«Գերմանական Կամերուն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Գերմանական Կամերուն
գերմ.՝ Deutsche Kamerun Kolonie
	Քարտեզ
	Ընդհանուր տեղեկանք
Մայրաքաղաք	1884-1910` Դուալա ; 1910-1919` Բուեա
Լեզու	Գերմաներեն (պաշտոնական)
Արժույթ	Գերմանական մարկա
	Իշխանություն
Պետական կարգ	Դուալիստական միապետություն
Պետության գլուխ	Գերմանիայի կայսր

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

18:33, 13 հունվարի 2018-ի տարբերակ

Գերմանական կայսրության գաղութ Կամերուն կամ Գերմանական Կամերուն (գերմ.՝ Deutsche Kamerun Kolonie), նախկին արևմտաաֆրիկյան գերմանական գաղութ, որը գոյություն է ունեցել 1884 —1916 թվականներին՝ դուալիստական միապետության կարգավիճակով:

Գերմանական այս գաղութի տարածքը հիմնականում ներառում է Կամերունի Հանրապետության ներկայիս տարածքը: Հավելյալ նաև հյուսիսային Գաբոնը և Կոնգոյի Հանրապետությունը, ներկայիս ԿԱՀ-ի արևմտյան հողերը, հարավարևմտյան Չադը, ինչպես նաև Նիգերիայի չնչին արևելյան հողեր:

Պատմություն

Գերմանական առաջին ընկերություններ

Առաջին գերմանական առևտրային հենակետը Դուալայում ստեղծվել է 1868 թվականին՝ Կամերունի դելտայում՝ Հաբսբուրգյան առևտրական Վերմանի կողմից:

Գաբոնի ընկերության գործակալը՝ Յոհաննես Տխորմյոխլենը, որոշել է ընդարձակել իր ընկերության տարածքները Կամերունի դելտայում:

1874 թվականին Վիլհելմ Ջանցենը Լիբերիայից գործակալ Վերմանի հետ որոշել է ստեղծել իր սեփական ընկերությունը՝ Ձանտզեն և Տխորմյոխլեն:

Գաղութի զարգացում

Արևմտյան Աֆրիկայի երկու գաղութները՝ Գաբոնը և Կամերունը ծովագնացության հաշվին սկսեցին դառնալ աշխարհի քաղաքական կյանքի բաղկացուցիչ էլեմենտներ: Նախ և առաջ Գերմանական Կամերունի մայրաքաղաք Դոուլայի և Գերմանական կայսրության խոշոր նավահանգիստներից Համբուրգի միջև սկսեցին կատարվել կարևոր ուղևորափոխադրումներ և բեռնափոխադրումներ:

Գերմանիայի կանցլեր Օտտո ֆոն Բիսմարկը ձգտել է օգտագործել «կանոնադրական ընկերության» գործունեությունը՝ հինված թրեյդերների վրա: Վերջինիս օրոք Կամերունում զարկ տրվեց տնտեսության և արդյունաբերության զարգացմանը:

Կամերունից սկսվեց Եվրոպա ներկրվել բազմաթիվ իրեր և օգտակար հանածոներ: Այսպիսով՝ Կամերունը շահավեր և նվիրված առևտրային գործողությունների մեջ էր իր մետրոպոլիա Գերմանական կայսրության հետ:

Եվրոպայի գերտերությունների մոտ Կամերունը ձեռք էր բերել «պայքարող Աֆրիկա» պրոտեկտորատը: Ավելի քան կես տասնամյակ Գերմանիայի այնպիսի խոշոր քաղաքներ, ինչպիսիք էին Համբուրգը և Բրեմենը, իրենց խոշոր արդյունաբերական գործողությունները կատարում էին հիմնված Կամերունից ժամանած հումքի վրա:

Վերակառուցումից փլուզում

Շնորհիվ դոտացիաների՝ Գերմանիայի կայսերական գանձարանը խոշոր ներդրումներ է կատարել Կամերունում երկաթուղային գծեր անցկացնելու նկատառումներով: Առաջին երկաթգիծը Դուալա նավահանգիստը կապում էր գյուղատնտեսական մշակաբույսերի ցանքատարածությունների հետ:

