԼՂԻՄ-ի Մարտակերտի շրջանի նախկին տարածքների մի մասը գտնվում է [[Ադրբեջան|Ադրբեջանի]] վերահսկողության տակ և ընդգրկվել է [[Թարթառ|Թարթառի շրջանում]]:
[[Ղարաբաղյան հակամարտություն|Ղարաբաղյան հակամարտության]] ընթացքում ԼՂՀ-ն պահպանեց վերահսկողությունը [[Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզ|ԼՂԻՄ-ի]] նախկին [[Մարտակերտի շրջան]]ի մեծ մասի նկատմամբ, որը վերածվեց [[ԼՂՀ]] [[Մարտակերտի շրջան]]ի: ԼՂԻՄ-ի Մարտակերտի շրջանի նախկին տարածքների մի մասը գտնվում է [[Ադրբեջան]]ի վերահսկողության տակ և ընդգրկվել է [[Թարթառ|Թարթառի շրջանում]]:


{|
{|

09:05, 10 Հուլիսի 2020-ի տարբերակ

Մարտակերտի շրջան
Мардакертский район
ԵրկիրԽորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն ԽՍՀՄ
Կարգավիճակշրջան
Մտնում էԼՂԻՄ, Ադրբեջան և Ադրբեջան
Ներառում էԼեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզ
ՎարչկենտրոնՄարտակերտ
Տարածք1705 կմ²
Հիմնադրված էօգոստոսի 8, 1930 և դեկտեմբերի 5, 2023 թ.
Ժամային գոտիUTC+4, ամռանը UTC+5
Հեռախոսային կոդ237
Ավտոմոբիլային կոդ32

Մարտակերտի շրջան, վարչական միավոր Ադրբեջանի ԽՍՀ Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզում:

Պատմություն

1930 թվականի օգոստոսի 8-ին վարչատարածքային բաժանման ժամանակ ձևավորվեց Ջրաբերդի շրջանը: 1939 թվականի սեպտեմբերի 17-ին վերանվանվեց Մարտակերտի շրջան[1]:

Վարչական շրջանի կենտրոնը եղել է Մարտակերտ ավանը: Շրջանում եղել են 3 քաղաքատիպ ավաններ. Մադաղիս (կարգավիճակը 1943 թվականից), Մարտակերտ (1960 թվականից), Լենինավան (1966 թվականից)[2]: Այն Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի տարածաշրջանում տարածքով և բնակչությամբ ամենամեծն էր: Բնակչությունը հիմնականում հայեր էին[1]:

1991 թվականի սեպտեմբերի 2-ին Ադրբեջանի ԽՍՀ Լեռնային Ղարաբաղի մարզային և Ադրբեջանի ԽՍՀ Շահումյանի շրջանային ժողովրդական պատգամավորների համատեղ նիստում, Ադրբեջանի ԽՍՀ Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի (ԼՂԻՄ) սահմանների և Ադրբեջանի ԽՍՀ-ի հարակից Շահումյան շրջանի տարածքները հայտարարվեցին Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն:

Ղարաբաղյան հակամարտության ընթացքում ԼՂՀ-ն պահպանեց վերահսկողությունը ԼՂԻՄ-ի նախկին Մարտակերտի շրջանի մեծ մասի նկատմամբ, որը վերածվեց ԼՂՀ Մարտակերտի շրջանի: ԼՂԻՄ-ի Մարտակերտի շրջանի նախկին տարածքների մի մասը գտնվում է Ադրբեջանի վերահսկողության տակ և ընդգրկվել է Թարթառի շրջանում:

Տարի
Հայեր
%
Ադրբեջանցիներ
%
Ռուսներ
%
Ընդամենը
1926
29 292
92,2
1 914
6,0
434
1,4
31 768
1939
36 453
89,3
2 833
6,9
1 244
3,0
40 812
1959
33 555
88,9
3 415
9,1
611
1,6
37 734
1970
38 220
86,9
5 168
11,7
348
0,8
44 004
1979[3]
37 050
83,1
7 050
15,8
355
0.8
44 586

Հղումներ

Ծանոթագրություն

  1. ↑ 1,0 1,1 Campbell, Clark D. (2015-08). «Can You Help Us?». Oxford Clinical Psychology. doi:10.1093/med:psych/9780195385298.003.0032.
  2. ↑ Гергилёв, Денис Николаевич (2017-09-15). «Административно-территориальное деление России как фактор сохранения государственности (на примере Сибири в 1917–1923 гг.)». Общество: философия, история, культура (9): 53–56. doi:10.24158/fik.2017.9.11. ISSN 2221-2787.
  3. ↑ Данные советских переписей в НКАО
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մարտակերտի_շրջան_(ԼՂԻՄ)&oldid=7133467» էջից