«Հեթում Բ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չNo edit summary |
No edit summary |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Տեղեկաքարտ միապետ|անուն=Հեթում Բ|տիտղոս=|պատկեր=|կալանք=|իշխանություն=[[1289]] — [[1289]]|թագադրում=[[1289]]|լրիվ անուն=Հեթում Հեթումյան|մայրենի_լեզու1=|մայրենի_լեզու1_անուն1=|հաջորդող=Հեթում Բ|թագուհի=|տոհմ=[[Հեթումյաններ]]|հայր=[[Լևոն Գ]]|մայր=Կեռան (թագուհի)|զավակներ=|ծնունդ=4 մայիս 1265|ծննդավայր={{դրոշավորում|Հայաստան}},|մահ=17 նոյեմբեր [[1307]] (42 տարեկանում)|վախճանի վայր=|թաղում=|թաղման վայր=|ազգություն=[[հայ]]}}'''Հեթում Բ''' (4 մայիս 1265 - [[1307|17 նոյեմբեր 1307]]), Հայոց թագավոր [[Կիլիկյան Հայաստան|Կիլիկիա]]յում, [[1289]]– ից։ [[Հեթումյաններ]]ի արքայատոհմից։ Հաջորդել է հորը՝ [[Լևոն Գ]]–ին։ Հեթումի լատինամոլ վարքագծի համար [[Եգիպտոս]]ի Աշրաֆ սուլթանը չեղյալ է հայտարարել 1285–ին [[Կիլիկյան Հայաստան]]ի հետ կնքած 10–ամյա հաշտության պայմանագիրը և [[1292]]– ին պաշարել ու գրավել է կաթողանիստ [[Հռոմկլա]] քաղաքը։ Սուլթանության զորքերի հետագա առաջխաղացումը կանխվել է հայկական որոշ բերդերի զիջման գնով։ [[1294]]– ին Հեթումը, գահը զիջելով իր եղբայր [[Թորոս]]ին, մտել է վանք։ Հայ ավագանու պահանջով [[1295]]– ից կրկին գահակալելով՝ Հեթումը փորձել է վերանորոգել դաշինքը մոնղոլների և [[Բյուզանդիա]]յի հետ։ Դժգոհելով Հեթումի քաղաքականությունից, 1296–ին նրա եղբայր Սմբատը գրավել է գահը և Հեթումին բանտարկել [[Բարձրբերդ]]ում։ 1298–ին [[Սմբատ Ա Հեթումյան|Սմբատ]]ից գահը խլել է մյուս եղբայրը՝ [[Կոստանդին Բ|Կոստանդին]]ը։ Օգտվելով [[Կիլիկյան Հայաստան]]ում տիրող գահակալական կռիվներից, 1298–ի գարնանը [[Եգիպտոս]]ի սուլթանության ու հարևան ամիրայությունների զորքերը նվաճել են երկրի հարավ–արևելյան շրջանները՝ մի շարք բերդաքաղաքներով։ [[1299]]– ին հայ իշխանները դարձյալ գահ հրավիրեցին Հեթումին։ Նույն թվականին նա մոնղոլների դաշնակցությամբ ետ գրավեց հիշյալ բերդաքաղաքները։ [[1301]]– ին Հեթումը Հայոց թագավոր օծելով մանկահասակ եղբորորդուն՝ [[Լևոն Դ]]–ին, դարձավ նրա խնամակալը։ [[1307]]–ին թաթար զորավար Փիլարղուն Հեթումին և [[Լևոն Դ]]– ին բանակցության պատրվակով հրավիրելով [[Անարզաբա]]՝ կոտորեց նրանց։ |
{{Տեղեկաքարտ միապետ|անուն=Հեթում Բ|տիտղոս=|պատկեր=|կալանք=|իշխանություն=[[1289]] — [[1289]]|թագադրում=[[1289]]|լրիվ անուն=Հեթում Հեթումյան|մայրենի_լեզու1=|մայրենի_լեզու1_անուն1=|հաջորդող=Հեթում Բ|թագուհի=|տոհմ=[[Հեթումյաններ]]|հայր=[[Լևոն Գ]]|մայր=[[Կեռան (թագուհի)]]|զավակներ=|ծնունդ=4 մայիս 1265|ծննդավայր={{դրոշավորում|Հայաստան}},|մահ=17 նոյեմբեր [[1307]] (42 տարեկանում)|վախճանի վայր=|թաղում=|թաղման վայր=|ազգություն=[[հայ]]}}'''Հեթում Բ''' (4 մայիս 1265 - [[1307|17 նոյեմբեր 1307]]), Հայոց թագավոր [[Կիլիկյան Հայաստան|Կիլիկիա]]յում, [[1289]]– ից։ [[Հեթումյաններ]]ի արքայատոհմից։ Հաջորդել է հորը՝ [[Լևոն Գ]]–ին։ Հեթումի լատինամոլ վարքագծի համար [[Եգիպտոս]]ի Աշրաֆ սուլթանը չեղյալ է հայտարարել 1285–ին [[Կիլիկյան Հայաստան]]ի հետ կնքած 10–ամյա հաշտության պայմանագիրը և [[1292]]– ին պաշարել ու գրավել է կաթողանիստ [[Հռոմկլա]] քաղաքը։ Սուլթանության զորքերի հետագա առաջխաղացումը կանխվել է հայկական որոշ բերդերի զիջման գնով։ [[1294]]– ին Հեթումը, գահը զիջելով իր եղբայր [[Թորոս]]ին, մտել է վանք։ Հայ ավագանու պահանջով [[1295]]– ից կրկին գահակալելով՝ Հեթումը փորձել է վերանորոգել դաշինքը մոնղոլների և [[Բյուզանդիա]]յի հետ։ Դժգոհելով Հեթումի քաղաքականությունից, 1296–ին նրա եղբայր Սմբատը գրավել է գահը և Հեթումին բանտարկել [[Բարձրբերդ]]ում։ 1298–ին [[Սմբատ Ա Հեթումյան|Սմբատ]]ից գահը խլել է մյուս եղբայրը՝ [[Կոստանդին Բ|Կոստանդին]]ը։ Օգտվելով [[Կիլիկյան Հայաստան]]ում տիրող գահակալական կռիվներից, 1298–ի գարնանը [[Եգիպտոս]]ի սուլթանության ու հարևան ամիրայությունների զորքերը նվաճել են երկրի հարավ–արևելյան շրջանները՝ մի շարք բերդաքաղաքներով։ [[1299]]– ին հայ իշխանները դարձյալ գահ հրավիրեցին Հեթումին։ Նույն թվականին նա մոնղոլների դաշնակցությամբ ետ գրավեց հիշյալ բերդաքաղաքները։ [[1301]]– ին Հեթումը Հայոց թագավոր օծելով մանկահասակ եղբորորդուն՝ [[Լևոն Դ]]–ին, դարձավ նրա խնամակալը։ [[1307]]–ին թաթար զորավար Փիլարղուն Հեթումին և [[Լևոն Դ]]– ին բանակցության պատրվակով հրավիրելով [[Անարզաբա]]՝ կոտորեց նրանց։ |
||
* {{книга|автор= Сукиасян А. Г.|заглавие = История Киликийского армянского государства и права|ссылка= http://armenianhouse.org/suqiasyan/cilicia/armenian-state-law.html|место= Ереван|издательство= Митк|год= 1969|ref=А. Г. Сукиасян}} |
* {{книга|автор= Сукиасян А. Г.|заглавие = История Киликийского армянского государства и права|ссылка= http://armenianhouse.org/suqiasyan/cilicia/armenian-state-law.html|место= Ереван|издательство= Митк|год= 1969|ref=А. Г. Сукиасян}} |
||
10:43, 17 հունվարի 2019-ի տարբերակ
Հեթում Բ | |
|---|---|
 | |
| Իշխանություն | 1289 — 1289 |
| Թագադրում | 1289 |
| Լրիվ անուն | Հեթում Հեթումյան |
| Ծնվել է՝ | 4 մայիս 1265 |
| Ծննդավայր |  Հայաստան, |
| Մահացել է՝ | 17 նոյեմբեր 1307 (42 տարեկանում) |
| Վախճանի վայր | Անարզաբա |
| Ազգություն | հայ |
| Հաջորդող | Հեթում Բ |
| Տոհմ | Հեթումյաններ |
| գերիշխան | |
| Հայր | Լևոն Գ |
| Մայր | Կեռան (թագուհի) |
Հեթում Բ (4 մայիս 1265 - 17 նոյեմբեր 1307), Հայոց թագավոր Կիլիկիայում, 1289– ից։ Հեթումյանների արքայատոհմից։ Հաջորդել է հորը՝ Լևոն Գ–ին։ Հեթումի լատինամոլ վարքագծի համար Եգիպտոսի Աշրաֆ սուլթանը չեղյալ է հայտարարել 1285–ին Կիլիկյան Հայաստանի հետ կնքած 10–ամյա հաշտության պայմանագիրը և 1292– ին պաշարել ու գրավել է կաթողանիստ Հռոմկլա քաղաքը։ Սուլթանության զորքերի հետագա առաջխաղացումը կանխվել է հայկական որոշ բերդերի զիջման գնով։ 1294– ին Հեթումը, գահը զիջելով իր եղբայր Թորոսին, մտել է վանք։ Հայ ավագանու պահանջով 1295– ից կրկին գահակալելով՝ Հեթումը փորձել է վերանորոգել դաշինքը մոնղոլների և Բյուզանդիայի հետ։ Դժգոհելով Հեթումի քաղաքականությունից, 1296–ին նրա եղբայր Սմբատը գրավել է գահը և Հեթումին բանտարկել Բարձրբերդում։ 1298–ին Սմբատից գահը խլել է մյուս եղբայրը՝ Կոստանդինը։ Օգտվելով Կիլիկյան Հայաստանում տիրող գահակալական կռիվներից, 1298–ի գարնանը Եգիպտոսի սուլթանության ու հարևան ամիրայությունների զորքերը նվաճել են երկրի հարավ–արևելյան շրջանները՝ մի շարք բերդաքաղաքներով։ 1299– ին հայ իշխանները դարձյալ գահ հրավիրեցին Հեթումին։ Նույն թվականին նա մոնղոլների դաշնակցությամբ ետ գրավեց հիշյալ բերդաքաղաքները։ 1301– ին Հեթումը Հայոց թագավոր օծելով մանկահասակ եղբորորդուն՝ Լևոն Դ–ին, դարձավ նրա խնամակալը։ 1307–ին թաթար զորավար Փիլարղուն Հեթումին և Լևոն Դ– ին բանակցության պատրվակով հրավիրելով Անարզաբա՝ կոտորեց նրանց։
- Сукиасян А. Г. История Киликийского армянского государства и права. — Ереван: Митк, 1969.
Գրականություն
- Клод Мутафян Последнее королевство Армении = Le Royaume Arménien de Cilicie, XIIe-XIVe siècl. — «Mediacart», 209. — 161 с. — ISBN 978-5-9901129-5-7
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 6, էջ 332)։ 
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
