«Մասնակից:Ani Hosyan/Ավազարկղ1»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 15. Տող 15.
Մարդը համարվում է մահմեդական, եթե նա ընդունում է Միաստվածության բանաձևը ([[Շահադ]]). «Ես վկայում եմ, որ չկա Աստված, բացի Ալլահից, ինչպես նաև ես վկայում եմ, որ Մուհամմեդը հանդիսանում է Ալլահի պատվիրակը»: Մահմեդականների կրոնական պրակտիկան բաղկացած է [[Իսլամի հիմնասյուներ|Իսլամի հինգ հիմնասյուներից]]: Շահադից բացի, իսլամի հիմնասյուներ են հադիսանում. ամենօրյա հնգակի աղոտքները ([[նամազ]]), պահքը [[Ռամադան (ամիս)|ռամադանի]] ժամանակ ([[Սաում]]), ողորմությունը ([[զաքաթ]]) և ուխտագնացությունը [[Մեքքա]] ([[հաջ]])<ref name="WSU">{{cite web |url=http://www.wsu.edu/~dee/GLOSSARY/5PILLARS.HTM |title=arkan ad-din the five pillars of religion |publisher=[[Washington State University]] |location=United States |first=Richard |last=Hooker |date=July 14, 1999|accessdate=2010-11-17 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101203124633/http://www.wsu.edu/~dee/GLOSSARY/5PILLARS.HTM <!--Added by H3llBot--> |archivedate=2010-12-03}}</ref><ref name="CIA">{{Cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2122.html |title=Religions |accessdate=2010-08-25 |work=[[The World Factbook]] |publisher=[[Central Intelligence Agency]] |location=United States |year=2010}}</ref>:
Մարդը համարվում է մահմեդական, եթե նա ընդունում է Միաստվածության բանաձևը ([[Շահադ]]). «Ես վկայում եմ, որ չկա Աստված, բացի Ալլահից, ինչպես նաև ես վկայում եմ, որ Մուհամմեդը հանդիսանում է Ալլահի պատվիրակը»: Մահմեդականների կրոնական պրակտիկան բաղկացած է [[Իսլամի հիմնասյուներ|Իսլամի հինգ հիմնասյուներից]]: Շահադից բացի, իսլամի հիմնասյուներ են հադիսանում. ամենօրյա հնգակի աղոտքները ([[նամազ]]), պահքը [[Ռամադան (ամիս)|ռամադանի]] ժամանակ ([[Սաում]]), ողորմությունը ([[զաքաթ]]) և ուխտագնացությունը [[Մեքքա]] ([[հաջ]])<ref name="WSU">{{cite web |url=http://www.wsu.edu/~dee/GLOSSARY/5PILLARS.HTM |title=arkan ad-din the five pillars of religion |publisher=[[Washington State University]] |location=United States |first=Richard |last=Hooker |date=July 14, 1999|accessdate=2010-11-17 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101203124633/http://www.wsu.edu/~dee/GLOSSARY/5PILLARS.HTM <!--Added by H3llBot--> |archivedate=2010-12-03}}</ref><ref name="CIA">{{Cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2122.html |title=Religions |accessdate=2010-08-25 |work=[[The World Factbook]] |publisher=[[Central Intelligence Agency]] |location=United States |year=2010}}</ref>:


[[Պատկեր:Men praying at Babur Gardens in 2010.jpg|thumb|ձախից|Աֆղան մահմեդականներն աղոթում են Բագի Բաբուրում, Քաբուլ]]
[[Պատկեր:Men praying at Babur Gardens in 2010.jpg|thumb|աջից|Աֆղան մահմեդականներն աղոթում են Բագի Բաբուրում, Քաբուլ]]
Բացի իսլամի հիմնասյուներից, գոյություն ունեն նաև հավատքի վեց հիմնասյուները, որոնցից գոնե մեկի չըճանաչումը դարձնում է մահմեդականի հավատը անիրական, անվավեր: Դրանց է վերաբերվում.
Բացի իսլամի հիմնասյուներից, գոյություն ունեն նաև հավատքի վեց հիմնասյուները, որոնցից գոնե մեկի չըճանաչումը դարձնում է մահմեդականի հավատը անիրական, անվավեր: Դրանց է վերաբերվում.
* Հավատքը առ Ալլահ
* Հավատքը առ Ալլահ
Տող 29. Տող 29.
== Տարածում ==
== Տարածում ==
{{Հիմնական հոդված|Իսլամը երկրներով}}
{{Հիմնական հոդված|Իսլամը երկրներով}}
[[Պատկեր:Islam percent population in each nation World Map Muslim data by Pew Research.svg|thumb|աջից=1.5|Աշխարհի մահմեդականների բնակչությունը տոկոսներով (ըստ Պյու հետազոտական կենտրոնի)]]
[[Պատկեր:Islam percent population in each nation World Map Muslim data by Pew Research.svg|thumb|ձախից|Աշխարհի մահմեդականների բնակչությունը տոկոսներով (ըստ Պյու հետազոտական կենտրոնի)]]
[[Պատկեր:Muslim population map 2009.png|thumb|աջից|<small>Մահմեդականների բնակչության քարտեզն ըստ բացարձակ թվաքանակի (Պյու հետազոտական կենտրոն, 2009)</small>]]
[[Պատկեր:Muslim population map 2009.png|thumb|աջից|<small>Մահմեդականների բնակչության քարտեզն ըստ բացարձակ թվաքանակի (Պյու հետազոտական կենտրոն, 2009)</small>]]
Մահմեդականների թիվը ամբողջ աշխարհում հաշվվում է մոտ 1,7 մլրդ մարդ:<ref>{{нп3|Մահդի, Մուհսին|Muhsin S. Mahdi||Muhsin Mahdi}}, [[Շիմմել, Աննեմարի|Annemarie Schimmel]], {{նպ3|Մալիկ, Ֆազուր Ռահման|Fazlur Rahman||Fazlur Rahman Malik}} ''[https://www.britannica.com/topic/Islam Islam].'' // [[Encyclopædia Britannica]]</ref>: Իսկամը հանդիսանում է տարածմամբ երկրորդը և, որոշ ԶԼՄների տեղեկություններով, ամենաարագ ծավալվող կրոնը աշխարհում<ref name="FP">{{cite web|url=http://www.foreignpolicy.com/story/cms.php?story_id=3835 |title=The List: The World's Fastest-Growing Religions |publisher=[[Foreign Policy]] |date=May 14, 2007 |accessdate=2010-05-16}}</ref><ref name="Islam-Today">
Մահմեդականների թիվը ամբողջ աշխարհում հաշվվում է մոտ 1,7 մլրդ մարդ:<ref>{{нп3|Մահդի, Մուհսին|Muhsin S. Mahdi||Muhsin Mahdi}}, [[Շիմմել, Աննեմարի|Annemarie Schimmel]], {{նպ3|Մալիկ, Ֆազուր Ռահման|Fazlur Rahman||Fazlur Rahman Malik}} ''[https://www.britannica.com/topic/Islam Islam].'' // [[Encyclopædia Britannica]]</ref>: Իսկամը հանդիսանում է տարածմամբ երկրորդը և, որոշ ԶԼՄների տեղեկություններով, ամենաարագ ծավալվող կրոնը աշխարհում<ref name="FP">{{cite web|url=http://www.foreignpolicy.com/story/cms.php?story_id=3835 |title=The List: The World's Fastest-Growing Religions |publisher=[[Foreign Policy]] |date=May 14, 2007 |accessdate=2010-05-16}}</ref><ref name="Islam-Today">
Տող 41. Տող 41.
|title=Number of Muslim by country|publisher=nationmaster.com|accessdate=2007-05-30}}</ref>: Մահմեդականները նաև նշանակալի փոքրամասնություն են կազմում այնպիսի երկրներում, ինչպիսիք են [[Հնդկաստան]]ը, [[Չինաստան]]ը, [[Ռուսաստան]]ը, [[Եթովպիա]]ն և այլն:
|title=Number of Muslim by country|publisher=nationmaster.com|accessdate=2007-05-30}}</ref>: Մահմեդականները նաև նշանակալի փոքրամասնություն են կազմում այնպիսի երկրներում, ինչպիսիք են [[Հնդկաստան]]ը, [[Չինաստան]]ը, [[Ռուսաստան]]ը, [[Եթովպիա]]ն և այլն:


== Ծանոթագրություններ ==
== Примечания ==
{{примечания|2}}
{{ծանցանկ|2}}


== Արտաքին հղումներ ==
== Ссылки ==
{{Навигация}}
* {{cite web|url=https://www.usnews.com/news/religion/articles/2008/04/07/understanding-islam |title=Understanding Islam |website=Susan Headden |date=7 April 2008 |accessdate=25 August 2010}}
* {{cite web|url=https://www.usnews.com/news/religion/articles/2008/04/07/understanding-islam |title=Understanding Islam |website=Susan Headden |date=7 April 2008 |accessdate=25 August 2010}}
* {{cite web|url=http://www.adherents.com/Religions_By_Adherents.html |title=Major Religions of the World Ranked by Number of Adherents |publisher=Adherents |accessdate=3 July 2007}}
* {{cite web|url=http://www.adherents.com/Religions_By_Adherents.html |title=Major Religions of the World Ranked by Number of Adherents |publisher=Adherents |accessdate=3 July 2007}}