Գաղութը ունի ընդարձակ փոստային եւ հեռագրային համակարգեր: Հոսող գետերի մեծ մասը նավարկել են: Գերմանական Կամերունի դուալիստական պետությունը փլուզվել է 1911 թվականին և Կամերունը դուրս է եկել Գերմանական կայսրության կազմից:

Դա հինականում պայմանավորված էր Ագադիրյան ճգնաժամով: Կնքված Ֆեսի պայմանագրով Կամերունը բաժանվեց Մեծ Բրիտանիայի և Ֆրանսիայի միջև:

Արդյունքում՝ Կամերունը ունեցավ տարածքային կորուստներ:

Մասնատում

Առաջին համաշխարհային պատերազմի շրջանակներում 1916 թվականին Կամերունի տարածք են ներխուժում բրիտանական և ֆրանսիական համազորայինները:

Կարճ ժամանակամիջոցում գերմանական կառավարությունը ստիպված է լինում լքել Կամերունը: Պատերազմից հետո կրած պարտությունից հետո Գերմանիան վերստին զինաթափվում է: Վերսալի պայմանագիրը վճռում է Գերմանիայի կապիտուլյացիան: Ինչ վերաբերվում է Կամերունին՝ Վերսալի պայմանագրով այն բաժիներ հասնում Ազգերի լիգայի երկու անդամներին՝ ի դեմս Ֆրանսիայի և Մեծ Բրիտանիայի:

Հետագայում՝ Բրիտանական Կամերունը փորձում է ձեռք բերել դոմինիոնի կարգավիճակ Բրիտանական կայսրության կազմում: 1961 թվականին Աֆրիկայում բռնկված զանգվածային անկախացումներից զերծ չի մնում նաև Կամերունը:

Երբեմնի նշանավոր գաղութը 1961 թվականին ստորագրում է իր անկախությունը՝ որպես Կամերունի անկախ հանրապետություն:

Կառավարություն

Կայսրեր՝

Կառավարության գլուխներ՝

Գուստավ Նահտիգել (1884 թ.)
Յեսկո ֆոն Պուտկամեր (1887 —1906 թթ.)
Թեոդոր Զայաց (1907—1910)
Օտտո Գլայմ (1910—1912)
Կառլ Էբերմայեր (1912 —1916 թթ.)

Տե՛ս նաև

Գրականություն

Jonas Bakoubayi Billy: Musterkolonie des Rassenstaats: Togo in der kolonialpolitischen Propaganda und Planung Deutschlands 1919-1943,J.H.Röll-Verlag, Dettelbach 2011, ISBN 978-3-89754-377-5
DeLancey Mark W. Historical Dictionary of the Republic of Cameroon. — 3rd. — Lanham, Maryland: The Scarecrow Press, 2000. — ISBN 0-8108-3775-7.
DeLancey Mark W. Historical Dictionary of the Republic of Cameroon. — Lanham, Maryland: The Scarecrow Press, 2000.
Haupt Werner. Deutschlands Schutzgebiete in Übersee 1884-1918. — Friedberg: Podzun-Pallas Verlag, 1984. — ISBN 3-7909-0204-7.

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Գերմանական Կամերուն կատեգորիայում։

