«Սերբիա»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ |
No edit summary |
||
Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Տեղեկաքարտ երկիր |
{{Տեղեկաքարտ երկիր |
||
|մակերես = 88,361 |
|||
|պետությանանվանում = Սերբիա<br />Սերբիայի Հանրապետություն|այլանուն = Սերբիա|դրոշ = [[Պատկեր:Flag of Serbia.svg|110px]]|դրոշիհոդված = Սերբիայի դրոշ|զինանշան = [[Պատկեր:Coat of arms of Serbia.svg|100px]]|զինանշանիհոդված = Սերբիայի զինանշան|տեղադրություն = [[Պատկեր:Serbia (orthographic projection).svg|250px]]|լեզուներ = [[սերբերեն]]|մայրաքաղաք = [[Պատկեր:Small Coat of Arms Belgrade.svg|15px]] [[Բելգրադ]]|կրոն = |պետականկարգ = Նախագահական Հանրապետություն|կմ2 = 88,361|տոկոսջրային = 0.13|բնակչություն = 7․479․437|խտություն = 115|արժույթ = [[Սերբական Դինար|Դինար]]|արժույթիկոդ = CSD|ժամայինգոտի = Ձմռանը (UTC+1) <br /> Ամռանը (UTC+2)|կարգախոս = |հիմն = ''Боже правде''|տոն = |tld = rs|landcode = RS|tel = +381|քարտեզ = }} |
|||
}} |
|||
'''Սերբիա''' {{IPA2|{{Audio-IPA|en-us-Serbia.ogg|ˈsɜrbiə}}}}☃), պաշտոնական անվանումը '''Սերբիայի Հանրապետություն''' ({{lang-sr|Репу̀блика Ср̀бија}}, ''Ռեպուբլիկա Սռբիյա''), դեպի ծով ելք չունեցող երկիր է Հարավ-Արևելյան [[Եվրոպա]]յի [[Բալկանյան թերակղզի|Բալկանյան թերակղզու]] կենտրոնական մասում։ Սերբիան հյուսիսից սահմանակից է [[Հունգարիա]]յին, հյուսիս արևելքում՝ [[Ռումինիա]]յին, արևելքում՝ [[Բուլղարիա]]յին, հարավում՝ [[Մակեդոնիա]]յին, հարավ-արևմուտքում՝ [[Ալբանիա]]յին և [[Չեռնոգորիա]]յի, արևմուտքում՝ [[Խորվաթիա]]յին և [[Բոսնիա և Հերցեգովինա]]յին։ Սերբիան 2003 - 2006 թվականներին մտնում էր Սերբիա և Չեռնոգորիայի կազմի մեջ։ 2006 թվականին անկախացավ Չերնոգորիան։ 2008 թվականին անկախություն հռչակեց Կոսովոն, որի անկախությունը Սերբիան չի ճանաչում։<ref name=":0">[http://www.tours.am/am/countries/%D5%A5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1/%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A2%D5%AB%D5%A1 www.tours.am] Սերբիայի մասին ավանդույթներ խոհանոց</ref> |
'''Սերբիա''' {{IPA2|{{Audio-IPA|en-us-Serbia.ogg|ˈsɜrbiə}}}}☃), պաշտոնական անվանումը '''Սերբիայի Հանրապետություն''' ({{lang-sr|Репу̀блика Ср̀бија}}, ''Ռեպուբլիկա Սռբիյա''), դեպի ծով ելք չունեցող երկիր է Հարավ-Արևելյան [[Եվրոպա]]յի [[Բալկանյան թերակղզի|Բալկանյան թերակղզու]] կենտրոնական մասում։ Սերբիան հյուսիսից սահմանակից է [[Հունգարիա]]յին, հյուսիս արևելքում՝ [[Ռումինիա]]յին, արևելքում՝ [[Բուլղարիա]]յին, հարավում՝ [[Մակեդոնիա]]յին, հարավ-արևմուտքում՝ [[Ալբանիա]]յին և [[Չեռնոգորիա]]յի, արևմուտքում՝ [[Խորվաթիա]]յին և [[Բոսնիա և Հերցեգովինա]]յին։ Սերբիան 2003 - 2006 թվականներին մտնում էր Սերբիա և Չեռնոգորիայի կազմի մեջ։ 2006 թվականին անկախացավ Չերնոգորիան։ 2008 թվականին անկախություն հռչակեց Կոսովոն, որի անկախությունը Սերբիան չի ճանաչում։<ref name=":0">[http://www.tours.am/am/countries/%D5%A5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1/%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A2%D5%AB%D5%A1 www.tours.am] Սերբիայի մասին ավանդույթներ խոհանոց</ref> |
||
<!-- Հոդվածի համար առաջարկվող բովանդակությունը. --> |
|||
== Պատմություն == |
== Պատմություն == |
||
Տող 33. | Տող 32. | ||
== Մշակույթ == |
== Մշակույթ == |
||
====== Ավանդույթներ ====== |
====== Ավանդույթներ ====== |
||
Սերբիայի քաղաքացիները գնահատում և պահպանում են իրենց ավանդույթները, հատկապես՝ Ուղղափառ եկեղեցին։ Նույնիսկ երիտասարդները գիտեն իրենց պատմությունը և հեշտությամբ կարող են ցանկացած տուրիստի համար ծառայել որպես էքսկուրսավար։ Մարդիկ շատ շփվող են, նրանք Ձեզ հետ կարող են զրուցել եղանակի, սպորտի, իրենց անձնական կյանքի մասին, սակայն պատերազմների կամ քաղաքականության մասին խոսել չի կարելի, քանի որ հիշողությունները դեռ թարմ են։<ref name=":0" /> |
Սերբիայի քաղաքացիները գնահատում և պահպանում են իրենց ավանդույթները, հատկապես՝ Ուղղափառ եկեղեցին։ Նույնիսկ երիտասարդները գիտեն իրենց պատմությունը և հեշտությամբ կարող են ցանկացած տուրիստի համար ծառայել որպես էքսկուրսավար։ Մարդիկ շատ շփվող են, նրանք Ձեզ հետ կարող են զրուցել եղանակի, սպորտի, իրենց անձնական կյանքի մասին, սակայն պատերազմների կամ քաղաքականության մասին խոսել չի կարելի, քանի որ հիշողությունները դեռ թարմ են։<ref name=":0" /> |
||
Տող 55. | Տող 53. | ||
== Ծանոթագրություներ == |
== Ծանոթագրություներ == |
||
{{ծանցանկ|2|height = 200}} |
{{ծանցանկ|2|height = 200}} |
||
{{ՎՊԵ|Serbia|Սերբիա}} |
|||
{{Եվրոպական երկրներ}} |
{{Եվրոպական երկրներ}} |
||
{{Արտաքին հղումներ}} |
|||
[[Կատեգորիա:Դեպի ծով ելք չունեցող երկրներ]] |
[[Կատեգորիա:Դեպի ծով ելք չունեցող երկրներ]] |
08:14, 22 փետրվարի 2017-ի տարբերակ
Սերբիա ՄՀԱ՝ [ ˈsɜrbiə]☃), պաշտոնական անվանումը Սերբիայի Հանրապետություն (սերբ.՝ Репу̀блика Ср̀бија, Ռեպուբլիկա Սռբիյա), դեպի ծով ելք չունեցող երկիր է Հարավ-Արևելյան Եվրոպայի Բալկանյան թերակղզու կենտրոնական մասում։ Սերբիան հյուսիսից սահմանակից է Հունգարիային, հյուսիս արևելքում՝ Ռումինիային, արևելքում՝ Բուլղարիային, հարավում՝ Մակեդոնիային, հարավ-արևմուտքում՝ Ալբանիային և Չեռնոգորիայի, արևմուտքում՝ Խորվաթիային և Բոսնիա և Հերցեգովինային։ Սերբիան 2003 - 2006 թվականներին մտնում էր Սերբիա և Չեռնոգորիայի կազմի մեջ։ 2006 թվականին անկախացավ Չերնոգորիան։ 2008 թվականին անկախություն հռչակեց Կոսովոն, որի անկախությունը Սերբիան չի ճանաչում։[5]
Պատմություն
Սերբիան պետություն է Եվրոպայի հարավում՝ Դանուբի ավազանում։ Առանձնացել է 1991-92 թթ-ի պատմական իրադարձությունների արդյունքում, երբ Հարավսլավիան տրոհվեց ինքնիշխան պետությունների։
Երկրի տարածքն զբաղեցնում են Սերբական բարձրավանդակի լեռնաշղթաներն ու լեռնազանգվածները, հյուսիսում՝ Միջինդանուբյան դաշտավայրը։ Ընդերքում կան կապարի, ցինկի, քարածխի, գորշ ածխի, պղնձի, նավթի և գազի հանքավայրեր։
Կլիման չափավոր ցամաքային է։ Խոշոր գետերն են Դանուբը, Սավան, Տիսան, Մորավան։
Լեռնալանջերը ծածկված են ասեղնատերև և խառնանտառներով։
Սերբիայի տարածքը սլավոններով բնակեցվել է դեռևս VI-IX դարերում։ IX դարում ընդունել են քրիստոնեություն։ XII դարում սերբերն ստեղծել են խոշոր պետություն, XIV դարում՝ Սերբա-հունական թագավորություն։
1389 թ-ին երկիրն ընկել է օսմանյան տիրապետության տակ, որից ազատագրվել է միայն XIX դարում. 1830–33 թթ-ին ստացել է ինքնավարության կարգավիճակ, 1878 թ-ի Բեռլինի կոնգրեսի որոշմամբ՝ լիակատար անկախություն և զգալիորեն ընդլայնել տարածքը։ 1882 թ-ից դարձել է թագավորություն։ 1912–13 թթ-ին մասնակցել է Բալկանյան պատերազմին, իսկ 1915–18 թթ-ին գրավվել է ավստրո-հունգարական զորքերի կողմից։ 1918 թ-ին նախկին Ավստրո-Հունգարիայի տարածքի զգալի մասը միավորվել է Սերբիայի հետ, և կազմավորել է Սերբերի, խորվաթների և սլովենների թագավորությունը, որը 1929 թ-ից կոչվել է Հարավսլավիա։
1941 թ-ին երկիրը գրավել է Գերմանիան, 1944 թ-ին ազատագրվել խորհրդային զորքերի օգնությամբ։ 1945 թ-ին Սերբիան Սլովենիայի, Խորվաթիայի, Բոսնիայի և Հերցոգովինայի, Մակեդոնիայի և Չեռնոգորիայի հետ ներառվել է Հարավսլավիայի Սոցիալիստական Ֆեդերատիվ Հանրապետության կազմի մեջ, որը գոյատևել է մինչև վերջինիս փլուզումը՝ 1991 թ., երբ իրենց անկախությունը հայտարարեցին Սլովենիան, Խորվաթիան, Բոսնիան և Հերցոգովինան ու Մակեդոնիան։ 1992 թ-ին Սերբիան և Չեռնոգորիան միասին կազմեցին Հարավսլավիայի Միութենական Հանրապետությունը և ընդունեցին նոր սահմանադրություն։ 2002 թ-ին Հարավսլավիայի Միութենական Հանրապետությունը վերակազմավորվեց Սերբիայի և Չեռնոգորիայի Միության, որը գոյատևեց մինչև 2006 թ.։
2006 թ-ի հունիսի 3-ին Սերբիայում և Չեռնոգորիայում անցկացված հանրաքվեով Չեռնոգորիան նույնպես անջատվեց Սերբիայից, և Սերբիան մնաց բուն Սերբիայի և 2 ինքնավար մարզերի՝ Վոեվոդինայի ու Կոսովոյի հետ։ Սակայն գնալով խորացավ դեռևս 1999 թ-ին Կոսովոյում սկսված հակամարտությունը ալբանացիների (92 %) և սերբերի (6 %) միջև, և 2008 թ-ի փետրվարի 17-ին Կոսովոն հայտարարեց իր անկախությունը, որը Սերբիան չի ճանաչել։[6][7]
Սերբիայի քաղաքական կուսակցություններ
- Սերբիայի Ռադիկալ կուսակցություն (ազգայնական)
- Դեմոկրատական կուսակցություն (Լիբերալ )
- Սերբիայի Դեմոկրատական կուսակցություն (պահպանողական)
- Սերբիայի առաջադիմական կուսակցություն (Պահպանողական)
- G-17 (ազատական )
- Սերբիայի Սոցիալիստական կուսակցություն (Սոցիալիստական)
- Սերբիայի Լիբերալ դեմոկրատական կուսակցություն (Լիբերալ)
Մշակույթ
Ավանդույթներ
Սերբիայի քաղաքացիները գնահատում և պահպանում են իրենց ավանդույթները, հատկապես՝ Ուղղափառ եկեղեցին։ Նույնիսկ երիտասարդները գիտեն իրենց պատմությունը և հեշտությամբ կարող են ցանկացած տուրիստի համար ծառայել որպես էքսկուրսավար։ Մարդիկ շատ շփվող են, նրանք Ձեզ հետ կարող են զրուցել եղանակի, սպորտի, իրենց անձնական կյանքի մասին, սակայն պատերազմների կամ քաղաքականության մասին խոսել չի կարելի, քանի որ հիշողությունները դեռ թարմ են։[5]
Խոհանոց
Խոհանոցի առանձնահատկությունն է պանրի շատ օգտագործումը ("կաչկավալի", "կաչամակ", "զլատիբոր", "լիպսկի" և "սենիչկի")։ Լայն օգտագործում ունի նաև հացը, ինչը լիության նշան է։ Բանջարեղենը մատուցվում է ոչ միայն որպես ինքնուրույն ուտեստ, այլ նաև որպես"կանաչ խորտիկներ"։ Ազգային խոհանոցից տարածված են "սարման", "պասուլը", "սմբուկը", պոմիդորը և այլ աղցաններ։[5]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սերբիա» հոդվածին։ |
Տես նաև
Արտաքին հղումներ
- Պաշտոնական կայք
- Սերբիայի ազգային տուրիստական կազմակերպություն
- Սերբիայի նուրություների էջը BBC-ի կայքում
- Սերբիա քարտեզները Վիկիմեդիա կայքում
- Սերբիայի քարտեզը OpenStreetMap կայքում
Ծանոթագրություներ
- ↑ 10 // 2006 constitution of Serbia (серб.)
- ↑ 2006 constitution of Serbia (серб.)
- ↑ 2022 Serbia Census
- ↑ Human Development Report — UNDP, 2022.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 www.tours.am Սերբիայի մասին ավանդույթներ խոհանոց
- ↑ www.encyclopedia.am Հայկական հանրագիտարան Սերբիա
- ↑ www.dasaran.am Սերբիայի Պատմություն
|
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սերբիա» հոդվածին։ |
|