«Սուահիլի (լեզու)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Փոխել հղումները
Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
Տող 52. Տող 52.


[[Կատեգորիա:Նիգերա-կոնգոլեզյան լեզուներ]]
[[Կատեգորիա:Նիգերա-կոնգոլեզյան լեզուներ]]
[[Կատեգորիա:Կցական լեզուներ]]

14:39, 22 Օգոստոսի 2019-ի տարբերակ

Սվահիլի
kiswahili
Տեսակմակրոլեզու, բնական լեզու և կենդանի լեզու
Ենթադասսաբակի և բանտու[1]
ԵրկրներՏանզանիա Քենիա Ուգանդա Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետություն Ռուանդա Բուրունդի Սոմալի Զամբիա Մալավի Մոզամբիկ Մադագասկար
Պաշտոնական կարգավիճակՏանզանիա Քենիա Ուգանդա Կոմորյան Կղզիներ
Խոսողների քանակ15 437 390 մարդ (2012)[2]
Վերահսկող կազմակերպությունBaraza la Kiswahili la Taifa?
Լեզվակիրների թիվը5 մլն՝ առաջին լեզու; 70 մլն՝ երկրորդ լեզու
Գրերի համակարգԼատինական այբուբեն
IETFsw
ԳՕՍՏ 7.75–97суа 631
ISO 639-1sw
ISO 639-2swa
ISO 639-3swa, swc, swh
 Swahili language Վիքիպահեստում

Սվահիլի, Աֆրիկայի ամենատարածված լեզուներից է, տարածված է Արևելյան և Կենտրոնական Աֆրիկայում։ Թանզանիայի, Քենիայի և Ուգանդայի պետական լեզուն է։ Հայտնի է նաև քիսվահիլի անվանումով: Սվահիլի ժողովրդի մայրենի լեզուն է, պատկանում է բանտու լեզվախմբին: Միաժամանակ ծառայում է որպես ազգամիջյան հաղորդակցման միջոց Աֆրիկյան Մեծ լճերի տարածաշրջանում և Աֆրիկայի արևելյան ու հարավարևելյան հատվածներում՝ ներառյալ Տանզանիան, Քենիան, Ուգանդան, Ռուանդան, Բուրունդին, Մոզամբիկը և Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետությունը[3] Comorian, spoken in the Comoros Islands is sometimes considered to be a dialect of Swahili, though other authorities consider it a distinct language.[4]:

Սվահիլին որպես մայրենի կամ երկրորդ լեզու գործածողների ճշգրիտ թվաքանակը հստակ հայտնի չէ և մինչ օրս մնում է բանավեճերի առարկա: Ըստ տարբեր գնահատումների՝ այն տատանվում է 50 միլիոնից 100 միլիոնի սահմաններում[5]: Սվահիլին ազգային լեզու է համարվում Տանզանիայում, Քենիայում, Ուգանդայում, Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետությունում: Կոմորյան կղզիներում որպես պաշտոնական լեզու գործածվող շիմաորե լեզուն էլ սերտորեն առնչվում է սվահիլիին[6]: Վերջինս, վերոնշյալի հետ մեկտեղ, համարվում է Աֆրիկյան միության աշխտանքային լեզուն և, բացի այդ, պաշտոնապես իբրև ազգամիջյան հաղորդակցման լեզու է ճանաչված Արևելաաֆրիկյան համագործակցության երկրներում[7] South Africa legalized the teaching of Swahili in South African schools as an optional subject beginning in 2020.[8]:

Սվահիլի լեզվի բառապաշարում զգալի է արաբերենից փոխառված բառերի թիվը[9], որոնք մասամբ փոխանցվել են արաբախոս մահմեդական բնակիչների հետ շփումների արդյունքում[10]:

Գրականություն

  • Ashton, E. O. Swahili Grammar: Including intonation. Longman House. Essex 1947. 0-582-62701-X.
  • Irele, Abiola and Biodun Jeyifo. The Oxford encyclopedia of African thought, Volume 1. Oxford University Press US. New York City. 2010. 0-19-533473-6
  • Blommaert, Jan: Situating language rights: English and Swahili in Tanzania revisited (sociolinguistic developments in Tanzanian Swahili) – Working Papers in Urban Language & Literacies, paper 23, University of Gent 2003
  • Brock-Utne, Birgit (2001). «Education for all – in whose language?». Oxford Review of Education. 27 (1): 115–134. doi:10.1080/03054980125577.
  • Chiraghdin, Shihabuddin and Mathias E. Mnyampala. Historia ya Kiswahili. Oxford University Press. Eastern Africa. 1977. 0-19-572367-8
  • Contini-Morava, Ellen. Noun Classification in Swahili. 1994.
  • Lambert, H.E. 1956. Chi-Chifundi: A Dialect of the Southern Kenya Coast. (Kampala)
  • Lambert, H.E. 1957. Ki-Vumba: A Dialect of the Southern Kenya Coast. (Kampala)
  • Lambert, H.E. 1958. Chi-Jomvu and ki-Ngare: Subdialects of the Mombasa Area. (Kampala)
  • Marshad, Hassan A. Kiswahili au Kiingereza (Nchini Kenya). Jomo Kenyatta Foundation. Nairobi 1993. 9966-22-098-4.
  • Nurse, Derek, and Hinnebusch, Thomas J. Swahili and Sabaki: a linguistic history. 1993. Series: University of California Publications in Linguistics, v. 121.
  • Ogechi, Nathan Oyori: "On language rights in Kenya (on the legal position of Swahili in Kenya)", in: Nordic Journal of African Studies 12(3): 277–295 (2003)
  • Prins, A.H.J. 1961. "The Swahili-Speaking Peoples of Zanzibar and the East African Coast (Arabs, Shirazi and Swahili)". Ethnographic Survey of Africa, edited by Daryll Forde. London: International African Institute.
  • Prins, A.H.J. 1970. A Swahili Nautical Dictionary. Preliminary Studies in Swahili Lexicon – 1. Dar es Salaam.
  • Whiteley, Wilfred. 1969. Swahili: the rise of a national language. London: Methuen. Series: Studies in African History.

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ Crystal D. The Cambridge Encyclopedia of Language — Cambridge University Press, 1987. — P. 314. — ISBN 978-0-521-42443-1
  2. ↑ Ethnologue — 25, 19 — Dallas, Texas: SIL International, 2022. — ISSN 1946-9675
  3. ↑ Prins 1961
  4. ↑ Nurse and Hinnebusch, 1993, p.18
  5. ↑ «HOME - Home». Swahililanguage.stanford.edu. Վերցված է 19 July 2016-ին. «After Arabic, Swahili is the most widely used African language but the number of its speakers is another area in which there is little agreement. The most commonly mentioned numbers are 50, 80, and 100 million people. [...] The number of its native speakers has been placed at just under 2 million.»
  6. ↑ Nurse and Hinnebusch, 1993
  7. ↑ «Development and Promotion of Extractive Industries and Mineral Value Addition». East African Community.
  8. ↑ [1]
  9. ↑ The Routledge Concise Compendium of the World's Languages (2nd ed.), George L. Campbell and Gareth King. Routledge (2011), p. 678. 978-0-415-47841-0
  10. ↑ See pp. 11 and 52 in Ghil'ad Zuckermann (2003). Language Contact and Lexical Enrichment in Israeli Hebrew, Houndmills: Palgrave Macmillan, (Palgrave Studies in Language History and Language Change, Series editor: Charles Jones). 1-4039-1723-X.

Արտաքին հղումներ

Վիքիպեդիա
Վիքիպեդիա

Վիքիպեդիան ունի բաժին
[[:{{{1}}}:|Սուահիլի (լեզու) լեզվով]]


Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սուահիլի (լեզու)» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Վիքիպեդիա Սա անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։
Այս նշումը հարկավոր է փոխարինել համապատասխան թեմատիկ նշումով։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Սուահիլի_(լեզու)&oldid=6506619» էջից