«Մեդրեսե»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

05:03, 28 Նոյեմբերի 2016-ի տարբերակ

Մեդրեսե (արաբ․՝ مدرسة‎‎, բառացի «վայր, որտեղ ուսումնասիրում են»), իսլամական ուսումնական հաստատություն, որը կատարում է միջնակարգ դպրոցի և իսլամական հոգևոր ճեմարանի դեր։ Ուսումը մեդրեսեում երկսեռ է և անվճար։ Մեդրեսեն ավարտած շրջանավարտները իրավունք ունեն դիմելու համալսարան։

Պատմություն

Մզկիթին կից առաջին մեդրեսեն բացվել է Մարոկկոյում 859 թվականին (Ալ-Կարաուին)։ Մեդրեսեն տարածում գտավ 9-13-րդ դարերում այն երկրներում, որտեղ դավանում էին իսլամը, այդ թվում նաև մինչհեղափոխական Ռուսաստանում (Բուխարա, Սամարղանդ, Խիվա, Միջին Մերձվոլգա, Հարավային Ուրալ, Սիբիր)։ Մեդրեսեները հիմնականում բացվել են խոշոր մզկիթներին կից։

Ուսումնական առարկաներ

Արաբերեն
Ղուրան և Ղուրանի մեկնություն (թաֆսիր)
Հադիս
Քալամ
Շարիաթ
Իսլամի պատմության և այլ հարակից դիսցիպլիններ։ Միջին դարերում մեդրեսեն ոչ միայն մուսուլման աստվածաբանության օջախ էր հանդիսանում, այլև մեծ մշակութային։

Մեդրեսեի ճարտարապետություն

Մեդրեսեների ճարտարապետական տեսքը ձևավորվել է արևելքում՝ իսլամադավան աշխարհում 10-12-րդ դարերում։

1—2-հարկանի շինությունները իրենց մեջ ներառում են բակ, ուղղանկյունաձև հատակագծով հանրակացարան, մզկիթ, լսարան։ Ընդհանուր առմամբ մեդրեսեները զանազանվում են իրենց տիպաբանությամբ՝ ըստ գտնվելու վայրի։ Միջին Ասիայում մզկիթը և լսարանը տեղաբաշխված էին գլխավոր շինության մեջ, որի երկու կողմերում բացվում է օթյակը։ Փոքր Ասիայում մեդրեսեի բակը սովորաբար ծածկված է գմբեթով։ Ասիայում ծածկը հիմանականում կամարակապ է, Հյուսիսային Աֆրիկայում փայտամած՝ կղմինդրապատ։ Մեդրեսեն զարդարված է քանդակներով, թրծակավե սալիկներով։

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մեդրեսե» հոդվածին։

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 [[Պատկեր:Samarkand, Registan, Sher Dor Medressa (6237690265).jpg|thumb|right|250px|Շերդոր մեդրեսե՝ Սամարղանդի երեք ամենահայտնի մեդրեսեներից մեկը, կառուցված 1619-1636 թվականներին Ռեգիստան հրապարակում]]
-'''Մեդրեսե ''' ({{lang-ar|'''مدرسة'''}}, բառացի «վայր, որտեղ ուսումնասիրում են»), [[Իսլամ|մահմեդական]] ուսումնական հաստատություն, որը կատարում է միջնակարգ դպրոցի և մահմեդական հոգևոր ճեմարանի դեր։ Ուսումը մեդրեսեում երկսեռ է և անվճար։ Մեդրեսեն ավարտած շրջանավարտները իրավունք ունեն դիմելու համալսարան։
+'''Մեդրեսե ''' ({{lang-ar|'''مدرسة'''}}, բառացի «վայր, որտեղ ուսումնասիրում են»), [[իսլամ]]ական ուսումնական հաստատություն, որը կատարում է միջնակարգ դպրոցի և իսլամական հոգևոր ճեմարանի դեր։ Ուսումը մեդրեսեում երկսեռ է և անվճար։ Մեդրեսեն ավարտած շրջանավարտները իրավունք ունեն դիմելու համալսարան։
 == Պատմություն==
-[[Մզկիթ]]ին կից առաջին մեդրեսեն բացվել է [[Մարոկկո]]յում [[859]] թվականին ([[Ալ-Կարաուին]])։ Մեդրեսեն տարածում գտավ 9-13-րդ դարերում այն երկրներում, որտեղ դավանում էին մահմեդականությունը, այդ թվում նաև մինչհեղափոխական [[Ռուսաստան]]ում ([[Բուխարա]], [[Սամարղանդ]], [[Խիվա]], Միջին [[Պովոլժիե|Մերձվոլգա]], Հարավային Ուրալ, [[Սիբիր]])։ Մեդրեսեները հիմնականում բացվել են խոշոր մզկիթներին կից։
+[[Մզկիթ]]ին կից առաջին մեդրեսեն բացվել է [[Մարոկկո]]յում [[859]] թվականին ([[Ալ-Կարաուին]])։ Մեդրեսեն տարածում գտավ 9-13-րդ դարերում այն երկրներում, որտեղ դավանում էին իսլամը, այդ թվում նաև մինչհեղափոխական [[Ռուսաստան]]ում ([[Բուխարա]], [[Սամարղանդ]], [[Խիվա]], Միջին [[Պովոլժիե|Մերձվոլգա]], Հարավային Ուրալ, [[Սիբիր]])։ Մեդրեսեները հիմնականում բացվել են խոշոր մզկիթներին կից։
 == Ուսումնական առարկաներ ==
@@ Տող 11. / Տող 11. @@
 * [[Քալամ]]
 * [[Շարիաթ]]
-* Մահմեդականության պատմության և այլ հարակից դիսցիպլիններ։ Միջին դարերում մեդրեսեն ոչ միայն մահմեդական աստվածաբանության օջախ էր հանդիսանում, այլև մեծ մշակութային։
+* Իսլամի պատմության և այլ հարակից դիսցիպլիններ։ Միջին դարերում մեդրեսեն ոչ միայն մուսուլման աստվածաբանության օջախ էր հանդիսանում, այլև մեծ մշակութային։
 == Մեդրեսեի ճարտարապետություն  ==
-Մեդրեսեների ճարտարապետական տեսքը ձևավորվել է արևելքում՝ մահմեդական աշխարհում 10-12-րդ դարերում։
+Մեդրեսեների ճարտարապետական տեսքը ձևավորվել է արևելքում՝ իսլամադավան աշխարհում 10-12-րդ դարերում։
 [[Պատկեր:Ulugh bek madrasah.jpg|thumb|left|Ուլուգբեկ մեդրեսեն Բուխարայում]]