«Հովհաննես Չմշկիկ»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ →top: ջնջվեց: {{Արևմտահայերեն|Յովհաննէս Չմշկիկ}} |
չ added Category:Ստամբուլում ծնված անձինք (CatCompleter via es:Category:Estambuleños) using HotCat |
||
Տող 16. | Տող 16. | ||
[[Կատեգորիա:Հայ զորավարներ]] |
[[Կատեգորիա:Հայ զորավարներ]] |
||
[[Կատեգորիա:Հայ պետական գործիչներ]] |
[[Կատեգորիա:Հայ պետական գործիչներ]] |
||
[[Կատեգորիա:Ստամբուլում ծնված անձինք]] |
09:18, 25 Օգոստոսի 2019-ի տարբերակ
Հովհաննես Չմշկիկ հուն․՝ Ιωάννης «Τσιμισκής» Κουρκούας | |
---|---|
Ծնվել է | մոտ 925[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Կոստանդնուպոլիս |
Մահացել է | հունվարի 10, 976[4] |
Մահվան վայր | Կոստանդնուպոլիս |
Գերեզման | Կոստանդնուպոլիս |
Քաղաքացիություն | Բյուզանդական կայսրություն |
Մասնագիտություն | կառավարիչ |
Ամուսին | Theodora? |
Զբաղեցրած պաշտոններ | Բյուզանդիայի կայսր |
Երեխաներ | Theophano Kourkouas? |
Ioannes I Tzimiskes Վիքիպահեստում |
Հովհաննես Ա Չմշկիկ (հուն․՝ Ιωάννης Α΄ Τζιμισκής; մոտ 925[1][2][3][…], Կոստանդնուպոլիս - հունվարի 10, 976[4], Կոստանդնուպոլիս), հայազգի զորավար, պետական գործիչ, Բյուզանդիայի կայսր՝ 969-976 թթ, հայկական Կուրկուասների ընտանիքից։ Ծագումով հայ։ Ըստ Մաթևոս Ուռհայեցու տվյալների՝ ծնվել է ներկայիս Դերսիմի նահանգի Չմշկածագ ավանում[5]։ 949-ին մասնակցել է Կարինի գրավմանը։ Իր քեռի Նիկեփորոս II Փոկաս կայսրից նշանակվել է արևելյան զորքերի սպարապետ, խոշոր ճակատամարտում ջախջախել արաբներին։ 969-ին կայսրուհի Թեոփանոյի օգնությամբ սպանել է կայսրին և գրավել գահը։ 971-ին պարտության է մատնել Թրակիա ներխուժած ռուս իշխան Սվյատոսլավին և Բուլղարիայի հյուսիսարևելյան մասը կցել կայսրությանը։ 972-ին, դաշինք կնքելով Հռոմեական սրբազան կայսրության հետ, արշավել է արաբների դեմ, գրավել Մարտիրուպոլիսը, Մծբինը, Հյուսիսային Միջագետքը, 974-975-ին՝ Էմեսսան (Հոմս), Բաալբեկը, մտել Պաղեստին և Լիբանան։
Արաբական խալիֆայության դեմ պատերազմների ժամանակ փորձել է գրավել Բագրատունյաց Հայաստանի մի շարք շրջաններ, բայց Հայոց թագավոր Աշոտ Գ Ողորմածը 80 հազարանոց բանակով շարժվել է ընդառաջ և երկու միապետների միջև կնքվել է հաշտություն։
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 Faceted Application of Subject Terminology
- ↑ 2,0 2,1 British Museum person-institution thesaurus
- ↑ 3,0 3,1 AlKindi (Դոմինիկյան Արևելագիտության ինստիտուտի առցանց կատալոգ)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ Մաթևոս Ուռհայեցի, Ժամանակագրություն, Երևան, 1991, էջ 25:
|
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հովհաննես Չմշկիկ» հոդվածին։ |
|
Այս հոդվածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցված է Հայկական համառոտ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ |