«Շամիրամը Արա Գեղեցիկի դիակի մոտ (նկար)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
Տող 13. Տող 13.
Սուրենյանցի «Շամիրամն Արա Գեղեցիկի դիակի մոտ» կտավի հերոսուհու հայացքում կա [[դեմոնիզմ]], որը հիշեցնում է մյունխենյան սեցեսսիոնի հիմնադիրներից մեկի` [[Ֆրանց ֆոն Շտուկ]]ի<ref group="Նշում">Մյունխենի Գեղարվեստի ակադեմիայում Սուրենյանցի ուսումնառության տարիներին է
Սուրենյանցի «Շամիրամն Արա Գեղեցիկի դիակի մոտ» կտավի հերոսուհու հայացքում կա [[դեմոնիզմ]], որը հիշեցնում է մյունխենյան սեցեսսիոնի հիմնադիրներից մեկի` [[Ֆրանց ֆոն Շտուկ]]ի<ref group="Նշում">Մյունխենի Գեղարվեստի ակադեմիայում Սուրենյանցի ուսումնառության տարիներին է
սովորել նաև գերմանական յուգենդշտիլի հիմնադիր Ֆրանց ֆոն Շտուկը (1881–1885 թթ.): Ե՛վ
սովորել նաև գերմանական յուգենդշտիլի հիմնադիր Ֆրանց ֆոն Շտուկը (1881–1885 թթ.): Ե՛վ
Սուրենյանցը, և՛ Շտուկը այդ տարիներին ծաղրանկարներով աշխատակցել են նաև “Fliegende
Սուրենյանցը, և՛ Շտուկն այդ տարիներին ծաղրանկարներով աշխատակցել են նաև “Fliegende
Blätter” («Թռչող թերթիկներ») երգիծաթերթին:</ref> «Մեղք» նկարի հերոսուհուն: «Շամիրամն Արա Գեղեցիկի դիակի մոտ» պատկերը նման է թատերական տեսարանի, որտեղ հերոսուհին օպերային դերասանուհու և վհուկ կնոջ կերպարանք ունի՝ իր մեջ միավորելով և՛ տղամարդու, և՛ կնոջ նկարագիր: Հերոսուհին իր ալեկոծվող կրքերի համար հանդարտություն է փնտրում ներքին պայքարում<ref name="Շուշանիկ">[http://hpj.asj-oa.am/2755/1/2010-1(57).pdf Սիմվոլիզմի միտումները Վարդգես Սուրենյանցի արվեստում, Շուշանիկ Զոհրաբյան]</ref><ref>{{Cite news|url=http://arvestagir.am/am/vardges-surenyanc-salomen-mek-hayackh-ev-ditogheh-zinathaphvatc-e/|title=Վարդգես Սուրենյանց {{!}} Սալոմեն {{!}} Մեկ հայացք և դիտողը զինաթափված է|language=hy-AM|access-date=2017-02-21}}</ref>:
Blätter” («Թռչող թերթիկներ») երգիծաթերթին:</ref> «Մեղք» նկարի հերոսուհուն: «Շամիրամն Արա Գեղեցիկի դիակի մոտ» պատկերը նման է թատերական տեսարանի, որտեղ հերոսուհին օպերային դերասանուհու և վհուկ կնոջ կերպարանք ունի՝ իր մեջ միավորելով և՛ տղամարդու, և՛ կնոջ նկարագիր: Հերոսուհին իր ալեկոծվող կրքերի համար հանդարտություն է փնտրում ներքին պայքարում<ref name="Շուշանիկ">[http://hpj.asj-oa.am/2755/1/2010-1(57).pdf Սիմվոլիզմի միտումները Վարդգես Սուրենյանցի արվեստում, Շուշանիկ Զոհրաբյան]</ref><ref>{{Cite news|url=http://arvestagir.am/am/vardges-surenyanc-salomen-mek-hayackh-ev-ditogheh-zinathaphvatc-e/|title=Վարդգես Սուրենյանց {{!}} Սալոմեն {{!}} Մեկ հայացք և դիտողը զինաթափված է|language=hy-AM|access-date=2017-02-21}}</ref>:



08:22, 22 փետրվարի 2017-ի տարբերակ

Շամիրամը Արա Գեղեցիկի դիակի մոտ
տեսակգեղանկար
նկարիչՎարդգես Սուրենյանց
տարի1899
բարձրություն214,5 սանտիմետր
լայնություն98 սանտիմետր
նյութկտավ և յուղաներկ
գտնվում էՀայաստանի ազգային պատկերասրահ
հավաքածուՀայաստանի ազգային պատկերասրահ
սեփականատերՀայաստանի ազգային պատկերասրահ
Ծանոթագրություններ

«Շամիրամը Արա Գեղեցիկի դիակի մոտ», հայ ազգային պատմանկարչության հիմնադիր Վարդգես Սուրենյանցի 1899 թվականին ստեղծած կտավ, որը գտնվում է Հայաստանի ազգային պատկերասրահում:

Պատմություն

Առասպել

«Արա Գեղեցիկ և Շամիրամ» առասպելը Հայոց թագավոր Արա Գեղեցիկի և Ասորեստանի թագուհի Շամիրամի փոխհարաբերությունների շուրջ ստեղծված ավանդազրույց է, որը պահպանվել է Մովսես Խորենացու մշակմամբ և այլ պատմագիրների ընդօրինակումներով:

Ասորեստանի թագուհի Շամիրամը, լսելով Արայի գեղեցկության մասին, նվերներով պատվիրակներ է ուղարկել նրա մոտ, խնդրել ամուսնանալ իր հետ և դառնալ Ասորեստանի թագավորը: Արան մերժել է Շամիրամին: Շամիրամը մեծ զորքով եկել է Հայաստան՝ Արային գերելու: Արան զոհվել է ճակատամարտում: Շամիրամը գտել է Արայի դին և ցանկացել արալեզների օգնությամբ վերակենդանացնել նրան, ինչը չի հաջողվել[1]:

Նկարագրություն

19-20-րդ դարերի վերջում արվեստում գերիշխում է մոդեռն ոճն ու սիմվոլիզմը: Նկարիչները վրձնել են կնոջ զգացմունքների, ապրումների և տենչանքների աշխարհը՝ մի կողմից «մութ», «սև», «խավար», «ստվեր», «մռայլ», «դև», մյուս կողմից՝ «լույս», «կրակ», «փայլ»[2]:

Սուրենյանցի «Շամիրամն Արա Գեղեցիկի դիակի մոտ» կտավի հերոսուհու հայացքում կա դեմոնիզմ, որը հիշեցնում է մյունխենյան սեցեսսիոնի հիմնադիրներից մեկի` Ֆրանց ֆոն Շտուկի[Նշում 1] «Մեղք» նկարի հերոսուհուն: «Շամիրամն Արա Գեղեցիկի դիակի մոտ» պատկերը նման է թատերական տեսարանի, որտեղ հերոսուհին օպերային դերասանուհու և վհուկ կնոջ կերպարանք ունի՝ իր մեջ միավորելով և՛ տղամարդու, և՛ կնոջ նկարագիր: Հերոսուհին իր ալեկոծվող կրքերի համար հանդարտություն է փնտրում ներքին պայքարում[2][3]:

Միխայիլ Վրուբելի «Դևը նստած» կտավին բնորոշ դիվայնությունը[Նշում 2] սիմվոլ է, փիլիսոփայական աշխարհընկալման գեղարվեստական արտահայտման ձև, Սուրենյանցի մոտ չար ոգին հպարտ է, միայնակ, փափագում է սիրո, անկախության, ուստի և դժբախտ է[2]:

Նշումներ

  1. Մյունխենի Գեղարվեստի ակադեմիայում Սուրենյանցի ուսումնառության տարիներին է սովորել նաև գերմանական յուգենդշտիլի հիմնադիր Ֆրանց ֆոն Շտուկը (1881–1885 թթ.): Ե՛վ Սուրենյանցը, և՛ Շտուկն այդ տարիներին ծաղրանկարներով աշխատակցել են նաև “Fliegende Blätter” («Թռչող թերթիկներ») երգիծաթերթին:
  2. Վրուբելի ստեղծագործությունում դևը ոգի է, որն իր էությամբ մոտենում է հունական անտիկ փիլիսոփայությանը: Սոկրատեսի մոտ դիվականությունն աստվածային ներքին ձայնն է, որն արգելում է կատարել այս կամ այն արարքը` կանխագուշակելով ապագան: 1831 թ. Լերմոնտովի գրած “Мой демон” բանաստեղծության մեջ այն ևս ունի սոկրատեսյան նկարագրություն. “И ум мой озарять он станет лучом чудесного огня” (Полное собрание сочинений, т. 1. М., 1953, с. 208): Ինչպես Իդա Հոֆմանն է նշում, «… դեմոնիզմի, դիվականության թեման արձագանքում էր ռուս հասարակության տրամադրությանը: Ավելին, 1907 թ. «Ոսկե գեղմ» հանդեսը մրցույթ հայտարարեց համանուն թեմայի շուրջը, որի ընթացքում իրենց աշխատանքներով հանդես եկան Վ. Միլիոտին, Պ. Կուզնեցովը, Դոբուժինսկին, Ա. Արապովը և Ն. Ֆիոֆիլակտովը» (И. Гофман. “Золотое Руно” журнал выставки 1906–1909. М., 2007, с. 170)

Ծանոթագրություններ

  1. «Հայկական Հանրագիտարան». www.encyclopedia.am (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2017-02-22-ին.
  2. 2,0 2,1 2,2 Սիմվոլիզմի միտումները Վարդգես Սուրենյանցի արվեստում, Շուշանիկ Զոհրաբյան
  3. «Վարդգես Սուրենյանց | Սալոմեն | Մեկ հայացք և դիտողը զինաթափված է». Վերցված է 2017-02-21-ին.