«Շիլկա (զենիթային ինքնագնաց համալիր)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 97. Տող 97.
|страницы = 16
|страницы = 16
}}{{ref-ru}}</ref>: «Շիլկան» զինված ուժերի սպառազինության մեջ ներառվեց 1962 թվականի սեպտեմբերի 5-ին ԽՍՀՄ նախարարների խորհուրդի № 925—401 որոշմամբ<ref name="sh-16"/>: Փորձարկումները կատարած պետական հանձնաժողովի եզրակացության մեջ նշվել էր, որ «Շիլկան» 200-ից 500 մ բարձրության վրա գտնվող արագընթաց թիրախները խոցելու առումով 1.5-ից 2 անգամ գերազանցում է «Ենիսեյին», իսկ վերջինս հնարավորություն ուներ խոցել 3000 մ բարձրության վրա գտնվող թիրախներին՝ գերազանցելով «Շիլկայի» համապատասխան ցուցանիշը, որը կազմում է 1500 մ: «Ենիսեյը» ուներ մեծ կշիռ՝ շուրջ 28 տոննա, իսկ «Շիլկան»՝ 19: Գնային արժեքով երկուսն էլ ունեին նույն ցուցանիշները: Հանձնաժողովը առաջարկեց սպառազինության մեջ ներառել զենիթային այս երկու համալիրներն էլ, քանի որ նրանցից ոչ մեկը չուներ բացարձակ առավելություն մյուսի նկատմամբ, սակայն ԽՍՀՄ նախարարների խորհրդի 1962 թվականի սեպտեմբերի 5-ի որոշումով միայն «Շիլկան» է դառնում երկրի զինված ուժերի զինատեսակ, որից հետո «Ենիսեյին» առնչվող հետագա աշխատանքները դադարեցվեցին<ref name="Б 12">{{книга|автор=А. Широкорад.|заглавие=«Шилка» и другие отечественные зенитные самоходные установки|место=М.|издательство=Моделист-конструктор|год=1998|страницы=12}}{{ref-ru}}</ref>:
}}{{ref-ru}}</ref>: «Շիլկան» զինված ուժերի սպառազինության մեջ ներառվեց 1962 թվականի սեպտեմբերի 5-ին ԽՍՀՄ նախարարների խորհուրդի № 925—401 որոշմամբ<ref name="sh-16"/>: Փորձարկումները կատարած պետական հանձնաժողովի եզրակացության մեջ նշվել էր, որ «Շիլկան» 200-ից 500 մ բարձրության վրա գտնվող արագընթաց թիրախները խոցելու առումով 1.5-ից 2 անգամ գերազանցում է «Ենիսեյին», իսկ վերջինս հնարավորություն ուներ խոցել 3000 մ բարձրության վրա գտնվող թիրախներին՝ գերազանցելով «Շիլկայի» համապատասխան ցուցանիշը, որը կազմում է 1500 մ: «Ենիսեյը» ուներ մեծ կշիռ՝ շուրջ 28 տոննա, իսկ «Շիլկան»՝ 19: Գնային արժեքով երկուսն էլ ունեին նույն ցուցանիշները: Հանձնաժողովը առաջարկեց սպառազինության մեջ ներառել զենիթային այս երկու համալիրներն էլ, քանի որ նրանցից ոչ մեկը չուներ բացարձակ առավելություն մյուսի նկատմամբ, սակայն ԽՍՀՄ նախարարների խորհրդի 1962 թվականի սեպտեմբերի 5-ի որոշումով միայն «Շիլկան» է դառնում երկրի զինված ուժերի զինատեսակ, որից հետո «Ենիսեյին» առնչվող հետագա աշխատանքները դադարեցվեցին<ref name="Б 12">{{книга|автор=А. Широкорад.|заглавие=«Шилка» и другие отечественные зенитные самоходные установки|место=М.|издательство=Моделист-конструктор|год=1998|страницы=12}}{{ref-ru}}</ref>:

== Կառուցվածք ==
=== Զրահապատ հիմնակմախք և աշտարակ ===
Շիլկա զենիթային ինքնագնաց համալիրի հիմնակմախքն ու աշտարակը զրահապատ են և ունեն հակաբեկորային, հակափամփուշտային հատկություն:

=== Սպառազինություն ===
«Շիլկայի» սպառազինությունը բաղկացած է 23 մմ-անոց քառափող АЗП-23 «Ամուր» դասի ավտոմատ հրանոթով: Հրանոթի կրակելու արագությունը կազմում է 3400 կրակոց րոպեյում<ref name="основа" />: Ունի ամբողջությամբ հավասարակշռված ռադիոլակացիոն կայան, ինչը հնարավորություն է տալիս կրակ վարել նաև շարժման ընթացքում: Նշանառությունը հնարավոր է կատարել ինչպես ձեռքով, այնպեսել ավտոմատ եղանակով<ref name="основа" />:

Համալիրի կազմում են ընդգրկված աշտարակում տեղադրված РПК-2 նշանառության զինատեսակի ռադիոլոկացիոն կայան, որն օժտված է մինչև 18 կմ հեռավորության թիրախներ հայտնաբերելու հնարավորությամբ: Համալիրն ունի նաև հաշվարկա-որոշիչ սարք, որը կատարում է արկի՝ թիրախին դիպչելու խնդիրները<ref name="основа" />:

{| style="background:#fff; border-collapse:collapse; border:1px solid #996; line-height:1.5; margin:1ex 0; text-align:center" cellpadding="2"
|- style="background-color:#996; color:#fff"
| colspan="6" | '''ԶՍՈւ-23-4 համալիրով թիրախի խոցման հավանականությունը'''<ref name="Б 13">{{книга|автор=А. Широкорад.|заглавие=«Шилка» и другие отечественные зенитные самоходные установки|место=М.|издательство=Моделист-конструктор|год=1998|страницы=13}}{{ref-ru}}</ref>
|- style="background-color:#ddb"
| colspan="6" | 250 մ/վրկ. արագությամբ [[ՄԻԳ-17]] տիպի թիրախ
|-
| style="border:1px solid #996" width="16%" | Հեռավորությունը (մ)
| style="border:1px solid #996" width="16%" | 200 մ բարձրության վրա
| style="border:1px solid #996" width="16%" | 500 մ բարձրության վրա
| style="border:1px solid #996" width="16%" | 1000 մ բարձրության վրա
| style="border:1px solid #996" width="16%" | 1500 մ բարձրության վրա
| style="border:1px solid #996" width="16%" | 2000 մ բարձրության վրա
|-
| style="border:1px solid #996" | 500
| style="border:1px solid #996" | 0,28
| style="border:1px solid #996" | 0,35
| style="border:1px solid #996" | 0,39
| style="border:1px solid #996" | 0,39
| style="border:1px solid #996" | —
|}

{| style="background:#fff; border-collapse:collapse; border:1px solid #996; line-height:1.5; margin:1ex 0; text-align:center" cellpadding="2"
|- style="background-color:#996; color:#fff"
| colspan="5" | '''Զրահաայրող-լուսածրող արկի կողմից 2А7-ի զրահի խոցման աղյուսակ'''<ref name="Б 13" />
|- style="background-color:#ddb"
| style="border:1px solid #996" width="44%" | Արկ\հեռավորություն, (մ)
| style="border:1px solid #996" width="14%" | 500
| style="border:1px solid #996" width="14%" | 1000
| style="border:1px solid #996" width="14%" | 1500
| style="border:1px solid #996" width="14%" | 2000
|-
| style="border:1px solid #996" align="left" | (բախման անկյունը 90°, միատար զրահ)
| style="border:1px solid #996" |25
| style="border:1px solid #996" |20
| style="border:1px solid #996" |10
| style="border:1px solid #996" | —
|-
| colspan="5" style="font-size:smaller; text-align:left"| Տարբեր ժամանակներում տարբեր երկրներում օգտագործվել են զրահի խոցման տարբեր եղանակներ: Որպես կանոն, այլ համանման հրանոթ/զինամթերքների հետ ուղղակի համեմատությունը հաճախ դժվար է լինում:
|}

[[Պատկեր:Naboj23 mm.jpg|thumb|100px|23 մմ-անոց ուսումնական արկ]]


== Ծանոթագրություններ ==
== Ծանոթագրություններ ==

14:47, 28 Մարտի 2017-ի տարբերակ

Խնդրում ենք նշել կաղապարի տեղադրման ամսաթիվը 2024-04-23 08:37:48 ֆորմատով

ԶՍՈւ-23-4 «Շիլկա»
Հիմնական տվյալներ
ԴասակարգԶենիթային ինքնագնաց համալիր
ԵրկիրԽորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն ԽՍՀՄ
Քաշ, տ.21
Անձնակազմ4
Պատմություն
ԱրտադրողMytishchi Machine-Building Plant?
Արտադրման թվականներ1964—1982
Շահագործման սկիզբ1962
Արտադրվածների քանակշուրջ 6500
ՕգտագործողԱֆղանստանի ազգային բանակ[1], National People's Army?[2], Egyptian Army?[3], Հնդկաստանի զինված ուժեր[3], Լեհաստանի ցամաքային ուժեր[4], Բանվորա-գյուղացիական Կարմիր բանակ և Ուկրաինայի զինված ուժեր
Անվանված էՇիլկա
Չափեր
Կորպուսի երկարություն, մմ6495
Կորպուսի լայնություն, մմ3075
Բարձրություն, մմ2644—3764
Շարժիչի տեսակդիզելային

ԶՍՈւ-23-4 «Շիլկա», խորհրդային արտադրության զենիթային ինքնագնաց համալիր, որի զանգվածային արտադրությունը սկսվել է 1964 թվականին: Զինված է քառափող 23 մմ-անոց գնդացիրով: Կրակելու արագությունը կազմում է 3400 պարկուճ րոպեյում[5] Նշանառությունը հնարավոր է կատարել ձեռքով, կիսաավտոմատ և ավտոմատ: Վերջին երկու դեպքերում կիրառվում է հաստիքային ռադիոլոկացիոն կայան:

Համալիրը նախատեսված է ցամաքային զորքերը անմիջականորեն պաշտպանելու, հորիզոնական (մինչև 2500 մ) և ուղղահայաց (մինչև 1500 մ) հեռավորության վրա մինչև 450 մ/վրկ. արագությամբ թռչող օդային թիրախները ոչնչացնելու, ինչպես նաև կանգնած կամ շարժվող ցամաքային թիրախների ոչնչացման համար (մինչև 2000 մ)[5]: ԽՍՀՄ-ում զինատեսակը ներառված էր ՀՕՊ-ի ցամաքային զորքերում գնդային մակարդակով:

Համարվել է ցամաքային թիրախներին սպառնացող զինատեսակ՝ ընդգրկված ՀՕՊ համակարգում: Ներկայում զինատեսակը հնացած է համարվում, քանի որ ժամանակակից սպառազինության տեխնիկատակտիկական չափանիշներին զիջում է: Խոսքը վերաբերում է զինատեսակի ռադիոլոկացիոն կայանին, օդային թիրախների խոցելիության հեռավորությանը: Որպես «Շիլկային» փոխարինող զինատեսակ նախագծվել է, ընդգրկվել սպառազինության համակարգում և զանգվածային արտադրության դրվել ինքնագնաց զենիթային հրթիռա-հրետանային «Տունգուսկա» համալիրը: Այնուամենայնիվ, ԶՍՈւ-23-4 «Շիլկա» զինատեսակը ներառված է տարբեր երկրների զինված ուժերի ստորաբաժանումներում: Մինչ այսօր այն կիրառվում է տեղային պատերազմների ժամանակ հիմնականում ցամաքային թիրախներ խոցելու նպատակով:

«Շիլկայի»М քաշը, կախված ձևափոխություններից, կազմում է 20.5-ից մինչև 21.5 տոննա: Անձնակազմը բաղկացած է 4 անձից՝ հրամանատար, ավագ օպերատոր, նշանառու, մեխանիկ-վարորդ:

Զինատեսակը կոչվել է Ամուր գետի ձախ վտակ Շիլկա գետի անունով:

Պատմություն

ԽՍՀՄ-ում ստեղծված առաջին արտադրական զենիթային ինքնագնաց համալիրը եղել է ԶՍՈւ-57-2-ը, որի զանգվածային արտադրությունը սկսվել է, ըստ տարբեր տվյալների, 1955 կամ 1957 թվականներին: Այդ զինատեսակի մարտավարա-տակտիկական հնարավորությունները, հաշվի առնելով համեմատաբար ոչ մեծ կրակի և ցածր նշանառության արագությունն ընդդեմ ցածր բարձրությամբ թռչող արագընթաց ռեակտիվ ինքնաթիռներիցածրի, բավականին անարդյունավետ էի:[6]: Այդ իսկ պատճառով ԶՍՈւ-57-2-ի արտադրությունը սկսելուց հետո 1957 թվականի ապրիլի 17-ին ԽՍՀՄ նախարարների խորհրդի որոշմամբ սկսվեց նախագծվել ռադիոլոկացիոն կայանով և ավտոմատ նշանառության համակարգով զինված արագընթաց երկու նոր զենիթահրթիռային համալիրներ՝ 37 մմ-անոց 500П ԶՍՈւ-37-2 «Ենիսեյ» հրանթոային համալիր և 23 մմ-անոց 2А7 ԶՍՈւ-23-4 «Շիլկա» հրանթոային համալիր: Երկու համալիրներն էլ իրենց անվանումները ստացան ի պատիվ սիբիրյան Ենիսեյ և Շիլկա գետերի: Բացի հրանոթների առկայությունից այս համալիրները տարբերվում էին նաև օգտագործվող շասիով և նշանառության ռադիոլոկացիոն համալիրով[7]: Պաշտոնապես համալիրները ստեղծվել էին տարբեր խնդիրների կատարման համար. «Շիլկան» նախատեսված էր մոտոհրաձգային ստորաբաժանումների հակաօդային պաշտպանության համար, իսկ «Ենիսեյը»՝ զրահատանկային ուժերի ՀՕՊ-ը[6]:

Նշված երկու զենիթային ինքնագնաց համալիրների նախատիպերը պատրաստ էին արդեն 1960 թվականի դեկտեմբերին, իսկ գործարանային և պետական փորձարկումները շարունակվեցին մինչև 1961 թվականի հոկտեմբերը[8]: «Շիլկան» զինված ուժերի սպառազինության մեջ ներառվեց 1962 թվականի սեպտեմբերի 5-ին ԽՍՀՄ նախարարների խորհուրդի № 925—401 որոշմամբ[8]: Փորձարկումները կատարած պետական հանձնաժողովի եզրակացության մեջ նշվել էր, որ «Շիլկան» 200-ից 500 մ բարձրության վրա գտնվող արագընթաց թիրախները խոցելու առումով 1.5-ից 2 անգամ գերազանցում է «Ենիսեյին», իսկ վերջինս հնարավորություն ուներ խոցել 3000 մ բարձրության վրա գտնվող թիրախներին՝ գերազանցելով «Շիլկայի» համապատասխան ցուցանիշը, որը կազմում է 1500 մ: «Ենիսեյը» ուներ մեծ կշիռ՝ շուրջ 28 տոննա, իսկ «Շիլկան»՝ 19: Գնային արժեքով երկուսն էլ ունեին նույն ցուցանիշները: Հանձնաժողովը առաջարկեց սպառազինության մեջ ներառել զենիթային այս երկու համալիրներն էլ, քանի որ նրանցից ոչ մեկը չուներ բացարձակ առավելություն մյուսի նկատմամբ, սակայն ԽՍՀՄ նախարարների խորհրդի 1962 թվականի սեպտեմբերի 5-ի որոշումով միայն «Շիլկան» է դառնում երկրի զինված ուժերի զինատեսակ, որից հետո «Ենիսեյին» առնչվող հետագա աշխատանքները դադարեցվեցին[7]:

Կառուցվածք

Զրահապատ հիմնակմախք և աշտարակ

Շիլկա զենիթային ինքնագնաց համալիրի հիմնակմախքն ու աշտարակը զրահապատ են և ունեն հակաբեկորային, հակափամփուշտային հատկություն:

Սպառազինություն

«Շիլկայի» սպառազինությունը բաղկացած է 23 մմ-անոց քառափող АЗП-23 «Ամուր» դասի ավտոմատ հրանոթով: Հրանոթի կրակելու արագությունը կազմում է 3400 կրակոց րոպեյում[5]: Ունի ամբողջությամբ հավասարակշռված ռադիոլակացիոն կայան, ինչը հնարավորություն է տալիս կրակ վարել նաև շարժման ընթացքում: Նշանառությունը հնարավոր է կատարել ինչպես ձեռքով, այնպեսել ավտոմատ եղանակով[5]:

Համալիրի կազմում են ընդգրկված աշտարակում տեղադրված РПК-2 նշանառության զինատեսակի ռադիոլոկացիոն կայան, որն օժտված է մինչև 18 կմ հեռավորության թիրախներ հայտնաբերելու հնարավորությամբ: Համալիրն ունի նաև հաշվարկա-որոշիչ սարք, որը կատարում է արկի՝ թիրախին դիպչելու խնդիրները[5]:

ԶՍՈւ-23-4 համալիրով թիրախի խոցման հավանականությունը[9]
250 մ/վրկ. արագությամբ ՄԻԳ-17 տիպի թիրախ
Հեռավորությունը (մ) 200 մ բարձրության վրա 500 մ բարձրության վրա 1000 մ բարձրության վրա 1500 մ բարձրության վրա 2000 մ բարձրության վրա
500 0,28 0,35 0,39 0,39
Զրահաայրող-լուսածրող արկի կողմից 2А7-ի զրահի խոցման աղյուսակ[9]
Արկ\հեռավորություն, (մ) 500 1000 1500 2000
(բախման անկյունը 90°, միատար զրահ) 25 20 10
Տարբեր ժամանակներում տարբեր երկրներում օգտագործվել են զրահի խոցման տարբեր եղանակներ: Որպես կանոն, այլ համանման հրանոթ/զինամթերքների հետ ուղղակի համեմատությունը հաճախ դժվար է լինում:
23 մմ-անոց ուսումնական արկ

Ծանոթագրություններ

  1. The World's ArmiesUK: Chartwell Books, 1979. — P. 11. — ISBN 0-89009-267-2
  2. Guardia M. Self-Propelled Anti-Aircraft Guns of the Soviet Union // (untranslated) — 2015. — Vol. 222. — P. 28. — ISBN 978-1-4728-0622-2, 978-1-4728-0624-6, 978-1-4728-0623-9
  3. 3,0 3,1 Guardia M. Self-Propelled Anti-Aircraft Guns of the Soviet Union // (untranslated) — 2015. — Vol. 222. — P. 30. — ISBN 978-1-4728-0622-2, 978-1-4728-0624-6, 978-1-4728-0623-9
  4. Guardia M. Self-Propelled Anti-Aircraft Guns of the Soviet Union // (untranslated) — 2015. — Vol. 222. — P. 29. — ISBN 978-1-4728-0622-2, 978-1-4728-0624-6, 978-1-4728-0623-9
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Чижиков, Сергей. — Полное описание ЗСУ-23-4 «Шилка» и краткое — модификаций«Зенитная самоходная установка ЗСУ-23-4 «Шилка»». PZAKU.net. Արխիվացված է օրիգինալից 2008-08-27-ին. Վերցված է 2008-01-25-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)(ռուս.)
  6. 6,0 6,1 А. Широкорад. «Шилка» и другие отечественные зенитные самоходные установки. — М.: Моделист-конструктор, 1998. — С. 9.(ռուս.)
  7. 7,0 7,1 А. Широкорад. «Шилка» и другие отечественные зенитные самоходные установки. — М.: Моделист-конструктор, 1998. — С. 12.(ռուս.)
  8. 8,0 8,1 А. Широкорад. «Шилка» и другие отечественные зенитные самоходные установки. — Моделист-конструктор, 1998. — С. 16.(ռուս.)
  9. 9,0 9,1 А. Широкорад. «Шилка» и другие отечественные зенитные самоходные установки. — М.: Моделист-конструктор, 1998. — С. 13.(ռուս.)