«Արշակ Ֆեթվաճյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (- <ref +<ref)
չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ
Տող 18. Տող 18.
Ծնվել է [[1866]] թ.։ Սովորել է [[Տրապիզոն]]ի ազգային, ապա [[Կոստանդնուպոլիս|Կոստանդնուպոլսի]] Գեղարվեստի վարժարաններում, եղել վերջինիս անդրանիկ շրջանավարտներից ([[1987]])։ [[1887]] - [[1891]] թթ. սովորել է [[Հռոմի գեղարվեստի ակադեմիա]]յում՝ աշակերտելով Չեզարե Մակկարիին։ [[1891]] թ. մասնակցել է [[Իտալիա]]յի նկարիչների ազգային ցուցահանդեսին։ [[1891]] - [[1895]] թթ. աշխատել է [[Վիեննա]]յում, ապա մեկնել [[Սանկտ Պետերբուրգ]], դարձել [[Ռուսաստան]]ի նկարիչների ընկերության անդամ, մասնակցել պատկերահանդեսների։
Ծնվել է [[1866]] թ.։ Սովորել է [[Տրապիզոն]]ի ազգային, ապա [[Կոստանդնուպոլիս|Կոստանդնուպոլսի]] Գեղարվեստի վարժարաններում, եղել վերջինիս անդրանիկ շրջանավարտներից ([[1987]])։ [[1887]] - [[1891]] թթ. սովորել է [[Հռոմի գեղարվեստի ակադեմիա]]յում՝ աշակերտելով Չեզարե Մակկարիին։ [[1891]] թ. մասնակցել է [[Իտալիա]]յի նկարիչների ազգային ցուցահանդեսին։ [[1891]] - [[1895]] թթ. աշխատել է [[Վիեննա]]յում, ապա մեկնել [[Սանկտ Պետերբուրգ]], դարձել [[Ռուսաստան]]ի նկարիչների ընկերության անդամ, մասնակցել պատկերահանդեսների։


Շրջել է [[Արևելյան Հայաստան]]ում, նկարել հայկական հնագույն հուշարձաններ, ստեղծելով ավելի քան 2000 մատիտանկար ու ջրաներկ աշխատանքներ։
Շրջել է [[Արևելյան Հայաստան]]ում, նկարել հայկական հնագույն հուշարձաններ, ստեղծելով ավելի քան 2000 մատիտանկար ու ջրաներկ աշխատանքներ։
Նրա ստեղծագործությունների թվին են պատկանում` «Արևելյան փոստ», «Սասունցի կինը», «Մանուկ Հայաստան», «Ղևոնդ Ալիշան», «Վենետիկի Սուրբ Մարկոսի տաճարը», «Մատթեոս Իզմիլյան» և մի շարք այլ աշխատանքներ։
Նրա ստեղծագործությունների թվին են պատկանում` «Արևելյան փոստ», «Սասունցի կինը», «Մանուկ Հայաստան», «Ղևոնդ Ալիշան», «Վենետիկի Սուրբ Մարկոսի տաճարը», «Մատթեոս Իզմիլյան» և մի շարք այլ աշխատանքներ։
Ստեղծել է նաև պետական գործիչների, հայոց պատմության, դիցաբանության, ազգագրական թեմաներով աշխատանքներ, ինչպես նաև ընդօրինակումներ կատարել հայ [[մանրանկարչություն|մանրանկարչության]] նմուշներից, գեղագիտական հոդվածներով հանդես եկել մամուլում։ Ֆեթվաճյանի հետաքրքրությունները ընդգրկել են հայ ճարտարապետության պատմության, գրքի ձևավորման, ազգային տարազի, ասեղնագործության արվեստին առնչվող խնդիրներ։ [[Փարիզ]]ում ընտրվել է Ջրանկարիչների միջազգային ընկերության անդամ։ Կյանքի վերջին 25 տարին ապրել է [[ԱՄՆ]]-ում։ Մահից հետո աճյունը տեղափոխվել և թաղվել է [[Երևան]]ում, իսկ աշխատանքները, կտակի համաձայն, հանձնվել են [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]]ին<ref>[http://mincult.am/2/en/?module=news&mid=1&id=2251 Արշակ Ֆեթվաճյանի մասին ՀՀ մշակույթի նախարարության կայքում]</ref><ref>Ով ով է. Կենսագրական հանչագիտարան. Հայեր, հատոր 2, Երևան, ՀՀՀ, 2007, էջ 692։</ref>:
Ստեղծել է նաև պետական գործիչների, հայոց պատմության, դիցաբանության, ազգագրական թեմաներով աշխատանքներ, ինչպես նաև ընդօրինակումներ կատարել հայ [[մանրանկարչություն|մանրանկարչության]] նմուշներից, գեղագիտական հոդվածներով հանդես եկել մամուլում։ Ֆեթվաճյանի հետաքրքրությունները ընդգրկել են հայ ճարտարապետության պատմության, գրքի ձևավորման, ազգային տարազի, ասեղնագործության արվեստին առնչվող խնդիրներ։ [[Փարիզ]]ում ընտրվել է Ջրանկարիչների միջազգային ընկերության անդամ։ Կյանքի վերջին 25 տարին ապրել է [[ԱՄՆ]]-ում։ Մահից հետո աճյունը տեղափոխվել և թաղվել է [[Երևան]]ում, իսկ աշխատանքները, կտակի համաձայն, հանձնվել են [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]]ին<ref>[http://mincult.am/2/en/?module=news&mid=1&id=2251 Արշակ Ֆեթվաճյանի մասին ՀՀ մշակույթի նախարարության կայքում]</ref><ref>Ով ով է. Կենսագրական հանչագիտարան. Հայեր, հատոր 2, Երևան, ՀՀՀ, 2007, էջ 692։</ref>:


== Ստեղծագործություններից ==
== Ստեղծագործություններից ==
[[Պատկեր:Fetvadjian Ani cathedral 1905.jpg|275px|մինի| [[Անի]]ի Մայր տաճարը [[1905]] թ.]]
[[Պատկեր:Fetvadjian Ani cathedral 1905.jpg|275px|մինի| [[Անի]]ի Մայր տաճարը [[1905]] թ.]]
[[Գեղանկարչություն|Գեղանկար]]՝
[[Գեղանկարչություն|Գեղանկար]]՝
* «Արևելյան փոստ»
* «Արևելյան փոստ»
* «Սասունցի կինը» («Մանուկ Հայաստան»)
* «Սասունցի կինը» («Մանուկ Հայաստան»)
Տող 37. Տող 37.
* «Փողոցը Բաթումում»<ref>[http://www.gallery.am/hy/database-egov/item/15898/ «Փողոցը Բաթումում», Արշակ Ֆեթվաճյան]</ref>
* «Փողոցը Բաթումում»<ref>[http://www.gallery.am/hy/database-egov/item/15898/ «Փողոցը Բաթումում», Արշակ Ֆեթվաճյան]</ref>
* «Փոստը սարերում»<ref>[http://www.gallery.am/hy/database-egov/item/9156/ «Փոստը սարերում», Արշակ Ֆեթվաճյան]</ref>
* «Փոստը սարերում»<ref>[http://www.gallery.am/hy/database-egov/item/9156/ «Փոստը սարերում», Արշակ Ֆեթվաճյան]</ref>
Տարբեր աշխատանքներ՝
Տարբեր աշխատանքներ՝
* [[Թիֆլիս]]ի Ս. Գևորգ եկեղեցու որմնանկարչական և քանդակագործական ձևավորումները
* [[Թիֆլիս]]ի Ս. Գևորգ եկեղեցու որմնանկարչական և քանդակագործական ձևավորումները
*Կուսանաց [[Անապատ (մենաստան)|անապատ]]ի Ս. Ստեփանոս և [[Արմավիր]]ի Ս. Գևորգ եկեղեցիների վերաշինությունը
* Կուսանաց [[Անապատ (մենաստան)|անապատի]] Ս. Ստեփանոս և [[Արմավիր]]ի Ս. Գևորգ եկեղեցիների վերաշինությունը
* [[Կարս]]ի Ս. Գրիգոր եկեղեցու բեմը և դուռը
* [[Կարս]]ի Ս. Գրիգոր եկեղեցու բեմը և դուռը
* [[ՀՀ|Հայաստանի առաջին Հանրապետության]] 50, 100 և 250 ռուբլի անվանագնով թղթադրամների ձևավորումը
* [[ՀՀ|Հայաստանի առաջին Հանրապետության]] 50, 100 և 250 ռուբլի անվանագնով թղթադրամների ձևավորումը
*[[ՀՀ|Հայաստանի առաջին Հանրապետության]] առաջին [[փոստային նամականիշ]]երի ձևավորումը։
* [[ՀՀ|Հայաստանի առաջին Հանրապետության]] առաջին [[փոստային նամականիշ]]երի ձևավորումը։


== Անհատական ցուցահանդեսներ ==
== Անհատական ցուցահանդեսներ ==
[[Պատկեր:G3g.JPG|275px|մինի|[[ՀՀ]] [[փոստային նամականիշ|նամականիշ]]երը Ֆեթվաճյանի ձևավորմամբ]]
[[Պատկեր:G3g.JPG|275px|մինի|[[ՀՀ]] [[փոստային նամականիշ|նամականիշերը]] Ֆեթվաճյանի ձևավորմամբ]]
* [[1899]] - [[Բաթում]]
* [[1899]] - [[Բաթում]]
* [[1900]] - [[Թիֆլիս]]
* [[1900]] - [[Թիֆլիս]]
Տող 72. Տող 72.


== Արտաքին հղումներ ==
== Արտաքին հղումներ ==
*[http://www.cba.am/CBA_SITE/about/history/pat2.html?__locale=en Հայաստանի կենտրոնական բանկ]
* [http://www.cba.am/CBA_SITE/about/history/pat2.html?__locale=en Հայաստանի կենտրոնական բանկ]


{{DEFAULTSORT:Ֆեթվաճյան, Արշակ}}
{{DEFAULTSORT:Ֆեթվաճյան, Արշակ}}

20:24, 25 Ապրիլի 2017-ի տարբերակ

Արշակ Ֆեթվաճյան
Ծնվել էհոկտեմբերի 1, 1866(1866-10-01)
ԾննդավայրՏրապիզոն
Օսմանյան կայսրություն Օսմանյան կայսրություն
Վախճանվել էհոկտեմբերի 10, 1947(1947-10-10) (81 տարեկան) կամ հոկտեմբերի 7, 1947(1947-10-07)[1] (81 տարեկան)
Մահվան վայրՄեդֆորդ
ԱՄՆ ԱՄՆ
Ազգությունհայ
Քաղաքացիություն Հայաստան
ԿրթությունՀռոմի գեղարվեստի ակադեմիա
Մասնագիտություննկարիչ և փոստային բացիկների դիզայներ
Ակտիվ շրջան1891 - 1947
Ներշնչվել էՉեզարե Մակկարի
Ներշնչել էԼյուսի Տեր-Մանուելյան
Արշակ Ֆեթվաճյան Վիքիդարանում
 Arshak Fetvadjian Վիքիպահեստում

Արշակ Աբրահամի Ֆեթվաճյան (հոկտեմբերի 1, 1866(1866-10-01), Տրապիզոն, Օսմանյան կայսրություն - հոկտեմբերի 10, 1947(1947-10-10) կամ հոկտեմբերի 7, 1947(1947-10-07)[1], Մեդֆորդ, Միդլսեքս շրջան, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ), հայ նկարիչ։

Կենսագրություն

Ծնվել է 1866 թ.։ Սովորել է Տրապիզոնի ազգային, ապա Կոստանդնուպոլսի Գեղարվեստի վարժարաններում, եղել վերջինիս անդրանիկ շրջանավարտներից (19871887 - 1891 թթ. սովորել է Հռոմի գեղարվեստի ակադեմիայում՝ աշակերտելով Չեզարե Մակկարիին։ 1891 թ. մասնակցել է Իտալիայի նկարիչների ազգային ցուցահանդեսին։ 1891 - 1895 թթ. աշխատել է Վիեննայում, ապա մեկնել Սանկտ Պետերբուրգ, դարձել Ռուսաստանի նկարիչների ընկերության անդամ, մասնակցել պատկերահանդեսների։

Շրջել է Արևելյան Հայաստանում, նկարել հայկական հնագույն հուշարձաններ, ստեղծելով ավելի քան 2000 մատիտանկար ու ջրաներկ աշխատանքներ։ Նրա ստեղծագործությունների թվին են պատկանում` «Արևելյան փոստ», «Սասունցի կինը», «Մանուկ Հայաստան», «Ղևոնդ Ալիշան», «Վենետիկի Սուրբ Մարկոսի տաճարը», «Մատթեոս Իզմիլյան» և մի շարք այլ աշխատանքներ։ Ստեղծել է նաև պետական գործիչների, հայոց պատմության, դիցաբանության, ազգագրական թեմաներով աշխատանքներ, ինչպես նաև ընդօրինակումներ կատարել հայ մանրանկարչության նմուշներից, գեղագիտական հոդվածներով հանդես եկել մամուլում։ Ֆեթվաճյանի հետաքրքրությունները ընդգրկել են հայ ճարտարապետության պատմության, գրքի ձևավորման, ազգային տարազի, ասեղնագործության արվեստին առնչվող խնդիրներ։ Փարիզում ընտրվել է Ջրանկարիչների միջազգային ընկերության անդամ։ Կյանքի վերջին 25 տարին ապրել է ԱՄՆ-ում։ Մահից հետո աճյունը տեղափոխվել և թաղվել է Երևանում, իսկ աշխատանքները, կտակի համաձայն, հանձնվել են Հայաստանի ազգային պատկերասրահին[2][3]:

Ստեղծագործություններից

Անիի Մայր տաճարը 1905 թ.

Գեղանկար՝

  • «Արևելյան փոստ»
  • «Սասունցի կինը» («Մանուկ Հայաստան»)
  • «Ղևոնդ Ալիշան»
  • «Վենետիկի Ս. Մարկոսի տաճարը»
  • «Մատթեոս Իզմիլյան»
  • «Անիի ավերակները» - ջրանկարների շարք
  • «Անի. Միջնաբերդի բլուրը»[4]
  • «Անի. Հասարակական շենքը»[5]
  • «Վիրիվիս Ֆորտունայի տաճարը»[6]
  • «Արևամուտ (Միջերկրական և Սև ծովի ափին)»[7]
  • «Փողոցը Բաթումում»[8]
  • «Փոստը սարերում»[9]

Տարբեր աշխատանքներ՝

Անհատական ցուցահանդեսներ

ՀՀ նամականիշերը Ֆեթվաճյանի ձևավորմամբ

Երկեր

ՀՀ առաջին թղթադրամներից (100 ռուբլի) 1919 թ.
  • Շրջագայություն նկարչաց աշխարհին մեջ «Հանդես Ամսօրյա» 1892 թ. № 1-6, 9-11, 1893 թ. № 3
  • Արշակ Ֆեթվաճյան, Իմ մտքերը Բոստոն 1941
  • Արշակ Ֆեթվաճյան, Les Ruines d'Ani. Venice, 1906. (ֆր.)

Գրականություն

  • Ա. Տեր-Մանուելյան, Նկարիչ Արշակ Ֆեթվաճեան Բեյրութ 1966
  • Ռ. Շիշմանյան, Բնանկարն ու հայ նկարիչները Երևան 1958
  • Ерканян В.С. Армянская культура в 1800-1917 гг. Ереван 1985 (ռուս.)

Հղումներ

Արտաքին հղումներ