«Մեն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Մեն; անգլ.՝ Maine
flag of Maine?	Զինանշան
Երկիր	ԱՄՆ
Մասն է	Մասաչուսեթս, Մայրցամաքային նահանգներ և Նոր Անգլիա
Հիմն	State of Maine Song? և Ballad of the 20th Maine?
Կարգավիճակ	ԱՄՆ-ի նահանգ
Մտնում է	ԱՄՆ
Վարչկենտրոն	Օգաստա
Ամենաբարձր կետ	Katahdin?
ԲԾՄ	180 մետր
Օրենսդրական մարմին	Maine Legislature?
Դատական մարմին	Maine Supreme Judicial Court?
Միության մուտք	մարտի 15, 1820 (23-րդ)
Բնակչություն;	▲1 362 359 մարդ (ապրիլի 1, 2020) (41 տեղ)
Տարածք	91 646 կմ² (39 տեղ)
Հիմնադրված է	մարտի 15, 1820 թ.
Սահմանակցում է	Նյու Հեմփշիր, Քվեբեկ և Նյու Բրանսուիկ
Ժամային գոտի	EDT? և Ամերիկա/Նյու Յորք
Հապավում	ME
Փոխարինեց	Մասաչուսեթս
ISO 3166-2 կոդ	US-ME
Անվանված է	Province of Maine?
Մականուն	The Pine Tree State
Միության մուտք	մարտի 15, 1820 (23-րդ)
	maine.gov(անգլ.)
	Մեն Վիքիպահեստում

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

11:33, 1 Հուլիսի 2017-ի տարբերակ

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Մեն (այլ կիրառումներ)

Մեն (անգլերեն՝ Maine), նահանգ ԱՄՆ-ի հյուսիս-արևելյան մասում։ Բնկաչությունը կազմում է 1 328 188 մարդ (2011 թվականի տվյալներով 41-րդ տեղում է ԱՄՆ-ում): Վարչական կենտրոնը Օգաստա քաղաքն է, ամենամեծ քաղաքը Փորթլենդն է: Այս տարածաշրջանի տեղաբնիկները հնդկացիներն են, ովքեր խոսում են ալգոներեն լեզվով: Առաջին եվրոպացիները Մենում եղել են ֆրանսիացիները 1604 թվականին Սուրբ խաչ կղզու վրա (Saint-Croix): 1620-ական թվականին Մեն նահանգի սահմանի երկայնքով հիմնադրվել էին մի շարք անգլիական բնակավայրեր, սակայն տեղանքը ուներ խիստ կլիմա: Տարածաշրջանում տեղաբնիկների միջև հակամարտությունների պատճառով նրանք բնաջնջվել են այդ տարիների ընթացքում: XVIII դարի սկզբին Մենում պահպանվել են միայն բրիտանական բնակավայրերի մի մասը: Ամերիկյան և բրիտանական պատերազմի ժամանակ նրանք կռվել են նաև Մեն նահանգի տարածքում: 1820 թվականին Մենը եղել է Մասսաչուսեթս նահանգի մի մասը: 1820 մարտի 15-ին Միսսուրի գետր փոխզիջման հետևանքով Մենը առանձնանլով դարձավ ԱՄՆ-ի 23-րդ նահանգը:

Շատ հաճախ նահանգը անվանում են նաև`«Սոճիների նահանգ»

Պատմություն

Եվրոպացիների տարածումը Մենում եղել է 1607 թվականին Փլիմուֆ ընկերության հսկողության տակ: 1622 թվականի հողային կարգավորումից հետո ստեղծվեց Մեն նահանգը: Անկախության պատերազմի ընթացքում, 1812 թվականին Մենը գտնվում էր բրիտանացիների հսկողության տակ: Մենը որպես առանձին նահանգ գոյություն է ունեցել 1820 թվականին, մինչ այդ եղել է Մասաչուսեթս նահանգի մի մաս:

