«Ցլամարտ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
Տող 7. Տող 7.
[[Կատեգորիա:Պորտուգալիայի մշակույթ]]
[[Կատեգորիա:Պորտուգալիայի մշակույթ]]
[[Կատեգորիա:Իսպանիայի մշակույթ]]
[[Կատեգորիա:Իսպանիայի մշակույթ]]


{{Stub}}

13:47, 13 Հունիսի 2016-ի տարբերակ

Ցլամարտ

Ցլամարտ, կոռիդա (իսպ․ corrida de toros, բառացի՝ ցուլերի վազք), իսպ․ ազգ․ հանդիսախաղ․ ծագումը կապված է Պիրենեյան թերակղգում ցուլի պաշտամունքի հետ։ Իսպանիայում հայտնի է եղել դեռևս 11-րդ դարում։ Միջին դարերում ցլամարտի մասնակցել են միայն հեծյալ նիզակակիր ասպետները։ Որպես ժամանակակից կրկեսային ներկայացում, որը տեղի է ունենում հատուկ ասպարեզում (իսպ․ plaza de toros - ցուլերի հրապարակ) պրոֆեսիոնալ կատարողների՝ տորերոների (torero, toreador < toreo - ցլամարտ) մասնակցությամբ, ձևավորվել է 18-րդ դարի սկզբին։ Գլխ․ գործող անձը ցլամարտիկն է՝ մատադորը (matadorCmatar - սպանել), որը սպանում է կենդանուն՝ ծոծրակին հասցված սուսերի հարվածով։ Մատադորին օգնում են տորերոները․ ոմանք՝ հեծյալ նիզակակիրները (պիկադոր, picador < ֆրանս․ pique - նիզակ), նիզակներով գրգռում, կատաղեցնում են ցուլին, մյուսները՝ բանդերիլիերոները (banderillero < banderilla - ժապավենազարդ փոքրիկ նիզակ) փոքրիկ հարպուններ են ցցում նրա պարանոցին, երրորդները՝ չուլոները (chulo), մատադորին սպառնացող վտանգի դեպքում վառ թիկնոցներով շեղում են ցուլի ուշադրությունը։ Իսպանիայից բացի ցլամարտեր կազմակերպվում են նաև Պորտուգալիայում, Ֆրանսիայի հարավում, ինչպես նաև Լատինական Ամերիկայի երկրներում (16-րդ դարից)։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։