«Անդրեյ Սախարով»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ oգտվելով ԱՎԲ
չ փոխարինվեց: 3]]թ → 3]] թ (5) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 5. Տող 5.


== Ընտանիք ==
== Ընտանիք ==
[[1943]]թ-ին Անդրեյ Սախարովն ամուսնացել է Սիմբիրսկի բնակչուհի [[Կլավդի Վիխիրևա]]ի ([[1919]]-[[1969]]թթ.) հետ, որը մահացել է քաղցկեղից։ Նրանք ունեին երեք երեխա՝ երկու աղջիկ, մեկ տղա (Տատյանա, Լյուբով, Դմիտրի)։ [[1970]]թ-ին Սախարովը ծանոթացել է [[Ելենա Բոներ]]ի ([[1923]]-[[2011]]թթ.) հետ, իսկ [[1972]]թ-ին՝ ամուսանացել։ Ընդհանուր երեխաներ նրանք չունեցան։
[[1943]] թ-ին Անդրեյ Սախարովն ամուսնացել է Սիմբիրսկի բնակչուհի [[Կլավդի Վիխիրևա]]ի ([[1919]]-[[1969]] թթ.) հետ, որը մահացել է քաղցկեղից։ Նրանք ունեին երեք երեխա՝ երկու աղջիկ, մեկ տղա (Տատյանա, Լյուբով, Դմիտրի)։ [[1970]] թ-ին Սախարովը ծանոթացել է [[Ելենա Բոներ]]ի ([[1923]]-[[2011]] թթ.) հետ, իսկ [[1972]] թ-ին՝ ամուսանացել։ Ընդհանուր երեխաներ նրանք չունեցան։


== Ծանոթագրություններ ==
== Ծանոթագրություններ ==

00:25, 16 Ապրիլի 2016-ի տարբերակ

Անդրեյ Սախարով
Андрей Сахаров
Ծնվել էմայիսի 21, 1921(1921-05-21)[1][2][3][…]
Մոսկվա, Խորհրդային Ռուսաստան[1]
Մահացել էդեկտեմբերի 14, 1989(1989-12-14)[2][3][4][…] (68 տարեկան)
Մոսկվա, ԽՍՀՄ[5]
բնական մահով
ԳերեզմանՎոստրյակովոե գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Խորհրդային Ռուսաստան
Ազգությունռուս
Դավանանքաթեիզմ
Մասնագիտությունֆիզիկոս, իրավապաշտպան և միջուկային ֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)Պ․ Ն․ Լեբեդևի անվան ֆիզիկայի ինստիտուտ, Պ․ Ն․ Լեբեդևի անվան ֆիզիկայի ինստիտուտ և Պ․ Ն․ Լեբեդևի անվան ֆիզիկայի ինստիտուտ
Գործունեության ոլորտֆիզիկա[5]
Պաշտոն(ներ)ԽՍՀՄ ժողովրդական դեպուտատ
ԱնդամակցությունԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա[6], Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա, Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Ամերիկական փիլիսոփայական ընկերություն[6]
Ալմա մատերՄՊՀ ֆիզիկայի ֆակուլտետ (1942)
ԿոչումԽՍՀՄ ԳԱ ակադեմիկոս և ԽՍՀՄ ԳԱ անդամ
Գիտական աստիճանֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներինռուսերեն[2][5][7]
Գիտական ղեկավարԻգոր Տամմ[8]
Հայտնի աշակերտներՎլադիմիր Լեվեդև
Ազդվել էՄիխայիլ Գորբաչով
Պարգևներ
Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս
Լենինի շքանշան Վլադիմիր Իլյիչ Լենինի ծննդյան 100-ամյակի հոբելյանական մեդալ «1941-1945 թթ Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 30-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ «1941-1945 թթ Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 40-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ անձնվեր աշխատանքի համար» մեդալ «Աշխատանքի վետերան» մեդալ «Խոպան հողերի յուրացման համար» մեդալ Մոսկվայի 800-րդ ամյակին նվիրված մեդալ
Ստալինյան 1-ին աստիճանի մրցանակ
Վիտիսի խաչի շքանշանի Մեծ խաչ Վիտիսի խաչ շքանշանի ասպետ
Լենինյան մրցանակ Ստալինյան մրցանակ Խաղաղության Նոբելյան մրցանակ[9][10][5]

Ֆրիտ Օրդի պարգև

Տարվա հումանիստ

Էլիոտ Կրեսոնի մեդալ

[11]

Նիդերլանդների թագավորական գիտությունների ակադեմիայի մրցանակ

Հայնց Ռ․ Պագելսի անվան գիտնականի մարդու իրավունքների պարգև

Չինո դել Դուկա մրցանակ

[12]

Տոմալլա Հիմնադրամ

Լեո Սիլարդի լեկցիաների մրցանակ

[13]

Ալբերտ Այնշտայնի խաղաղության մրցանակ

Օհայո նահանգի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Գրոնինգենի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Երուսաղեմի հրեական համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Ամերիկայի ֆիզիկայի ակադեմիայի անդամ

Կեյոյի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Օտտավայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

և

Բրյուսելի ազատ համալսարանի պատվավոր դոկտոր

[14]
Ամուսին(ներ)Ելենա Բոներ
ՀայրԴմիտրի Սախարով
ՄայրԵկատերինա Սախարովա
Կայքsakharov.space
 Andrei Sakharov Վիքիպահեստում

Անդրեյ Դմիտրիի Սախարով (ռուս.՝ Андрей Дмитриевич Сахаров, 21 մայիսի 1921, Մոսկվա14 դեկտեմբերի 1989, Մոսկվա), ԽՍՀՄ ֆիզիկոս, ԽՍՀՄ ԳԱ ակադեմիկոս և քաղաքական գործիչ, այլախոհ, սովետական ջրածնային ռումբի համահեղինակ։ 1975 թվականի խաղաղության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր[15]։

Ընտանիք

1943 թ-ին Անդրեյ Սախարովն ամուսնացել է Սիմբիրսկի բնակչուհի Կլավդի Վիխիրևաի (1919-1969 թթ.) հետ, որը մահացել է քաղցկեղից։ Նրանք ունեին երեք երեխա՝ երկու աղջիկ, մեկ տղա (Տատյանա, Լյուբով, Դմիտրի)։ 1970 թ-ին Սախարովը ծանոթացել է Ելենա Բոների (1923-2011 թթ.) հետ, իսկ 1972 թ-ին՝ ամուսանացել։ Ընդհանուր երեխաներ նրանք չունեցան։

Ծանոթագրություններ

  1. 1,0 1,1 Сахаров Андрей Дмитриевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1976. — Т. 23 : Сафлор — Соан. — С. 13.
  2. 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. 3,0 3,1 Cochran T. B., Norris R. S. Encyclopædia Britannica
  4. Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Library of Congress AuthoritiesLibrary of Congress.
  6. 6,0 6,1 Notable Names Database — 2002.
  7. CONOR.Sl
  8. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  9. http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1975/
  10. https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  11. https://www.fi.edu/en/laureates/andrei-sakharov
  12. http://www.fondation-del-duca.fr/prix-mondial
  13. https://aps.org/programs/honors/prizes/szilard.cfm
  14. https://www.cavavub.be/nl/eredoctoraten
  15. «The Nobel Peace Prize 1975». Նոբելյան հիմնադրամ. Վերցված է 2008-11-12-ին.

Արտաքին հղումներ