«Վաչագան Բարեպաշտ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 3. Տող 3.


== Տոհմական պատկանելությունը ==
== Տոհմական պատկանելությունը ==
[[Մովսես Կաղանկատվացի]]ն, որ հիմնականում տեղեկություններ է հաղորդում Վաչագան Բարեպաշտի մասին, նրա տոհմաական պատկանելությունը հստակ չի նշում։ Որոշ պատմաբաններ համարում են, որ նա [[Աղվանից Արշակունիներ]]ի տոհմից էր<ref>Սվազյան Հ․Ս․ [http://lraber.asj-oa.am/587/1/2009-3__32_.pdf Աղվանից Վաչե Բ և Վաչագան Գ Բարեպաշտ արքաների դինաստիական պատկանելության հարցի շուրջ]</ref>, այլ պատմաբաններ նրան [[Առանշահիկներ|Առանշահիկ]] են համարում<ref>[[Բագրատ Ուլուբաբյան|Ուլուբաբյան Բ.Ս.]], «Դրվագներ Հայոց Արևելից կողմանց պատմության iv-vii դդ.», Երևան, 1981</ref>։
[[Մովսես Կաղանկատվացի]]ն, որ հիմնականում տեղեկություններ է հաղորդում Վաչագան Բարեպաշտի մասին, նրա տոհմական պատկանելությունը հստակ չի նշում։ Որոշ պատմաբաններ համարում են, որ նա [[Աղվանից Արշակունիներ]]ի տոհմից էր<ref>Սվազյան Հ․Ս․ [http://lraber.asj-oa.am/587/1/2009-3__32_.pdf Աղվանից Վաչե Բ և Վաչագան Գ Բարեպաշտ արքաների դինաստիական պատկանելության հարցի շուրջ]</ref>, այլ պատմաբաններ նրան [[Առանշահիկներ|Առանշահիկ]] են համարում<ref>[[Բագրատ Ուլուբաբյան|Ուլուբաբյան Բ.Ս.]], «Դրվագներ Հայոց Արևելից կողմանց պատմության iv-vii դդ.», Երևան, 1981</ref>։


==Իշխանությունը և գործունեությունը==
==Իշխանությունը և գործունեությունը==


Գահ է բարձրացել երկրամասում ավելի քան երկու տասնամյակ տիրած անիշխանությունից հետո, Պարսից արքա Վաղարշի օրոք (484-488)։ Ամրապնդելով Արցախ–ուտիքյան իշխանությունը՝ այն հռչակել է թագավորություն։ Թագավորանիստ է դարձրել Գյուտական ավանը։ Պայքարել է անիշխանության շրջանում տարածված հեթանոսական մնացուկների ու զանազան աղանդների դեմ, ծավալել եկեղեցական, լուսավորական և քարոզչական բուռն գործնեություն։ Թագավորության վարչական հիմքերն ամրապնդելու նպատակով ձեռնամուխ է եղել ներքին կարգն ու կանոնն ապահովող օրենքների մշակմանը։ Նրա նախաձեռնությամբ հրավիրվել է [[Աղվենի եկեղեցական ժողով]]ը։
Գահ է բարձրացել երկրամասում ավելի քան երկու տասնամյակ տիրած անիշխանությունից հետո, Պարսից արքա Վաղարշի օրոք (484-488)։ Ամրապնդելով Արցախ–ուտիքյան իշխանությունը՝ այն հռչակել է թագավորություն։ Թագավորանիստ է դարձրել Գյուտական ավանը։ Պայքարել է անիշխանության շրջանում տարածված հեթանոսական մնացուկների ու զանազան աղանդների դեմ, ծավալել եկեղեցական, լուսավորական և քարոզչական բուռն գործունեություն։ Թագավորության վարչական հիմքերն ամրապնդելու նպատակով ձեռնամուխ է եղել ներքին կարգն ու կանոնն ապահովող օրենքների մշակմանը։ Նրա նախաձեռնությամբ հրավիրվել է [[Աղվենի եկեղեցական ժողով]]ը։


Թաղված է [[Արցախ]]ում իր կառուցած [[Եղիշե առաքյալի վանք|Ջրվշտիկ վանքի]] մոտ։ Նրա գերեզմանին 1286–ին կառուցվել է մատուռ։
Թաղված է [[Արցախ]]ում իր կառուցած [[Եղիշե առաքյալի վանք|Ջրվշտիկ վանքի]] մոտ։ Նրա գերեզմանին 1286–ին կառուցվել է մատուռ։

17:27, 6 փետրվարի 2016-ի տարբերակ

Վաչագան Բարեպաշտ
Մահացել է՝510
Եղիշէ Առաքեալի վանք
ՏոհմԱրշակունիներ
թագավոր
ՀայրԱրսվաղեն
ՀավատքԶրադաշտականություն

Վաչագան Գ Բարեպաշտ (ծն.թ. անհայտ–մոտ 510), Աղվանքի (այդ շրջանում հիմնականում ընդգրկում էր Արցախի և Ուտիքի) հայազգի թագավոր 480-ական թթ. վերջից։ Վաչագան թագավորի մասին գրում են հայ պատմագրեր Մովսես Կաղանկատվացին և Ստեփանոս Օրբելյանը, նրա մասին հիշատակում են նաև ժողովրդական ավանդույթները։ Հայտնի է հատկապես դրանց հիման վրա գրված Ղազարոս Աղայանի «Անահիտ» հեքիաթը։

Տոհմական պատկանելությունը

Մովսես Կաղանկատվացին, որ հիմնականում տեղեկություններ է հաղորդում Վաչագան Բարեպաշտի մասին, նրա տոհմական պատկանելությունը հստակ չի նշում։ Որոշ պատմաբաններ համարում են, որ նա Աղվանից Արշակունիների տոհմից էր[1], այլ պատմաբաններ նրան Առանշահիկ են համարում[2]։

Իշխանությունը և գործունեությունը

Գահ է բարձրացել երկրամասում ավելի քան երկու տասնամյակ տիրած անիշխանությունից հետո, Պարսից արքա Վաղարշի օրոք (484-488)։ Ամրապնդելով Արցախ–ուտիքյան իշխանությունը՝ այն հռչակել է թագավորություն։ Թագավորանիստ է դարձրել Գյուտական ավանը։ Պայքարել է անիշխանության շրջանում տարածված հեթանոսական մնացուկների ու զանազան աղանդների դեմ, ծավալել եկեղեցական, լուսավորական և քարոզչական բուռն գործունեություն։ Թագավորության վարչական հիմքերն ամրապնդելու նպատակով ձեռնամուխ է եղել ներքին կարգն ու կանոնն ապահովող օրենքների մշակմանը։ Նրա նախաձեռնությամբ հրավիրվել է Աղվենի եկեղեցական ժողովը։

Թաղված է Արցախում իր կառուցած Ջրվշտիկ վանքի մոտ։ Նրա գերեզմանին 1286–ին կառուցվել է մատուռ։

Աղբյուրներ

Ծանոթագրություններ

  1. Սվազյան Հ․Ս․ Աղվանից Վաչե Բ և Վաչագան Գ Բարեպաշտ արքաների դինաստիական պատկանելության հարցի շուրջ
  2. Ուլուբաբյան Բ.Ս., «Դրվագներ Հայոց Արևելից կողմանց պատմության iv-vii դդ.», Երևան, 1981