«Դաբաղանյութեր»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ փոխարինվեց: ` → ՝ oգտվելով ԱՎԲ |
չ →top |
||
Տող 1. | Տող 1. | ||
{{անաղբյուր}} |
|||
{{վֆ}} |
{{վֆ}} |
||
{{ոճ}} |
{{ոճ}} |
01:40, 14 Դեկտեմբերի 2016-ի տարբերակ
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
Այս հոդվածը կարող է վիքիֆիկացման կարիք ունենալ Վիքիպեդիայի որակի չափանիշներին համապատասխանելու համար։ Դուք կարող եք օգնել հոդվածի բարելավմանը՝ ավելացնելով համապատասխան ներքին հղումներ և շտկելով բաժինների դասավորությունը, ինչպես նաև վիքիչափանիշներին համապատասխան այլ գործողություններ կատարելով։ |
Այս հոդվածը կամ բաժինը կարող է չհամապատասխանել հանրագիտական ոճի վերաբերյալ Վիքիպեդիայի չափանիշներին: Ներկայացված մտահոգությունների համար այցելեք քննարկման էջը: Տե՛ս Վիքիպեդիայի ոճական ուղեցույցը հոդվածը բարելավելու ցուցումների համար: |
Դաբաղանյութերը բուսական ծագում ունեցող պոլիմերային ֆենոլային միացություններ են, որոնք ունակ են դաբաղել կենդանու կաշին՝ վերածելով այն մշակված կաշու։ Դաբաղանյութերի այս հատկությունը կայանում է նրանում, որ նրանք ռեակցիայի մեջ են մտնում կոլագենի հետ և առաջացնում են կայուն, չլուծվող և չուռչող միացություններ և հենց սրա հետևանքով անմշակ կաշին վերածվում է առաձգական և ջուր չներծծողի։
Ֆիզ.քիմ. հատկությունները
Դաբաղանյութերը ամորֆ բնույթի բաց դեղնավուն փոշիներ են։
Դասակարգումը
Ըստ Ֆրեյդենբերգի դասակարգվում են հետևյալ ձևով.
- Հիդրոլիզվող դաբաղանյութեր, որոնք տանազա ֆերմենտի ազդեցությունից ստանում են կապտասև գունավորում։ Նոսր թթուների ազդեցությունից դաբաղանյութերը ենթարկվում են տրոհման և առաջանում ան հասարակ ֆենոլային և ոչ ֆենոլային միացություններ։ Հիդրոլիզի հետևանքով առաջացած միացությունների բնույթից ելնելով տարբերում են հիդրոլիզվող դաբաղանյութերի երկու տեսակ՝ գալլոլային և էլլադային։
- Կոնդենսացված դաբաղանյութեր-սրանք իրենցից ներկայացնում են կատեխինների և լեյկոանտոցիանիդինների պոլիմերներ։ Սրանք թթվային միջավայրում վերածվում են ամորֆ միացությունների։
Տարածումը բուսական աշխարհում, կուտակումը և կուտակման վրա ազդող գործոնները
Դաբաղանյութերը լայն տարածում են գտել բուսական աշխարհում։ Սրանցով առավել հարուստ են վարդազգիների, հնդկացորենազգիների, լոբազգիների ընտանիքներին պատկանըղ բույսերը։ Դաբաղանյութերը հիմնականում կուտակվում են ծառերի կեղևներում, արմատների և կոճղարմատների կեղևներում, իսկ խոտաբույսերի մոտ՝ ցողունում և կեղևում։ Դաբաղանյութերը ունեն սպիտակուցային ծագում, առաջանում են շաքարներից և իրենցից ներկայացնում են ֆոտոսինթեզի արդյունք։
Դաբաղանյութերը շատ կարևոր դեր են կատարում բույսերի համար, մասնավորապես՝
- հանդիսանում են պաշարանյութ
- կանխում են բնափայտի փտումը
- մասնակցում են բույսերում ընթացող օքսիդավերականգնվան ռեակցիաներին
- պաշտպանում են բույսը արտաքին միջավայրի անբարենպաստ պայմաններից, միջատներից և հիվանդություններից
Դաբաղանյութերի կուտակման վրա բույսերում կարող են ազդել հետևյալ գործոնները.
- Օրոգրաֆիկ լեռնագրական գործոն
- Խոնավությունը
- Բույսի տարիքը
- Բույսի վեգետացիոն շրջանը
- Կլիման
Կիրառությունը բժշկության մեջ
Դաբաղանյութեր պարունակող դեղաբուսահոջմքը օգտագործվում է արտաքին՝ այրվածքների, տեղային արյունահոսությունների, լորձաթաղանթների բորբոքումների ժամանակ, իսկ ներքին հանդես են գալիս որպես հակաթույն բուսական ծագուն ունեցող թունավորումների ժամանակ, ինչպես նաև ծանր մետաղներով թունավորումների ժամանակ։
Դաբաղանյութեր են պարունակում կաղնին, օձագալարը, մատնունին և այլ բույսեր։