«Հրաչյա Հովհաննիսյան (բանաստեղծ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
Տող 37. Տող 37.
| կայք =
| կայք =
}}
}}
'''Հրաչյա Կարապետի Հովհաննիսյան''' ({{ԱԾ}}), [[հայ]] [[բանաստեղծ]], արձակագիր, թարգմանիչ, հրապարակախոս, հասարակական գործիչ։ ՀԽՍՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ ([[1974]] թվական)։ ՀԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիր ([[1979]], «Հայրական երգ» գրքից «Աշուն թագուհին» բանաստեղծությունների շարքի և «Արևոտ կղզու երգը» բանաստեղծությունների շարքի համար): [[ԽՍՀՄ Գրողների միություն|ԽՍՀՄ]] գրողների միության անդամ [[1944]] թվականից: [[ԽՄԿԿ]] անդամ [[1948]] թվականից:

'''Հրաչյա Կարապետի Հովհաննիսյան''' ([[1919]], [[դեկտեմբերի 8]], գ. Շահաբ (այժմ՝ Աբովյանի շրջանի [[Մայակովսկի]] - [[1997]], [[նոյեմբերի 22]], [[Երևան]]), [[հայ]] [[բանաստեղծ]], արձակագիր, թարգմանիչ, հրապարակախոս, հասարակական գործիչ։ ՀԽՍՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ ([[1974]] թ.)։ ՀԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիր ([[1979]], «Հայրական երգ» գրքից «Աշուն թագուհին» բանաստեղծությունների շարքի և «Արևոտ կղզու երգը» բանաստեղծությունների շարքի համար): [[ԽՍՀՄ Գրողների միություն|ԽՍՀՄ]] գրողների միության անդամ [[1944]] թվականից: [[ԽՄԿԿ]] անդամ [[1948]] թվականից:


Գրող [[Դավիթ Հովհաննես]]ի և դերասանուհի [[Թամար Հովհաննիսյան]]ի հայրն է։
Գրող [[Դավիթ Հովհաննես]]ի և դերասանուհի [[Թամար Հովհաննիսյան]]ի հայրն է։


== Կենսագրություն ==
== Կենսագրություն ==
[[1941]] թվականին, [[Երևանի պետական համալսարան|Երևանի համալսարան]]ի բանասիրական ֆակուլտետի երրորդ կուրսից, մեկնել է [[խորհրդային բանակ]], մասնակցել [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ին։ [[1944]] թվականին զորացրվելուց հետո աշխատել է Արտասահմանյան երկրների հետ բարեկամության և մշակութային կապի հայկական ընկերությունում, ռադիոհաղորդումների կոմիտեում, «Սովետական գրականություն» ամսագրի խմբագրությունում։ [[1955]]-[[1959]] թթ. եղել է «[[Գրական թերթ (շաբաթաթերթ)|Գրական թերթ]]»-ի խմբագիրը, [[1959]]-[[1975]] թթ.՝ [[Հայաստանի գրողների միություն|Հայաստանի գրողների միության]] վարչության երկրորդ քարտուղարը, [[1988]]-1[[990]] թթ.՝ նախագահ։ [[1978]] թվականից «Գրական թերթի» գլխավոր խմբագիր<ref>{{cite book|author=|title=Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005}}</ref>։
[[1941]] թվականին, [[Երևանի պետական համալսարան|Երևանի համալսարան]]ի բանասիրական ֆակուլտետի երրորդ կուրսից, մեկնել է [[խորհրդային բանակ]], մասնակցել [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ին։ [[1944]] թվականին զորացրվելուց հետո աշխատել է Արտասահմանյան երկրների հետ բարեկամության և մշակութային կապի հայկական ընկերությունում, ռադիոհաղորդումների կոմիտեում, «Սովետական գրականություն» ամսագրի խմբագրությունում։ [[1955]]-[[1959]] թվականներին եղել է «[[Գրական թերթ (շաբաթաթերթ)|Գրական թերթ]]»-ի խմբագիրը, [[1959]]-[[1975]] թվականներին՝ [[Հայաստանի գրողների միություն|Հայաստանի գրողների միության]] վարչության երկրորդ քարտուղարը, [[1988]]-[[1990]] թվականներին՝ նախագահ։ [[1978]] թվականից «Գրական թերթի» գլխավոր խմբագիր<ref>{{cite book|author=|title=Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005}}</ref>։


Հովհաննիսյանի բանաստեղծությունների առաջին գիրքը («Իմ կյանքի երգը») լույս է տեսել [[1948]] թվականին։ Այնուհետև հրատարակվել են նրա «Երկրորդ հանդիպում» ([[1951]] թ.), «Հրաշալի այգեպան» ([[1956]] թ.), «Ծովի լռությունը» ([[1964]] թ.), «Վայրի վարդ» ([[1968]] թ.), «Սուրը դափնու վրա» ([[1970]] թ.), «Հայրական երգ» ([[1977]] թ.) ժողովածուները։ Հովհաննիսյանը քնարական բանաստեղծ է։ Սեր, հայրենիք, Հայրենական մեծ պատերազմ, բնություն, հողի աշխատավոր, ժողովրդի ճակատագիր. սրանք են այն առանցքային թեմաները, որոնց շուրջը հյուսված է Հովհաննիսյանի պոեզիան։ Հովհաննիսյանը գրել է նաև հրապարակախոսական, գրականագիտական, քննադատական հոդվածներ, էսսեներ, պատմվածքներ, ուղեգրական նոթեր («Մոտիկն ու հեռուն», [[1967]] թ., «Ժամանակի շունչը», [[1976]] թ.
Հովհաննիսյանի բանաստեղծությունների առաջին գիրքը («Իմ կյանքի երգը») լույս է տեսել [[1948]] թվականին։ Այնուհետև հրատարակվել են նրա «Երկրորդ հանդիպում» ([[1951]] թվական), «Հրաշալի այգեպան» ([[1956]] թվական), «Ծովի լռությունը» ([[1964]] թվական), «Վայրի վարդ» ([[1968]] թվական), «Սուրը դափնու վրա» ([[1970]] թվական), «Հայրական երգ» ([[1977]] թվական) ժողովածուները։ Հովհաննիսյանը քնարական բանաստեղծ է։ Սեր, հայրենիք, Հայրենական մեծ պատերազմ, բնություն, հողի աշխատավոր, ժողովրդի ճակատագիր. սրանք են այն առանցքային թեմաները, որոնց շուրջը հյուսված է Հովհաննիսյանի պոեզիան։ Հովհաննիսյանը գրել է նաև հրապարակախոսական, գրականագիտական, քննադատական հոդվածներ, էսսեներ, պատմվածքներ, ուղեգրական նոթեր («Մոտիկն ու հեռուն», [[1967]] թվական, «Ժամանակի շունչը», [[1976]] թվական


Թարգմանել է խորհրդային բանաստեղծների, ինչպես նաև [[Ալեքսանդր Պուշկին]]ի, [[Նիկոլայ Նեկրասով]]ի, Իվան Ֆրանկոյի, [[Լուի Արագոն]]ի, Մաքսիմ Ռիլսկու ստեղծագործություններից։ Հովհաննիսյանի երկերը թարգմանվել են աշխարհի շատ լեզուներով։
Թարգմանել է խորհրդային բանաստեղծների, ինչպես նաև [[Ալեքսանդր Պուշկին]]ի, [[Նիկոլայ Նեկրասով]]ի, Իվան Ֆրանկոյի, [[Լուի Արագոն]]ի, Մաքսիմ Ռիլսկու ստեղծագործություններից։ Հովհաննիսյանի երկերը թարգմանվել են աշխարհի շատ լեզուներով։
Տող 52. Տող 51.


== Պարգևներ ==
== Պարգևներ ==
*Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան
* Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան
*Կարմիր աստղի, ժողովուրդների բարեկամության շքանշան
* Կարմիր աստղի, ժողովուրդների բարեկամության շքանշան
*«Պատվո նշան» շքանշան
* «Պատվո նշան» շքանշան
*ՀԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիր, 1979 թ.
* ՀԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիր, 1979 թվական
*ՀՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ, 1974 թ.
* ՀՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ, 1974 թվական
* ՀԳՄ Ավետիք Իսահակյանի անվան մրցանակ, 1982 թ.
* ՀԳՄ Ավետիք Իսահակյանի անվան մրցանակ, 1982 թվական
* ԼՂՀ Եղիշեի անվան մրցանակ, 1994 թ.
* ԼՂՀ Եղիշեի անվան մրցանակ, 1994 թվական


== Երկերի մատենագիտություն ==
== Երկերի մատենագիտություն ==
Տող 77. Տող 76.
* Մշտադալար ծառ (հոդվածներ, էսսեներ), Երևան, 1985 թ., 376 էջ:
* Մշտադալար ծառ (հոդվածներ, էսսեներ), Երևան, 1985 թ., 376 էջ:
* Պատերազմի դեմքը (հուշագրություն), Երևան, 1986 թ., 344 էջ:
* Պատերազմի դեմքը (հուշագրություն), Երևան, 1986 թ., 344 էջ:
* [[Եղիշե Չարենց|Չարենց]]<nowiki/>ի լապտերը (բանաստեղծություններ, պոեմ), Երևան, 1988 թ., 104 էջ:
* [[Եղիշե Չարենց|Չարենց]]ի լապտերը (բանաստեղծություններ, պոեմ), Երևան, 1988 թ., 104 էջ:
* Ընտիր երկեր, հատ. 1. Բանաստեղծություններ, Երևան, 1989 թ., 608 էջ:
* Ընտիր երկեր, հատ. 1. Բանաստեղծություններ, Երևան, 1989 թ., 608 էջ:
* Ընտիր երկեր, հատ. 2. Ոսկե ամպ, Պատերազմի դեմքը, Երևան, 1990 թ., 688 էջ:
* Ընտիր երկեր, հատ. 2. Ոսկե ամպ, Պատերազմի դեմքը, Երևան, 1990 թ., 688 էջ:
Տող 92. Տող 91.
== Ծանոթագրություններ ==
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
{{ծանցանկ}}

