Գերմանական Կամերուն

Գերմանական Կամերուն
գերմ.՝ Deutsche Kamerun Kolonie

→  →  →
Քարտեզ
Ընդհանուր տեղեկանք
Մայրաքաղաք	1884-1910` Դուալա 1910-1919` Բուեա
Լեզու	Գերմաներեն (պաշտոնական)
Արժույթ	Գերմանական մարկա
Իշխանություն
Պետական կարգ	Դուալիստական միապետություն
Պետության գլուխ	Գերմանիայի կայսր

Գերմանական կայսրության գաղութ Կամերուն կամ Գերմանական Կամերուն (գերմ.՝ Deutsche Kamerun Kolonie), նախկին արևմտաաֆրիկյան գերմանական գաղութ, որը գոյություն է ունեցել 1884—1916 թվականներին՝ դուալիստական միապետության կարգավիճակով:

Գերմանական այս գաղութի տարածքը հիմնականում ներառում է Կամերունի Հանրապետության ներկայիս տարածքը: Հավելյալ նաև հյուսիսային Գաբոնը և Կոնգոյի Հանրապետությունը, ներկայիս ԿԱՀ-ի արևմտյան հողերը, հարավարևմտյան Չադը, ինչպես նաև Նիգերիայի չնչին արևելյան հողեր:

Պատմություն

Գերմանական առաջին ընկերություններ

Առաջին գերմանական առևտրային հենակետը Դուալայում ստեղծվել է 1868 թվականին՝ Կամերունի դելտայում՝ Հաբսբուրգյան առևտրական Վերմանի կողմից:

Գաբոնի ընկերության գործակալը՝ Յոհաննես Տխորմյոխլենը, որոշել է ընդարձակել իր ընկերության տարածքները Կամերունի դելտայում:

1874 թվականին Վիլհելմ Ջանցենը Լիբերիայից գործակալ Վերմանի հետ որոշել է ստեղծել իր սեփական ընկերությունը՝ Ձանտզեն և Տխորմյոխլեն:

Գաղութի զարգացում

Արևմտյան Աֆրիկայի երկու գաղութների՝ Գաբոնը և Կամերունը ծովագնացության հաշվին սկսեցին դառնալ աշխարհի քաղաքական կյանքի բաղկացուցիչ էլեմենտներ: Նախ և առաջ Գերմանական Կամերունի մայրաքաղաք Դոուլայի և Գերմանական Կայսրության խոշոր նավահանգիստներից Համբուրգի միջև սկսեցին կատարվել կարևոր ուղևորափոխադրումներ և բեռնափոխադրումներ:

Գերմանիայի կանցլեր Օտտո ֆոն Բիսմարկը ձգտել է օգտագործել «կանոնադրական ընկերության» գործունեությունը՝ հինված թրեյդերների վրա: Վերջինիս օրոք Կամերունում զարկ տրվեց տնտեսության և արդյունաբերության զարգացմանը:

Կամերունից սկսվեց Եվրոպա ներկրվել բազմաթիվ իրեր և օգտակար հանածոներ: Այսպիսով՝ Կամերունը շահավեր և նվիրված առևտրային գործողությունների մեջ էր իր մետրոպոլիա Գերմանական կայսրության հետ:

Եվրոպայի իմպերիալիստական երկրների մոտ Կամերունը ձեռք է բերել «պայքարող Աֆրիկա» պրոտեկտորատը: Ավելի քան կես տասնամյակ Գերմանիայի այնպիսի խոշոր քաղաքներ, ինչպիսիքէին Համբուրգը և Բրեմենը, իրենց խոշոր արդյունաբերական գործողությունները կատարում էին հիմնված Կամերունից ժամանած հումքի վրա:

Վերակառուցումից փլուզում

Շնորհիվ դոտացիաների՝ Գերմանիայի կայսերական գանձարանը խոշոր ներդրումներ է կատարել Կամերունում երկաթուղային գծեր անցկացնելու նկատառումներով: Առաջին երկաթգիծը Դուալա նավահանգիստը կապում էր գյուղատնտեսական մշակաբույսերի ցանքատարածությունների հետ:

Գաղութը ունի ընդարձակ փոստային եւ հեռագրային համակարգեր: Հոսող գետերի մեծ մասը նավարկել են: Գերմանական Կամերունի դուալիստական պետությունը փլուզվել է 1911 թվականին և Կամերունը դուրս է եկել Գերմանական կայսրության կազմից:

Դա հինականում պայմանավորված էր Ագադիրյան ճգնաժամով: Կնքված Ֆեսի պայմանագրով Կամերունը բաժանվեց Մեծ Բրիտանիայի և Ֆրանսիայի միջև:

Արդյունքում՝ Կամերունը ունեցավ տարածքային կորուստներ:

Մասնատում

Առաջին համաշխարհային պատերազմի շրջանակներում 1916 թվականին Կամերունի տարածք են ներխուժում բրիտանական և ֆրանսիական համազորայինները:

Կարճ ժամանակամիջոցում գերմանական կառավարությունը ստիպված է լինում լքել Կամերունը: Պատերազմից հետո կրած պարտությունից հետո Գերմանիան վերստին զինաթափվում է: Վերսալի պայմանագիրը վճռում է Գերմանիայի կապիտուլյացիան: Ինչ վերաբերվում է Կամերունին՝ Վերսալի պայմանագրով այն բաժիներ հասնում Ազգերի լիգայի երկու անդամներին՝ ի դեմս Ֆրանսիայի և Մեծ Բրիտանիայի:

Հետագայում՝ Բրիտանական Կամերունը փորձում է ձեռք բերել դոմինիոնի կարգավիճակ Բրիտանական կայսրության կազմում: 1961 թվականին Աֆրիկայում բռնկված զանգվածային անկախացումներից զերծ չի մնում նաև Կամերունը:

Երբեմնի նշանավոր գաղութը 1961 թվականին ստորագրում է իր անկախությունը՝ որպես Կամերունի անկախ հանրապետություն: