«Գնաճ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

00:30, 6 փետրվարի 2012-ի տարբերակ

Գնաճը կամ սղաճը (լատ. Inflatio — ուռճացում) դրամական միավորի արժեզրկմամբ ուղեկցվող գների ընդհանուր մակարդակի բարձրացումն է ^[1]:

Մեծ կամ փոքր չափով գնաճն առկա է ժամանակակից բոլոր երկրների տնտեսություններում: Ապրանքային զանգվածի ամենամյա աճը պահանջում է դրամաշրջանառության համապատասխան արագացում կամ դրամական զանգվածի աճ: Եվ դրա համար անհրաժեշտ է սնել հասարակական արտադրությունը համապատասխան դրամական զանգվածի ավելացմամբ, ինչն էլ գնաճի հիմք է հանդիսանում ^[2]:

Գնաճի տիպերը

Առանձնացվում է գնաճի երկու տիպ`

Բաց
Ճնշված կամ քողարկված

Բաց գնաճը հանդիպում է շուկաներում, որտեղ գործում են ազատ գներ: Գների անհավասարաչափ բարձրացման դեպքում այն ձևախախտում է, բայց չի ոչնչացնում շուկայական մեխանիզմը: Տնտեսությունը շարունակում է արձագանքել շուկայի ազդակներին և ինքնակարգավորվել տարբեր շուկաների հավասարակշռության ուղղությամբ:Այն հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով`

$\pi \,\!={\cfrac {P_{1}-P_{0}}{P_{0}}}*100\%,$

որտեղ $\pi \,\!$ -ն գնաճի տեմպն է մեկ տարում` հաշվարկված տոկոսներով, $P_{1}$ - տվյալ տարվա գների մակարդակն է, $P_{0}$ - նախորդ տարվա գների մակարդակն է,

Ճնշված գնաճի դեպքում իրավիճակը այլ է: Պետությունը անհանգստանալով գների աճի համար` պայքարի է ձեռնարկում այդ երևույթի դեմ և գների նկատմամբ կառավարչական վերահսկողություն սահմանում` դրանք սառեցնելով որոշակի մակարդակում: Նմանատիպ հակագնաճային քաղաքականության առանձնահատկությունը այն է, որ պետությունը պայքարում է, ոչ թե շուկայի ձևախախտման և դրա հետեևանքի, գների աճի, դեմ: Ճնշված գնաճն հղի է մի շարք տնտեսական հետևանքներով`

այն խեղաթյուրում է շուկայի ինքնակարգավորման մեխանիզմը
սառեցված գները հանգեցնում են կապիտալի տեղաշարժին դեպի արտադրության ավելի քիչ ծախսատար սեգմենտներ, ինչն էլ առաջացնում է մնացած սեգմենտներում արտադրվող ապրանքի խրոնիկական դեֆիցիտ
դեֆիցիտը բնակչության մոտ առաջացնում է հետաձգված պահանջարկի էֆեկտ, որի հետևանքով աճում են հարկադրված խնայողությունները, որոնք ոչ միայն չեն բարձրացնում կենսամակարդակը, այլ նաև նպաստում են քրեական կառուցվածքները հարստացնող սև շուկաների զարգացմանը ^[3]:

Գնաճի տեսակները

Գնաճի տեսակներն են`

Պահանջարկի գնաճ
Առաջարկի գնաճ
Չհավասարակշռված գնաճ
Կանխատեսելի գնաճ
Անկանխատեսելի գնաճ

Կախված գնաճի տեմպերից տարբերում են գնաճի հետևյալ տեսակնեը`

Չափավոր կամ սողացող (մինչև 10% տարեկան գնաճ)
Քառատրոցփ գնաճ (10-50% տարեկան գնաճ)
հիպերգնաճ

Աղբյուրները

↑ Чепурин М.Н. "Курс экономической теории", 2003
↑ Сидорович А.В. Курс экономической теории", 1997
↑ Н.И. Базылев, С. П. Гурко “Макроэкономика”, 2000

Կաղապար:Link GA

[1] Чепурин М.Н. "Курс экономической теории", 2003

[2] Сидорович А.В. Курс экономической теории", 1997

[3] Н.И. Базылев, С. П. Гурко “Макроэкономика”, 2000

[1]

[2]

[3]

@@ Տող 6. / Տող 6. @@
 == Գնաճի տիպերը ==
-Առանձնացվում են երկու գնաճի երկու տիպ`
+Առանձնացվում է գնաճի երկու տիպ`
 # Բաց
 # Ճնշված կամ քողարկված
@@ Տող 19. / Տող 19. @@
 * սառեցված գները հանգեցնում են կապիտալի տեղաշարժին դեպի արտադրության ավելի քիչ ծախսատար սեգմենտներ, ինչն էլ առաջացնում է մնացած սեգմենտներում արտադրվող ապրանքի խրոնիկական դեֆիցիտ
 * դեֆիցիտը բնակչության մոտ առաջացնում է հետաձգված պահանջարկի էֆեկտ, որի հետևանքով աճում են հարկադրված խնայողությունները, որոնք ոչ միայն չեն բարձրացնում կենսամակարդակը, այլ նաև նպաստում են քրեական կառուցվածքները հարստացնող սև շուկաների զարգացմանը <ref>Н.И. Базылев, С. П. Гурко “Макроэкономика”, 2000</ref>:
 == Գնաճի տեսակները ==