{{Արտաքին հղումներ}}


{{Հայկական գիր և գրականություն}}
{{Հայկական գիր և գրականություն}}

06:49, 15 Հուլիսի 2019-ի տարբերակ

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Հրաչյա Հովհաննիսյան (այլ կիրառումներ)
Հրաչյա Հովհաննիսյան
Պատկեր:Հրաչյա Հովհաննիսյան.png
Ծնվել էդեկտեմբերի 8, 1919(1919-12-08)[1]
ԾննդավայրՇահապ, Երևանի գավառ, Հայաստանի Առաջին Հանրապետություն[1]
Վախճանվել էնոյեմբերի 22, 1997(1997-11-22) (77 տարեկան)
Վախճանի վայրԵրևան
ԳերեզմանԹոխմախի գերեզմանատուն
Մասնագիտությունբանաստեղծ, թարգմանիչ, հրապարակախոս, արձակագիր, հասարակական գործիչ և գրող
Ազգությունհայ
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
ԿուսակցությունԽՄԿԿ[1]
ԱշխատավայրԱրտասահմանյան երկրների հետ մշակութային համագործակցության հայկական ընկերություն[1], Խորհրդային գրականություն[1] և Գրական թերթ[1]
Պարգևներ
ԶավակներԴավիթ Հովհաննես
Թամարա Հովհաննիսյան, Լիլիթ Հովհաննիսյան (Բոյամյան)
Հրաչյա Հովհաննիսյան Վիքիդարանում

Հրաչյա Կարապետի Հովհաննիսյան (դեկտեմբերի 8, 1919(1919-12-08)[1], Շահապ, Երևանի գավառ, Հայաստանի Առաջին Հանրապետություն[1] - նոյեմբերի 22, 1997(1997-11-22), Երևան, Հայաստան), հայ բանաստեղծ, արձակագիր, թարգմանիչ, հրապարակախոս, հասարակական գործիչ։ ՀԽՍՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ (1974 թվական)։ ՀԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիր (1979, «Հայրական երգ» գրքից «Աշուն թագուհին» բանաստեղծությունների շարքի և «Արևոտ կղզու երգը» բանաստեղծությունների շարքի համար): ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1944 թվականից: ԽՄԿԿ անդամ 1948 թվականից:

Գրող Դավիթ Հովհաննեսի և դերասանուհի Թամար Հովհաննիսյանի հայրն է։

Կենսագրություն

1941 թվականին, Երևանի համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետի երրորդ կուրսից, մեկնել է խորհրդային բանակ, մասնակցել Հայրենական մեծ պատերազմին։ 1944 թվականին զորացրվելուց հետո աշխատել է Արտասահմանյան երկրների հետ բարեկամության և մշակութային կապի հայկական ընկերությունում, ռադիոհաղորդումների կոմիտեում, «Սովետական գրականություն» ամսագրի խմբագրությունում։ 1955-1959 թվականներին եղել է «Գրական թերթ»-ի խմբագիրը, 1959-1975 թվականներին՝ Հայաստանի գրողների միության վարչության երկրորդ քարտուղարը, 1988-1990 թվականներին՝ նախագահ։ 1978 թվականից «Գրական թերթի» գլխավոր խմբագիր[2]։

Հովհաննիսյանի բանաստեղծությունների առաջին գիրքը («Իմ կյանքի երգը») լույս է տեսել 1948 թվականին։ Այնուհետև հրատարակվել են նրա «Երկրորդ հանդիպում» (1951 թվական), «Հրաշալի այգեպան» (1956 թվական), «Ծովի լռությունը» (1964 թվական), «Վայրի վարդ» (1968 թվական), «Սուրը դափնու վրա» (1970 թվական), «Հայրական երգ» (1977 թվական) ժողովածուները։ Հովհաննիսյանը քնարական բանաստեղծ է։ Սեր, հայրենիք, Հայրենական մեծ պատերազմ, բնություն, հողի աշխատավոր, ժողովրդի ճակատագիր. սրանք են այն առանցքային թեմաները, որոնց շուրջը հյուսված է Հովհաննիսյանի պոեզիան։ Հովհաննիսյանը գրել է նաև հրապարակախոսական, գրականագիտական, քննադատական հոդվածներ, էսսեներ, պատմվածքներ, ուղեգրական նոթեր («Մոտիկն ու հեռուն», 1967 թվական, «Ժամանակի շունչը», 1976 թվական)։

