«Գեռերո»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ →‎top: clean up, փոխարինվեց: |Տեղը ըստ խտության = → |տեղը ըստ խտության = oգտվելով ԱՎԲ
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (-(հարավ|հյուսիս)\-(արևելյան|արևմտյան) +\1\2); կոսմետիկ փոփոխություններ
Տող 59. Տող 59.
|ծանոթագրություններ =
|ծանոթագրություններ =
}}
}}
'''Գեռերո''', ({{lang-es|Guerrero}}, ({{IPA-es|ɡeˈreɾo}}), պաշտոնական անվանումը՝ '''Գեռերոյի ազատ և ինքնիշխան նահանգ''' ({{lang-es|Estado Libre y Soberano de Guerrero}}), [[Մեքսիկա]]յի 31 նահանգներից մեկն է, [[Մեխիկո|Դաշնային օկրուգ]]ի հետ միասին համալրում են [[Մեքսիկայի վարչական բաժանում|Մեքսիկայի վարչական կազմ]]ը։ Նահանգն ունի 81 համայնք, մայրաքաղաքն է Չիլպասինգոն, ամենամեծ քաղաքը՝ Ակապուլկոն։
'''Գեռերո''', ({{lang-es|Guerrero}}, ({{IPA-es|ɡeˈreɾo}}), պաշտոնական անվանումը՝ '''Գեռերոյի ազատ և ինքնիշխան նահանգ''' ({{lang-es|Estado Libre y Soberano de Guerrero}}), [[Մեքսիկա]]յի 31 նահանգներից մեկն է, [[Մեխիկո|Դաշնային օկրուգի]] հետ միասին համալրում են [[Մեքսիկայի վարչական բաժանում|Մեքսիկայի վարչական կազմը]]։ Նահանգն ունի 81 համայնք, մայրաքաղաքն է Չիլպասինգոն, ամենամեծ քաղաքը՝ Ակապուլկոն։


== Տվյալներ ==
== Տվյալներ ==
Գեռերո նահանգը գտնվում է հարավ-արևմտյան Մեքսիկայում։ Հյուսիսում և արևմուտքում սահմանակից է [[Միչոական]], հյուսիսում՝ Մեքսիկա և Մորելոս, հյուսիս-արևելքում՝ Պուեբլա և արևելքում՝ [[Օախակա (նահանգ)|Օախակա]] նահանգներին։
Գեռերո նահանգը գտնվում է հարավարևմտյան Մեքսիկայում։ Հյուսիսում և արևմուտքում սահմանակից է [[Միչոական]], հյուսիսում՝ Մեքսիկա և Մորելոս, հյուսիս-արևելքում՝ Պուեբլա և արևելքում՝ [[Օախակա (նահանգ)|Օախակա]] նահանգներին։


Նահանգն անվանվել է ի պատիվ Վինսենտ Գեռերոյի, ով [[Մեքսիկայի անկախության պատերազմ]]ի ամենաակնառու դեմքերից է և եղել է Մեքսիկայի երկրորդ նախագահը<ref name="nomen">{{cite web |url= http://www.e-local.gob.mx/wb2/ELOCAL/EMM_guerrero |title= Estado de Guerrero Nomenclatura|year=2005 |work= Enciclopedia de los Municipios de México |publisher= Instituto Nacional para el Federalismo y el Desarrollo Municipal |location=Mexico |language=Spanish |trans_title=State of Guerrero Nomenclature |accessdate=հունիսի 24, 2010 }}</ref>։ Սա Մեքսիկայի միակ նահանգն է, որ անվանվել է ի պատիվ Մեքսիկայի որևէ նախագահի։
Նահանգն անվանվել է ի պատիվ Վինսենտ Գեռերոյի, ով [[Մեքսիկայի անկախության պատերազմ]]ի ամենաակնառու դեմքերից է և եղել է Մեքսիկայի երկրորդ նախագահը<ref name="nomen">{{cite web |url= http://www.e-local.gob.mx/wb2/ELOCAL/EMM_guerrero |title= Estado de Guerrero Nomenclatura|year=2005 |work= Enciclopedia de los Municipios de México |publisher= Instituto Nacional para el Federalismo y el Desarrollo Municipal |location=Mexico |language=Spanish |trans_title=State of Guerrero Nomenclature |accessdate=հունիսի 24, 2010 }}</ref>։ Սա Մեքսիկայի միակ նահանգն է, որ անվանվել է ի պատիվ Մեքսիկայի որևէ նախագահի։
Տող 157. Տող 157.
2010 թվականի տվյալների համաձայն Գեռերոյի բնակչությունը կազմել է 3 388 768մարդ։ Գեռերոն շուրջ 390 000 հնդկացիների բնօրրան է, որոնց մեծ մասն ապրում էլեռնային շրջաններում։ Շրջանի առավել տարածված հնդկացիական լեզուներն են՝ ացտեկական լեզուներ (38,9 %), միշտեկսկական լեզուներ (27 %) և տլապանեկ (21,9 %)։ Հնդկացիական բնակչության մեծամասնությունը իսպաներենին չի տիրապետում։
2010 թվականի տվյալների համաձայն Գեռերոյի բնակչությունը կազմել է 3 388 768մարդ։ Գեռերոն շուրջ 390 000 հնդկացիների բնօրրան է, որոնց մեծ մասն ապրում էլեռնային շրջաններում։ Շրջանի առավել տարածված հնդկացիական լեզուներն են՝ ացտեկական լեզուներ (38,9 %), միշտեկսկական լեզուներ (27 %) և տլապանեկ (21,9 %)։ Հնդկացիական բնակչության մեծամասնությունը իսպաներենին չի տիրապետում։


=== Բնակչության թվաքանակի դինամիկան ===
=== Բնակչության թվաքանակի դինամիկան ===
* 1940 — 732 910 մարդ
* 1940 — 732 910 մարդ
* 1950 — 919 386 մարդ
* 1950 — 919 386 մարդ
Տող 223. Տող 223.
* [http://www.inegi.gob.mx/est/default.asp?e=12&c=4327 INEGI: Գեռերոյի ժողովրդագրական վիճակագրությունը]
* [http://www.inegi.gob.mx/est/default.asp?e=12&c=4327 INEGI: Գեռերոյի ժողովրդագրական վիճակագրությունը]
* [http://www.lenta.ru/news/2012/03/21/knock/ Երկրաշարժը Մեքսիկայում վնասվել է ավելի քան հինգ հարյուր շենքեր] ''Лента.ру'', մարտի 21, 2012
* [http://www.lenta.ru/news/2012/03/21/knock/ Երկրաշարժը Մեքսիկայում վնասվել է ավելի քան հինգ հարյուր շենքեր] ''Лента.ру'', մարտի 21, 2012
*{{dmoz}}
* {{dmoz}}
{{Արտաքին հղումներ}}
{{Արտաքին հղումներ}}
{{Մեքսիկայի վարչական բաժանում}}
{{Մեքսիկայի վարչական բաժանում}}

11:53, 2 Հոկտեմբերի 2017-ի տարբերակ

Գեռերո
իսպ.՝ Guerrero
Դրոշ Զինանշան


ԵրկիրՄեքսիկա Մեքսիկա
Կարգավիճակնահանգ
Մտնում էՄեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ
ՎարչկենտրոնՉիլպասինգո դե լոս Բրավո
ԲԾՄ1161 մետր
Օրենսդրական մարմինCongress of Guerrero?
Բնակչություն (2012)3․442․564[1]
Տարածք63596[2]
Բարձրություն ծովի մ-ից՝
 - Բարձրագույն կետ

 3550 մ
Հիմնադրված է1849, հոկտեմբերի 27[3] թ.
Սահմանակցում էՄեխիկո, Մորելոս, Պուեբլա, Օախակա և Միչոական
Ժամային գոտիUTC-6
ISO 3166-2 կոդMX-GRO
Փոստային ինդեքսներ39-41
Անվանված էՎիսենտե Գերերո
Պաշտոնական կայք

Գեռերո, (իսպ.՝ Guerrero, (Իսպաներեն արտասանություն՝ [ɡeˈreɾo]), պաշտոնական անվանումը՝ Գեռերոյի ազատ և ինքնիշխան նահանգ (իսպ.՝ Estado Libre y Soberano de Guerrero), Մեքսիկայի 31 նահանգներից մեկն է, Դաշնային օկրուգի հետ միասին համալրում են Մեքսիկայի վարչական կազմը։ Նահանգն ունի 81 համայնք, մայրաքաղաքն է Չիլպասինգոն, ամենամեծ քաղաքը՝ Ակապուլկոն։

Տվյալներ

Գեռերո նահանգը գտնվում է հարավարևմտյան Մեքսիկայում։ Հյուսիսում և արևմուտքում սահմանակից է Միչոական, հյուսիսում՝ Մեքսիկա և Մորելոս, հյուսիս-արևելքում՝ Պուեբլա և արևելքում՝ Օախակա նահանգներին։

Նահանգն անվանվել է ի պատիվ Վինսենտ Գեռերոյի, ով Մեքսիկայի անկախության պատերազմի ամենաակնառու դեմքերից է և եղել է Մեքսիկայի երկրորդ նախագահը[4]։ Սա Մեքսիկայի միակ նահանգն է, որ անվանվել է ի պատիվ Մեքսիկայի որևէ նախագահի։

Բացի մայրաքաղաք Չիլպասինգոյից մեծ քաղաքների շարքին են դասվում Ակապուլկոն, Պետատլան, Ալտամիրանո քաղաքը, Տասկո դե Ալարկոն, Իգուալան, Իքստապան, Սիուատանեխոն և Սանտո Դոմինգոն։

Աշխարհագրական առումով նահանգը լեռնային է և խորդուբորդ։ Հարթ տարածքները սահմանափակ են, հիմնականում ափամերձ հատվածներն են, որոնք կարևոր են նահանգի տնտեսության համար. գաղութային, ապա հետ-անկախացման տարիներին մեծ կարևորություն ուներ և ունի Ակապուլկո նավահանգիստը։ Ներկայումս տուրիզմը նահանգի տնտեսության ամենակարևոր ճյուղն է։ Տուրիստական վայրերից են Ակապուլկոն, Սիուատանեխոն, Իքստապան։

Նահանգում առկա է աշխատանքի պակաս, որն էլ հանգեցնում է դեպի ԱՄՆ արտագաղթի։

Մեծ համայնքներ

Acapulco
Ակապուլկո

Chilpancingo
Չիլպասինգո

հ/հ Քաղաք Համայնք Բնակչություն հ/հ Քաղաք Համայնք Բնակչություն Iguala
Իգուալա

Zihuatanejo
Սիուատանեխո

1 Ակապուլկո Ակապուլկո 673 479 8 Ալտամիրանո քաղաք Պունգարաբատո 25 168
2 Չիլպանսինգո Չիլպանսինգո 187 251 9 Սումպանգո Էդուարդո Ների 24 719
3 Իգուալա Իգուալա 118 468 10 Օմետեպեկ Օմետեպեկ 24 120
4 Սիուատանեխո Սիուատանեխո դե Ասուետա 67 408 11 Տելոլոապան Տելոլոապան 23 549
5 Տասկո Տասկո 52 217 12 Տիստլա Տիստլա 22 826
6 Տլապա Տլապա 46 975 13 Պետատին Պետատին համայնք 21 659
7 Չիլապա Չիլապա 31 157 14 Ատոյակ դե Ալվարես Ատոյակ դե Ալվարես 21 407

Բնակչություն

2010 թվականի տվյալների համաձայն Գեռերոյի բնակչությունը կազմել է 3 388 768մարդ։ Գեռերոն շուրջ 390 000 հնդկացիների բնօրրան է, որոնց մեծ մասն ապրում էլեռնային շրջաններում։ Շրջանի առավել տարածված հնդկացիական լեզուներն են՝ ացտեկական լեզուներ (38,9 %), միշտեկսկական լեզուներ (27 %) և տլապանեկ (21,9 %)։ Հնդկացիական բնակչության մեծամասնությունը իսպաներենին չի տիրապետում։

Բնակչության թվաքանակի դինամիկան

  • 1940 — 732 910 մարդ
  • 1950 — 919 386 մարդ
  • 1960 — 1 186 716 մարդ
  • 1970 — 1 597 360 մարդ
  • 1980 — 2 109 513 մարդ
  • 1990 — 2 620 637 մարդ
  • 2000 — 3 079 6493 մարդ
  • 2010 — 3 388 768 մարդ

Գեռերոյի բուսական և կենդանական աշխարհ

Գեռերոյի բուսական և կենդանական աշխարհ
Cuniculus paca Iguana Eretmochelys imbricata Canis latrans Armadillo
Panthera onca Pelican Tayassu pecari Leopardus pardalis Boa constrictor
Ceiba pentandra Abies religiosa Echinocactus grusonii Taxodium mucronatum Agave potatorium

Ծանոթագրություններ

  1. «ENOE». Վերցված է օգոստոսի 24, 2012-ին.
  2. «Resumen». Cuentame INEGI. Վերցված է փետրվարի 12, 2013-ին.
  3. «Erección del Estado de Guerrero» (Spanish).{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  4. «Estado de Guerrero Nomenclatura». Enciclopedia de los Municipios de México (Spanish). Mexico: Instituto Nacional para el Federalismo y el Desarrollo Municipal. 2005. Վերցված է հունիսի 24, 2010-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |trans_title= ignored (|trans-title= suggested) (օգնություն)CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գեռերո» հոդվածին։