«Ռոմանական ճարտարապետություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
չ →‎top: մեծամասամբ —>մեծ մասամբ, փոխարինվեց: մեծամասամբ → մեծ մասամբ oգտվելով ԱՎԲ
Տող 5. Տող 5.
'''Ռոմանական ճարտարապետություն''', [[միջնադար]]յան [[Եվրոպա]]յի ճարտարապետական ոճ, որին բնորոշ են կիսաշրջանաձև [[կամար]]ները։ Ռոմանական ճարտարապետության ձևավորման ժամանակաշրջանի վերաբերյալ միասնական տեսակետ չկա։ Ըստ որոշ եզրահանգումների այն ձևավորվել է VI-ից X դարերում։ XII դարում այս ճարտարապետական ոճի հիման վրա ձևավորվել է [[Գոթական ճարտարապետություն|գոթական]] ոճը, որին բնորոշ են սրածայր կամարները։ Ռոմանական ճարտարապետության նմուշներ հանդիպում են ողջ աշխարհամասով մեկ, որը նրան դարձնում է առաջին համաեվրոպական ճարտարապետական ոճը [[Հին հռոմեական ճարտարապետություն|Կայսերական Հռոմեական ճարտարապետությունից]] հետո։ Ռոմանական ոճն Անգլիայում անվանում են նաև [[նորմանական ճարտարապետություն]]<ref>В Великобритании романский архитектурный стиль традиционно именуют норманским стилем</ref>։
'''Ռոմանական ճարտարապետություն''', [[միջնադար]]յան [[Եվրոպա]]յի ճարտարապետական ոճ, որին բնորոշ են կիսաշրջանաձև [[կամար]]ները։ Ռոմանական ճարտարապետության ձևավորման ժամանակաշրջանի վերաբերյալ միասնական տեսակետ չկա։ Ըստ որոշ եզրահանգումների այն ձևավորվել է VI-ից X դարերում։ XII դարում այս ճարտարապետական ոճի հիման վրա ձևավորվել է [[Գոթական ճարտարապետություն|գոթական]] ոճը, որին բնորոշ են սրածայր կամարները։ Ռոմանական ճարտարապետության նմուշներ հանդիպում են ողջ աշխարհամասով մեկ, որը նրան դարձնում է առաջին համաեվրոպական ճարտարապետական ոճը [[Հին հռոմեական ճարտարապետություն|Կայսերական Հռոմեական ճարտարապետությունից]] հետո։ Ռոմանական ոճն Անգլիայում անվանում են նաև [[նորմանական ճարտարապետություն]]<ref>В Великобритании романский архитектурный стиль традиционно именуют норманским стилем</ref>։


Իր մեջ ամփոփելով հռոմեական և [[Բյուզանդական կայսրություն|բյուզանդական]] շինությունների և տեղի ճարտարապետության լուծումներ, ռոմանական ճարտարապետությունը հայտնի է իր զանգվածեղությամբ, շրջանաձև կամարներով, հաստ պատերով, ամուր սյուներով, բարձր աշտարակներով և դեկորատիվ կամարաղեղներով։ Ամեն մի շինություն ունի շատ ճշգրիտ կառուցվածք, և նրանք մեծամասամբ կանոնավոր են, [[սիմետրիկ]] նախագծային հատակագծով, այնպես որ շինությունների ներքին տեսքը բավականին պարզ է ստացվում համեմատած գոթական շինությունների հետ։ Տարածաշրջանային առանձնահատկություններով և օգտագործվող շինանյութերի զանազանություններով հանդերձ՝ այս ոճը բավականին մեծ կիրառություն է գտել ամբողջ Եվրոպայում։
Իր մեջ ամփոփելով հռոմեական և [[Բյուզանդական կայսրություն|բյուզանդական]] շինությունների և տեղի ճարտարապետության լուծումներ, ռոմանական ճարտարապետությունը հայտնի է իր զանգվածեղությամբ, շրջանաձև կամարներով, հաստ պատերով, ամուր սյուներով, բարձր աշտարակներով և դեկորատիվ կամարաղեղներով։ Ամեն մի շինություն ունի շատ ճշգրիտ կառուցվածք, և նրանք մեծ մասամբ կանոնավոր են, [[սիմետրիկ]] նախագծային հատակագծով, այնպես որ շինությունների ներքին տեսքը բավականին պարզ է ստացվում համեմատած գոթական շինությունների հետ։ Տարածաշրջանային առանձնահատկություններով և օգտագործվող շինանյութերի զանազանություններով հանդերձ՝ այս ոճը բավականին մեծ կիրառություն է գտել ամբողջ Եվրոպայում։


