«Տնտեսություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ →‎top: ջնջվեց: {{Արևմտահայերեն|Տնտեսութիւն}}
Տող 94. Տող 94.


[[Կատեգորիա:Տնտեսագիտություն]]
[[Կատեգորիա:Տնտեսագիտություն]]
[[Կատեգորիա:Հիմնական թեմատիկ հոդվածներ]]

12:47, 20 Նոյեմբերի 2019-ի տարբերակ

Համաշխարհային տնտեսություն: ՀՆԱ

Տնտեսություն (հին հունարեն՝ οἶκοςտուն և νόμοςօրենք, տառացիորեն «տնտեսավարման կանոններ») տնտեսական գործունեություն (արտադրություն, բաշխում, փոխանակում և բարիքների սպառում)։ «Տնտեսություն» տերմինի տակ սովորաբար ենթադրվում է`

  • «Տնտեսություն» գիտությունը,
  • համաշխարհային տնտեսությունը (ինտերէկոնոմիկան),
  • երկրում տնտեսական գործունեության ամբողջությունը,
  • որևիցե հասարակության տնտեսությունը (մարզի, երկրի, խմբի, երկրների, աշխարհի),
  • տան վարման օրենքները, կանոնները,
  • նյութական և ոչ նյութական արտադրության տեսակների ամբողջությունը,
  • արտադրության, բաշխման, փոխանակման և սպառման համակարգում դասավորվող և հասարակության տնտեսական բազիս ձևավորող տնտեսական հարաբերությունների ամբողջությունը, որի վրա տեղակայվում են գաղափարական և քաղաքական կառույցները։

Առաջին անգամ գիտական աշխատության մեջ «էկոնոմիկա» բառը հայտնվում է մ. թ. ա. 4-րդ դարում Արիստոտելի մոտ, որը այն անվանում է «բնական գիտություն»։ Տնտեսագիտության գլխավոր գործառույթն է մշտապես ստեղծել այնպիսի բարիքներ, որոնք անհրաժեշտ են մարդկանց կենսագործունեության համար և առանց որոնց հասարակությունը չի կարող զարգանալ։ Այսօր տնտեսագիտությունը նյութական և ոչ նյութական արտադրության ոլորտները ներառող տնտեսվարման համակարգ է։ Ժամանակակից հասարակության տնտեսագիտությունը բարդ և ընդգրկուն օրգանիզմ է, որն ապահովում է ամեն մարդու և ամբողջ հասարակության կենսագործունությունը։

Տնտեսությունը օգնում է բավարարել մարդու առավելագույն պահանջմունքները սահմանափակ ռեսուրսների աշխարհում։ Առանձնացնում են տնտեսության տարբեր ձևեր.

Հետազոտողները նկատի ունեն տնտեսությունը, երբ առանձնացնում են արտադրության միկրո-, մակրոտնտեսական մակարդակներ և ինտերէկոնոմիկան։ Միկրոէկոնոմիկան հանդես է գալիս որպես առանձնացված արտադրություն կամ ձեռնարկություն։ Մակրոէկոնոմիկան հանդես է գալիս որպես ազգային տնտեսություն կամ պետության տնտեսություն։ Ինտերէկոնոմիկան բնութագրում է համաշխարհային տնտեսության առաջացման և զարգացման օրինաչափութունը։

Էկոնոմիկան փիլիսոփայության տեսանկյունից

Փիլիսոփայության մեջ էկոնոմիկան դիտարկվում է որպես հասարակական հարաբերությունների համակարգ՝ դիտարկված արժեքի հասկացության տեսանկյունից։ Մարքսիզմում մարդու գործունեությունը նյութական բարիքների արտադրության և վերարտադրության, մարդու հիմնական նյութական պահանջմունքների բավարարումն է (սնվելը, կացարանը և այլն)։ Արիստոտելը հակադրում էր էկոնոմիկան քրեմատիստիկային (գործունեություն ուղղված օգուտի ստացմանը)։ Էկոնոմիկան նյութական բարիքների արտադրության, բաշխման, փոխանակման և սպառման, ռեսուրսների ռացիոնալ օգտագործման վերաբերյալ հասարակական հարաբերությունների ոլորտ է։

Աշխարհի խոշորագույն տնտեսությունները ՀՆԱ-ով

Աշխարհի խոշորագույն տնտեսությունները 2015 թվականին ՀՆԱ-ի ծավալով (միլիոն ԱՄՆ դոլարներով) համաձայն International Monetary Fund-ի՝ Արժույթի Միջազգային Հիմնադրամի կողմից կազմված ցուցակի.

Տեղը Երկիր ՀՆԱ (մլն $)
Ամբողջ աշխարհ 73,506.822[1]
1 Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ 18,124.731[2]
2 Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն Չինաստան 11,211.928[3]
3 Ճապոնիա Ճապոնիա 4,210.363[4]
4 Գերմանիա Գերմանիա 3,413.483[5]
5 Միացյալ Թագավորություն Միացյալ Թագավորություն 2,853.357[6]
6 Ֆրանսիա Ֆրանսիա 2,469.530[7]
7 Հնդկաստան Հնդկաստան 2,308.018[8]
8 Բրազիլիա Բրազիլիա 1,903.934[9]
9 Իտալիա Իտալիա 1,842.835[10]
10 Կանադա Կանադա 1,615.471[11]
11 Հարավային Կորեա Հարավային Կորեա 1,435.076[12]
12 Ավստրալիա Ավստրալիա 1,252.273[13]
13 Մեքսիկա Մեքսիկա 1,231.982[14]
14 Իսպանիա Իսպանիա 1,230.207[15]
15 Ռուսաստան Ռուսաստան 1,175.996[16]
16 Ինդոնեզիա Ինդոնեզիա 895.677[17]
17 Թուրքիա Թուրքիա 752.510[18]
18 Նիդերլանդներ Նիդերլանդներ 749.365[19]
19 Շվեյցարիա Շվեյցարիա 688.434[20]
20 Սաուդյան Արաբիա Սաուդյան Արաբիա 648.971[21]

Ծանոթագրություններ

  1. «Nominal 2008 GDP for the world and the European Union». World economic outlook database, October 2009. International Monetary Fund. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 1–ին-ին.
  2. ԱՄՆ-ի ՀՆԱ-ն
  3. Չինաստանի ՀՆԱ-ն
  4. Ճապոնիայի ՀՆԱ-ն
  5. Գերմանիայի ՀՆԱ-ն
  6. Մեծ Բրիտանիայի ՀՆԱ-ն
  7. Ֆրանսիայի ՀՆԱ-ն
  8. Հնդկաստանի ՀՆԱ-ն
  9. Բրազիլիայիի ՀՆԱ-ն
  10. Իտալիայի ՀՆԱ-ն
  11. Կանադայի ՀՆԱ-ն
  12. Հարավային Կորեայի ՀՆԱ-ն
  13. Ավստրալիայի ՀՆԱ-ն
  14. Մեքսիկայի ՀՆԱ-ն
  15. Իսպանիայի ՀՆԱ-ն
  16. Ռուսաստանի ՀՆԱ-ն
  17. Ինդոնեզիայի ՀՆԱ-ն
  18. Թուրքիայի ՀՆԱ-ն
  19. Նիդերլանդների ՀՆԱ-ն
  20. Շվեյցարիայի ՀՆԱ-ն
  21. Սաուդյան Արաբիայի ՀՆԱ-ն

Հղումներ