Աշխարհագրություն

Նահանգի մակերեսը կազմում է 91 646 կմ², վարչական կենտրոնը Օգաստա քաղաքն է, ամենամեծ քաղաը Փորթլանդն է: Տարածքի մեծ մասը զբաղեցնում են Ապալաչները (1606 մ բարձրությամբ— Քաթադին լեռը): Կլիման խոնավ բարեխառն է: Հունվար ամսին միջին ջերմաստիճանը կազմում է մոտ 5 °C, իսկ հուլիսին `15-18 °C: Տարեկան տեղումների քանակը կազմում է 1000 մմ: Արագընթաց գետերում և լճերում կան, հիդրոէլեկտրակայններ (1973 թվականի տվյալներով հզորությունը կազմում է ավելի քան 1,5 գիգավատ): Կարևոր ոլորտը` գյուղատնտեսությունն է: Ֆերմերային տնտեսությունները հիմնականում փոքր է, զբաղեցնում է Մեն նահանգի տարածքի 18%-ը: Գյուղատնտեսության 65%- ը ստացվում է անասնապահությունից (1971): Խոշոր եղջերավոր անասունների գլխաքանակն (1972) կազմել է 142 հազար, այդ թվում 66 հազարը կաթնատու կովեր են: Կասրտոֆիլի արտադրությամբ Մենը ԱՄՆ-ում առաջին տեղում է (հիմնական տարածքը — Արուստուկ գետի հովիտն է): Մեծ նշանակություն ունեն անտառահատումները, փայտամշակման և հատկապես Ցելյուլոզ ու թղթի արդյունաբերության մեջ: Զարգացել է կաշվե կոշկեղենի, տեքստիլ և կարի արդյունաբերությունը: Զարգանում է նաև նավաշինությունը: Ափերին իրականացվում է նաև ձկնորսությունը և պահածոյացված ձկների արտադրությունը: Արտադրական արդյունաբերությունը ուներ 103 հազար աշխատող (1971):

Հանքային հանածոներ

Ոչ մետաղային օգտակար հանծոներ են` ավազը, մանրախիճը, կավը, կրաքարը, գրանիտը և տորֆը: Կան նաև ցինկի, կապարի և թանկարժեք քարերի ավանդներ:

Ֆլորա և Ֆաունա

Անտառները զբաղեցնում են Մեն նահանգի 84 %-ը, այս ցուցանիշը չունի հավասարը ԱՄՆ-ը մյուս նահանգներում: Ամենատարածված ծառերն են` Փշատերև ծառերը, կարմիր և սպիտակ եղևնին, մայրի, մոլեխինդին և սպիտակ սոճին: Հյուսիսային և հյուսիսարևելյան մասում աճում են եղևնիներ և մայրի, իսկ հարավ արևմտյան մասում աճում է սպիտակ սոճի: Սաղարթախիտ ծառերից առավել տարածված է հաճարենին, սպիտակ և դեղին կեչին, շաքարե և դեղին թղկի, բարդի, սպիտակ կաղնի, սև ուռենի, սև ու սպիտակ մոխիր և ամերիկյան կնձնի: Ծաղիկների ու թփերի մեծ մասը աճում է նահնգին բնորոշ հյուսիսային ջերմային գոտում:

Անտառային նահանգում ապրում են` եղջերու, սև արջ, լուսան, կուղբ, ջրասամույր, ջրաքիս, կզաքիս, աքիս, կարմիր աղվեսի, մոխրագույն և սպիտակ նապաստակ, կարմիր եւ մոխրագույն սկյուռիկ, շերտասկյուռ, և մացառախոզ: Նահանգի լճերում և գետերում ապրում են սովորական թառ, իշխան, գայլաձուկ և սաղմոն: Ափամերձ ջրերում ապրում են `կնիքների և ծովային խոզեր, ինչպես նաև բազմաթիվ ձկներ բնորոշ են Հյուսիսային Ատլանտիկային:

Նահանգը նաև բնակավայր է բազմաթիվ թռչունների համար ինչպիսիք են` ճայերը փափկասուն բադերը, կանադական սագերը:

