«Ազատ քաղաք Դանցիգ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
Տող 28. Տող 28.
| Կառավարիչ =
| Կառավարիչ =
| Փոխ-կառավարիչ =
| Փոխ-կառավարիչ =
| Իրադարձություն1 = [[Հարձակում Լեհաստանի վրա]]
| Իրադարձություն1 = [[Ներխուժում Լեհաստան]]
| Իրադարձության տարեթիվ1 = 1939 սեպտեմբերի 1
| Իրադարձության տարեթիվ1 = 1939 սեպտեմբերի 1
| Իրադարձություն2 = Անեքսավորում [[Նացիստական Գերմանիա|Գերմանիայի]] կողմից
| Իրադարձություն2 = Անեքսավորում [[Նացիստական Գերմանիա|Գերմանիայի]] կողմից
Տող 52. Տող 52.
}}
}}


'''Ազատ քաղաք Դանցիգ''' ({{lang-de|Freie Stadt Danzig}}; {{lang-pl|Wolne Miasto Gdańsk}}) եղել է կիսանկախ [[քաղաք-պետություն]] 1920-1939 թվականներին, որը [[Բալթիկ ծով]]ի նավահանգիստ Դանցիգ քաղաքը (ներկայումս [[Գդանսկ]], [[Լեհաստան]]) և մոտ 200 ավան շրջակա տարածքում: Այն հիմնադրվել է 1920 թվականի նոյեմբերի 15-ին<ref>{{cite book| title = Danzig&nbsp;– Biographie einer Stadt| url = https://books.google.am/?id=9ifeo6zdSMcC| date = February 2011| publisher = C.H. Beck| language = German| isbn = 978-3-406-60587-1| page = 189| last1 = Loew| first1 = Peter Oliver| authorlink1 = Peter Oliver Loew }}</ref><ref>{{cite book| title = Das Bistum Danzig in Lebensbildern| url = https://books.google.am/?id=VMvgZQrdkxcC| year = 2003| publisher = LIT Verlag| language = German| isbn = 3-8258-6284-4| page = 8| last1 = Samerski| first1 = Stefan }}</ref> համաձայն [[Վերսալի պայմանագիր|Վերսալի պայմանագրի]] 100-րդ հոդվածի (Գլուխ XI մաս III), որը կնքվել է [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ից հետո:
'''Ազատ քաղաք Դանցիգ''' ({{lang-de|Freie Stadt Danzig}}; {{lang-pl|Wolne Miasto Gdańsk}}) եղել է կիսանկախ [[քաղաք-պետություն]] 1920-1939 թվականներին, որը [[Բալթիկ ծով]]ի նավահանգիստ Դանցիգ քաղաքը (ներկայումս [[Գդանսկ]], [[Լեհաստան]]) և մոտ 200 քաղաքատիպ ավան շրջակա տարածքում: Այն հիմնադրվել է 1920 թվականի նոյեմբերի 15-ին<ref>{{cite book| title = Danzig&nbsp;– Biographie einer Stadt| url = https://books.google.am/?id=9ifeo6zdSMcC| date = February 2011| publisher = C.H. Beck| language = German| isbn = 978-3-406-60587-1| page = 189| last1 = Loew| first1 = Peter Oliver| authorlink1 = Peter Oliver Loew }}</ref><ref>{{cite book| title = Das Bistum Danzig in Lebensbildern| url = https://books.google.am/?id=VMvgZQrdkxcC| year = 2003| publisher = LIT Verlag| language = German| isbn = 3-8258-6284-4| page = 8| last1 = Samerski| first1 = Stefan }}</ref> համաձայն [[Վերսալի պայմանագիր|Վերսալի պայմանագրի]] 100-րդ հոդվածի (Գլուխ XI մաս III), որը կնքվել է [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ից հետո:


Դանցիգ ազատ քաղաքը ներառում էր Դանցիգ քաղաքը և մետակա գյուղերը և ավանները, որոնք մեծամասամբ բնակեցված էին էթնիկ գերմանացիներով: Համաձայն պայմանագրի տարածքը մնում էր անջատված Գերմանիայից և նորանկախ [[Լեհաստանի երկրորդ հանրապետություն]]ից, սակայն անկախ պետություն չէր<ref>{{cite book| title = Public International Law| url = https://books.google.am/?id=zd5nwF7o3_8C| date = 2010-07-21| publisher = Routledge| isbn = 0-203-84847-0| page = 199| last1 = Kaczorowska| first1 = Alina }}</ref>: Ազատ քաղաքը մնում էր [[Ազգերի լիգա]]յի հսկողության ներքո` ադմինիստրատիվ կապեր ունենալով Լեհաստանի հետ:
Դանցիգ ազատ քաղաքը ներառում էր Դանցիգ քաղաքը և մետակա գյուղերը և ավանները, որոնք մեծամասամբ բնակեցված էին էթնիկ գերմանացիներով: Համաձայն պայմանագրի տարածքը մնում էր անջատված Գերմանիայից և նորանկախ [[Լեհաստանի երկրորդ հանրապետություն]]ից, սակայն անկախ պետություն չէր<ref>{{cite book| title = Public International Law| url = https://books.google.am/?id=zd5nwF7o3_8C| date = 2010-07-21| publisher = Routledge| isbn = 0-203-84847-0| page = 199| last1 = Kaczorowska| first1 = Alina }}</ref>: Ազատ քաղաքը մնում էր [[Ազգերի լիգա]]յի հսկողության ներքո` ադմինիստրատիվ կապեր ունենալով Լեհաստանի հետ:

05:15, 29 Դեկտեմբերի 2017-ի տարբերակ

Ազատ քաղաք Դանցիգ
 Արևմտյան Պրուսիա 1920 նոյեմբերի 15 - 1939 սեպտեմբերի 2 Նացիստական Գերմանիա 
Քարտեզ


(1939)

Ընդհանուր տեղեկանք
Մայրաքաղաք Դանցիգ
Լեզու Գերմաներեն
Լեհերեն
Կրոն 64.6% Լյութերեն
32.2% Կաթոլիկ (1938)
Իշխանություն
Պետական կարգ Հանրապետություն
Պետության գլուխ Բարձր կոմիսիոներ
Պատմություն
- Ներխուժում Լեհաստան 1939 սեպտեմբերի 1
- Անեքսավորում Գերմանիայի կողմից 1939 սեպտեմբերի 2

Ազատ քաղաք Դանցիգ (գերմ.՝ Freie Stadt Danzig; լեհ.՝ Wolne Miasto Gdańsk) եղել է կիսանկախ քաղաք-պետություն 1920-1939 թվականներին, որը Բալթիկ ծովի նավահանգիստ Դանցիգ քաղաքը (ներկայումս Գդանսկ, Լեհաստան) և մոտ 200 քաղաքատիպ ավան շրջակա տարածքում: Այն հիմնադրվել է 1920 թվականի նոյեմբերի 15-ին[1][2] համաձայն Վերսալի պայմանագրի 100-րդ հոդվածի (Գլուխ XI մաս III), որը կնքվել է Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո:

Դանցիգ ազատ քաղաքը ներառում էր Դանցիգ քաղաքը և մետակա գյուղերը և ավանները, որոնք մեծամասամբ բնակեցված էին էթնիկ գերմանացիներով: Համաձայն պայմանագրի տարածքը մնում էր անջատված Գերմանիայից և նորանկախ Լեհաստանի երկրորդ հանրապետությունից, սակայն անկախ պետություն չէր[3]: Ազատ քաղաքը մնում էր Ազգերի լիգայի հսկողության ներքո` ադմինիստրատիվ կապեր ունենալով Լեհաստանի հետ:

Լեհաստանին լիովին իրավունք էր տրված օգտագործել երկրի ճանապարհները և նավահանգիստները սեփական շահերի համար[4]: Ազատ քաղաքի հիմնադրման նպատակն էր ծովային ելք տրամադրել Լեհաստանին: Չնայած քաղաքի բնակչության մեծամասնությունը գերմանացիներ էին, սակայն այն ուներ նշանակալի լեհական փոքրամասնություն[5][6][7]

Քանի որ Լեհաստանը չուներ նավահանգիստ, հատկապես ռազմական կարիքների համար, նոր նավահանգիստը կառուցվեց Գդինիայի մոտ 1921 թվականի սկզբին:

1933 թվականին քաղաքում իշանության եկան տեղի նացիստները: Հակասեմականության ճնշման ներքո շատ հերաներ լքեցին քաղաքը: Երբ 1939 թվականին Գերմանիան ներխուժեց Լեհաստան, նացիստները ազատ քաղաքը վերածեցին Արևմտտյան Պրուսիայի Ռայխսգաուի: Քաղաքում ապրող լեհերին և հրեաներին նացիստները համարեցին կիսամարդ և նրանց դարձրեցին խտրականության առարկա: Նրանցից շատերին ուղարկեցին մահվան Նացիստական համակենտրոնացման ճամբարներ:

Երբ Կարմիր բանակը մտավ քաղաք 1945 թվականի սկզբին, քաղաքի բնակչության մեծ մասը հիվանդ էր կամ սպանված: Պատերազմից հետո տեղի էթնիկ գերմանացի բնակչության մեծ մասը աքսորվեց կամ տեղահանվեց դեպի արևմուտք, լեհական փոքրամասնությունը վերադարձավ և բնակեցվեց գերմանացիների բնակարաններում:

Ծանոթագրություններ

  1. Loew, Peter Oliver (February 2011). Danzig – Biographie einer Stadt (German). C.H. Beck. էջ 189. ISBN 978-3-406-60587-1.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  2. Samerski, Stefan (2003). Das Bistum Danzig in Lebensbildern (German). LIT Verlag. էջ 8. ISBN 3-8258-6284-4.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  3. Kaczorowska, Alina (2010-07-21). Public International Law. Routledge. էջ 199. ISBN 0-203-84847-0.
  4. Yale Law School. «The Versailles Treaty June 28, 1919: Part III». The Avalon Project. Վերցված է May 3, 2007-ին.
  5. Chestermann, Simon (2004). You, the People; United Nations, Transitional Administration and State building. Oxford University Press. էջ 20. ISBN 978-0-19-926348-6. Վերցված է 2011-04-26-ին.
  6. Zapiski historyczne: Volume 60, page 256, Towarzystwo Naukowe w Toruniu. Wydział Nauk Historycznych – 1995
  7. he Danzig Dilemma; a Study in Peacemaking by Compromise John Brown Mason page 4-5