«Իշպուինի»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ Ռոբոտը հեռացնում է․: ko:우라르투의 이쉬푸이니 փոփոխում է․: en:Ishpuini of Urartu |
clean up, replaced: մ. թ. ա. → մ.թ.ա. (3) using AWB |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
'''Իշփուինի''' (ծննդ. և մահվ. թվ. անհայտ) - [[Ուրարտու (պետություն)|Ուրարտուի]] թագավոր մ. |
'''Իշփուինի''' (ծննդ. և մահվ. թվ. անհայտ) - [[Ուրարտու (պետություն)|Ուրարտուի]] թագավոր մ.թ.ա. մոտավոր 824-810 թվականներին: Ժամանակակից է [[Ասորեստան]]ի Շամշիադադ թագավորին և հիշատակվում է նրա տարեգրության մեջ (Ուշպինա անունով) մ.թ.ա. մոտավոր 824-ին: Հաջորդել է հորը՝ [[Սարդուրի Ա]] թագավորին: Գահակալել է տարեց հասակում (երբ ուներ երիտասարդ որդի և թոռ): Սկզբում իշխել է միահեծան, այնուհետև որդու՝ Մենուայի գահակցությամբ:՝Իշփուինիի անունով պահպանված սեպաձև արձանագրությունները պատմում են նրա հաղթական արշավանքների, թագավորության սահմանների ընդարձակման ու ամրապնդման մասին: Իշփուինիի, ինչպես նաև [[Մենուա]]յի հետ համատեղ թողած որոշ արձանագրություններ, վերաբերվում են [[Արարատյան դաշտ]]ում, Տուշպայի (Վան), [[Մանազկերտ]]ի և այլ շրջաններում կատարած շինարարական ձեռնարկումներին (բերդաքաղաքներ, պալատներ, ամառանոցներ, այգիներ, ոռոգիչ առուներ և այլն): Իշփուինին կրել է «Մեծ արքա», «Հզոր արքա», «Տիեզերքի արքա», «Նաիրի, Սուրա, Բիայնա երկրների արքա» տիտղոսները: Կյանքի վերջին տարիներին արքայական գահը հանձնելով Մենուային՝ նվիրվել է քրմապետական գործունեությանը: [[Վան]]ի «Մհերի դուռ» կոչվող ժայռին պահպանված արձանագրությունը ներկայացնում է Իշփուինիի կազմած հաշտից ցուցակը՝ [[Խալդի]] աստծո գլխավորությամբ ավագ ու կրտսեր աստվածությունների դիցակարգությունը (նվիրապետությունը): |
||
== Գրականություն == |
== Գրականություն == |
||
| Տող 11. | Տող 11. | ||
{{Տեղեկաքարտ Հաջորդականություն |
{{Տեղեկաքարտ Հաջորդականություն |
||
| Նախորդող = [[Սարդուրի Ա |
| Նախորդող = [[Սարդուրի Ա]] |
||
| Հաջորդող = [[Մենուա]] |
| Հաջորդող = [[Մենուա]] |
||
| Ցուցակ = Ուրարտական արքա<br>Իշփուինի |
| Ցուցակ = Ուրարտական արքա<br>Իշփուինի |
||
| Տարիներ = մ. |
| Տարիներ = մ.թ.ա. 824-810 |
||
| bcolor = #fafff6 |
| bcolor = #fafff6 |
||
| color = #CCFFBF |
| color = #CCFFBF |
||
}} |
}} |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[Կատեգորիա:Ուրարտական արքաներ]] |
[[Կատեգորիա:Ուրարտական արքաներ]] |
||
16:07, 5 Դեկտեմբերի 2010-ի տարբերակ
Իշփուինի (ծննդ. և մահվ. թվ. անհայտ) - Ուրարտուի թագավոր մ.թ.ա. մոտավոր 824-810 թվականներին: Ժամանակակից է Ասորեստանի Շամշիադադ թագավորին և հիշատակվում է նրա տարեգրության մեջ (Ուշպինա անունով) մ.թ.ա. մոտավոր 824-ին: Հաջորդել է հորը՝ Սարդուրի Ա թագավորին: Գահակալել է տարեց հասակում (երբ ուներ երիտասարդ որդի և թոռ): Սկզբում իշխել է միահեծան, այնուհետև որդու՝ Մենուայի գահակցությամբ:՝Իշփուինիի անունով պահպանված սեպաձև արձանագրությունները պատմում են նրա հաղթական արշավանքների, թագավորության սահմանների ընդարձակման ու ամրապնդման մասին: Իշփուինիի, ինչպես նաև Մենուայի հետ համատեղ թողած որոշ արձանագրություններ, վերաբերվում են Արարատյան դաշտում, Տուշպայի (Վան), Մանազկերտի և այլ շրջաններում կատարած շինարարական ձեռնարկումներին (բերդաքաղաքներ, պալատներ, ամառանոցներ, այգիներ, ոռոգիչ առուներ և այլն): Իշփուինին կրել է «Մեծ արքա», «Հզոր արքա», «Տիեզերքի արքա», «Նաիրի, Սուրա, Բիայնա երկրների արքա» տիտղոսները: Կյանքի վերջին տարիներին արքայական գահը հանձնելով Մենուային՝ նվիրվել է քրմապետական գործունեությանը: Վանի «Մհերի դուռ» կոչվող ժայռին պահպանված արձանագրությունը ներկայացնում է Իշփուինիի կազմած հաշտից ցուցակը՝ Խալդի աստծո գլխավորությամբ ավագ ու կրտսեր աստվածությունների դիցակարգությունը (նվիրապետությունը):
Գրականություն
- Գ. Ղափանցյան, Ուրարտուի պատմությունը, Երևան 1940 էջ 143-152
- Пиотровский Б. Б.5 Ванское царство (Урарту) Москва 1959
Տես նաև
| Նախորդող Սարդուրի Ա |
Ուրարտական արքա Իշփուինի մ.թ.ա. 824-810 |
Հաջորդող Մենուա |
