«Անատոլիական լեզուներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ oգտվելով ԱՎԲ |
չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ |
||
Տող 14. | Տող 14. | ||
|glottorefname= Anatolian |
|glottorefname= Anatolian |
||
}} |
}} |
||
'''Անատոլիական լեզուներ''', [[Փոքր Ասիա]]յի մեռած հին լեզուները, որոնք այժմ հիմնականում դիտվում են իբրև [[Հնդեվրոպական լեզուներ|հնդեվոպական լեզվաընտանիքին]] պատկանող |
'''Անատոլիական լեզուներ''', [[Փոքր Ասիա]]յի մեռած հին լեզուները, որոնք այժմ հիմնականում դիտվում են իբրև [[Հնդեվրոպական լեզուներ|հնդեվոպական լեզվաընտանիքին]] պատկանող լեզուներ<ref name=":0">{{Գիրք:Լեզվաբանական բառարան|11}}</ref>: |
||
== Լեզուներ == |
== Լեզուներ == |
||
Տող 31. | Տող 31. | ||
== Ծագում == |
== Ծագում == |
||
Համարվում է, որ անատոլիական ճյուղը հնդեվրոպական նախալեզվից ամենավաղ անջատված ճյուղն է, անջատումը տեղի է ունեցել ենթադրաբար մ.թ.ա. 4-րդ հազարամյակի կեսին՝ նախախեթերեն լեզվի տեսքով: Կուրգանի վարկածի համաձայն՝ |
Համարվում է, որ անատոլիական ճյուղը հնդեվրոպական նախալեզվից ամենավաղ անջատված ճյուղն է, անջատումը տեղի է ունեցել ենթադրաբար մ.թ.ա. 4-րդ հազարամյակի կեսին՝ նախախեթերեն լեզվի տեսքով: Կուրգանի վարկածի համաձայն՝ վաղ անատոլիերեն խոսողների Անատոլիա հասնելու վերաբերյալ գոյություն ունի երկու հնարավոր տարբերակ. հյուսիսից՝ Կովկասը հատելով և արևմուտքից՝ Բալկաններից<ref>While models assuming an Anatolian PIE homeland of course do not assume any migration at all, and the model assuming an [[Armenia]]n homeland assumes straightforward immigration from the East.</ref>: Տարբերակներից վերջինը Մալլորին (1989) և Շտեյներն ավելի հավանական են համարում (1990): |
||
Քուենտին Ատկինսոնի և մյուսների վիճակագրական վերլուծության համաձայն՝ հնդեվրոպական լեզուն ծագել է Անատոլիայում. մեթոդի ճշգրտությունը սակայն կասկածի տակ է առնվում<ref>[http://language.psy.auckland.ac.nz/files/gray_and_atkinson2003/grayatkinson2003.pdf <nowiki>[1]</nowiki>] Language-tree divergence times support the Anatolian theory of Indo-European origin – Russell D. Gray & Quentin D. Atkinson, Department of Psychology, University of Auckland, Auckland, New Zealand.</ref><ref>{{cite web|url=http://www.sciencemag.org/content/337/6097/957|title=Mapping the Origins and Expansion of the Indo-European Language Family}}</ref>: |
Քուենտին Ատկինսոնի և մյուսների վիճակագրական վերլուծության համաձայն՝ հնդեվրոպական լեզուն ծագել է Անատոլիայում. մեթոդի ճշգրտությունը սակայն կասկածի տակ է առնվում<ref>[http://language.psy.auckland.ac.nz/files/gray_and_atkinson2003/grayatkinson2003.pdf <nowiki>[1]</nowiki>] Language-tree divergence times support the Anatolian theory of Indo-European origin – Russell D. Gray & Quentin D. Atkinson, Department of Psychology, University of Auckland, Auckland, New Zealand.</ref><ref>{{cite web|url=http://www.sciencemag.org/content/337/6097/957|title=Mapping the Origins and Expansion of the Indo-European Language Family}}</ref>: |
11:56, 23 Ապրիլի 2017-ի տարբերակ
Անատոլիական լեզուներ | |
---|---|
Տարածված՝ | նախկին Անատոլիա |
Դասակարգում՝ | Հնդեվրոպական լեզուներ Անատոլիական լեզուներ |
Կազմ՝ |
Խեթերեն
Պալայերեն
Լուվիերեն
Լիդիերեն
|
ISO 639-5՝ | ine-ana |
Անատոլիական լեզուներ, Փոքր Ասիայի մեռած հին լեզուները, որոնք այժմ հիմնականում դիտվում են իբրև հնդեվոպական լեզվաընտանիքին պատկանող լեզուներ[1]:
Լեզուներ
Ստորև գտնվող ցանկը ներկայացնում է անատոլիական լեզուները՝ համաձայն Ռոբերը Բիքեսի անատոլիական լեզուների դասակարգման (2010)[2]: Այս մոդելը այս լեզուներում ընդունում է միայն մեկ արտահայտված ենթախումբ՝ լուվիական լեզուները. լեզուների դասակարգումը և ենթաճյուղերի ստեղծումը դեռ շարունակվում է: Երկրորդ տարբերակի համաձայն՝ խեթերենը և արևմտյան անատոլիերենը միացնում է լիդիերենին, պալայերենի և լուվիերենի ենթաճյուղերին[3]:
Ծագում
Համարվում է, որ անատոլիական ճյուղը հնդեվրոպական նախալեզվից ամենավաղ անջատված ճյուղն է, անջատումը տեղի է ունեցել ենթադրաբար մ.թ.ա. 4-րդ հազարամյակի կեսին՝ նախախեթերեն լեզվի տեսքով: Կուրգանի վարկածի համաձայն՝ վաղ անատոլիերեն խոսողների Անատոլիա հասնելու վերաբերյալ գոյություն ունի երկու հնարավոր տարբերակ. հյուսիսից՝ Կովկասը հատելով և արևմուտքից՝ Բալկաններից[4]: Տարբերակներից վերջինը Մալլորին (1989) և Շտեյներն ավելի հավանական են համարում (1990):
Քուենտին Ատկինսոնի և մյուսների վիճակագրական վերլուծության համաձայն՝ հնդեվրոպական լեզուն ծագել է Անատոլիայում. մեթոդի ճշգրտությունը սակայն կասկածի տակ է առնվում[5][6]:
Ծանոթագրություններ
- ↑ Հ. Զ. Պետրոսյան, Ս. Ա. Գալստյան, Թ. Ա. Ղարագյուլյան, Լեզվաբանական բառարան (խմբ. Էդ. Բ. Աղայան), Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի հրատարակչություն», 1975, էջ 11։
- ↑ Beekes, R S P; Cor de Vaan, Michiel Arnoud (2011). Comparative Indo-European linguistics: an introduction (2nd ed.). Amsterdam; Philadelphia: John Benjamins Publishing Company. էջեր 20–22.
- ↑ Luraghi 1998, էջ. 169 .
- ↑ While models assuming an Anatolian PIE homeland of course do not assume any migration at all, and the model assuming an Armenian homeland assumes straightforward immigration from the East.
- ↑ [1] Language-tree divergence times support the Anatolian theory of Indo-European origin – Russell D. Gray & Quentin D. Atkinson, Department of Psychology, University of Auckland, Auckland, New Zealand.
- ↑ «Mapping the Origins and Expansion of the Indo-European Language Family».