«Անտիոքոս III Մեծ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Տեղեկաքարտ Միապետ}} |
{{Տեղեկաքարտ Միապետ}} |
||
'''Անտիոքոս III Մեծ''' ([[մ.թ.ա. 242]]-[[մ.թ.ա. 187]]), [[Սելևկյանների կայսրություն|Սելևկյանների կայսրության]] թագավոր [[մ.թ.ա. 223]] |
'''Անտիոքոս III Մեծ''' ([[մ.թ.ա. 242]]-[[մ.թ.ա. 187]]), [[Սելևկյանների կայսրություն|Սելևկյանների կայսրության]] թագավոր [[մ.թ.ա. 223]] թվականից։ [[Սելևկոս II Կալինիկոս]] թագավորի որդին և հաջորդը։ Ճնշեց [[Մարաստան]]ի, [[Պարսկաստան]]ի և [[Փոքր Ասիա]]յի սատրապների ապստամբությունները։ [[Մ.թ.ա. 219]] թվականին [[Պտղոմեոսներ]]ից նվաճեց [[Կղեսուր]]ը, [[Փյունիկիա]]ն և [[Պաղեստին]]ը, բայց [[մ.թ.ա. 217]] թվականին, պարտվելով նրանցից, հարկադրված էր ետ վերադարձնել դրանք։ Մ.թ.ա. 212 թվականին նվաճեց [[Ծոփք]]ի հայկական թագավորությունը։ Ծոփքի [[Շավարշ I (Ծոփքի թագավոր)|Քսերքսես]] թագավորի հավատարմությունը շահելու համար իր քույր [[Անտիոքիս]]ին կնության տվեց նրան։ Սակայն նպատակին չհասնելով՝ նույն Անտիոքոսիսի միջոցով թունավորեց Քսերքսեսին։ [[Մ.թ.ա. 212]]-[[մ.թ.ա. 205]] թվականին Անտիոքոսը հաղթական արշավանքով հասավ [[Հնդկաստան]]` հնազանդեցնելով [[Պարթևաստան]]ը և [[Բակտրիա]]ն։ Արևելյան այս արշավանքի համար ստացավ ''Մեծ'' պատվանունը։ Մինչև [[մ.թ.ա. 200]] թվականն Անտիոքոսը վերանվաճեց Պաղեստինը և [[Հայաստան]]ը։ [[Ստրաբոն]]ի վկայությամբ, Անտիոքոսը Հայաստանի ստրատեգոսներ կարգեց [[Արտաշես Ա]]-ին և [[Զարեհ]]ին։ Փոքր Ասիայի քաղաքների և [[Թրակիա]]յի համար Անտիոքոսը պատերազմներ մղեց [[Պերգամոն]]ի [[Եվմենոս II]] թագավորի դեմ։ [[Մագնեսիայի ճակատամարտ]]ում [[մ.թ.ա. 190]] թվականին ծանր պարտություն կրեց հռոմեացիներից և [[Ապամեայի պայմանագիր|Ապամեայի պայմանագրով]] [[մ.թ.ա. 188]] թվականին հրաժարվեց [[Տավրոս]]ի լեռներից արևմուտք ընկած փոքրասիական հողերից և [[Միջերկրական ծով]]ում նավատորմ ունենալու իրավունքից` վճարելով խոշոր ռազմատուգանք։ Սելևկյանների պետությունը անկում ապրեց։ Նրանից անջատվեցին [[Մեծ Հայք]]ը և [[Ծոփք]]ը, որտեղ ստեղծվեցին անկախ թագավորություններ։ |
||
== Ծանոթագրություններ == |
== Ծանոթագրություններ == |
||
17:24, 20 հունվարի 2018-ի տարբերակ
Անտիոքոս III Մեծ | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է՝ | մոտ մ. թ. ա. 242[1][2] |
| Ծննդավայր | Շոշ |
| Մահացել է՝ | մ. թ. ա. 187[1] |
| Վախճանի վայր | Շոշ |
| Երկիր | Սելևկյանների կայսրություն |
| Տոհմ | Սելևկյններ |
| գերիշխան | |
| Հայր | Սելևկոս Բ Կալինիկոս[3] |
| Մայր | Լաոդիկե Բ |
| Երեխաներ | Կլեոպատրա I Սիրա, Seleucus IV Philopator?[4], Անտիոքոս IV Էպիդանես[5][3][2], Լաոդիկա IV, Անտիոքոս Կրտսեր, Antiochis?, Ardys? և Mithridates? |
Անտիոքոս III Մեծ (մ.թ.ա. 242-մ.թ.ա. 187), Սելևկյանների կայսրության թագավոր մ.թ.ա. 223 թվականից։ Սելևկոս II Կալինիկոս թագավորի որդին և հաջորդը։ Ճնշեց Մարաստանի, Պարսկաստանի և Փոքր Ասիայի սատրապների ապստամբությունները։ Մ.թ.ա. 219 թվականին Պտղոմեոսներից նվաճեց Կղեսուրը, Փյունիկիան և Պաղեստինը, բայց մ.թ.ա. 217 թվականին, պարտվելով նրանցից, հարկադրված էր ետ վերադարձնել դրանք։ Մ.թ.ա. 212 թվականին նվաճեց Ծոփքի հայկական թագավորությունը։ Ծոփքի Քսերքսես թագավորի հավատարմությունը շահելու համար իր քույր Անտիոքիսին կնության տվեց նրան։ Սակայն նպատակին չհասնելով՝ նույն Անտիոքոսիսի միջոցով թունավորեց Քսերքսեսին։ Մ.թ.ա. 212-մ.թ.ա. 205 թվականին Անտիոքոսը հաղթական արշավանքով հասավ Հնդկաստան` հնազանդեցնելով Պարթևաստանը և Բակտրիան։ Արևելյան այս արշավանքի համար ստացավ Մեծ պատվանունը։ Մինչև մ.թ.ա. 200 թվականն Անտիոքոսը վերանվաճեց Պաղեստինը և Հայաստանը։ Ստրաբոնի վկայությամբ, Անտիոքոսը Հայաստանի ստրատեգոսներ կարգեց Արտաշես Ա-ին և Զարեհին։ Փոքր Ասիայի քաղաքների և Թրակիայի համար Անտիոքոսը պատերազմներ մղեց Պերգամոնի Եվմենոս II թագավորի դեմ։ Մագնեսիայի ճակատամարտում մ.թ.ա. 190 թվականին ծանր պարտություն կրեց հռոմեացիներից և Ապամեայի պայմանագրով մ.թ.ա. 188 թվականին հրաժարվեց Տավրոսի լեռներից արևմուտք ընկած փոքրասիական հողերից և Միջերկրական ծովում նավատորմ ունենալու իրավունքից` վճարելով խոշոր ռազմատուգանք։ Սելևկյանների պետությունը անկում ապրեց։ Նրանից անջատվեցին Մեծ Հայքը և Ծոփքը, որտեղ ստեղծվեցին անկախ թագավորություններ։
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 Антиох III Великий (ռուս.) // Еврейская энциклопедия — СПб.: 1908. — Т. 2. — С. 775—777.
- ↑ 2,0 2,1 Любкер Ф. Antiochus (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 98—100.
- ↑ 3,0 3,1 Антіохъ (ռուս.) // Энциклопедический лексикон — СПб.: 1835. — Т. 2. — С. 373—374.
- ↑ Никифор (Бажанов) Селевк IV (ռուս.) // Иллюстрированная полная популярная библейская энциклопедия в 4-х выпусках. Выпуск III — М.: 1892.
- ↑ Антиох IV Епифан (ռուս.) // Еврейская энциклопедия — СПб.: 1908. — Т. 2. — С. 777—780.
|
Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անտիոքոս III Մեծ» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ 
|