«Ազատ քաղաք Դանցիգ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
Նոր էջ «{{Պատմական երկիր | Անվանում = Ազատ քաղաք Դանցիգ | Նախորդ1 = Արևմտյան Պրուսիա | Դրոշ_Նախորդ1 = Flagge Preußen -...»:
 
No edit summary
Տող 7. Տող 7.
| Նախորդ3 =
| Նախորդ3 =
| Դրոշ_Նախորդ3 =
| Դրոշ_Նախորդ3 =
| Հաջորդ1 =
| Հաջորդ1 = Նացիստական Գերմանիա
| Դրոշ_Հաջորդ1 = Նացիստական Գերմանիա
| Դրոշ_Հաջորդ1 = Flag of German Reich (1935–1945).svg
| Հաջորդ2 = Flag of German Reich (1935–1945).svg
| Հաջորդ2 =
| Դրոշ_Հաջորդ2 =
| Դրոշ_Հաջորդ2 =
| Հաջորդ3 =
| Հաջորդ3 =
Տող 15. Տող 15.
| Հիմնադրման տարեթիվ = 1920 նոյեմբերի 15
| Հիմնադրման տարեթիվ = 1920 նոյեմբերի 15
| Ավարտի տարեթիվ = 1939 սեպտեմբերի 2
| Ավարտի տարեթիվ = 1939 սեպտեմբերի 2
| Դրոշ = Flag of the Free City of Danzig.svg
| Դրոշ = [[Պատկեր:Flag of the Free City of Danzig.svg|120px]]
| Դրոշի հոդված =
| Դրոշի հոդված =
| Զինանշան = Wappen Freie Stadt Danzig.svg
| Զինանշան = [[Պատկեր:Wappen Freie Stadt Danzig.svg|120px]]
| Զինանշանի հոդված =
| Զինանշանի հոդված =
| Քարտեզ = Gdansk Bay Borderlines 1939 English.svg
| Քարտեզ = [[Պատկեր:Gdansk Bay Borderlines 1939 English.svg|180px]]
| Քարտեզի տարեթիվ = 1939
| Քարտեզի տարեթիվ = 1939
| Պետական կարգ = Հանրապետություն
| Պետական կարգ = Հանրապետություն

07:01, 16 Դեկտեմբերի 2016-ի տարբերակ

Ազատ քաղաք Դանցիգ
 Արևմտյան Պրուսիա 1920 նոյեմբերի 15 - 1939 սեպտեմբերի 2 Նացիստական Գերմանիա 
Քարտեզ


(1939)

Ընդհանուր տեղեկանք
Մայրաքաղաք Դանցիգ
Լեզու Գերմաներեն
Լեհերեն
Կրոն 64.6% Լյութերեն
32.2% Կաթոլիկ (1938)
Իշխանություն
Պետական կարգ Հանրապետություն
Պետության գլուխ Բարձր կոմիսիոներ
Պատմություն
- Հարձակում Լեհաստանի վրա 1939 սեպտեմբերի 1
- Անեքսավորում Գերմանիայի կողմից 1939 սեպտեմբերի 2

Ազատ քաղաք Դանցիգ (գերմ.՝ Freie Stadt Danzig; լեհ.՝ Wolne Miasto Gdańsk) եղել է կիսանկախ քաղաք-պետություն 1920-1939 թվականներին, որը Բալթիկ ծովի նավահանգիստ Դանցիգ քաղաքը (ներկայումս Գդանսկ, Լեհաստան) և մոտ 200 ավան շրջակա տարածքում: Այն հիմնադրվել է 1920 թվականի նոյեմբերի 15-ին[1][2] համաձայն Վերսալի պայմանագրի 100-րդ հոդվածի (Գլուխ XI մաս III), որը կնքվել է Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո:

Դանցիգ ազատ քաղաքը ներառում էր Դանցիգ քաղաքը և մետակա գյուղերը և ավանները, որոնք մեծամասամբ նբակեցված էին էթնիկ գերմանացիներով: Համաձայն պայմանագրի տարածքը մնում էր անջատված Գերմանիայից և նորանկախ Լեհաստանի երկրորդ հանրապետությունից, սակայն անկախ պետություն չէր[3]: Ազատ քաղաքը մնում էր Ազգերի լիգայի հսկողության ներքո` ադմինիստրատիվ կապեր ունենալով Լեհաստանի հետ:

Լեհաստանին լիովին իրավունք էր տրված օգտագործել երկրի ճանապարհները և նավահանգիստները սեփական շահերի համար[4]: Ազատ քաղաքի հիմնադրման նպատակն էր ծովային ելք տրամադրել Լեհաստանին: Չնայած քաղաքի բնակչության մեծամասնությունը գերմանացիներ էին, սակայն այն ուներ նշանակալի լեհական փոքրամասնություն[5][6][7]

Քանի որ Լեհաստանը չուներ նավահանգիստ, հատկապես ռազմական կարիքների համար, նոր նավահանգիստը կառուցվեց Գդինիայի մոտ 1921 թվականի սկզբին:

1933 թվականին քաղաքում իշանության եկան տեղի նացիստները: Հակասեմականության ճնշման ներքո շատ հերաներ լքեցին քաղաքը: Երբ 1939 թվականին Գերմանիան ներխուժեց Լեհաստան, նացիստները ազատ քաղաքը վերածեցին Արևմտտյան Պրուսիայի Ռայխսգաուի: Քաղաքում ապրող լեհերին և հրեաներին նացիստները համարեցին կիսամարդ և նրանց դարձրեցին խտրականության առարկա: Նրանցից շատերին ուղարկեցին մահվան Նացիստական համակենտրոնացման ճամբարներ:

Երբ Կարմիր բանակը մտավ քաղաք 1945 թվականի սկզբին, քաղաքի բնակչության մեծ մասը հիվանդացավ կամ սպանվեց: Պատերազմից հետո տեղի էթնիկ գերմանացի բնակչության մեծ մասը աքսորվեց կամ տեղահանվեց դեպի արևմուտք, լեհական փոքրամասնությունը վերադարձավ և բնակեցվեց գերմանացիների բնակարաններում:


Ծանոթագրություններ

  1. Loew, Peter Oliver (February 2011). Danzig – Biographie einer Stadt (German). C.H. Beck. էջ 189. ISBN 978-3-406-60587-1.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  2. Samerski, Stefan (2003). Das Bistum Danzig in Lebensbildern (German). LIT Verlag. էջ 8. ISBN 3-8258-6284-4.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  3. Kaczorowska, Alina (2010-07-21). Public International Law. Routledge. էջ 199. ISBN 0-203-84847-0.
  4. Yale Law School. «The Versailles Treaty June 28, 1919: Part III». The Avalon Project. Վերցված է May 3, 2007-ին.
  5. Chestermann, Simon (2004). You, the People; United Nations, Transitional Administration and State building. Oxford University Press. էջ 20. ISBN 978-0-19-926348-6. Վերցված է 2011-04-26-ին.
  6. Zapiski historyczne: Volume 60, page 256, Towarzystwo Naukowe w Toruniu. Wydział Nauk Historycznych – 1995
  7. he Danzig Dilemma; a Study in Peacemaking by Compromise John Brown Mason page 4-5