Վերոնշյալ ժամանակահատվածում ռոմանական ոճով բավականին շատ [[ամրոց]]ներ են կառուցվել, բայց [[եկեղեցի]]ները թվաքանակով գերազանցում էին։ Ամենանշանակալիցը հանդիսանում են եկեղեցի-աբբայությունները, որոնց որոշ մասը մինչև հիմա կանգուն են և գործող<ref name=BF>Bannister Fletcher, ''A History of Architecture on the Comparative Method’’.</ref>: Բազմաթիվ ռոմանական ոճով կառուցված եկեղեցիներ ժամանակի ընթացքում կամաց-կամաց վերափոխվել են գոթական ոճի, քանի որ եկեղեցիների վերանորգման ժամանակ կիրառում էին գոթական ոճի լուծումներ, որն այդ ժամանակներում արդեն լայն տարածում էր գտել։ Այս երևույթը լայնորեն տարածված էր [[Անգլիա]]յում և [[Պորտուգալիա]]յում։
Վերոնշյալ ժամանակահատվածում ռոմանական ոճով բավականին շատ [[ամրոց]]ներ են կառուցվել, բայց [[եկեղեցի]]ները թվաքանակով գերազանցում էին։ Ամենանշանակալիցը հանդիսանում են եկեղեցի-աբբայությունները, որոնց որոշ մասը մինչև հիմա կանգուն են և գործող<ref name=BF>Bannister Fletcher, ''A History of Architecture on the Comparative Method’’.</ref>: Բազմաթիվ ռոմանական ոճով կառուցված եկեղեցիներ ժամանակի ընթացքում կամաց-կամաց վերափոխվել են գոթական ոճի, քանի որ եկեղեցիների վերանորգման ժամանակ կիրառում էին գոթական ոճի լուծումներ, որն այդ ժամանակներում արդեն լայն տարածում էր գտել։ Այս երևույթը լայնորեն տարածված էր [[Անգլիա]]յում և [[Պորտուգալիա]]յում։

17:18, 25 փետրվարի 2020-ի տարբերակ

Մարիա Լաախ աբբայություն, Գերմանիա
Թումի վանական եկեղեցին, Լեհաստան
Լեսայի աբբայություն, Նորմանդիա, Ֆրանսիա

Ռոմանական ճարտարապետություն, միջնադարյան Եվրոպայի ճարտարապետական ոճ, որին բնորոշ են կիսաշրջանաձև կամարները։ Ռոմանական ճարտարապետության ձևավորման ժամանակաշրջանի վերաբերյալ միասնական տեսակետ չկա։ Ըստ որոշ եզրահանգումների այն ձևավորվել է VI-ից X դարերում։ XII դարում այս ճարտարապետական ոճի հիման վրա ձևավորվել է գոթական ոճը, որին բնորոշ են սրածայր կամարները։ Ռոմանական ճարտարապետության նմուշներ հանդիպում են ողջ աշխարհամասով մեկ, որը նրան դարձնում է առաջին համաեվրոպական ճարտարապետական ոճը Կայսերական Հռոմեական ճարտարապետությունից հետո։ Ռոմանական ոճն Անգլիայում անվանում են նաև նորմանական ճարտարապետություն[1]։

Իր մեջ ամփոփելով հռոմեական և բյուզանդական շինությունների և տեղի ճարտարապետության լուծումներ, ռոմանական ճարտարապետությունը հայտնի է իր զանգվածեղությամբ, շրջանաձև կամարներով, հաստ պատերով, ամուր սյուներով, բարձր աշտարակներով և դեկորատիվ կամարաղեղներով։ Ամեն մի շինություն ունի շատ ճշգրիտ կառուցվածք, և նրանք մեծ մասամբ կանոնավոր են, սիմետրիկ նախագծային հատակագծով, այնպես որ շինությունների ներքին տեսքը բավականին պարզ է ստացվում համեմատած գոթական շինությունների հետ։ Տարածաշրջանային առանձնահատկություններով և օգտագործվող շինանյութերի զանազանություններով հանդերձ՝ այս ոճը բավականին մեծ կիրառություն է գտել ամբողջ Եվրոպայում։

Վերոնշյալ ժամանակահատվածում ռոմանական ոճով բավականին շատ ամրոցներ են կառուցվել, բայց եկեղեցիները թվաքանակով գերազանցում էին։ Ամենանշանակալիցը հանդիսանում են եկեղեցի-աբբայությունները, որոնց որոշ մասը մինչև հիմա կանգուն են և գործող[2]: Բազմաթիվ ռոմանական ոճով կառուցված եկեղեցիներ ժամանակի ընթացքում կամաց-կամաց վերափոխվել են գոթական ոճի, քանի որ եկեղեցիների վերանորգման ժամանակ կիրառում էին գոթական ոճի լուծումներ, որն այդ ժամանակներում արդեն լայն տարածում էր գտել։ Այս երևույթը լայնորեն տարածված էր Անգլիայում և Պորտուգալիայում։

Անխաթար պահպանված ռոմանական շինությունների կարելի է հանդիպել այնպիսի շրջաններում, որոնք ավելի քիչ էին զարգացած այդ ժամանակաշրջանում՝ Հարավային Ֆրանսիայում, Իսպանիայի, Իտալիայի գյուղերում և հյուսիսային մասում։ Ռոմանական ոճի բնակելի տներ և ամրոցներ դեռևս կան։ Շատ եկեղեցիների վրա կարելի է տեսնել ռոմանական ոճով մասեր, որոնք հիմնականում գտնվում են շինության ներքին մակարդակներում։

Ծանոթագրություններ

  1. В Великобритании романский архитектурный стиль традиционно именуют норманским стилем
  2. Bannister Fletcher, A History of Architecture on the Comparative Method’’.

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռոմանական ճարտարապետություն» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռոմանական ճարտարապետություն» հոդվածին։