«Ջեդայիզմ»–ի խմբագրումների տարբերություն
ավելացվեց Կատեգորիա:Կրոն ՀոթՔաթ գործիքով |
ավելացվեց Կատեգորիա:Ենթամշակույթներ ՀոթՔաթ գործիքով |
||
| Տող 39. | Տող 39. | ||
[[Կատեգորիա:Կրոն]] |
[[Կատեգորիա:Կրոն]] |
||
[[Կատեգորիա:Ենթամշակույթներ]] |
|||
15:27, 28 Օգոստոսի 2017-ի տարբերակ
Ջեդայիզմ, ոչ թեիստական կրոնական նոր շարժում` հիմնված Ջորջ Լուկասի «Աստղային պատերազմներ» ֆանտաստիկական կինոդյուցազներգության վրա[1]: Շատերը, սակայն, գտնում են, որ ջեդայիզմին ավելի բնորոշ է «ենթամշակույթ» կամ «փիլիսոփայական ուղղություն» անվանումը, քանի որ ջեդայիզմում դեռևս չկա հստակ ձևավորված կրոնական համայնք, ջեդայիզմը չունի պաշտամունքային արարողություններ (արարողակարգեր, ծեսեր և այլն), չկան պաշտամունքի վայրեր[2]:
Պատմական առաջացում
Ջեդայիզմն առաջացել է Ջորջ Լուկասի «Աստղային պատերազմներ» ֆանտաստիկական կինոդյուցազներգությունից: Ֆիլմի դրական հերոսներն են Ջեդայների միաբանության պալատականները` «ջեդայները», ովքեր ի վիճակի են կառավարել «Ուժով», որը նպաստում է իրենց գերբնական կարողություններին[3]: Այդ ուժը, ըստ ֆիլմի սյուժեի, էներգետիկական դաշտ է, որը շրջափակում և ներծծվում է բոլոր կենդանի օրգանիզմների մեջ և միավորում այն գալակտիկան, որում տեղի են ունենում «Աստղային պատերազմների» գործողությունները: Ազնվական ասպետ-խաղաղապահների թշնամիները նույնքան հզոր են` սիթհերը, ովքեր Ուժը չար նպատակներով են օգտագործում` սեփական նպատակների իրականացման համար: Բարին ու չարը կրողները, զինված լուսավոր թրերթվ, կռիվներ են տանում Գալակտիկայում:
Ֆիլմի սյուժեն այնքան ուժեղ աղդեցություն է թողել Աստղային պատերազմների բազմաթիվ երկրպագուների վրա, որ Բրիտանիայում, Ավստրալիայում և Նոր Զելանդիայում անցկացվող մարդահամարների ժամանակ բնակչության մի զգալի մաս իրեն համարել է «ջեդայիզմ» կրոնի հետևորդներ, ինչը կառավարության համար շատ անսպասելի է եղել:
2003 թվականի փոտրվարին հայտարարվեցին մարդահամարի վերջնական արդյունքները, որի արդյունքում հայտնաբերվեց, որ նոր կրոնի հետևորդները Մեծ Բրիտանիայում նույնիսկ ավելին է, քան բուդդայականները և հուդդայականները: Համաձայն ճշգրիտ տվյալների` այնտեղ ապրում է 390 հազար ջեդաիստ, ինչը կազմոում է ամբողջ բնակչության 0.7%-ը[4]: Ըստ վիճակագրության` ջեդաիստների մեծամասնությունը ապրում է մեծ համալսարանական կենտրոններում` Բրայթոն, Քեմբրիջ, Օքսֆորդ[4]:
Ավստրալիայում հաշվվում է 70 հազար ջեդայիստ[5].: Սակայն տեղական կառավարությունը նախընտրել է ֆիլմի երկրպագուներին դասել այն քաղաքացիների շարքին, ովքեր դժվարացել են պատասխանել հարցին:
Հիմնական աշխարհայացք. Ուժ
Աստղային պատերազմների տիեզերքի ամենակարևոր տարրերից մեկը Ուժն է: Ուժի կառավարման մակարդակը տարբեր է` կախված բնածին ունակություններին և մարզվածության աստիճանից: Աբիվան Քոլին ֆիլմում նկարագրում է այն որպես «էներգետիկական դաշտ` ստեղծված բոլոր կենդանի օրգանիզմների կողմից, որ մեզ շրջապատում է, գտնվում է մեր ներսում և միավորում Գալակտիկան»: Մարդն ի վիճակի է զգալ Ուժը, եթե մարզվի վաղ տարիքից, կարող է սովորել ուղղել Ուժե և, միաբանությունում փորձություններ անցնելով` ստանալ ասպետ-ջեդայի կոչում ստանալ: Ուժով կառավարումը շրջակա միջավայրով (էներգիա, մատերիա, մտքեր) կառավարումն է, այդ միջավայրի վրա ազդեցությունը:
Ուժով կառավարումը այսպես ասած բաժանվում է երկու կողմի` մութ և բաց: Ջեդայների միաբանությունը սովորեցնում է օգտագործել Ուժը միայն դրական կողմով` հիմնվելով սեփական ամբիցիաներից հրաժարման և ալտրուիզմի վրա: Ջեդայների համար իդեալական պայմաններ են համարվում համատարած խաղաղությունը և հարմոնիան, իսկ կռվի մեջ` սառնարյունությունը, խիզախությունն ու ստեղծագործականությունը: Սիթհերն, ընդհակակառակը, օգտագործում են Ուժը բացասական կողմով` հիմնվելով էգոիզմի և մյուսներին կառավարելու վրա: Սիթհերն գտագործում են վախը, ատելությունը, ագրեսիան, խորամանկությունը: Նրանց համար գերագույն ուժը հարձակման մեթոդն է, որ մահ է բերում:
Կարճ ասած` կա ջեդայների ուսմունքին վերաբերող օրենսգիրք[6][7], որը կազմված է 5 ճշմարտություններից.
There is no emotion, there is peace. Չկա էմոցիա, կա խաղաղություն: There is no ignorance, there is knowledge. Չկա արհամարհանք, կա գիտելիք: There is no passion, there is serenity. Չկա կիրք, կա հանգստություն: There is no chaos, there is harmony.* Չկա քաոս, կա հարմոնիա: There is no death, there is the Force. Չկա մահ, կա Ուժ:
Ծանոթագրություններ
- ↑ Hume, Lynne; Kathleen McPhillips. Popular spiritualities: the politics of contemporary enchantment. Ashgate Publishing, Ltd., 2006. — P. 59. ISBN 978-0-7546-3999-2.
- ↑ Nancy K. Grant Ph.D.; Ph.D. Diana J.; Mansell R. N. A Guidebook to Religious and Spiritual Practices for People Who Work With People. Կաղապար:Нп3, 2008. — P. 249—251. ISBN 978-0-595-50527-2.
- ↑ Davidsen, Markus. «Jediism: a convergence of Star Wars fan culture and salad bar spirituality». // De Filosoof; Departementsblad Wijsbegeerte Universiteit Utrecht. 2011
- ↑ 4,0 4,1 Статистика из британской переписи 2001 года
- ↑ «Աստղային պատերազմների» երկրպագուները պահանջում են ՄԱԿ-ից ընդունել ջեդայիզմ կրոնը
- ↑ Deacy, Christopher; Elisabeth Arweck . Exploring religion and the sacred in a media age. — Ashgate Publishing, Ltd. — P. 15. ISBN 978-0-7546-6527-4.
- ↑ Beyer, Catherine. «The Jedi Code A Code of Belief for Jedi». // About.com. Կաղապար:Нп3.