Բնակչություն

Ըստ 2015 թվականի հուլիսի 1-ի ԱՄՆ բյուրոյի մարդահամարի տվյալների, Մենի բնակչությունը կազմել է 1 329 328 մարդ, իսկ բնական աճը 210 թվականի համեմատ աճել է 0,07 %-ով ^[2]: Բնակչության խտությունը կազմում է 16,6 մարդ մեկ կիլոմետր քառակուսու վրա: Բնակչության ամենացածր խտությունը նահանգի արևելյան մասում է ՄԻսսիսիպիում: Համաձայն 2010 թվականի մարդահամարի տվյալների, ռասայական կազմի մեջ մտնում են` սպիտակամորթներ (94,4 %), աֆրոամերիկացիներ (1,1 %), տեղաբնիկներ (0,6 %), ասիացիներ (1 %), այլ ռասայի (0,1 %) ^[3]: Բնակչության 1,3 %-ը լատինոամերիկացիներ են: Սպիտակամորթների հիմնական մասը կազում են անգլիացիներ (30,6 %), ֆրանսիացիներ (25 %), իռլանդացիներ (18,3 %),, գերմանացիներ (8,3 %), իտալացիներ (5,8 %), շոտլանդացիներ (4,8 %):

2000 թվականի տվյալներով բնակչության 92,25 %-ը խոսում է անգլերեն: Բացի այդ, նահանգի տոկոսային հարաբերությամբ ամենաբարձր ֆրանսախոս բնակչությունը համեմատած մյուս նահանգների Մենում է: 5,28 %-ը խոսում է ֆրանսերեն ^[4]: Մեն նահանգում չկա պաշտոնական լեզու, բայց առավել տարածված է անգլերենը ^[5]:

Բնակչության դինամիկա

1950-913 774 մարդ
1960-969 265 մարդ
1970-992 048 մարդ
1980-1 124 660 մարդ
1990-1 227 928 մարդ
2000-1 274 923 մարդ
2010-1 328 361 մարդ

Արտաքին հղումներ

Ծանոթագրություններ

Արտաքին հղումներ

Maine.gov – Պաշտոնական կայք

Սա Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մեն» հոդվածին։

[_93c184730be1b05a-1] 1,0 ^1,1 2020 թվականի ԱՄՆ մարդահամար / United States Census Bureau

[2] Table 1. Annual Estimates of the Resident Population for the United States, Regions, States, and Puerto Rico: April 1, 2010 to July 1, 2015

