240 080
edits
No edit summary |
No edit summary |
||
«Էներգիա» մեծությունը սերտորեն առնչվում է [[մեխանիկական աշխատանք]]ի հետ։ Եթե մարմինը կամ մարմինների որևէ համակարգ կարող է աշխատանք կատարել, ապա ասում են, որ այն օժտված է էներգիայով։ Աշխատանք կարող են կատարել ինչպես շարժվող, այնպես էլ այլ մարմինների հետ փոխազդող մարմինները։ [[Մեխանիկա]]յում տարբերում են երկու տեսակի էներգիա՝ կինետիկ և պոտենցիալ։ Մարմինների շարժմամբ պայմանավորված էներգիան անվանում են կինետիկ էներգիա, իսկ փոխազդեցությամբ պայմանավորված էներգիան՝ [[պոտենցիալ էներգիա]]:
Էներգիան կարող է մի ձևից փոխակերվել մյուսին, սակայն ընդհանուր էներգիայի չափը միշտ նույնն է մնում։ Այս սկզբունքը՝ [[էներգիայի պահպանման օրենք]]ը, առաջին անգամ կանխադրվել է վաղ 19-րդ դարում, և վերաբերվում է [[մեկուսացված համակարգ]]ին։ [[Նյոթերի թեորեմ]]ի համաձայն, էներգիայի պահպանման օրենքը այն փաստի հետևանքն է, որ ֆիզիկայի օրենքները ժամանակի ընթացքում չեն
Թեև համակարգի ընդհանուր էներգիան ժամանակի ընթացքում չի փոփոխվում, սակայն մեծությունը կարող է կախված լինել [[կոորդինատային համակարգ]]ից։ Օրինակ՝ շաժվող օդանավի մեջ նստած ուղևորը օդանավի նկատմամբ զրո կինետիկ էներգիա ունի, սակայն նրա կինետիկ էներգիան [[Երկիր|Երկրի]] նկատմամբ զրո չէ։
=== Միավորներ ===
Գիտության պատմության մեջ, էներգիան տարբեր միավորներով է արտահայտվել, ինչպիսին են [[էրգ]]երը և [[կալորիա]]ները։ Ներկայում, էներգիայի չափման ընդունված միավորը [[Միավորների միջազգային համակարգ]]ում [[Ջոուլ (չափման միավոր)|ջոուլն]] է։ Բացի ջոուլից, էներգիայի միավորներ են [[կիլովատտ-ժամ]]ը (ԿՎտժ) և բրիտանական ջերմային միավորը (British thermal unit կամ Btu)։ Սրանք երկուսն էլ ջոուլից մեծ միավորներ են։ Մեկ ԿՎտժ-ը հավասար է 3.6 միլիոն ջոուլի, իսկ մեկ Btu-ն հավասար է 1055
== Աղբյուրներ ==
|
edits