«Մասնակից:Ani Hosyan/Ավազարկղ13»–ի խմբագրումների տարբերություն
| Տող 4. | Տող 4. | ||
== Պատմություն == |
== Պատմություն == |
||
[[Պատկեր:Kistefos-Museet.jpg|thumb|Կիստֆոսի գեղարվեստական պատկերասրահ]] |
[[Պատկեր:Kistefos-Museet.jpg|thumb|Կիստֆոսի գեղարվեստական պատկերասրահ]] |
||
Զբոսայգու պատմությունն սկսվում է ցելյուլոզի կոմբինատի, երբեմնի արդյունաբերական ձեռնարկության, հիմնադրումից: Ցելյուլոզի վերամշակման կոմբինատը Ռանդսելվա գետի վրա հիմնադրեց, կառուցեց Անդրեաս Քրիստենը 1899 |
Զբոսայգու պատմությունն սկսվում է ցելյուլոզի կոմբինատի, երբեմնի արդյունաբերական ձեռնարկության, հիմնադրումից: Ցելյուլոզի վերամշակման կոմբինատը Ռանդսելվա գետի վրա հիմնադրեց, կառուցեց Անդրեաս Քրիստենը [[1899 թվական]]ին, ապա վաճառեց այն: Գործարանը փակվեց [[1955 թվական]]ի, բայց բոլոր մեխանիզմներն ու գործիքները մնացին տեղում՝ այն հույսով, որ գործարանը կարող է մի օր վերադառնալ արտադրմանը: Հիմա հին գործարանների շինությունները, որոնք կատուցվել են ավելի քան 100 տարի առաջ, զբոսայգու ու արվեստի գործերի ցուցադրման հետ միասին իրենցից ներկայացնում են Նորվեգական արդյունաբերական թանգարանը: |
||
Գործակալության սեփականատերը, հայտնի նորվեգացի բիզնեսմեն և արվեստի գործերի էքսցենտրիկ<ref>{{cite web |author= |url= http://www.altfornorge.ru/norge/npage_1383.html|title= Норвежский миллионер празднует юбилей в Петербурге|lang= ru|website= http://www.altfornorge.ru/|publisher= |date= |accessdate=2019-10-02}}</ref> կոլեկցիոներ Քրիստեն Սվեասը՝ հիմնադիր Անդրեաս Քրիստենի թոռը, 1993 թվականին գնեց հողն ու հին շինությունները և ձևափոխեց Kistefos [[հոլդինգ]]ի: Նա հիմնադրեց Կիստեֆոս հիմնադրամ թանգարանը, որում, բացի սեփականատիրոջից, ներդրում ունեցավ նաև քաղաքապետարանը<ref>{{cite web |author= |url= https://snl.no/Kistefos_AS|title= Kistefos_AS|lang= en|website= https://snl.no/|publisher= |date= |accessdate=2019-10-02}}</ref>: |
Գործակալության սեփականատերը, հայտնի նորվեգացի բիզնեսմեն և արվեստի գործերի էքսցենտրիկ<ref>{{cite web |author= |url= http://www.altfornorge.ru/norge/npage_1383.html|title= Норвежский миллионер празднует юбилей в Петербурге|lang= ru|website= http://www.altfornorge.ru/|publisher= |date= |accessdate=2019-10-02}}</ref> կոլեկցիոներ Քրիստեն Սվեասը՝ հիմնադիր Անդրեաս Քրիստենի թոռը, 1993 թվականին գնեց հողն ու հին շինությունները և ձևափոխեց Kistefos [[հոլդինգ]]ի: Նա հիմնադրեց Կիստեֆոս հիմնադրամ թանգարանը, որում, բացի սեփականատիրոջից, ներդրում ունեցավ նաև քաղաքապետարանը<ref>{{cite web |author= |url= https://snl.no/Kistefos_AS|title= Kistefos_AS|lang= en|website= https://snl.no/|publisher= |date= |accessdate=2019-10-02}}</ref>: |
||
17:37, 11 Ապրիլի 2020-ի տարբերակ
Կիստեֆոս (նորվ.՝ Kistefos Sculpture Park), պատմական թանգարան, ազգային նշանակության առաջին արդյունաբերական հուշարձանը և Նորվեգիայում ու Հյուսիսային Եվրոպայում ժամանակակից քանդակագործության խոշորագույն զբոսայգին: Հիմնադրվել է նախկին Կիստեֆոսյան ցելյուլոզի կոմբինատի տարածքում (նորվ.՝ Kistefos Wood Pulp Mill) մասնավոր «Կիստեֆոս» ընկերության սեփականատեր հիդրոէլեկտրակայանի հետ: Գտնվում է Եվնաքեր կոմունայում՝ Օփլան նահանգ՝ Օսլոյից 80 կմ հյուսիս: Զբոսայգու մակերեսը կազմում է մոտ 1400 մ² Ռանդսելվա գետի երկու կողմում[1]:
Պատմություն
Զբոսայգու պատմությունն սկսվում է ցելյուլոզի կոմբինատի, երբեմնի արդյունաբերական ձեռնարկության, հիմնադրումից: Ցելյուլոզի վերամշակման կոմբինատը Ռանդսելվա գետի վրա հիմնադրեց, կառուցեց Անդրեաս Քրիստենը 1899 թվականին, ապա վաճառեց այն: Գործարանը փակվեց 1955 թվականի, բայց բոլոր մեխանիզմներն ու գործիքները մնացին տեղում՝ այն հույսով, որ գործարանը կարող է մի օր վերադառնալ արտադրմանը: Հիմա հին գործարանների շինությունները, որոնք կատուցվել են ավելի քան 100 տարի առաջ, զբոսայգու ու արվեստի գործերի ցուցադրման հետ միասին իրենցից ներկայացնում են Նորվեգական արդյունաբերական թանգարանը:
Գործակալության սեփականատերը, հայտնի նորվեգացի բիզնեսմեն և արվեստի գործերի էքսցենտրիկ[2] կոլեկցիոներ Քրիստեն Սվեասը՝ հիմնադիր Անդրեաս Քրիստենի թոռը, 1993 թվականին գնեց հողն ու հին շինությունները և ձևափոխեց Kistefos հոլդինգի: Նա հիմնադրեց Կիստեֆոս հիմնադրամ թանգարանը, որում, բացի սեփականատիրոջից, ներդրում ունեցավ նաև քաղաքապետարանը[3]:
Երբ Քրիստեն Սվեասը ձեռք բերեց համալիրը, արդյունաբերական թանգարան և քանդակների զբոսայգի ստեղծելու համար իր անձնական հավաքածուից, այն իրենից ներկայացնում էր լքված վիճակով շինություններ հողի մի քանի հեկտարով: Հիմա այն լայնածավալ մշակված տարածքը է այդու հետ, որտեղ 1996 թվականից բացվել է թանգարան: Այնտեղ պահպանվում է հիմնական թեման՝ արդյունաբերության պատմությունը, այդ պատճառով թանգարանի կենտրոն հանդիսանում են գործարանի պատմական շինություններն ու հին փայտե ջրաղացը: Թանգարանը պատասխանատվություն է կրում պատմական օբյեկտների պահպանման համար: Որոշ մեխանիզմներ վերականգնվել են և գտնվում են գործող վիճակում, որպեսզի հաճախորդները հնարավորություն ունենան տեսնել, թե ինչպես է տեղի ունեցել արդյունաբերության զարգացումը փայտանյութիի վերամշակման ու պատրաստման բնագավառում[4]:
Ինչպես նաև զբոսայգու տարածքում հիդրոէլեկտրակայան է տեղակայված:
_2013.jpg)
Արդիականություն
Թանգարանի պատմական հատվածը արդիականության հետ կապում է քանդակների զբոսայգին՝ ներկայացված հայտնի քանդակագործների ու նկարիչների աշխատանքներով: Թանգարանի տարածքում սեզոնի ընթացքում բացի գեղարվեստական ցուցադրություններից նաև անց են կացվում միջոցառումներ՝ համերգներ և լեկցիաներ: Ամեն ամառ թանգարանը կազմակերպում է ելքային գեղարվեստական ցուցահանդեսներ հարևան քաղաք Նյուբրուկետում[5]:
1999 թվականից, Քրիստեն Սվեասայի նախնիների բնակավայրը արդիականության հետ միավորելու ձգտման շնորհիվ, թանգարանում գործում է մոդեռն ուղղության 46 քանդակից բաղկացած անընդհատ էքսպոզիցիայով գեղարվեստական պատկերասրահ, որը տեղակայված է ցելյուլոզային կմբինատի տարածքում: Քանդակների զբոսայգին գտնվում է լայնածավալ այգու տարածքում: Այնտեղ ներկայացված են քանդակներ, որոնք փոխանցում են նորվեգական և արտասահմանյան ժամանակակից նկարիչների, այդ թվում միջազգային հեղինակություն ունեցող քանդակագործների ինտերակտիվ և ճանաչողական փորձը: 2019 թվականի մայիսին քանդակների հավաքածուն համալրվեց ճապոնացի նկարչուհի Կուսամայի կոմպոզիցիայով: Զբոսայգում կան այնպիսի վարպետների ստեղծագործություններ, ինչպիսիք են Մարիաննա Հասկեն, պրովոկացիաների վարպետ Բժարն Մելգաարդը[6], Ջոն Ջերարդը, Մարկ Կուննին, Օլաֆուր Էլիասսոնը, Լինդա Բենգլիսը, Ֆեռնանդո Բոտերոն, Էլմգրինը և Դրագսերթը ու Անիշ Կապուրը, Իլյա Կաբակովը և ուրիշներ[7]:
«The Twist» կամուրջ Կիստեֆոսում
2014 թվականին թանգարանը կազմակերպեց կամրջի պրոյեկտի և նոր շենքի համար միջազգային մրցույթ, որպեսզի հնարավորություն ունենա լայնեցնել միջոցառումների ծրագիրը, իր գործունեությունը, ինչպես նաև աշխատաժամերն ավելացնելու համար: BIG (Բյարկե Ինգելսի խումբը) ստուդիայի մրցույթում հաղթած ճարտարապետներն ու ոճաբանները առաջարկեցին նոր թանգարանի համար ամենաօրիգինալ պրոյեկտը՝ կառուցել կամուրջ, բայց միացնելով նրան շենքը: Ճարտարապետների գաղափարով՝ այն ոչ միայն գետի ափերն էր միավորում, նրա օրիգինալ ոլորված կառուցվածքը թույլ տվեց ներսում տեղադրել ցուցանմուշներ և ավելի մեծ քանակությամբ այցելուներ ընդունել[8]:
Երկաթից ու ալյումինից պատրաստված կառույցը՝ ալիքաձև պատկերասրահի տեսքով կամուրջը, որը տարված է գետի վրայով, միավորում է գետի հյուսիսային ու հարավային ափերը: Ներքին տարածության գրեթե 1,5 հազար քառակուսի մետրը թույլ է տալիս այցելուներին ծանոթանալ պատկերասրահի արվեստի գործերի հավաքածույի հետ, և միևնույն ժամանակ հիանալ շրջապատող բնապատկերով պատուհանից, որը երկարաձգվում է հատակից մինչև առաստաղ: Twins կամուրջը հանրության համար բաղվել է 2019 թվականի սեպտեմբերի 18-ին: Ժամանակավոր ցուցադրությունը ներկայացված էր բրիտանացի կոնցեպտուալ նկարիչներ Մարտին Քրիդի և Հովարդ Հոջկինի աշխատանքներով[9]:
Շինությունը ծրագրվել էր այնպես, որպեսզի կատարի կամրջի գործառույթը, այն շարժական է, բայց նրա մասերը հմտորեն հարմարեցված են ճարռարապետերի կողմից և թաքնված են դիզայնի մեջ: Կամրջի և շինության սպիտակ երկրաչափական ձևը, բարակ և միևնույն ժամանակ ծավալուն, ընդարձակվում է ջրի վրա՝ շարժման տպավորություն փոխանցելով: Այդ դինամիզմը առկա է նաև ներսում: Հարդարանքը պատրաստված է փայտերից և զարդարված է սպիտակ գույնով՝ համադրվելով արտաքին տեսքի հետ: Միևնույն ժամանակ դրա ձևավորումը հղում է դեպի նորվեգական ավանդական ճարտարապետությունը և տեղական գյուղական տների ու ցախատների ոճին, քանի որ փայտով երեսապատումը ավանդույթ է Նորվեգիայի ճարտարապետության մեջ:
Քանի որ զբոսայգին գտնվում է գետի երկու ափին էլ, զբոսաշրջիկների ուղին որոշ անհարմարություններ էր ներկայացնում այցելուների համար. ուղիներից մեկը փակուղային էր և ստիպված էին վերադառնալ, որպեսզի ավարտեն ճանապարհորդությունը: Հիմա զբոսաշրջիկների շարժը կարող է անընդմեջ լինել, նրանք ստիպված չեն թրջվել անձրևի տակ, եթե եղանակը փչանա[10]:
|
Ծրագրավորման, շինարարության և ձևավորման երկար տարիներից հետո մենք ուրախ ենք բացել այս գեղեցիկ նոր տարածությունը՝ „The Twist“ Կիստեֆոսում: Պատկերասրահը ծրահիրների մեջ է եղել գրեթե 20 տարվա ընթացքում: Թանգարանում երբեք չեն եղել այդպիսի օրիգինալ ոճով շինություններ, և ես ուրախ եմ, որ դա կատարվեց: Հիմա մենք ունենք մի տեսակ բնական կամուրջ, որպեսզի մարդիկ կարողանան ազատ ճանապարհորդել այնտեղ և վերադառնալ և ուսումնասիրել ամբողջ տարածքը: Ես կարծում եմ՝ մենք կարող ենք ասել, որ նոր շենքը բավականին եղակի է: Մեր նպատակն է Kistefos-ը դարձնել հարմարավետ տեղ, որպեսզի բոլորը կարողանան ուսումնասիրել ժամանակավոր ցուցադրության գործերը և համաշխարհային մակարդակի քանդակները զբոսայգում որպես լրացում թանգարանի արդյունաբերական ժառանգության հագեցած ծրագրում - Քրիստեն Սվեաս
|
|
Ծանոթագրություններ
- ↑ «Kistefos-Museet». https://snl.no/Kistefos-Museet (ռուսերեն). Վերցված է 2019-10-02-ին.
{{cite web}}: External link in|website= - ↑ «Норвежский миллионер празднует юбилей в Петербурге». http://www.altfornorge.ru/ (ռուսերեն). Վերցված է 2019-10-02-ին.
{{cite web}}: External link in|website= - ↑ «Kistefos_AS». https://snl.no/ (անգլերեն). Վերցված է 2019-10-02-ին.
{{cite web}}: External link in|website= - ↑ «Kistefos». https://www.kistefosmuseum.no/ (անգլերեն). Վերցված է 2019-10-02-ին.
{{cite web}}: External link in|website= - ↑ «Kistefos-Museet - History, art, playfulness and picturesque». https://www.visitnorway.com/ (անգլերեն). Վերցված է 2019-10-02-ին.
{{cite web}}: External link in|website= - ↑ «В Норвегии разразился скандал вокруг «дьявольского» дома». https://style.rbc.ru/ (ռուսերեն). Վերցված է 2019-10-02-ին.
{{cite web}}: External link in|website= - ↑ «Kistefos Museum. Bjarke Ingels Group (BIG)». https://www.architectmagazine.com/ (անգլերեն). Վերցված է 2019-10-02-ին.
{{cite web}}: External link in|website= - ↑ «Необычный музей в Норвегии». https://ru.euronews.com/ (ռուսերեն). Վերցված է 2019-10-02-ին.
{{cite web}}: External link in|website= - ↑ «Скрученный музей парка скульптур Kistefos». https://www.archidizain.ru/ (ռուսերեն). Վերցված է 2019-10-02-ին.
{{cite web}}: External link in|website= - ↑ Сергей Забуранный. «И снова BIG. Открыт невероятный музей в Норвегии». https://thearchitect.pro/ (ռուսերեն). Վերցված է 2019-10-02-ին.
{{cite web}}: External link in|website= - ↑ «The Twist: A New Gallery in Kistefos Sculpture Park Connects Two River Banks». https://www.thisiscolossal.com/ (անգլերեն). Վերցված է 2019-10-02-ին.
{{cite web}}: External link in|website=