Թան (դինաստիա)

Խնդրում ենք նշել կաղապարի տեղադրման ամսաթիվը 2024-04-23 21:39:11 ֆորմատով

Տան հարստություն

Ընդհանուր տեղեկանք
Լեզու	Չիներեն
Կրոն	Բուդդայականություն, դաոսականություն, կոնֆուցիականություն
Արժույթ	Հին չինական մետաղադրամ
Իշխանություն
Պետական կարգ	Միապետություն

Տան հարստություն (18 հունիսի 618 — 4 հունիսի 907, չինարեն՝ 唐朝, Տանգաո), Լի Յուանի կողմից հիմնադրված չինական կայսրական հարստություն: Նրա որդին` կայսր Լի Շիմինը, գյուղացիական ապստամբությունների և անջատողական ֆեոդալական ուժերի վերջնական ճնշումներից հետո սկսել է առաջադեմ քաղաքականություն վարել: Հենց Տան դարաշրջանը Չինաստանում ավանդաբար համարվում է ժամանակահատվածի առավելագույն հզոր դիանստիաներից մեկը, երբ նա իր զարգացմամբ գերազանցել է մնացած ժամանակակից երկրներին:

Պատմություն

Տան հարստությունը հիմնադրվեց Լի Յուանի կողմից, որը ընդգրկել է Չինաստանի հյուսիսային սահմանամերձ հսկայական հողերը, որտեղ հիմնականում բնակեցված էին Թաբաշի ազգությունները: Մի ժամանակ բնագետ Լ. Գյումիլևը այս տարածաշրջանը բնութագրեց որպես Էթնոս ազգերի տարածաշրջան:

Լի Յուանը իր որդու` Լի Շիմինի հետ միասին հաղթեց քաղաքացիական պատերազմում, ինչի պատճառը եղել է կայսր Յան Դիի կոշտ և անխոհեմ քաղաքականությունը և նրա մահից անմիջապես հետո Լի Յուանը 618 թվականին Չանգանում բազմեց գահին: Այնուհետև նա իշխանությունից ազատել է Լի Շիմին: Այնուամենայնիվ, նրա կողմից հիմնադրված դինաստիան պահպանվեց մինչև 907 թվականը:

Գաղափարախոսություն

Տան դինաստիան հենց սկզբից միատեղում էր բնօրինակ չինական և տափաստանային սկզբունքների համադրությունը: Դինաստիայի հիմնադիրը, որին Լ. Գյումիլևը համեմատում էր Ալեքսանդր Մակեդոնացու հետ, մի մարդ էր, ով լավ ծանոթ էր Մեծ պատերազմի ժողովուրդներին, նրանց սովորույթներին և սովորություններին:

Մշակույթ և տնտեսություն

Խաղաղությունն ու կարգը երկրում հնարավոր դարձրեց ժողովրդի բոլոր ուժերը կենտրոնացնել Չինաստանի զարգացման վրա: Սկսեցին ծաղկել գյուղատնտեսությունը, արհեստները և առևտուրը: Նոր հաջողություններ եղան ներկման, կավագործության, մետալուրգիայի, նավաշինության տեխնոլոգիաների վերաբերյալ: Ամբողջ երկիրը ծածկված էր հողայինի և ջրային ցանցով: Չինաստանը տնտեսական և մշակութային կապեր է հաստատել Ճապոնիայի, Կորեայի, Հնդկաստանի, Պարսկաստանի, Արաբիայի և այլ երկրների հետ: