Մարտի 9

Մարտի 9, տարվա 68-րդ (69-րդ նահանջ տարիներում) օրն է։

Դեպքեր

• 1842՝ Միլանի «Լա Սկալա» թատրոնում տեղի ունեցավ Ջուզեպե Վերդիի «Նաբուկկո» օպերայի պրեմիերան։
• 1953՝ Մոսկվայում Ստալինի թաղման ժամանակ հարյուրավոր մարդիկ զոհվեցին հրմշտոցի արդյունքում։
• 1959՝ Նյու Յորքում խաղալիքների տոնավաճառում վաճառքի հանվեց Բարբի հանրահայտ տիկնիկը։
• 1961՝ Դալայ-Լաման դիմեց ՄԱԿ Տիբեթի անկախությունը վերականգնելու կոչով։
• 1966՝ Ֆրանսիայի կառավարությունը հայտարարեց Հյուսիսատլանտյան դաշինքից դուրս գալու մասին։
• 1983՝ Բելգրադում սպանվեց Թուրքիայի դեսպանը։ Այդ գործով 20 տարվա ազատազրկման դատապարտվեցին Րաֆֆի Էլպեքյանը և Հարություն Լևոնյանը, երկուսն էլ «Հայկական ցեղասպանության արդարության մարտիկներ» ընդհատակյա քաղաքական կազմակերպությունից։ Լևոնյանն ազատ արձակվեց արդեն չորս տարի անց, իսկ Էլպեքյանը բանտում մնաց յոթ տարի։

Ծնունդներ

• 1749՝ Օնորե Միրաբո, Ֆրանսիական մեծ հեղափոխության գործիչ, կոմս
• 1849՝ Յոզեֆ Կոհլեր, գերմանացի իրավաբան, բանաստեղծ, գրականագետ
• 1861՝ Ֆրանց Յուլի Լեվինսոն-Լեսինգ, երկրաբան և պետրոգրաֆ
• 1904՝ Արտաշես Մաթևոսյան, հայ խորհրդային բուսաբույծ
• 1911՝ Էդմոնդ Տիգրանյան, վաստակավոր շինարար, ճարտարապետ
• 1920՝ Ժանսեմ, հայազգի նկարիչ, ՀՀ ԳԱԱ արտասահմանյան անդամ
• 1922՝ Ռաֆայել Իշխանյան, լեզվաբան, բանասեր, դասախոս, հրապարակախոս, ՀՀ Գերագույն խորհրդի պատգամավոր (մահ. 1995 թ.)։
• 1934՝ Յուրի Գագարին, ռուս տիեզերագնաց օդաչու, կատարել է պատմության մեջ առաջին թռիչքը դեպի տիեզերք (մահ. 1968 թ.)
• 1943՝ Ռոբերտ Ֆիշեր, ամերիկացի հայտնի շախմատիստ, շախմատի աշխարհի 11-րդ չեմպիոն (մահ. 2008 թ.)
• 1957՝ Արամ Մանուկյան (ՀՀՇ), պետական գործիչ, ՀՀՇ վարչության նախագահ, «Հայ ազգային կոնգրես» ՀԱԿ ընդդիմադիր կուսակցության փոխնախագահ
• 1968՝ Յուրի Ջորկաեֆ, ֆրանսահայ ֆուտբոլիստ, 1998 թ. Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության և 2000 թ. Եվրոպայի ֆուտբոլի առաջնության չեմպիոն։
• 1990՝ Արազ Օզբիլիզ, հայ ֆուտբոլիստ, Հայաստանի ֆուտբոլի ազգային հավաքականի անդամ։

Մահեր

• 1974՝ Խաչիկ Դաշտենց, հայ գրող, թարգմանիչ, բանասեր (ծն. 1910)
• 1995՝ Եվգենի Կադիլով, խորհրդային հյուսվածքաբան