{{Արտաքին հղումներ}}
{{islam-stub}}
{{ВС}}
{{Категории людей в исламе}}

[[Категория:Персоналии:Ислам| ]]
[[Категория:Мусульмане| ]]

11:33, 23 Օգոստոսի 2019-ի տարբերակ


Իսլամ

Իսլամ

Հավատի հիմքեր

Միաստվածություն
Աստվածային արդարություն
Մարգարե · Ահեղ դատաստան · Իմամաթ

Իսլամի հիմնասյուներ

Վկայություն · Աղոթք · Նվիրաբերություն
Պահք  · Ուխտագնացություն
Ջիհադ  · Թազիե

Պատմություն և ներկայացուցիչներ

Մուհամմադ մարգարե
Մարգարեներ · Խալիֆներ
Սուննիներ · Շիաներ
Մուսուլման

Գրքեր և օրենքներ

Ղուրան · Սուննա · Հադիսներ
Շարիաթ · Ֆիկհ
Հանաֆիականություն ·Մալիքիականություն
Շաֆիականություն ·Հանբալիականություն
Ջաֆարիականություն

Արաբամուսուլմանական փիլիսոփայություն

Իսլամական փիլիսոփայություն
Մութազիլիականություն
Աշարիականություն
Սուֆիզմ

Մշակույթ և հանրություն

Արվեստ · Տոներ
Տոմար
Մզկիթներ

Պորտալ:Իսլամ

п · о · р

Մահմեդական (արաբ․՝ مسلم‎‎ [մուսլիմ], կանացի ձև مسلمة‎ [մուսլիմա(տ)]), իսլամի հետևորդ:

Մահմեդականների սուրբ գիրքը Ղուրանն է: Համաձայն իսլամի՝ Ղուրանը Գաբրիել հրեշտակի միջոցով մարգարե Մուհամեդին փոխանցված Աստծո խոսքն է: Մահմեդականները հետևում են Ղուրանին, ինչպես նաև Մուհամեդի ուսմունքին ու պրակտիկային՝ գրված ավանդական հադիսներ հավաքածուում (սուննա)[1]:

Մահմեդականները հավատում են, որ Աստված (Ալլահ) հավերժ է, անհասանելի և համընկերներ թաուհիդ չունի: Նրանք նաև կարծում են՝ Ալլահը աննման է, ինքնաբավ, չի ծնում և չի ծնվել: Մահմեդականները հավատում են, որ իսլամը հանդիսանում է Աբրահամյան կրոնների վերջին փուլը, որ փոխանցվել է այնպիսի մարգարեների միջոցով, ինչպիսիք են Նոյը, Աբրահամը, Մովսես մարգարեն, Հիսուսը[2]: Համաձայն իսլամի բոլոր նախկին Սուրբ գրքերը և Անկեղծությունները մասամբ փոփոխված են եղել (թահրիֆ)[3], և Ղուրանը հանդիսանում է Աստծո վերջնական և անփոփոխ անկեղծությունը[4]: Մահմեդականները Մուհամմեդին ընդունում են որպես իսլամի վերջին մարգարե, որից հետո այլ մարգարեներ չեն կարող լինել («Մարգարեների կնիք»):

Ստուգաբանություն

Մուսլիմ արաբական բառը նշանակում է «նա, ով ենթարկվում է (Ալլահին)» կամ «նա, ով հանձնվում է (Ալլահին)» նմանեցված իսլամ բառի հետ - «հաշտեցում», «ընդունում»:

Մահմեդականի պարտականություններ

Մահմեդականներն աղոթում են Կահիրեում, նկարիչ՝ Ժան Լեոն Ժերոմ (1865)

Մարդը համարվում է մահմեդական, եթե նա ընդունում է Միաստվածության բանաձևը (Շահադ). «Ես վկայում եմ, որ չկա Աստված, բացի Ալլահից, ինչպես նաև ես վկայում եմ, որ Մուհամմեդը հանդիսանում է Ալլահի պատվիրակը»: Մահմեդականների կրոնական պրակտիկան բաղկացած է Իսլամի հինգ հիմնասյուներից: Շահադից բացի, իսլամի հիմնասյուներ են հադիսանում. ամենօրյա հնգակի աղոտքները (նամազ), պահքը ռամադանի ժամանակ (Սաում), ողորմությունը (զաքաթ) և ուխտագնացությունը Մեքքա (հաջ)[5][6]:

Աֆղան մահմեդականներն աղոթում են Բագի Բաբուրում, Քաբուլ

Բացի իսլամի հիմնասյուներից, գոյություն ունեն նաև հավատքի վեց հիմնասյուները, որոնցից գոնե մեկի չըճանաչումը դարձնում է մահմեդականի հավատը անիրական, անվավեր: Դրանց է վերաբերվում.

  • Հավատքը առ Ալլահ
  • Հավատքը դեպի հրեշտակները
  • Հավատքը դեպի Սուրբ գրքի
  • Հավատքը դեպի մարգարեները (նաբի) և պատվիրակները (ռասուլ)
  • Հավատքը դեպի Դատաստանի օրը
  • Հավատքը դեպի ճակատագրի նախորոշումը (քադար), նրան, որ յուրաքանչյուր լավը և վատը կատարվում է Ալլահի կամքով[7].

Մահմեդականները Մուհամմեդի մարգարեական առաքելություից առաջ

Ղուրանային մարգարեներն ու սուրհանդակները, ինչպես նաև նրանց հետևորդներն անվանվում են մահմեդականներ: Այդպես սուրա Ալ Իմրանի 52-րդ այաթում Հիսուսի մարգարեի առաքյալները նրան ասում են. «Մենք Ալլահի օգնականներն ենք: Մենք հավատում ենք Ալլահին: Եղի՛ր այն բանի վկան, որ մենք մահմեդական ենք հանդիսանում[8]: Մինչև Ղուրանի բացահայտումը մահմեդականները պարտավոր էին հետևել Թորային, Սաղմոսարանին և Ավետարանին, ուղարկված մարգարե Մովսեսին, Դավուդին և Հիսուսին համապատասխանաբար:

Տարածում

Աշխարհի մահմեդականների բնակչությունը տոկոսներով (ըստ Պյու հետազոտական կենտրոնի)
Մահմեդականների բնակչության քարտեզն ըստ բացարձակ թվաքանակի (Պյու հետազոտական կենտրոն, 2009)

Մահմեդականների թիվը ամբողջ աշխարհում հաշվվում է մոտ 1,7 մլրդ մարդ:[9]: Իսկամը հանդիսանում է տարածմամբ երկրորդը և, որոշ ԶԼՄների տեղեկություններով, ամենաարագ ծավալվող կրոնը աշխարհում[10][11]:

Բոլոր մահմեդականների իննսուն տոկոսը իրեն համարում է սուննի[12]. Տարածմամբ երկրորդ իսլամական հոսանքը հանդիսանում է շիան (10 տոկոս)[13]:

Մահմեդականների թվաքանակով ամենամեծ երկիրը Ինդոնեզիան է, որտեղ բնակվում է աշխարհի բոլոր մահմեդականների 12,7 տոկոսը, հաջորդը գալիս է Պակիստանը (11,0 տոկոս), Բանգլադեշը (9,2 տոկոս), Եգիպտոսը (4,9 տոկոս)[14]: Մահմեդականները նաև նշանակալի փոքրամասնություն են կազմում այնպիսի երկրներում, ինչպիսիք են Հնդկաստանը, Չինաստանը, Ռուսաստանը, Եթովպիան և այլն:

Ծանոթագրություններ

  1. The Qurʼan and Sayings of Prophet Muhammad: Selections Annotated & Explained. SkyLight Paths Publishing. 2007. էջեր 21–. ISBN 978-1-59473-222-5. Վերցված է 31 August 2013-ին.
  2. Ե. Ա. Ֆրոլովա Արաբա-մահմեդական փիլիսոփայության պատմություն: Միջին դարեր և նոր ժամանակներ: — М. 2006. С. 7.
  3. Submission.org, Quran: The Final Testament, Authorized English Version with Arabic Text, Revised Edition IV,ISBN 0-9729209-2-7, p. x.
  4. Hooker, Richard (July 14, 1999). «arkan ad-din the five pillars of religion». United States: Washington State University. Արխիվացված է օրիգինալից 2010-12-03-ին. Վերցված է 2010-11-17-ին.
  5. «Religions». The World Factbook. United States: Central Intelligence Agency. 2010. Վերցված է 2010-08-25-ին.
  6. «Столпы веры (имана)». www.islam.ru. Վերցված է 2014-08-09-ին.
  7. Կաղապար:Ղուրան/Հղում
  8. Կաղապար:Нп3, Annemarie Schimmel, Կաղապար:Նպ3 Islam. // Encyclopædia Britannica
  9. «The List: The World's Fastest-Growing Religions». Foreign Policy. May 14, 2007. Վերցված է 2010-05-16-ին.
  10. Islamic Beliefs, Practices, and Cultures. Marshall Cavendish. 2010. էջ 352. ISBN 0-7614-7926-0. Վերցված է December 19, 2011-ին. «A common compromise figure ranks Sunnis at 90 percent.» {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (օգնություն)
  11. «Shīʿite». Encyclopædia Britannica Online. Վերցված է 2010-08-25-ին. «Shīʿites have come to account for roughly one-tenth of the Muslim population worldwide.»
  12. «Number of Muslim by country». nationmaster.com. Վերցված է 2007-05-30-ին.

Արտաքին հղումներ