[3] 2010 Census: Maine Profile

[4] MLA Language Map Data Center

[5] Maine History, Language and Culture

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Տող 8. / Տող 8. @@
 }}
-'''Մեն''' ([[անգլերեն]]՝ {{Աուդիո|En-us-Maine.ogg|Maine}}), նահանգ [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՄՆ]]-ի հյուսիս-արևելյան մասում։
+'''Մեն''' ([[անգլերեն]]՝ {{Աուդիո|En-us-Maine.ogg|Maine}}), նահանգ [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՄՆ]]-ի հյուսիս-արևելյան մասում։ Բնկաչությունը կազմում է  1 328 188  մարդ ([[2011]] թվականի տվյալներով 41-րդ տեղում է [[ԱՄՆ]]-ում): Վարչական կենտրոնը Օգաստա քաղաքն է, ամենամեծ քաղաքը [[Փորթլենդ (Մեն)|Փորթլենդն]] է:
+Այս տարածաշրջանի տեղաբնիկները հնդկացիներն են, ովքեր խոսում են ալգոներեն լեզվով: Առաջին եվրոպացիները Մենում եղել են ֆրանսիացիները 1604 թվականին Սուրբ խաչ կղզու վրա (Saint-Croix):
+[[1620]]-ական թվականին Մեն նահանգի սահմանի երկայնքով հիմնադրվել էին մի շարք անգլիական բնակավայրեր, սակայն տեղանքը ուներ խիստ կլիմա: Տարածաշրջանում տեղաբնիկների միջև հակամարտությունների պատճառով նրանք բնաջնջվել են այդ տարիների ընթացքում: XVIII դարի սկզբին Մենում պահպանվել են միայն բրիտանական բնակավայրերի մի մասը:
+Ամերիկյան և բրիտանական պատերազմի ժամանակ նրանք կռվել են նաև Մեն նահանգի տարածքում: [[1820]] թվականին Մենը եղել է [[Մասսաչուսեթս]] նահանգի մի մասը: [[1820]] մարտի 15-ին [[Միսսուրի]] գետր փոխզիջման հետևանքով Մենը առանձնանլով դարձավ ԱՄՆ-ի 23-րդ նահանգը:
+Շատ հաճախ նահանգը անվանում են նաև`«Սոճիների նահանգ»
+== Պատմություն ==
+Եվրոպացիների տարածումը Մենում եղել է [[1607]] թվականին Փլիմուֆ ընկերության հսկողության տակ: [[1622]] թվականի հողային կարգավորումից հետո ստեղծվեց Մեն նահանգը: Անկախության պատերազմի ընթացքում, 1812 թվականին Մենը գտնվում էր բրիտանացիների հսկողության տակ: Մենը որպես առանձին նահանգ գոյություն է ունեցել [[1820]] թվականին, մինչ այդ եղել է Մասաչուսեթս նահանգի մի մաս:
+== Աշխարհագրություն ==
+Նահանգի մակերեսը կազմում է  91 646 կմ², վարչական կենտրոնը [[Օգաստա (Մեն)|Օգաստա]] քաղաքն է, ամենամեծ քաղաը Փորթլանդն է: Տարածքի մեծ մասը զբաղեցնում են Ապալաչները  ([[1606]] մ բարձրությամբ— Քաթադին լեռը): Կլիման խոնավ բարեխառն է: Հունվար ամսին միջին ջերմաստիճանը կազմում է մոտ 5 °C, իսկ հուլիսին `15-18 °C: Տարեկան տեղումների քանակը կազմում է 1000 մմ: Արագընթաց գետերում և լճերում կան, հիդրոէլեկտրակայններ ([[1973]] թվականի տվյալներով հզորությունը կազմում է ավելի քան 1,5 գիգավատ): Կարևոր ոլորտը` գյուղատնտեսությունն է: Ֆերմերային տնտեսությունները հիմնականում փոքր է, զբաղեցնում է Մեն նահանգի տարածքի 18%-ը: Գյուղատնտեսության 65%- ը ստացվում է անասնապահությունից ([[1971]]): Խոշոր եղջերավոր անասունների գլխաքանակն ([[1972]]) կազմել է 142 հազար, այդ թվում 66 հազարը կաթնատու կովեր են: Կասրտոֆիլի արտադրությամբ Մենը ԱՄՆ-ում առաջին տեղում է (հիմնական տարածքը —  Արուստուկ գետի հովիտն է): Մեծ նշանակություն ունեն անտառահատումները, փայտամշակման և հատկապես Ցելյուլոզ ու թղթի արդյունաբերության մեջ: Զարգացել է կաշվե կոշկեղենի, տեքստիլ և կարի արդյունաբերությունը: Զարգանում է նաև նավաշինությունը: Ափերին իրականացվում է նաև ձկնորսությունը և պահածոյացված ձկների արտադրությունը: Արտադրական արդյունաբերությունը ուներ 103 հազար աշխատող (1971):
+== Հանքային հանածոներ ==
+Ոչ մետաղային օգտակար հանծոներ են` ավազը, մանրախիճը, կավը, կրաքարը, գրանիտը և տորֆը: Կան նաև ցինկի, կապարի և թանկարժեք քարերի ավանդներ:
+== Ֆլորա և Ֆաունա ==
+Անտառները զբաղեցնում են Մեն նահանգի 84 %-ը, այս ցուցանիշը չունի հավասարը ԱՄՆ-ը մյուս նահանգներում: Ամենատարածված ծառերն են` Փշատերև  ծառերը, կարմիր և սպիտակ եղևնին, մայրի, մոլեխինդին և սպիտակ սոճին: Հյուսիսային և հյուսիսարևելյան մասում աճում են [[Եղևնի|եղևնիներ]] և մայրի, իսկ հարավ արևմտյան մասում աճում է սպիտակ սոճի: Սաղարթախիտ ծառերից առավել տարածված է [[Հաճարենի|հաճարենին]], սպիտակ և դեղին կեչին, շաքարե և դեղին թղկի, բարդի, սպիտակ կաղնի, սև [[ուռենի]], սև ու սպիտակ մոխիր և ամերիկյան կնձնի: Ծաղիկների ու թփերի մեծ մասը աճում է նահնգին բնորոշ հյուսիսային ջերմային գոտում:
+Անտառային նահանգում ապրում են` եղջերու, սև արջ, [[լուսան]], [[կուղբ]], [[ջրասամույր]], ջրաքիս, [[կզաքիս]], [[աքիս]], [[Աղվեսներ|կարմիր աղվեսի]], մոխրագույն և սպիտակ [[նապաստակ]], կարմիր եւ մոխրագույն [[Սկյուռներ|սկյուռիկ]], շերտասկյուռ, և մացառախոզ: Նահանգի լճերում և գետերում ապրում են սովորական թառ, իշխան, գայլաձուկ և սաղմոն: Ափամերձ ջրերում ապրում են `կնիքների և ծովային խոզեր, ինչպես նաև բազմաթիվ ձկներ բնորոշ են Հյուսիսային Ատլանտիկային:
+Նահանգը նաև բնակավայր է բազմաթիվ թռչունների համար ինչպիսիք են` ճայերը փափկասուն բադերը, կանադական սագերը:
+== Բնակչություն ==
+[[պատկեր:Maine population map.png|220px|right|thumb|Բնակչության խտություն]]
+Ըստ [[2015]] թվականի հուլիսի 1-ի ԱՄՆ բյուրոյի մարդահամարի տվյալների, Մենի բնակչությունը կազմել է  1 329 328 մարդ, իսկ բնական աճը 210 թվականի համեմատ աճել է 0,07 %-ով <ref>[https://www.census.gov/popest/data/state/totals/2015/tables/NST-EST2015-01.csv Table 1. Annual Estimates of the Resident Population for the United States, Regions, States, and Puerto Rico: April 1, 2010 to July 1, 2015]</ref>: Բնակչության խտությունը կազմում է 16,6 մարդ մեկ կիլոմետր քառակուսու վրա: Բնակչության ամենացածր խտությունը նահանգի արևելյան մասում է ՄԻսսիսիպիում: Համաձայն 2010 թվականի մարդահամարի տվյալների, ռասայական կազմի մեջ մտնում են` սպիտակամորթներ (94,4 %), աֆրոամերիկացիներ  (1,1 %), տեղաբնիկներ (0,6 %), ասիացիներ (1 %), այլ ռասայի (0,1 %) <ref>[https://www2.census.gov/geo/maps/dc10_thematic/2010_Profile/2010_Profile_Map_Maine.pdf 2010 Census: Maine Profile]</ref>: Բնակչության  1,3 %-ը լատինոամերիկացիներ են: Սպիտակամորթների հիմնական մասը կազում են անգլիացիներ (30,6 %), ֆրանսիացիներ  (25 %), իռլանդացիներ (18,3 %),, գերմանացիներ (8,3 %), իտալացիներ (5,8 %), շոտլանդացիներ (4,8 %):
+[[2000]] թվականի տվյալներով բնակչության 92,25 %-ը խոսում է անգլերեն: Բացի այդ, նահանգի տոկոսային հարաբերությամբ  ամենաբարձր ֆրանսախոս բնակչությունը համեմատած մյուս նահանգների Մենում է: 5,28 %-ը խոսում է ֆրանսերեն <ref>[https://apps.mla.org/map_data_results?state_id=23&mode=state_tops MLA Language Map Data Center]</ref>: Մեն նահանգում չկա պաշտոնական լեզու, բայց առավել տարածված է անգլերենը <ref> [https://www.worldtravelguide.net/guides/north-america/united-states-of-america/maine/history-language-culture/ Maine History, Language and Culture]</ref>:
+=== Բնակչության դինամիկա ===
+* [[1950]]-913 774 մարդ
+* [[1960]]-969 265 մարդ
+* [[1970]]-992 048 մարդ
+* [[1980]]-1 124 660 մարդ
+* [[1990]]-1 227 928 մարդ
+* [[2000]]-1 274 923 մարդ
+* [[2010]]-1 328 361 մարդ
+== Արտաքին հղումներ ==
+* [https://www.maine.info/ Maine Information]
+* [https://en.wikivoyage.org/wiki/Maine Maine on Wikivoyage]
+* [http://history.rays-place.com/me/index.htm Local histories of towns & counties in Maine]
+* [http://thoreau.eserver.org/mewoods.html The Maine Woods, by Henry David Thoreau]
 <gallery>