@@ Տող 15. / Տող 15. @@
 | Հիմնադրման տարեթիվ =
 | Ավարտի տարեթիվ =
-| Դրոշ = [[image:Flag_of_Deutsch-Kamerun.svg|100px]]
+| Դրոշ = [[Պատկեր:Flag_of_Deutsch-Kamerun.svg|100px]]
 | Դրոշի հոդված =
-| Զինանշան = [[image:Proposed_Coat_of_Arms_Cameroon_1914.png|65px]]
+| Զինանշան = [[Պատկեր:Proposed_Coat_of_Arms_Cameroon_1914.png|65px]]
 | Զինանշանի հոդված =
-| Քարտեզ = [[image:Colonial Africa 1913 Kamerun map.svg|260px]]
+| Քարտեզ = [[Պատկեր:Colonial Africa 1913 Kamerun map.svg|260px]]
 | Քարտեզի տարեթիվ =
 | Պետական կարգ = Դուալիստական միապետություն
@@ Տող 51. / Տող 51. @@
 | Նշումներ =
 }}
-'''Գերմանական կայսրության գաղութ Կամերուն''' կամ '''Գերմանական Կամերուն''' ({{lang-de|Deutsche Kamerun Kolonie}}), նախկին [[Արևմտյան Աֆրիկա|արևմտաաֆրիկյան]] [[Գերմանիայի պատմություն|գերմանական]] [[Գաղութ (կենսաբանություն)|գաղութ]], որը գոյություն է ունեցել [[1884]]—[[1916 թվական|1916 թվականներին]]՝ դուալիստական միապետության կարգավիճակով:
+'''Գերմանական կայսրության գաղութ Կամերուն''' կամ '''Գերմանական Կամերուն''' ({{lang-de|Deutsche Kamerun Kolonie}}), նախկին [[Արևմտյան Աֆրիկա|արևմտաաֆրիկյան]] [[Գերմանիայի պատմություն|գերմանական]] [[Գաղութ (կենսաբանություն)|գաղութ]], որը գոյություն է ունեցել [[1884]]—[[1916 թվական]]ներին՝ դուալիստական միապետության կարգավիճակով:
-Գերմանական այս գաղութի տարածքը հիմնականում ներառում է [[Կամերուն|Կամերունի Հանրապետության]] ներկայիս տարածքը: Հավելյալ նաև հյուսիսային [[Գաբոն|Գաբոնը]] և [[Կոնգոյի Հանրապետություն|Կոնգոյի Հանրապետությունը]], ներկայիս [[Կենտրոնաաֆրիկյան Հանրապետություն|ԿԱՀ-ի]] արևմտյան հողերը, հարավարևմտյան [[Չադ|Չադը]], ինչպես նաև [[Նիգերիա|Նիգերիայի]] չնչին արևելյան հողեր:
+Գերմանական այս գաղութի տարածքը հիմնականում ներառում է [[Կամերուն|Կամերունի Հանրապետության]] ներկայիս տարածքը: Հավելյալ նաև հյուսիսային [[Գաբոն]]ը և [[Կոնգոյի Հանրապետություն]]ը, ներկայիս [[Կենտրոնաաֆրիկյան Հանրապետություն|ԿԱՀ-ի]] արևմտյան հողերը, հարավարևմտյան [[Չադ]]ը, ինչպես նաև [[Նիգերիա]]յի չնչին արևելյան հողեր:
 == Պատմություն ==
 === Գերմանական առաջին ընկերություններ ===
-Առաջին գերմանական առևտրային հենակետը Դուալայում ստեղծվել է [[1868 թվական|1868 թվականին]]՝ [[Կամերուն|Կամերունի]] դելտայում՝ [[Հաբսբուրգներ|Հաբսբուրգյան]] առևտրական Վերմանի կողմից:
+Առաջին գերմանական առևտրային հենակետը Դուալայում ստեղծվել է [[1868 թվական]]ին՝ [[Կամերուն]]ի դելտայում՝ [[Հաբսբուրգներ|Հաբսբուրգյան]] առևտրական Վերմանի կողմից:
-[[Գաբոն|Գաբոնի]] ընկերության գործակալը՝ Յոհաննես Տխորմյոխլենը, որոշել է ընդարձակել իր ընկերության տարածքները Կամերունի դելտայում:
+[[Գաբոն]]ի ընկերության գործակալը՝ Յոհաննես Տխորմյոխլենը, որոշել է ընդարձակել իր ընկերության տարածքները Կամերունի դելտայում:
-[[1874 թվական|1874 թվականին]] Վիլհելմ Ջանցենը [[Լիբերիա|Լիբերիայից]] գործակալ Վերմանի հետ որոշել է ստեղծել իր սեփական ընկերությունը՝ Ձանտզեն և Տխորմյոխլեն:
+[[1874 թվական]]ին Վիլհելմ Ջանցենը [[Լիբերիա]]յից գործակալ Վերմանի հետ որոշել է ստեղծել իր սեփական ընկերությունը՝ Ձանտզեն և Տխորմյոխլեն:
 === Գաղութի զարգացում ===
-[[Արևմտյան Աֆրիկա|Արևմտյան Աֆրիկայի]] երկու գաղութները՝ [[Գաբոն|Գաբոնը]] և [[Կամերուն|Կամերունը]] ծովագնացության հաշվին սկսեցին դառնալ աշխարհի քաղաքական կյանքի բաղկացուցիչ էլեմենտներ: Նախ և առաջ Գերմանական Կամերունի մայրաքաղաք Դոուլայի և [[Գերմանական կայսրություն|Գերմանական կայսրության]] խոշոր նավահանգիստներից [[Համբուրգ|Համբուրգի]] միջև սկսեցին կատարվել կարևոր ուղևորափոխադրումներ և բեռնափոխադրումներ:
+[[Արևմտյան Աֆրիկա]]յի երկու գաղութները՝ [[Գաբոն]]ը և [[Կամերուն]]ը ծովագնացության հաշվին սկսեցին դառնալ աշխարհի քաղաքական կյանքի բաղկացուցիչ էլեմենտներ: Նախ և առաջ Գերմանական Կամերունի մայրաքաղաք Դոուլայի և [[Գերմանական կայսրություն|Գերմանական կայսրության]] խոշոր նավահանգիստներից [[Համբուրգ]]ի միջև սկսեցին կատարվել կարևոր ուղևորափոխադրումներ և բեռնափոխադրումներ:
-Գերմանիայի կանցլեր [[Օտտո ֆոն Բիսմարկ|Օտտո ֆոն Բիսմարկը]] ձգտել է օգտագործել «կանոնադրական ընկերության» գործունեությունը՝ հինված թրեյդերների վրա: Վերջինիս օրոք Կամերունում զարկ տրվեց [[Տնտեսություն|տնտեսության]] և արդյունաբերության զարգացմանը:
+Գերմանիայի կանցլեր [[Օտտո ֆոն Բիսմարկ]]ը ձգտել է օգտագործել «կանոնադրական ընկերության» գործունեությունը՝ հինված թրեյդերների վրա: Վերջինիս օրոք Կամերունում զարկ տրվեց [[Տնտեսություն|տնտեսության]] և արդյունաբերության զարգացմանը:
 Կամերունից սկսվեց [[Եվրոպա]] ներկրվել բազմաթիվ իրեր և օգտակար հանածոներ: Այսպիսով՝ Կամերունը շահավեր և նվիրված առևտրային գործողությունների մեջ էր իր մետրոպոլիա Գերմանական կայսրության հետ:
-Եվրոպայի գերտերությունների մոտ Կամերունը ձեռք էր բերել ''«պայքարող Աֆրիկա»'' պրոտեկտորատը: Ավելի քան կես տասնամյակ Գերմանիայի այնպիսի խոշոր քաղաքներ, ինչպիսիք էին [[Համբուրգ|Համբուրգը]] և [[Բրեմեն|Բրեմենը]], իրենց խոշոր արդյունաբերական գործողությունները կատարում էին հիմնված Կամերունից ժամանած հումքի վրա:
+Եվրոպայի գերտերությունների մոտ Կամերունը ձեռք էր բերել ''«պայքարող Աֆրիկա»'' պրոտեկտորատը: Ավելի քան կես տասնամյակ Գերմանիայի այնպիսի խոշոր քաղաքներ, ինչպիսիք էին [[Համբուրգ]]ը և [[Բրեմեն]]ը, իրենց խոշոր արդյունաբերական գործողությունները կատարում էին հիմնված Կամերունից ժամանած հումքի վրա:
 === Վերակառուցումից փլուզում ===
 Շնորհիվ դոտացիաների՝ [[Գերմանական կայսրություն|Գերմանիայի կայսերական]] գանձարանը խոշոր ներդրումներ է կատարել Կամերունում երկաթուղային գծեր անցկացնելու նկատառումներով: Առաջին երկաթգիծը Դուալա նավահանգիստը կապում էր գյուղատնտեսական մշակաբույսերի ցանքատարածությունների հետ:
-Գաղութը ունի ընդարձակ փոստային եւ հեռագրային համակարգեր: Հոսող գետերի մեծ մասը նավարկել են: Գերմանական Կամերունի դուալիստական պետությունը փլուզվել է [[1911 թվական|1911 թվականին]] և Կամերունը դուրս է եկել Գերմանական կայսրության կազմից:
+Գաղութը ունի ընդարձակ փոստային եւ հեռագրային համակարգեր: Հոսող գետերի մեծ մասը նավարկել են: Գերմանական Կամերունի դուալիստական պետությունը փլուզվել է [[1911 թվական]]ին և Կամերունը դուրս է եկել Գերմանական կայսրության կազմից:
-Դա հինականում պայմանավորված էր Ագադիրյան ճգնաժամով: Կնքված [[Ֆեսի պայմանագիր|Ֆեսի պայմանագրով]] Կամերունը բաժանվեց [[Մեծ Բրիտանիա|Մեծ Բրիտանիայի]] և [[Ֆրանսիա|Ֆրանսիայի]] միջև:
+Դա հինականում պայմանավորված էր Ագադիրյան ճգնաժամով: Կնքված [[Ֆեսի պայմանագիր|Ֆեսի պայմանագրով]] Կամերունը բաժանվեց [[Մեծ Բրիտանիա]]յի և [[Ֆրանսիա]]յի միջև:
-Արդյունքում՝ [[Կամերուն|Կամերունը]] ունեցավ տարածքային կորուստներ:
+Արդյունքում՝ [[Կամերուն]]ը ունեցավ տարածքային կորուստներ:
 === Մասնատում ===
-[[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|Առաջին համաշխարհային պատերազմի]] շրջանակներում [[1916 թվական|1916 թվականին]] Կամերունի տարածք են ներխուժում բրիտանական և ֆրանսիական համազորայինները:
+[[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ի շրջանակներում [[1916 թվական]]ին Կամերունի տարածք են ներխուժում բրիտանական և ֆրանսիական համազորայինները:
-Կարճ ժամանակամիջոցում գերմանական կառավարությունը ստիպված է լինում լքել [[Կամերուն|Կամերունը]]: Պատերազմից հետո կրած պարտությունից հետո Գերմանիան վերստին զինաթափվում է: Վերսալի պայմանագիրը վճռում է Գերմանիայի կապիտուլյացիան: Ինչ վերաբերվում է Կամերունին՝ [[Վերսալյան պայմանագիր|Վերսալի պայմանագրով]] այն բաժիներ հասնում Ազգերի լիգայի երկու անդամներին՝ ի դեմս [[Ֆրանսիա|Ֆրանսիայի]] և [[Մեծ Բրիտանիա|Մեծ Բրիտանիայի]]:
+Կարճ ժամանակամիջոցում գերմանական կառավարությունը ստիպված է լինում լքել [[Կամերուն]]ը: Պատերազմից հետո կրած պարտությունից հետո Գերմանիան վերստին զինաթափվում է: Վերսալի պայմանագիրը վճռում է Գերմանիայի կապիտուլյացիան: Ինչ վերաբերվում է Կամերունին՝ [[Վերսալյան պայմանագիր|Վերսալի պայմանագրով]] այն բաժիներ հասնում Ազգերի լիգայի երկու անդամներին՝ ի դեմս [[Ֆրանսիա]]յի և [[Մեծ Բրիտանիա]]յի:
-Հետագայում՝ Բրիտանական Կամերունը փորձում է ձեռք բերել դոմինիոնի կարգավիճակ [[Բրիտանական կայսրություն|Բրիտանական կայսրության]] կազմում: [[1961 թվական|1961 թվականին]] Աֆրիկայում բռնկված զանգվածային անկախացումներից զերծ չի մնում նաև Կամերունը:
+Հետագայում՝ Բրիտանական Կամերունը փորձում է ձեռք բերել դոմինիոնի կարգավիճակ [[Բրիտանական կայսրություն|Բրիտանական կայսրության]] կազմում: [[1961 թվական]]ին Աֆրիկայում բռնկված զանգվածային անկախացումներից զերծ չի մնում նաև Կամերունը:
 Երբեմնի նշանավոր գաղութը 1961 թվականին ստորագրում է իր անկախությունը՝ որպես [[Կամերուն|Կամերունի անկախ հանրապետություն]]: