«Կզաքիսներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 25. Տող 25.
}}
}}
'''Կզաքիսներ''' ({{lang-lat|Martes}}), կզաքիսազգիների ընտանիքի գիշատիչ կաթնասունների կարգ։ Սիջին մեծության (40-80 սմ) կենդանիներ են, մարմինը ձգված է, ճկուն, փափուկ աղվամազով ծածկված։ Լինում են գորշ և մուգ շագանակագույն։ Հայտնի է 6 տեսակ՝ տարածված [[Եվրոպա]]յում, [[Ասիա]]յում և [[Հյուսիսային Ամերիկա]]յում, որից 4-ը հանդիպում է նաև ԽՍՀՄ-ում։ ՀԽՍՀ-ում տարածված էկովկասյան քարակզաքիսը (M. foina nehringi), որն ապրում է քարքարոտ և ժայռոտ վայրերում։ Սնվում են մանր կրծողներով, թռչուններով, ընկույզով, հատապտուղներով, պտուղներով։ Գիշերային կյանք են վարում, լավ մագլցում են։ Զուգավորվում են հուլիս-օգոստոս ամիսներին։ [[Հղիություն]]ը 236—274 օր է։ Արդյունագործական օբյեկտ են, ոչնչացնում են գյուղատնտեսական վնասատուներին, մորթին արժեքավոր է։
'''Կզաքիսներ''' ({{lang-lat|Martes}}), կզաքիսազգիների ընտանիքի գիշատիչ կաթնասունների կարգ։ Սիջին մեծության (40-80 սմ) կենդանիներ են, մարմինը ձգված է, ճկուն, փափուկ աղվամազով ծածկված։ Լինում են գորշ և մուգ շագանակագույն։ Հայտնի է 6 տեսակ՝ տարածված [[Եվրոպա]]յում, [[Ասիա]]յում և [[Հյուսիսային Ամերիկա]]յում, որից 4-ը հանդիպում է նաև ԽՍՀՄ-ում։ ՀԽՍՀ-ում տարածված էկովկասյան քարակզաքիսը (M. foina nehringi), որն ապրում է քարքարոտ և ժայռոտ վայրերում։ Սնվում են մանր կրծողներով, թռչուններով, ընկույզով, հատապտուղներով, պտուղներով։ Գիշերային կյանք են վարում, լավ մագլցում են։ Զուգավորվում են հուլիս-օգոստոս ամիսներին։ [[Հղիություն]]ը 236—274 օր է։ Արդյունագործական օբյեկտ են, ոչնչացնում են գյուղատնտեսական վնասատուներին, մորթին արժեքավոր է։

== Սպիտակ Կզաքիս ==
Փոքր գիշատիչ կենդանի է, ունի երկարավուն մարմին, կլոր ականջներ, եռանկյունաձև գլուխ։ Մորթու գույնը պայմանավորված է տարվա եղանակով, մեջքի մասը գորշ-շիկավուն է, փորը՝ սպիտակ-շիկավուն, պոչի վերջավորությունն անպայման սև է։ Ձմռանը նրա մորթին լինելով սպիտակում է։ Աշխարհում ապրում է այս կենդանու 26 տեսակ։ Որպես կանոն կզաքիսն ապրում է ջրից ոչ շատ հեռու․ գետերի, գետակների, լճերի ափին մոտ, բաց տարածությունից խուսափում է։ Հաճախ մարդկային բնակավայրերին շատ մոտ են ապրում։ Ընդհանուր առմամբ վարում են միայնակ կյանք
{{ՀՍՀ|հատոր=5|էջ=395}}
{{ՀՍՀ|հատոր=5|էջ=395}}



16:50, 25 փետրվարի 2019-ի տարբերակ

Կզաքիս
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ
Տիպ Քորդավորներ
Ենթատիպ Ողնաշարավորներ
Դաս Կաթնասուններ
Կարգ Գիշատիչներ
Ընտանիք Կզաքիսազգիներ (Mustelidae)
Ցեղ Կզաքիս
Լատիներեն անվանում
martes


Կզաքիսներ (լատին․՝ Martes), կզաքիսազգիների ընտանիքի գիշատիչ կաթնասունների կարգ։ Սիջին մեծության (40-80 սմ) կենդանիներ են, մարմինը ձգված է, ճկուն, փափուկ աղվամազով ծածկված։ Լինում են գորշ և մուգ շագանակագույն։ Հայտնի է 6 տեսակ՝ տարածված Եվրոպայում, Ասիայում և Հյուսիսային Ամերիկայում, որից 4-ը հանդիպում է նաև ԽՍՀՄ-ում։ ՀԽՍՀ-ում տարածված էկովկասյան քարակզաքիսը (M. foina nehringi), որն ապրում է քարքարոտ և ժայռոտ վայրերում։ Սնվում են մանր կրծողներով, թռչուններով, ընկույզով, հատապտուղներով, պտուղներով։ Գիշերային կյանք են վարում, լավ մագլցում են։ Զուգավորվում են հուլիս-օգոստոս ամիսներին։ Հղիությունը 236—274 օր է։ Արդյունագործական օբյեկտ են, ոչնչացնում են գյուղատնտեսական վնասատուներին, մորթին արժեքավոր է։

Սպիտակ Կզաքիս

Փոքր գիշատիչ կենդանի է, ունի երկարավուն մարմին, կլոր ականջներ, եռանկյունաձև գլուխ։ Մորթու գույնը պայմանավորված է տարվա եղանակով, մեջքի մասը գորշ-շիկավուն է, փորը՝ սպիտակ-շիկավուն, պոչի վերջավորությունն անպայման սև է։ Ձմռանը նրա մորթին լինելով սպիտակում է։ Աշխարհում ապրում է այս կենդանու 26 տեսակ։ Որպես կանոն կզաքիսն ապրում է ջրից ոչ շատ հեռու․ գետերի, գետակների, լճերի ափին մոտ, բաց տարածությունից խուսափում է։ Հաճախ մարդկային բնակավայրերին շատ մոտ են ապրում։ Ընդհանուր առմամբ վարում են միայնակ կյանք
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 395