Թարգմանել է խորհրդային բանաստեղծների, ինչպես նաև Ալեքսանդր Պուշկինի, Նիկոլայ Նեկրասովի, Իվան Ֆրանկոյի, Լուի Արագոնի, Մաքսիմ Ռիլսկու ստեղծագործություններից։ Հովհաննիսյանի երկերը թարգմանվել են աշխարհի շատ լեզուներով։

Զոհվել է 1997 թվականի նոյեմբերի 22-ին, ավտովթարից[3]։

Պարգևներ

  • Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան
  • Կարմիր աստղի, ժողովուրդների բարեկամության շքանշան
  • «Պատվո նշան» շքանշան
  • ՀԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիր, 1979 թվական
  • ՀՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ, 1974 թվական
  • ՀԳՄ Ավետիք Իսահակյանի անվան մրցանակ, 1982 թվական
  • ԼՂՀ Եղիշեի անվան մրցանակ, 1994 թվական

Երկերի մատենագիտություն

  • Իմ կյանքի երգը, Երևան, 1948 թ., 100 էջ:
  • Երկրորդ հանդիպում, Երևան, 1951 թ., 114 էջ:
  • Հրաշալի այգեպան, Երևան, 1956 թ., 236 էջ:
  • Ծովի լռությունը, Երևան, 1964 թ., 264 էջ:
  • Մոտիկն ու հեռուն, Երևան, 1967 թ., 392 էջ:
  • Վայրի վարդ, Երևան, 1968 թ., 184 էջ:
  • Սուրը դափնու վրա, Երևան, 1970 թ., 112 էջ:
  • Բանաստեղծություններ, գիրք 1, Երևան, 1971 թ., 388 էջ:
  • Բանաստեղծություններ, գիրք 2, Երևան, 1972 թ., 404 էջ:
  • Ժամանակի շունչը (ակնարկներ, հրապարակախոսական հոդվածներ), Երևան, 1976 թ., 512 էջ:
  • Հայրական երգ, Երևան, 1977 թ., 244 էջ:
  • Արևոտ կղզու երգը (Քնարական հատընտիր), Երևան, 1980 թ., 544 էջ:
  • Իրիկնային ղողանջներ, Երևան, 1982 թ., 128 էջ:
  • Ոսկե ամպ (հուշագրական վիպակ), Երևան, 1984 թ., 304 էջ:
  • Մշտադալար ծառ (հոդվածներ, էսսեներ), Երևան, 1985 թ., 376 էջ:
  • Պատերազմի դեմքը (հուշագրություն), Երևան, 1986 թ., 344 էջ:
  • Չարենցի լապտերը (բանաստեղծություններ, պոեմ), Երևան, 1988 թ., 104 էջ:
  • Ընտիր երկեր, հատ. 1. Բանաստեղծություններ, Երևան, 1989 թ., 608 էջ:
  • Ընտիր երկեր, հատ. 2. Ոսկե ամպ, Պատերազմի դեմքը, Երևան, 1990 թ., 688 էջ:
  • Դաժան դրախտավայր (բանաստեղծություններ), Երևան, 1993 թ., 96 էջ:
  • Անկախության պերճանքն ու խեղճությունը, Երևան, 1994 թ., 106 էջ:
  • Կապույտ լեռան շուքը, Երևան, 1995 թ., 312 էջ:
  • Մենության օրեր (բանաստեղծություններ), Երևան, 1996 թ., 140 էջ:
  • Հուշերի երեկո, Երևան, 1997 թ., 308 էջ:
  • Հրաշալի այգեպան (բանաստեղծություններ), Երևան, 2010 թ., 124 էջ:

Մամուլ

  • Լենինի արձանը Երևանում: «Գրական թերթ», 1948, № 3:

Ծանոթագրություններ

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005.
  3. ԹԵ ԻՆՉՊԵՍ ՀՐԱՉՅԱ ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆԸ ՔԻՉ ԷՐ ՄՆՈՒՄ ԴԱՌՆԱՐ ՀՐԱՉՅԱ ԱՄԱԶՈՆ
Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հրաչյա Հովհաննիսյան (բանաստեղծ)» հոդվածին։
Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հրաչյա Հովհաննիսյան (բանաստեղծ)» հոդվածին։