«Ֆերմիոն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

08:58, 13 Ապրիլի 2012-ի տարբերակ

Ֆերմիոնը (այդպես է կոչվել Էնրիկո Ֆերմիի պատվին) Ֆերմի-Դիրակի վիճակագրությամբ նկարագրվող, Պաուլիի սկզբունքին ենթարկվող մասնիկ է` ի հակադրություն Բոզե-Այնշտայնի վիճակագրությամբ նկարագրվող բոզոնի:

Ֆերմիոն կարող է լինել տարրական մասնիկը, ինչպիսին էլեկտրոնն է, ֆերմիոն կարող է լինել նաև բաղադրյալ մասնիկը, ինչպիսին պրոտոնն է: Սպինի վիճակագրության թեորեմի համաձայն, դաշտի քվանտային տեսության մեջ ամբողջ սպին ունեցող մասնիկները բոզոններ են, մինչդեռ կիսաամբողջ սպին ունեցողները` ֆերմիոններ: Ի հակադրություն բոզոնների, տրված ժամանակում որոշակի քվանտային վիճակում կարող է գտնվել միայն մեկ ֆերմիոն: Պաուլիի արգելման սկզբունքը պատասխանատու է ատոմի էլեկտրոնային թաղանթի կայունության համար` դրանով իսկ հնարավոր դարձնելով բարդ քիմիական միացությունների գոյությունը: Այն հնարավոր է դարձնում նաև այլասերված նյութի գոյությունը բարձր ճնշման ազդեցության տակ (նեյտրոնային աստղեր): Միանման ֆերմիոնների համակարգի ալիքային ֆունկցիան հակասիմետրիկ է ցանկացած երկու ֆերմիոնների փոխատեղության նկատմամբ: Կենտ թվով ֆերմիոններից բաղկացած քվանտային համակարգը նույնպես ֆերմիոն է:

Ստանդարտ մոդելը տարբերակում է երկու տիպի տարրական ֆերմիոններ` քվարկներ և լեպտոններ: Ընդհանուր թվով մոդելը նկարագրում է 24 տարբեր ֆերմիոններ. 6 քվարկներ, 6 լեպտոններ և դրանց համապատասխան հակամասնիկները:

Նյութը կառուցվածքային միավորները բաղադրյալ ֆերմիոններն են` պրոտոնները և նեյտրոնները: Թույլ փոխազդող ֆերմիոնները սահմանային պայմաններում կարող են բոզոնային վարք դրսևորել: Սա պատճառ է դառնում նյութի գերհաղորդականությանը և հելիում-3-ի գերհոսությանը: Գերհաղորդիչ նյութերում էլեկտրոնները փոխազդում են` փոխանակվելով Կուպերի զույգեր կազմող ֆոնոններով, մինչդեռ հելիում-3-ում (³He) Կուպերի զույգերը ձևավորվում են սպինային ֆլուկտուացիաների միջոցով:

Բաղադրյալ մասնիկը (հադրոնները, ատոմական միջուկները, ատոմները) կախված բաղադրիչների թվաքանակից, կարող է լինել ֆերմիոն կամ բոզոն: Կենտ թվով ֆերմիոններ պարունակող մասնիկը ֆերմիոն է, զույգը` բոզոն: Մինչդեռ մասնիկի կազմության մեջ մտնող բոզոնները չեն կարող որոշել բաղադրյալ մասնիկի սպինային վիճակագրությունը, քանի որ բոզոնների սպիների գումարը միշտ ամբողջ թիվ է: Հոլի կոտորակային քվանտային էֆեկտի քվազիմասնիկները նույնպես բաղադրյալ ֆերմիոններ են:

Տես նաև

@@ Տող 28. / Տող 28. @@
 [[ar:فرميون]]
 [[as:ফাৰ্মিয়ন]]
+[[bg:Фермион]]
 [[bn:ফার্মিয়ন]]
-[[bg:Фермион]]
 [[bs:Fermion]]
 [[ca:Fermió]]
 [[cs:Fermion]]
 [[de:Fermion]]
-[[et:Fermionid]]
 [[el:Φερμιόνιο]]
 [[en:Fermion]]
-[[es:Fermión]]
 [[eo:Fermiono]]
+[[es:Fermión]]
+[[et:Fermionid]]
 [[eu:Fermioi]]
 [[fa:فرمیون]]
+[[fi:Fermioni]]
 [[fr:Fermion]]
+[[fy:Fermion]]
 [[ga:Fearmón]]
 [[gl:Fermión]]
-[[ko:페르미온]]
+[[he:פרמיון]]
 [[hi:फर्मियान]]
 [[hr:Fermion]]
-[[io:Fermiono]]
+[[hu:Fermion]]
 [[id:Fermion]]
+[[io:Fermiono]]
 [[is:Fermíeind]]
 [[it:Fermione]]
+[[ja:フェルミ粒子]]
-[[he:פרמיון]]
-[[kn:ಫರ್ಮಿಯಾನ್]]
 [[ka:ფერმიონი]]
 [[kk:Фермион]]
+[[kn:ಫರ್ಮಿಯಾನ್]]
+[[ko:페르미온]]
 [[la:Fermion]]
-[[lv:Fermioni]]
 [[lt:Fermionas]]
-[[hu:Fermion]]
+[[lv:Fermioni]]
+[[mhr:Пермион]]
 [[mk:Фермион]]
 [[ml:ഫെർമിയോൺ]]
-[[ms:Fermion]]
 [[mn:Фермион]]
+[[ms:Fermion]]
+[[nds:Fermion]]
 [[nl:Fermion]]
-[[ja:フェルミ粒子]]
 [[no:Fermion]]
 [[oc:Fermion]]
-[[mhr:Пермион]]
+[[pl:Fermion]]
-[[uz:Fermion]]
 [[pnb:فرمیون]]
-[[nds:Fermion]]
-[[pl:Fermion]]
 [[pt:Férmion]]
 [[ro:Fermion]]
 [[ru:Фермион]]
+[[sh:Fermion]]
 [[simple:Fermion]]
 [[sk:Fermión]]
 [[sl:Fermion]]
 [[sr:Фермиони]]
-[[sh:Fermion]]
 [[su:Fermion]]
-[[fi:Fermioni]]
 [[sv:Fermion]]
-[[tl:Fermion]]
 [[th:เฟอร์มิออน]]
+[[tl:Fermion]]
 [[tr:Fermiyon]]
 [[uk:Ферміон]]
 [[ur:فیرمیون]]
+[[uz:Fermion]]
 [[vi:Fermion]]
 [[zh:费米子]]